کشکول

صنعت گردشگری

کشکول

صنعت گردشگری

مصاحبه با کریلز

اینبار توانستیم Bear grylls را به دام بیاندازیم و مصاحبه ای کوتاه با او داشته باشیم تا وی از سفرها و ماجراجویی های خود در خاورمیانه ، ترانسیل وانیا، قطب و منطقه مورد علاقه خود یعنی ولز در انگلستان برایمان بگوید.

گریلز در 7 ژوئن سال 1974 میلادی دیده به جهان گشود . او با مجموعه تلویزیونی بقادر صحرا که مجموعه ای 3 قسمتی و پخشده از کانال نشنال جغرافی بود در بین ماجراجویان جهان مشهور شد و از آن پس توانست داستان دیگر سفرهای خود را به صورت برنامه هایی مستند و خطرناک در جهان پخش کند. او که ابتدا کار حرفه ای خود را در زمینه آموزش به کودکان شروع کرد پس از یکی دو سال توانست به جمع بزرگسالان و تولید برنامه هایی بسیار هیجان انگیز به نام چگونه زنده ماندن در طبیعت کرد.

1.        گریلز نام واقعی توچیست؟

نام واقعی من ادوارد است که بعد از مدتی به خاطر شغلم به تدی teddy معروف شدم و با توجه به تحقیقات من در مورد نحوه زندگی خرس های قهوه و تراکم جمعیتی آنها بهteddy bear معروف شدم و تا همین امروز هم با این نام بین ماجراجویان و طبیعت دوستان باقی مانده ام.

2.       گریلز در خاورمیانه چه می کند؟

من سفرهای زیادی به مناطق مختلف جهان از جمله عمان داشتم در این سفر خانواده من نیز همراه من بودند شاید به جرات بتوان گفت که من وجب به وجب این کشور را سفر کردم و برخلاف تصور بسیاری که این کشور را فقط بیابانی می دانند من با واقعیتی دیگر مواجه شدم که خلاف تصور آنهاست. این کشور طبیعتی بسیار زیبا و رشته کوههایی بسیار جالب دارد. چشمه ها و آبادی های اطراف آن واقعا شگفت انگیز بودند . بنابراین این سفر تبدیل به برنامه ای تلویزیونی برای طبیعت بسیار زیبای عمان و دلایل سفر گردشگران و ماجراجویان به این کشور به ظاهر کویری شد. اما من در مرز عراق و ترکیه هم با طبیعت بسیار جالبی روبرو شدم اما واقعا گرمای عمان کمتر از مرز عراق با ترکیه بود چون من در این محل گرما زده و راهی بیمارستان شدم.

3.       گریلز در ترانسیل وانیا به دنبال چیست؟

ترانسیل وانیا یکی از مناطق معروف در دل قاره سبز یعنی اروپاست، بالاترین جمعیت خرس قهوه ای در جنگل های منطقه با سنگ آهکی را شاهد هستیم و من مدت زیادی در این منطقه برای تهیه گزارش از نحوه زندگی این جانوران جالب زندگی کردم البته با امکانات کاملا ابتدایی برای زنده ماندن. البته گاهی تجربه حمله این جانواران نیز داشته ام نه به خودم بلکه به چادرم این جانوران بسیار کنجکاو هستند و علاقمند به تجربه ناشناخته ها بنابراین به سادگی به انسان نزدیک می شوند.

4.       گریلز در قطب جنوب چه تجربه ای داشت؟

هنگام ضبط یکی از برنامه های ماجراجویانه خودم در قطب جنوب قرار بود که از ارتفاعات منطقه با اسکی از بالگرد به پایین بپریم و مسیر را ادامه بدهیم اما متاسفانه هنگام فرود من روی توده نازکی از یخ فرود آمدم و زمین خوردم و کل مسیر را از بالا تا پایین سقوط کردم در این حادثه اگرچه کلاه ایمنی من شکست اما سرم سالم بود و فقط دچار ناراحتی در کتفم شدم  اگرچه تجربه دردناکی بود اما امروز با خاطره ای شیرین از این موضوع یاد می کنم.

5.       گریلز در کوله پشتی خود چه چیزی حمل می کند؟

اولین وسیله ای که من در کوله پشتی خودم قبل از سفر قرار می دهم سنگ چخماق است چون این سنگ ها در هر شرایطی می توانند برای من مفید باشند و در واقع ناجی من هستند. این دو تکه سنگ می توانند خطراتی چون سرمازدگی، حمله حیوانات وحشی و تاریکی را از دور کنند. بعداز آن یک چاقوی مخصوص و البته قطب نما همراه خواهم داشت این سه وسیله به عنوان مهمترین و بهترین وسایل همراه هر ماجراجو و طبیعت گردی باید باشد.

6.       کریلز تعطیلات را چگونه سپری می کند؟

در واقع تعطیلات من به استراحت در منزل می گذرد چون کار من همیشه در دل طبیعت است بنابراین برعکس مردم عادی عمل می کنم هنگام تعطیلات فقط در منزل هستم و استراحت می کنم اما اگر قصد استراحت نداشته باشم حتما در زادگاه خودم یعنی ولز می توانید من را بیابید این منطقه همیشه و در همه حال چیزهای تازه ای برای آموزش به من دارد و به گونه من خود و شغلم را مدیون طبیعت این منطقه می دانم .

توصیه من به ماجراجویان و گردشگران این است که اطلاعات علمی خود را نسبت به مقصدشان بالاببرند و با مهارتهای اولیه زنده ماند در شرایط سخت آشنا باشند چون واقعا این طبیعت بسیار زیبا که شاید ساعت ها هر گردشگری را به خود مشغول می کنند بسیار خطرناک و خشن است.در پایان اگر علاقمند به دانستن بیشتر درباره زندگی و حرفه من هستید می توانید به وب سایت من به نشانی www.beargrylls.com مراجعه کنید.

 

عزتی

مجله adventure

ریاست اوپک را فراموش کنیم و به کرسی فائو بنگریم

 

کم‌کم فصل برداشت محصول خرما در جنوب کشورمان از راه می‌رسد و عده‌ای مشغول به کار می‌شوند، اما باز هم همان داستان تکراری که می‌گوید سود اصلی به جیب دلالان خواهد رفت.

به هر حال فعلا اخبار مهم‌تری، بسیاری از جراید و رسانه ها را تحت تاثیر خود قرار داده است؛ تحریم بانکی، تحریم صنعت نفت، عدم دستیابی ایران به تکنولوژی نوین برای به‌روز کردن چاه‌های نفتی و خیلی از این‌گونه اخبار که باعث شده تمام توجه مسئولان به آنها جلب شود و دیگر امتیازات و ویژگی‌های کشورمان را فراموش کنند.

اگرچه جایگاه ایران در میان صادرکنندگان نفت و البته تکیه زدن بر کرسی ریاست اوپک بسیار مهم است، ولی هیچ نیازی نیست تمام توان خود را برای آن هزینه کنیم، چون دوران طلایی سوخت های فسیلی به پایان رسیده و طبق اعلام سازمان FAOکم‌کم عصر تامین خوراک و غذا از راه خواهد رسید. این سازمان اعلام می‌کند یکی از سیاست‌های جدید دولت‌ها، امر امنیت غذایی و کاهش ضایعات آن است. در همین زمینه ﻣﺪﯾﺮ ﭘﮋوهشکده ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﮐﺸﺎورزی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎل ﮐﺸﻮر نیز می افزاید: ذﺧﺎﯾﺮ ﺑﺮﻧﺞ جهان به عنوان یکی از محصولات مهم کشاورزی بخصوص در منطقه خاورمیانه ، رو ﺑﻪ کاهش اﺳﺖ.  بنابراین می‌توان به اهمیت امنیت غذا در آینده‌ای نزدیک در گوشه و کنار این کره خاکی پی برد.

همین امر باعث شده تا بسیاری از کشورها مثل چین، کشورهای جنوبی خلیج‌فارس و برخی دیگر از کشورها که عمدتا واردکننده محصولات غذایی هستند، به فکر سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی کشورهای کمتر توسعه یافته یا در حال توسعه باشند. این سرمایه گذاران قصد دارند با این روش آینده غذایی کشورشان را تضمین کنند. در این زمینه می توان به سرمایه گذاری گسترده چین و قطر در قاره آفریقا اشاره کرد و در عین حال از سرمایه گذاری کشور قطر در استان کرمان نیز سخن گفت یا اینکه به حضور گسترده دلالان عرب سر زمین های کشاورزی ایران برای خرید عمده محصولات کشاورزی چون گندم یا حبوبات خبرداد.

پس به این نتیجه خواهیم رسید که تامین انرژی آنهم از طریق سوخت های فسیلی در جهان فعلی ف کم کم به جایگاه دوم اهمیت دولتها نزول کرده و با توجه به نعمت های خدادادی ایران در زمینه منابع عظیم نفت و گاز جای نگرانی برای به دست آوردن کرسی ریاست اوپک نیست بلکه این کرسی هم باید در درجه دوم اولویت دولتمان قرار گیرد. اینجاست که ارزش تصاحب کرسی های مهم در سازمان خواروبار جهانی FAO بیش از اوپک برایمان متبلور خواهد شد.

حالا سئوال اصلی این است که ایران با توجه به آب و هوا و البته اقلیم خود دارای مناطق حاصلخیز بسیاری است، پس چرا به جای تجهیز چاه‌های نفت به فکر تجهیز صنعت کشاورزی و مزارع و چاه‌های آب خود نیست؛ صنعتی که نه تحریم می‌شود و نه باید برای ریاستش برنامه‌ریزی کرد؛ چون متقاضیان بسیاری اطراف کشورمان حضور دارند و حاضر هستند برای خرید محصولات با کیفیت کشاورزی ایران پول نقد هزینه کنند و خبری از تحریم و چانه زنی بر سر قیمت معامله این محصولات مثل نفت و مشتقات آن نیست.

همگی می‌دانیم بسیاری از کشورهای اطراف ایران واردکننده محصولات غذایی هستند و آمار تولیدشان کفایت مصرف ساکنان منطقه را ندارد و از سوی دیگر کیفیت محصولات ایران حتی خارج از منطقه هم خوش درخشیده و بسیاری را به مصرف محصولات کشاورزی ایران تشویق کرده است. پس بجاست که این امتیاز را در کنار موهبت خدادادی، یعنی ذخایر انرژی قرار دهیم و برای تولید هرچه بیشتر و باکیفیت‌تر محصولات غذایی ایران گام برداریم؛ محصولاتی که حتی کشور انگلستان به عنوان یکی از تحریم‌کنندگان صنعت نفت ایران حاضر به پیش‌خرید کردن آنهاست.

 

اهمیت توسعه صنعت کشاورزی

با توجه به شرایط فعلی ایران از لحاظ اقتصادی، بدون تردید باید به جایگاه کشاورزی در اقتصاد ملی کشورمان توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

کیخسرو چنگلوایی، ‌رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان درباره اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ملی ایران می‌گوید: 14 درصد از تولیدات ناخالص داخلی و 9 درصد تولید غذای مصرفی و 23 درصد از تولید اشتغال در کشور توسط این بخش ایجاد شده است، بنابراین اگر شاهد رشد و رونق این صنعت در کشورمان باشیم، می‌توان امیدوار بود که رشد و رونق مناسبی در کشور خواهیم داشت.

 

نبودن صنایع تبدیلی

یکی از معضلات اصلی صنعت کشاورزی ایران، کمبود صنایع تبدیلی و خام‌فروشی محصولات است که باعث شده حتی گاهی کشاورزان به دلیل مشکلات و معضلات موجود از برداشت محصولات خود نیز چشم‌پوشی کنند و حاصل زحمت یکساله خود را روی زمین کشاورزی رها کنند.

به عنوان مثال در صنعت خرمای ایران با توجه به کیفیت و تنوع تولیدات ایران و البته از همه مهم‌تر ارگانیک بودن آن، شاهد صادرات خرمای فله به کشورهای جنوبی ایران یا حتی استرالیا هستیم که پس از بسته‌بندی با ارزش افزوده فراوان و به نام آن کشورها در بازار مصرف سراسر جهان توزیع می‌شود. حال آن‌که در صورت وجود صنایع به‌روز شده بسته‌بندی یا صنایع تبدیلی می‌توان به جایگاه اصلی خرمای ایران در جهان افتخار کرد. شاید صادرات خرما، کام کشاورزان را شیرین کند، اما اگر امکان فرآوری و صادرات مشتقات خرما مثل شیره، قند مایع خرما در تمام ایران بخصوص مناطق کشت فراهم کنیم، کشاورزان به تولید بیشتر و با کیفیت تر تشویق شده و با خرسندی از درآمد و اشتغال فرزندانشان به کشت و کار خود ادامه خواهند داد.

به عقیده محمدحسن نبوی، مدیر بازرگانی شرکت شهد باب پارس تبریز، با نگاهی نوین به صنعت خرما و تولید حدود 10 میلیون تنی آن در کشور به عنوان یکی از محصولات کشاورزی ایران، می‌توان سالانه نزدیک بر 30 میلیارد دلار ارز از این محصول به دست آورد.

در همین زمینه می‌توان به صادرات قند مایع خرمای ایران از استان آذربایجان شرقی به کشورهای اروپایی و آسیای میانه اشاره کرد و با در نظر گرفتن ارزش افزوده آن متصور شد تا اگر این موضوع دقیق برنامه‌ریزی شود، چه تعداد از جوانان جویای کارمان در ایران شاغل خواهند شد.

خرمای ایران به قول معروفی مشتی نمونه از خروار است، ‌چون محصولاتی مثل هلو، زردآلو، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، پیاز ایران در بسیاری از کشورهای منطقه و حتی دورتر از منطقه خریداران عمده‌ای دارد.

شاهد مثال این ارزش افزوده و البته سودآور بودن صادرات محصولات فرآوری شده کشاورزی ایران به خارج از کشور را می‌توان به صادرات رب گوجه‌فرنگی ارتباط داد. طبق آمار هر بشکه (یک تنی) رب گوجه‌فرنگی ایران طی سال‌های 1389 تا 1390 حدود 250 تا 225 دلار فروخته می‌شد، حال آن‌که در خوش‌بینانه‌ترین حالت هر بشکه نفت ایران به حدود یکصد دلار فروخته شده است.

در این زمینه ایاز پرتو، مدیر صنایع جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در آبان 1391 می‌گوید: با توجه به تکنولوژی مورد نیاز استخراج یک بشکه نفت خام از منابع زیرزمینی و تولید یک تن رب گوجه‌فرنگی که سه کشور عراق، افغانستان و روسیه خواهان آن هستند، کدام به‌صرفه‌تر است و نیازمند حمایت بیشترخواهد بود؟

به عقیده این کارشناس کشاورزی استان، هزینه تجهیز و نگهداری لوازم استخراج نفت از چاه را با توجه به مشکلات کنونی اگر به صنعت کشاورزی تخصیص دهیم، واقعا سودآورتر خواهند بود. چرا که تولید محصولات کشاورزی و البته فرآوری آنها نیازمند تکنولوژی فوق پیشرفته در صنعت نفت نیست بلکه کاملا ساده و سهل الوصول است.

 

کیفیت محصولات ایران

همان‌طور که قبلا نیز عنوان شد، کیفیت محصولات باغی و کشاورزی ایران در جای‌جای دهکده جهانی شهرت خاصی دارد.

در این زمینه بر انعقاد قراردادی برای صادرات کنسانتره از استان آذربایجان غربی به کشور هندوستان اشاره کرد که طی قراردادی که مسئولان کشاورزی این استان با هندوستان بسته‌اند، قرار شده کسانتره با کیفیت ایران به این کشور صادر شود.

اما دومین تائید کیفیت محصولات ایران را می‌توان به پیش‌خرید محصولات ارگانیک ایران از سوی کشور انگلستان نسبت داد. دبیر انجمن ارگانیک ایران ضمن تائید این خبر می‌افزاید: با توجه به این‌که رواج مصرف این‌گونه محصولات را در سطح جهان شاهد هستیم، کشورهایی چون انگلستان، هلند، ژاپن و فرانسه خواهان خرید این گونه محصولات از ایران به عنوان محصولی با کیفیت هستند. این استقبال آنچنان بوده که حتی انگلستان از دیگران پیشی گرفته و حاضر به پیش‌خرید کردن محصولات ایران چون کشمش، برنج، انار، سیب، شلیل، هلو، پسته، خرما و زعفران بوده است.

وی می‌افزاید: اگرچه قیمت این محصولات از دیگر محصولات عادی بیشتر است، اما بنا به دلایل مختلفی چون هزینه‌های بهداشتی و حفظ محیط‌زیست بسیاری از کشورها حاضر به پرداخت مبلغ بالاتری برای آنها هستند، به همن دلیل می‌توان سود بیشتری را برای صادرات این محصولات به خارج از مرزها در نظر گرفت.

 

میزان صادرات محصولات کشاورزی

طبق اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، ارزش صادرات محصولات کشاورزی از 2277 ملیون دلار در سال 84 به 4283 میلیون دلار در نه ماهه اول سال 1391 رسیده است. اگرچه بسیاری از فعالان عرصه کشاورزی به این اعداد و ارقام اشکال گرفته‌اند، اما به هر حال می‌توان به جایگاه صادرات محصولات کشاورزی در صادرات غیرنفتی کشور اشاره کرد.

کیومرث فتح‌الله کرمانشاهی، معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران از افزایش 14 درصدی صادرات محصولات کشاورزی ایران طی سال 91 سخن گفته است.

وی دارا بودن آب و هوای چهار فصل و استعداد فراوان به منظور پرورش انواع محصولات زراعی و باغی، تنوع محصولات در گوشه‌های مختلف، دسترسی به بازارهای مختلف از طریق مرزهای آب و خاکی و البته کیفیت بالای محصولات ایران را از امتیازات ویژه برای صنعت کشاورزی کشور عنوان کرده است.

در عین حال طبق همین آمار، تقریبا 60 کشور جهان مقصد نهایی محصولات کشاورزی کشورمان بوده‌اند که تاکیدی دیگر بر اهمیت توجه به صنایع کشاورزی در کشورمان است.

 

راهکارهای گسترش صادرات

همگی از کمبود صنایع تبدیلی، مکانیزه نبودن مراحل کاشت، داشت و برداشت به عنوان اصلی‌ترین دلیل دست نیافتن محصولات کشاورزی ایران به بازارهای جهانی آگاهیم، اما عبدالله اکبری، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، اعزام هیات‌های تجاری در این زمینه به سایر کشورها را ضروری می‌داند و می‌گوید: توسعه فضای صادرات غیرنفتی بخصوص در این زمینه یعنی صادرات محصولات کشاورزی باعث تاکید این امر یعنی اهمیت جایگاه صنعت کشاورزی در درامد ملی کشور خواهد بود.

شناسایی بازار هدف، چگونگی ارسال محصولات، راهکارهای اقتصادی کردن و البته انعقاد قراردادهای بلندمدت فروش محصولات از جمله اقدامات این هیات‌ها خواهد بود، در حالی که هرگز نمی‌توان از اهمیت معرفی محصولات ایران در بازارهای جهان توسط این گروه چشم‌پوشی کرد.

اما در این باره معاون سازمان توسعه تجارت، استمرار حضوری در بازارهای هدف را نیاز اصلی صنعت کشاورزی ایران می‌داند. وی می افزاید: با برنامه ریزی دقیق باید محصول ایرانی را همیشه در بازارهای عمده مصرف مقابل دید مصرف کنندگان قرار دهیم تا نام محصولات ایرانی در ذهن آنها زنده بماند و همیشه برای تامین مایحتاج غذایی خود به دنبال عطر و طعم محصولات با کیفیت ایرانی با قیمتی مناسب باشند.

کرمانشاهی از عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان به عنوان اصلی‌ترین بازارهای محصولات کشاورزی ایران یاد کرد و گفت: ضروری است که وزارت جهاد کشاورزی ایران برای این موضوع، برنامه‌های راهبردی و عملیاتی در نظر گیرد تا هم ضمن تضمین کیفیت محصولات باز هدفممان هم تضمین شود.

وی در ادامه این‌گونه ابزار عقیده کرد که برندسازی اولین و اصلی‌ترین گام برای حضور مستمر محصولات کشاورزی ایران در بازارهای جهانی خواهد بود.

بنابراین اگرچه با تشکیل دولت یازدهم افق های تازه ای در تجارت و صنعت کشورمان حاصل خواهد شد اما اگر بخواهیم حفظ بازار محصولات کشاورزی را با حفظ بازار صنعت نفت مقایسه کنیم، بار دیگر به اولویت جایگاه کشاورزی خواهیم رسید، چون همگی می‌دانیم خرید نفت خام از سوی هر کشوری در جهان طبق دستورالعمل و تنظیمات بسیار حساس پالایشگاهی و کارخانجات پتروشیمی آن کشور و با توجه به مواد اولیه وارداتی صورت می‌گیرد و اگر به هر دلیلی مجبور شوند این تنظیمات را تغییر دهند، به دلیل هزینه سنگین آن هرگز حاضر به تغییر مجدد آن تنظیمات گذشته نخواهند بود پس خریداران ترجیح می‌دهند مواد اولیه مورد نیاز خود از بازارهای مطمئن‌تری تهیه کنند، اما در بازار محصولات کشاورزی فقط کیفیت و قیمت، عوامل موثر در انتخاب هستند؛ پس منطقی است که از منبع عظیم انرژی که خداوند به ما هدیه داده برای روشن کردن پمپ‌های آب کشاورزی و البته حرکت تراکتورهای جهت حاصلخیز کردن خاک ایران استفاده و بشکه های رب گوجه فرنگی یا کنسانتره طبیعی میوه ایرانی را به خارج صادر کنیم، نه این‌که طلای سیاه برای واردات گندم یا دیگر محصولات غذایی بفروشیم.

چطور فرزندمان را به سفر عادت دهیم

چگونه فرزندمان را یک گردشگر حرفه ای تربیت کنیم

 کودکانمان چگونه گردشگران حرفه ای خواهند شد

 لذت داشتن فرزند برای خانواده ها اینقدر شیرین است که گاهی اوقات پدر و مادر برای آرامش فرزندانشان حاضر هستند بسیاری از برنامه های کاری و تفریحی خود را لغو کنند و شرایط را برای آرامش و راحتی دلبندشان مهیا سازند . معمولا اولین برنامه ای که توسط والدین از برنامه زندگی حذف خواهد شد سفر و تفریح است دریغ از اینکه این سفر و گشت و گذار ها می تواند بهترین موقعیت برای تعلیم فرزند و آماده سازی او برای آینده باشد.

 این موضوع یعنی گذشتن از سفر و گردشگری به واسطه تولد نوزاد در بین بسیاری از خانواده های ایرانی مرسوم و همه گیر است. بدون تردید این جمله را بارها از خانواده های مختلف یا حتی فامیل خودتان شنیده اید که می گویند فعلا در خانه می مانیم تا کودکمان از آب و گل در آید.

 ین جمله اگرچه اشاره به اهمیت حمایت و حفاظت فرزند در خانواده های ایرانی دارد اما گاهی اوقات هم باعث سوء تعبیر بین کانون گرم خانواده خواهد شد. اگر به ریشه این جمله کمی بیشتر دقت کنیم هرگز قصد آن بر این نیست که تا مدتی سفر و گردش و تفریح برای خانواده حرام خواهد شد. بلکه تاکید اصل آن بر محافظت کودکان در شرایط گوناگون است نه بیشتر.

بنابراین هیچ گاه هنگام برنامه ریزی فامیل برای سفر یا پیک نیک های آخر هفته، چون هنوز کودکی در آغوش دارید خودتان را از آنها جدا نکنید. بلکه شما هم همراه آنها برنامه ریزی کنید البته با رعایت و در نظر گرفتن شرایط دلبندتان.

 

اجازه دهید هنگام سفر با خانواده کودکتان احساس امنیت و دلگرمی بیشتری داشته باشند. دل به دریا بزنید و همراه فامیل بار سفر ببندید تا متوجه امتیازات و فواید اینکار یعنی سفر رفتن با کودکان همراه فامیل یا به تنهایی در اینده نه چندان دور بشوید.

 

اینبار امتحان کنید چون بدون تردید وقتی در کنار خانواده همراه فرزند خود سفر می کنید متوجه شور و اشتیاقی که او برای یادگیری یا تکرار کارهای شما خواهد داشت ، می شوید. این دقیقا رمز موفقیت شما است که تا کنون به آن توجه نداشته اید.

 

در حال حاضر محدودیت های شهر نشینی و البته رشد تکنولوژی باعث شده تا اکثر کودکان از تحرک کافی برخوردار نباشند و در عین حال روحیه ای خموده و گرفته داشته باشند که این موضوع بسیاری از خانواده ها را راهی مراکز مشاوره در سراسر جهان کرده است دریغ از اینکه بهترین درمان مام طبیعت است نه روشهای پزشکی یا دیگر موارد.

 

پس بیش از این نه خودتان و نه دلبندتان را محدود نکنید و همین آخر هفته برنامه ریزی پیک نیکی ساده با خانواده را تدارک ببینید.

 

قبل از اینکار به عنوان اولین گام کامپیور منزل را از برق بکشید ، دستگاههای بازی کامپیوری مثل اکس باکس یا پلی استیشن را داخل جعبه خود قرار دهید و به انباری منزل منتقل کنید . حالا یک قلم و کاغذ بردارید و شروع کنید لیست لوازم مورد نیاز این گلگشت را یک به یک بنویسید.

 

حالا بهتر شد؛ چه احساسی دارید هنوز از منزل بیرون نرفته احساس شور و نشاط در ذهن شما موج خواهد زد. این حس را با دیگر افراد منزل شریک شوید.

 

هنگام برنامه ریزی سفر از اب ، آتش ، ارتفاع ، گرما یا سرما هرگز هراس نداشته باشید این خطرات در طول زندگی همیشه همراه شما و فرزندتان خواهند بود پس اجازه دهید او چگونگی مراقبت از خودش در مقابل این حوادث را در کنار شما و در دل طبیعت بیاموزند.

 

کودکان شما هیچگاه بدون دویدن لذت آزادی را نخواهند چشید پس از اولین روزهای تولد او برای آینده اش و روحیه ماجراجویی آن برنامه ریزی کنید. باور کنید کار سختی نیست و فقط اجازه دهید همراه شما طی سفرهایتان آزادی واقعی را تجربه کنند تا آینده ای ماجراجو و البته موفق از نظر اجتماعی داشته باشند.

 

طبق نظریه های مختلف و البته تایید شده روانشناسان و متخصصان کودکان هنگام سفرها در کنار والدین و همسن و سالهایشان دائم در حال آموختن مهارت های زندگی هستند و این آموزه ها هرگز از ذهنشان پاک نخواهد شد و چه بسا این تجربیات در تصمیم گیری های آینده آنها مفید بوده و آنها را به سرمنزل مقصودشان برساند.

 

بنابراین هرگز جزو آن گروه از والدین نباشید که از وقتی دلبندشان قدم به دنیا می گذارد تا دوران نوجوانی لذت سفر رفتن را بر خودشان و البته او حرام می کنند. بلکه مقاصد تفریحی و گردشگری خودتان را با توجه به شرایط و سن دلبندانتان انتخاب کنید. هیجان پریدن در رودخانه و برکه، صخره نوردی یا پریدن از ارتفاع را به کودکان باید طی این سفرها هدیه دهید تا بتوانید تصویری دقیق از روحیه آینده آنها در اختیار داشت و زندگی شاد و پرماجرایی را برایشان تدارک دید.

 

اگر چه همین گلگشت ها علاوه بر تضمین روحیه و سلامت روانی افراد خانواده باعث ایجاد حس همبستگی بیشتر بین شما و دلبندانتان می شود و وظیفه تربیت کودکانتان را وارد مرحله ای نوین خواهد کرد.بنابراین بدانید که این سفرها تضمینی برای شور و هیجان آینده کودکان شما است و طبق همان روزها می توانید شاهد ماجراجویی دلبندانتان در آینده ای نزدیک باشید.

 

اما هنگامی که این چند سطر را مطالعه کردید شما در ذهن خود می پرسید چگونه این برنامه ها اجرایی خواهد شد؟ از چه زمانی باید شروع کنیم کودک ما فقط چند ماهه است، چطور ممکن است به پیکنیک برویم وقتی هنوز او در گهواره است. شاید هم برخی از شما تلفن را بردارید و با مشاور خودتان درباره این مطالب چند دقیقه صحبت کنید اما بدانید که طبیعت بدون تردید کار خود را انجام خواهد داد.

 

پس هیچ وقت برای شروع دیر یا زود نیست، حتی می توان از همان هفته های اول تولد کودکتان شرایط سفر را برای او و خودتان مهیا کنید. به همین دلیل توصیه های چمدانی ما به شما از هفته چهارم تولد شروع شده و تا دوران نوجوانی ادامه خواهد داشت. کافی است با دقت این توصیه ها را دنبال کنید تا هم خودتان از بودن کنار فرزندانتان لذت ببرید و هم او را با طبیعت و زیبایی های آن آشنا کنید.

 

کودکان تا دوسال

 

1.زود شروع کنید و کوتاه سفر کنید

 

در این دوره چون دلبندتان کمی کوچک است و شاید  هنوز عادت به تغییرات شرایط محیطی نداشته باشد بنابراین  است که سفرهای کوتاهی را در این دوره تدارک ببنید. لوازم و وسایل مناسب مثل کلیه وسایل بهداشتی و لباس کافی برایش بردارید . پماد ضد گزیدگی و البته خوراکی های مناسب سن او را در سبد پیکنیک خود  قرار دهید و صبح زود به جاده بزنید و وقتی به مقصد رسیدید اجازه دهید که طبیعت کارش را شروع کند . بوی چوب درختان جنگل، رودخانه ، دود آتش و خاک همه و همه در حال ثبت شدن در ذهن کودک شما هستند. فقط صبور باشید تا او با تغییرات انس بگیرد .

 

2.کودکان از همان لحظه اول تولد آماده یادگیری هستند

 

همیشه پشه بند مناسبی برای دلبندتان همراه داشته باشید تا در سفرهایتان او را  از گزند حشرات دور نگاه دارید. این وسیله اجازه می دهد شما دلبندتان را روی زمین و دامن طبیعت آزاد بگذارید تا خودش تجربه کند نه اینکه در آغوش شما از همه چیز محروم باشد. هنگامی که کودکتان آماده برداشتن اولین قدم ها شد اجازه دهیدکه آزادانه در دامن طبیعت قدم بردارد  و طبیعت زندگی واقعی اطرافش خود را تجربه کند.

 

3.بزرگ فکر کنید

 

هر اتفاقی که طی این سفر برای کودک شما خواهد افتاد بدون تردید تاثیر واقعی در زندگی آینده او خواهد داشت پس اجازه دهید که کودکتان در آینده گردشگری حرفه ای و درک کاملی از طبیعت کره خاکی داشته باشد.به یاد داشته باشید که مهمترین وسیله برای شما در این سفرها دوربین است تا خاطرات شیرین و حتی تلخ این سفر را  همراه کودکتان را ثبت کنید. مهمتر اینکه دوربین زوایایی از زندگی خانواده را ثبت می کند که شاید در شرایط عادی شما هرگز متوجه آن نشوید و فقط هنگام دیدن عکس ها و مرور خاطرات سفرهایتان آنها را کامل درک کنید. این حس درکودکان نیز وجود دارد اجازه دهید چند سال بعد کودکتان با دیدن این عکس ها نکات ریز فراموش شده سفرهای  گذشته را در ذهن خود مرور و ضبط کند.

 

4.همراه کودکان تنی به آب بزنید!

 

نگویید هوا سرد است و آب آلوده، بدون وسواس بی مورد اجازه دهید بدن کودکاتان سرمای طبیعی آب و البته نوازش باد کودهستان را تجربه کند. این حس خوبی است که به فرزندان خود طی گلگشت ها یا کمپ زدنتان هدیه خواهید داد. بنابراین فقط کافیست که به علائم هشدار دهنده کنار دریاچه یا رودخانه توجه کنید که آیا شنا کردن در این مکان آزاد است یا خیر، دیگر نگران هیچ چیز نباشید، طبیعت همه چیز را برای شما و فرزندتان فراهم کرده ، بدون ترس دست فرزندتان را بگیرد و شیرجه بزنید یا اینکه اجازه دهید او پاهایش را در آب بزند.

 

5.با شن و ماسه اطرافتان بازی کنید

 

صحبت از آبتنی و ساحل به میان آمد به یاد داشته باشید همانقدر که آبتنی برای درکت بهتر فرزند شما از طبیعت لازم است خاک و بازی با ماسه های کنار ساحل نیز در آینده و تربیت گردشگری حرفه ای از او برایش مفید است پس تردید نکنید و او را آزاد بگذارید. به یاد داشته باشید همیشه محلول شوینده و استریل کننده چشم و لباس های اضافه همراه داشته باشید تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید.

 

از دو تا 5 سال

 

1.هر کودکی روحیه ای متفاوت با دیگران دارد

 

خوب به کودکان خود نگاه کنید و اجازه دهید آنها به شما درباره نحوه برخوردتان با  رفتارش آموزش دهند. با این کار اجازه می دهید آنها با توجه به شرایط روحی خودشان راه را برای دریافت آموزشهای شما باز کنند چون با این کار  باعث شادابی بیشتر روحیه همه خانواده هنگام سفر خواهند بود. با این روش هرگز به فکر بدخلقی های کودکان نباشید فقط اجازه دهید آنها شرایط را برای شما مهیا کنند.

 

2.شرایط مشابهی مثل خودتان برای کودکان فراهم کنید

 

بدون تردید هنگام اینگونه سفر یا گلگشت ها کودکان، والدین خود را به عنوان الگوی اصلی در نظر خواهند گرفت.بنابراین برای آنها کار را راحت کنید و هرآنچه که می پوشید برایشان تهیه کنید و سعی کنید لباسهایشان در صورت امکان کاملا شبیه باشند و تنها تفاوت آنها در سایز باشد. با این کار او احساس همبستگی بیشتری نسبت به شما خواهد داشت و در واقع کار آموزش را برایتان راحت تر می کند. اگر بهترین کیسه خواب و زیرانداز را برای خودتان خریده اید اجازه دهید او هم مثل شما بهترین را داشته باشد. اجازه دهید احساس لذت بردن از لبهاس خشک و جای گرم و نرم را پس از یک روز پر حادثه و شیرین را با لوازم خودش که مشابه لوازم شماست تجربه کند.

 

3.با هم آتش بسوزانید!

 

شاید ابتدا به فکر شیطنت و بالا و پایین پریدن افتادید اما اینبار واقعا آتش بسوزانید به دلبندتان نحوه صحیح آتش روشن کردن در طبیعت را آموزش دهید. به او آموزش دهید چگونه می توان با استفاده از مواد موجود در طبیعت آتش روشن کند. اینکار را با انتخاب هیزم مناسب و البته تهیه اجاق طبیعی و اصول روشن و خاموش کردن آتش در دل طبیعت به سرانجام برسانید.

 

4.سریع باشید

 

وقتی مطمئن شدید که کودکان شما نحوه درست گره زدن طناب یا بستن چادر را آموخته، حالا برای جمع آوری وسایل و ترک کمپ سرعت عمل داشته باشید تا اوهم ارزش زمان را بداند و در آینده اگر به سرعت عمل نیاز داشت سریع کمپ خود را جمع کرده و محل را ترک کند. مدیریت جمع کردن لوازم و چگونگی حمل آنها را به خودش واگذار کنید ولی شما دقیق و درست عمل کنید تا او هم از شما بیاموزد

 

5.کار گروهی را به آنها اموزش دهید.

 

اگر به منطقه کوهستانی رفته اید و قصد کوهنوردی همراه کودکتان را دارید اجازه دهید تا او معنی دقیق کار گروهی و استفاده از تجربه دیگران را بیاموزد . این کار باعث می شود او در جامعه نیز مزیت های کارگروهی را درک کند و در آینده از آموزه های خود به خوبی استفاده کند. فکر نکنید صخره نوردی یا کوه نوردی فعلا برای او زود است اجازه دهید سختی سنگ و سخره را با دستان نرم و کوچکش تجربه کند تا تجربه ای دقیق از ناملایمات آینده در زندگی داشته باشد. بنابراین  از زخم شدن دستانش نترسید فقط جعبه کمک های اولیه را همیشه  همراه داشته باشید.

 

6.زیر باران پیک نیک بروید

 

به قول معروف زیر باران باید رفت. زیر باران همراه کودکتان خیس شوید. با شاخ و برگ درختان سرپناهی برای خودتان  درست کنید و تجربه اینکار را به دلبندانتان هدیه بدهید. بگذارید خوب خیس شود؛ بعد از نحوه محافظت بدن از سرمازدگی و البته اثرات منفی خیس شدن برایش بگویید و دقیق عمل کنید تا ذهن خلاق دلبندتان کارش را شروع کند . بنابراین هرگز نگوییدامروز هوا بارانی است و بهتر است که روی مبل بنشینیم و با هم برنامه های تلویزیون را نگاه کنیم یا اینکه کتاب بخوانیم بلکه اتفاقا بار سفر ببندید و راهی طبیعت شوید تا متوجه لذت واقعی سفر کردن در هوای بارانی یا کمپ زدن زیر باران همراه او بشوید.

 

7.به کودکانتان آموزش دهید چگونه در دامن طبیعت نیاز های ضروری خود را برطرف کنند.

 

همیشه نبودن سرویس بهداشتی در طبیعت برایمان مانعی بزرگ جهت کمپ زدن در جنگل بوده است و گاهی هم دلیل اصلی انصراف از سفر کردن مان همین است. این مشکل را هرگز در ذهن کودکان خود بزرگ نکنید بلکه نحوه مهیا کردن شرایط مناسب با استفاده از وسایل طبیعی را به او آموزش دهید.

 

8.خودتان را حسابی کثیف کنید

 

همیشه لباس و لوازم شخصی کافی برای خودتان و کودکتان همراه داشته باشید. دوچرخه سواری در دل جنگل و البته کوهنوردی یا جست و خیز در میان طبیعت بدون تردید لباس های شما را کثیف خواهد کرد. نگران نباشید فقط از شرایط لذت ببرید و احساس آزادی را به خودتان و او هدیه بدهید و پس از تمام شدن گشت و گذار با توجه به لوازم داخل کوله پشتی خودتان را خوب تمیز کنید تا او هم از شما یاد بگیرد و با لباسهای تمیز و خشک سرمیز شام بنشینید و همراه شما از روزی که گذشته بگوید.

 

9.کودکان را با دوستان جدید آشنا کنید.

 

شرایط بازی های گروهی فرزندانتان با دوستان خود را در دامن طبیعت و دشت و جنگل فراهم کنید. بدون تردید دختر خاله یا پسرعمو همیشه در کنار فرزندتان هستند ولی طی این سفرها اجازه دهید او با دیگران و هم سن و سالهایش ارتباط برقرار کند تا با خلقیات افراد غریبه به غیر از خانواده و فامیل نیز آشنا شود. با این کار زندگی اجتماعی را به او می آموزید. فقط از دور نظاره گر نحوه ارتباط آنها باشید تا خدایی ناکرده کار به مشاجره نکشد البته کمی هم دعوا برای آینده او نیاز است.

 

10.اجازه بدهید فرزندان شما مستقل تصمیم بگیرند

 

داریم غرق می شویم یا اینکه داخل گوداگل پر از برف گیر افتاده ایم، اینها همه جملاتی هستند که همه والدین از شنیدن آن واقعا هراسان هستند اما این خطرات همیشه شما و خانواده را تهدید می کنند پس حالا که در کنار هم هستید اجازه دهید تجربه ای دقیق از این اتفاقات در کنار هم داشته باشید. فقط نظارت کنید و اجازه دهید مدیریت بحران را فرزندانتان به عهده بگیرند بدون تردید هیچ خطر جدی ای متوجه آنها نیست چون حمایت شما را دارند ولی به یاد داشته باشید که این حمایت را نباید متوجه شوند تا استقلال کافی برای تصمیم گیری به دست آورند. با اینکار استقلال آینده کودک را می توان تضمین کرد.

 

11.به یاد داشته باشید کودکان بیشتر از ما به استراحت نیاز دارند

 

حالا که امروز از صبح زود بیرون زدید چه انتظاری دارید که هنگام غروب آفتاب کودکان شما هنوز هم خوش خلق باشند و توان مدیریت خودش را داشته باشند پس موقت برای بازیابی توان طی روز استراحت کنید.حتی اگر هنوز شما خسته نشده باشید. این استراحت های کوتاه طی روز به آنها اجازه می دهد تا دوباره کنترل کامل امور خودشان را برعهده گیرند و از بداخلاقی آنها جلوگیری می کند. می توان این استراحت را برای خوردن یک موز یا یک تکه شکلات ترتیب داد از هرفرصتی برای بازیابی توان کودکان استفاده کنید حتی برای نشان دادن یک حشره کوچک روی برگ درختان.

 

12.اسطوره سازی کودکان را جدی بگیرید

 

کودکان همیشه می خواهند پا جای پای شما بگذارند چون از شما در ذهنشان قهرمانی بدون شکست ساخته اند. آنها سعی می کنند با این روش خودشان را در مقام و موقعیتی بالاتر از حال قرار دهند، بنابراین سعی کنید دقیق باشید و کودکی خودتان را با آنها شریک شوید . به قول معروف کودک درون خودتان را برایش نمایش دهید تا متوجه شود شما هم مثل او شکست ناپذیر نیستید.

 

13.دوباره امتحان کنید

 

همگی می دانیم کودکان علاقمند هستند همه چیز را دوباره امتحان کنند پس هر وقت این حس در آنها زنده بود اجازه دهید اگر خطری آنها را تهدید نمی کند دوباره آن حس را تجربه کنند.

 

14.خطرات احتمالی سفرها را به کودکان آموزش دهید.

 

قواعد بازی زندگی را همیشه برایش یادآوری کنید و بدون نگرانی اجازه دهید خوب تجربه کند فکر نکنید که سفر و گلگشت همیشه باید همراه شادی و خنده باشد بلکه گاهی هم گریه لازم است تا طی آن خطرات را خوب درک کند. حیوانات، حشرات، گیاهان آلوده، گرما زدگی ، سرمازدگی و بطور کلی شرایط ماجراجویی را برایش خوب توضیح دهید و البته در صورت امکان نمونه ای برایش داشته باشید.

 

15.همیشه آب بخورید

 

با توجه به فصل سفرتان سعی کنید اهمیت حفظ سطح آب بدن را برای فرزندان خود یادآوری کنید و با لوازمی مثل قرص های تصفیه آب یا لوازم دیگر یا حتی چگونگی تهیه آب در صحرا او را خوب آشنا کنید. علائم آب سالم و غیر سالم از ضروری ترین آموزشهای شماست و در این کار حوصله کنید واصلا عجله به خرج ندهید.

 

16.در طبیعت تمرینات یوگا انجام دهید

 

همگی ما از یوگا و آرامش آن شنیده ایم؛ اما اینبار زیاد شرایط عادی نخواهد بود. اگرچه می توان تمرینات یوگا را انجام دهید ولی فقط برای تمرکز کامل و کنترل شرایط اینکار را انجام دهید اجازه دهید کودکان شما کنارتان ذهنشان را به پرواز درآورند تا دقیقا واقعیت زندگی را درک کنند و طبیعت اطرافشان را بشناسند.

 

از 5 سال تا دوران نوجوانی

 

خوب حالا کمی شرایط فرق کرده و کودکان شما کم کم استقلال را تجربه خواهند کرد بنابراین کمی توصیه های چمدانی ما برای این سنین دلبندتان متفاوت خواهد شد به یاد داشته باشید که تا 5 سالگی شما واقعیت سفر و تجربه واقعی ماجراجویی را برای دلبندانتان مهیا کرده اید پس حالا وارد مراحل تازه ای از آموزش خواهیم شد. همگی می دانیم که هرگز برای آموزش ماجراجویی و سفر دیر نیست بنابراین بیشتر با کودکان وقت بگذارید ولی در این سن کودکان نصبت به نحوه آموزش دقیقتر باشید.

 

1.اجازه دهید با دوستانش بیرون برود.

 

فقط بدون جلب توجه همراه آنها باشید. البته اینکار را تا ده یا دوازده سالگی انجام دهید نیازی نیست قبل از آن زیاد از منزل دور شوند به عنوان مثال می توانند به حیاط منزل دوستشان بروند و آنجا کمپی برپا کنند ولی پس از ان شاید بهتر باشد اجازه پرکشیدن به او بدهید اما در حریم امن شما. در این دوره دوستان نقش بسیار حساس و دقیقی در آینده کودکان ما دارند بنابراین در گزینش دوست او را یاری کنید

 

2.اجازه دهید مقصد را فرزندان انتخاب کنند

 

خوب اگر مقصد انتخاب شده توسط کودکانمان کمی دور بود، حتما شما هم همراهشان باشید مثلا آنها را به مقصد برسانید اما اجازه دهید آنها خودشان مدیریت سفر را برعهده گیرند و شما هم جداگانه در نزدیکی آنها کمپی برپا کنید تا در صورت لزوم در کنار آنها باشید به یاد داشته باشید که استقلال در این مرحله برایشان لازم است پس فقط همراهشان باشید.

 

3.اجازه دهید دوستان زیادی انتخاب کند

 

خوب حالا که دوست نقش اساسی دارد اجازه دهید دوستان زیادی داشته باشد اما فیلتر ها و معیار های انتخاب دوست را برایش خوب روشن کنید و اجازه دهید دوستان مناسب را از غیر مناسب ها تشخیص دهد و نحوه ارتباط با آنها را خودش مدیریت کند.

 

4.تفریحات جدید

 

از تکرار مکررات جدا خودداری کنید حالا که قصد تربیت یک ماجراجوی واقعی را دارید اجازه دهید هیجانات تازه را هم تجربه کند همیشه کوهنوردی لازم نیست گاهی هم قایق سواری در رودخانه وحشی بسیار مهیج خواهدبود.

 

5.آنها را تشویق به هیجان کنید

 

امروزه دورتادور ما را تکنولوژی های بسیار جذاب مثل اینترنت یا هر وسیله دیگر گرفته، اجازه ندهید کودکان شما به آنها وابسته شوند بلکه آنها را تشویق به سفر و استفاده از شرایط طبیعی زندگی کنید. هرگز اجازه ندهید که از بی تحرکی لذت ببرنند . انها را وادار به تحرک داشتن کنید آنهم طی سفرهای کوتاه و بلند خودتان

 

6.آرامش را فراموش نکنید

 

بارها شده که تصمیم گرفته اید به جنگل بروید و فقط صدای پرندگان را بشنوید تا روحیه بگیرید کودکان هم مثل شما انسان هستند و به آرامش نیازمند هستند. بنابراین همیشه هیجان برایشان لازم نیست اجازه دهید کمی هم رمانتیک باشند و آرامش طبیعت را تجربه کنند.

 

7.دوستان آموزگار

 

گاهی اجازه دهید فرزندان شما با دوستان خانوادگی شما به سفر بروند و یااینکه با فایل سفر کنند تا چگونگی مدیریت دیگر خانواده ها هنگام سفر را نیز بیاموزند . بقول معروف بگذارید با دیگر قواعد بازی هم آشنا شوند و فقط با روشهایی که شما به آنها داده اید بازی نکنند.

 

8.آشپزان کوچک

 

وقتی کمپ زدید و کاملا شرایط مهیا شد اجازه دهید وعده های غذایی را کودکان تهیه کنند حتی در مورد تهیه مواد اولیه آنها را ازاد بگذارید ولی همیشه چند قوطی کنسرو همراه داشته باشید تا گرسنه نمانید چون گاهی اوقات شرایط مساعد نخواهدبود.

 

9.برای کودکان دوربین بخرید

 

اجازه دهید خودشان با لوازم خودشان خاطرات را ثبت کنند و از دید خودشان همه چیز را ببینند. با اینکار می توانید دقیقا از روی تصاویری که ثبت کرده اند روحیاتش را بشناسید و با توجه به آن برایش شرایط را مهیا کنید.

 

10.از ماجراجویی های خود بگویید

 

در طول سفر از خاطرات ماجراجویی واقعی خود برایشان بگویید و در حین این کار آموزشهای لازم را برایشان بازگو کنید.

 

11.کودکانه بار سفر ببندید

 

قبل از سفر فقط مقصد و زمان سفر را برای آنها بگویید و اجازه دهید که چمدانش را خودش ببندد تا لوازم لازم را همراه بیاورد ولی به یاد داشته باشید که همیشه بدون اینکه متوجه شود آنها چک کنید تا کمبود های احتمالی را همراه خودتان داشته باشی و در صورت لزوم از آنها استفاده کنید ولی اجازه دهید چمدانش همانطور خودش بسته باقی بماند و متوجه کمبود ها شود آنچه که لازم دارد را از چمدان خودتان به او بدهید نه اینکه کمبود ها را در چمدانش قرار دهید.

 

12.کمک های اولیه

 

اهمیت همراه داشتن جعبه کمک های اولیه را همیشه برایش بازگو کنید و همیشه همراه داشته باشید تا او هم از شما پیروی کند و حتی جعبه کمک های اولیه کوچکی متناسب با چمدان او برایش تهیه کنید.

 

13.خوب بخورید

 

اهمیت سلامت و داشتن انرژی لازم طی سفر را برایش توضیح دهید و اجازه دهید مثل شما خوب بخورد و بنوشد

 

14.اهمیت حفظ خونسردی در طول سفر را برایش بگویید

 

بدون تردید همیشه سفرها بدون حادثه نیست و گاهی هم نیازمند حفظ ارامش هستیم از همین حالا شروع کنید و روحیه خونسردی را در او بدمید و اجازه دهید که در شرایط بحرانی دقیق و درست تصمیم بگیرد و اصلا دست پاچه نشود. یقین داشته باشید با این روش جایی در طول عمرش زندگی او را نجات خواهید داد.

 

15.اجازه دهید از کمپ کمی تنهایی دورتر برود.

 

این کار می تواند روحیه ماجراجویی را در او همیشه زنده نگهدار.

 

16.همیشه با تمرین زندگی کنید و به او هم آموزش دهید.

 

کار تمام شد بدون تردید با استفاده از این توصیه ها فرزندشما یک گردشگر حرفه ای شده و در آینده از سفرهایش لذت خواهد برد.

 

عزتی

گردشگری و انرژی‌های پایدار

امروزه گردشگری و صنایع مربوط به آن بیش از آنچه که قابل تصور باشد گسترده و با زندگی قرن بیست و یکمی بشر عجین شده است. بهطور کلی با توجه به تنوع طلبی بشر این صنعت یعنی گردشگری و زیرمجموعه هایش بدون محدودیت در حال حرکت روبه جلوست و به دلیل درآمدزایی این صنعت همیشه مورد توجه دست اندرکاران و مسئولان گردشگری در دهکده جهانی بوده است.

شاید طی یکی دو روز اخیر این کلمه یعنی گردشگری در گوشه و کنار اخبار بیش از پیش به چشم خورده و توجه شما را به خود جلب کرده باشد . دلیل اصلی این موضوع نزدیک شدن روز جهانی گردشگری است که حدود چهل سال پیش سازمان جهانی گردشگری بیست و هفتمین روز ماه سپتامبر ( 5 مهر) را به دلیل تصویب اساسنامه خود به عنوان روز جهانی گردشگری اعلام و  آن را جشن می‌گیرد. هدف از اختصاص این روز به صنعت گردشگری، اگرچه رشد و ارتقای فرهنگ گردشگری است؛ ولی با انتخاب شعاری از طرف سازمان جهانی گردشگری که در برگیرنده اهداف و سیاست های آینده آن سازمان در سال پیش روست، تکمیل خواهد شد.

از سوی دیگر اکثر کشورها این روز یا هفته پس از آن را به موضوع سفر و گردشگری و صنایع وابسته به آن اختصاص می دهند و با تدارک برنامه هایی متنوع طی این مدت توانایی خود در صنعت گردشگری را به دیگران معرفی می‌کنند، اگرچه این روز یا هفته در کشورهای دهکده جهانی بیشتر کارکرد داخلی و فرهنگ سازی برای اتباع همان کشور دارد، اما گاهی نشست های خبری و همایش های حاشیه ای در این هفته خود می تواند به عنوان بهترین تبلیغ در دیگر نقاط جهان دیده یا شنیده شود.

به همین دلیل از سال 1997 که این جشن در کشور همسایه ایران ، ترکیه برگزار شد قرار براین شد تا هر سال یک کشور مسئول برگزاری این جشن بین المللی در کنار سازمان جهانی گردشگری به عنوان مشارکت کننده قرار گیرد تا علاوه بر معرفی توانمندی های گردشگری خود به دست اندرکاران بین المللی ، در حاشیه این جشن از تجارب دیگران نیز استفاده کند و زمینه همکاری های آینده با دیگران را برای رشد و ارتقای سطح کیفی و کمی صنعت گردشگری کشورش فراهم کند.

نتایج مثبت این تصمیم باعث شد تا سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب شریک خود در این روز برنامه ای تدوین کند که  طبق جدولی مشخص هر دوره یک کشور از یک قاره به این مسئولیت انتخاب شود، اما جشن امسال که با شعار توسعه و رشد گردشگری با استفاده از انرژی های پایدار برگزار می شود، علاوه بر تاکید حفظ محیط زیست هدفی واحد را در جهان پیگیری می کند، آن هم اتحاد بین کشورها برای حفظ محیط زیست از طریق ارتقای فرهنگ گردشگری و سرمایه گذاری های سازگار با محیط زیست است. شعار روز جهانی گردشگری در سال 2012 میلادی پیامی رسا به ساکنان جهانی در حال نابودی به وسیله گازهای گلخانه ای و آلودگی محیط زیست است که لزوم حفظ محیط زیست را برای حفظ و افزایش درآمد حاصل از صنعت گردشگری را به کشورهای گردشگر پذیر یا به طور کلی دهکده جهانی گوشزد می کند.

به همین دلیل و به واسطه انتخاب شعار یاد شده امسال محل برگزاری این جشن در جزایر قناری انتخاب شده که با شعار منتخب امسال یعنی توسعه گردشگری با انرژی های پایدار بی ارتباط نیست، توسعه گردشگری که خود به عنوان صنعتی سبز در دهکده جهانی شناخته شده با استفاده از انرژی های پایدار مثل انرژی خورشیدی، آب و باد تاکید بر پایداری توسعه و رونق این صنعت پردرآمد در جهان کرده است. این مراسم که معمولا با پیامی از طرف چند مقام مسئول بلند پایه در صنعت گردشگری سازمان ملل ، کشور میزبان و دبیرکل سازمان ملل آغاز می شود، امسال نیز همچون گذشته قبل از برگزاری جشن این روز پیامهایی را برای جهانی به همراه داشته است که همگی در راستای حفظ و مدیریت منابع طبیعی موجود روی کره خاکی یا همان دهکده جهانی بوده است.

اگرچه این سخنان بیشتر نمادین هستند و هیچ جنبه اجرایی ندارند، اما تاثیرات آنها تا سال بعد و جشنی دوباره در صنعت گردشگری جهانی کاملا مشهود و قابل پیگیری است. به همین دلیل، یوکیو آمانو، دبیر کل سازمان ملل درباره روز جهانی گردشگری امسال این گونه گفت که در سیاست های امسال یعنی 2012-2013 توسعه و استفاده از انرژی های پایدار صنعت سبز گردشگری به خوبی در نظر گرفته شده است و با توجه به ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری می توان امیدوار بود با استفاده از انرژی های پایدار در حفظ و نگهداری از محیط زیست جهان که سرمایه اولیه صنعت گردشگری است بخوبی در جهت توسعه و رشد آن صنعت گام برداشت.

وی درباره دلیل انتخاب این شعار عنوان کرده با توجه به فعالیت گروه کثیری از مردم در صنعت گردشگری و وابستگی اقتصادی آنها به رونق این صنعت سبز باید با ا ستفاده از انرژی های پایدار رشد و درآمد این گروه از این صنعت پردرآمد و مفرح را تضمین کرد.

بلند پایه ترین مقام سازمان ملل هر دو گروه یعنی هم گردشگران و هم دست اندرکاران صنعت گردشگری را به رعایت اصول حفظ محیط زیست توصیه و اظهار کرده برخی مراکز اقامتی و حمل و نقل در گردشگری با رعایت و کنترل شرایط موجود می توانند تا حد بسیار زیادی جلوی انتشار گازهای گلخانه ای که اولین و بزرگ ترین تهدید برای آینده زمین هست را بگیرند. در واقع آینده شغلی خود را با این کار تضمین کنند، چون حیات زمین یعنی پویایی گردشگری و کسب درآمد برای آنهاست .

هرچند گردشگری و تفریح بخشی از زندگی جوامع بشری در قرن حاضر است اما این تفریح و خوشی هرگز نباید به از بین رفتن منابع طبیعی و تخریب آنها که پایه اصلی صنعت گردشگری و ضامن ادامه فعالیت اقتصادی دست اندرکاران آن است ، بشود.

در این باره و قبل از برگزاری جشن سال 2012 وزیر صنعت، انرژی و گردشگری اسپانیا، خوزه مانوئل سوریا لوپز 
(Jose  Manuel Soria Lopez)
 نیز این گونه اظهار سخن گفته است : کشور من افتخار می کند که به عنوان یکی از پیشگامان استفاده از انرژی های پایدار و البته پاک در جهان امروز شناخته شده و با توجه به انتخاب شعار امسال می توان گفت که اسپانیا پاک ترین مقصد گردشگری جهان از نظر حفظ محیط زیست به دلیل استفاده از انرژی پایدار در کنار توسعه گردشگری است. بنابراین این کشور امسال علاوه بر شهرت به عنوان مقصد مهمی برای گردشگران علاقمند به حفظ محیط زیست در دهکده جهانی به عنوان پیشگام استفاده از انرژی های پایدار در این صنعت نیز مشهور خواهد شد.

همگی می دانیم در دنیای بحران زده کنونی از نظر مالی و اقتصادی صنعت گردشگری به عنوان یکی از سودآور ترین صنایع جهانی است پس حفظ و توسعه آن با رعایت اصول حفظ محیط زیستی می تواند مناسب ترین سرمایه گذاری در جهان باشد که اسپانیا نمونه ای بارز از این سرمایه گذاری در جهان است.

این کشور 10.2 (ده و دودهم درصد ) درصد درآمد ناخالص خود را از این صنعت کسب می کند و تقریبا 11 درصد مشاغل اسپانیا نیز به این رشته اختصاص یافته است پس اولویت اصلی کشور من توسعه این صنعت درآمد زاست تا با درآمد حاصل از این صنعت سبز جلوی گسترش بحران مالی را در منطقه بگیرد و چرخ اقتصادی کشور را در کنار حفظ محیط زیست  به حرکت درآوردگرچه خیلی از کشورها به این فکر افتاده اند و قصد توسعه گردشگری خود را با استفاده از شعار امسال دارند، اما لازم به یادآوری است که اسپانیا یک گام از دیگران جلوتر است پس امکان موفقیت اسپانیا برای این گونه توسعه بیش از دیگرانی خواهد بود که تازه به فکر طرح و برنامه افتادند.

در عین حال شاید بتوان گفت مهم ترین پیامی که امسال مربوط به جشن روز جهانی گردشگری مطرح شده، مربوط به دبیر کل سازمان جهانی گردشگری به عنوان بالاترین مقام مسئول در این صنعت طالب ریفای است که در آن آمده: تامین انرژی در توسعه صنعت گردشگری امری کلیدی است چون بیشترین سهم سرمایه گذاری یا به عبارتی هزینه در این صنعت مربوط به تامین انرژی است.

 صنعت حمل و نقل که به عنوان شاهرگ گردشگری مستقیم با انرژی سروکار دارد  بدون تردید نیازمند تامین سوخت یاهمان انرژی خواهد بود و از سوی دیگر با توجه به آلاینده بودن این صنعت، باید به دنبال تدابیری بود تا از سهم آلایندگی آن و البته هزینه تامین سوخت این صنعت کاسته شود گرچه مراکز اقامتی و پذیرایی نیز در رتبه دوم قرار گرفته است اما جهت رونق گردشگری و کاهش هزینه سفر برای جامعه امروزی باید از هزینه انرژی مصرفی کاست که یکی از راه های این کار استفاده از انرژی های پایدار و ارزان قیمت طبیعی مانند خورشید است تا با استفاده از آنها به این مهم جامعه عمل پوشاند.

سازمان بین المللی گردشگری قصد دارد تا سال 2030 میلادی استفاده از این گونه انرژی ها یعنی انرژی های پایدار را در صنعت گردشگری نهادینه کند و به امری رایج در آن صنعت سبز تبدیل کند . بنابراین از هرگونه طرح و برنامه برای رسیدن به این مهم با آغوش باز استقبال می کنیم و البته مشوق هایی هم برای استفاده کنندگان از این گونه انرژی ها نیز در نظر گرفته ایم.

وی در بخش دیگری از پیام خود می گوید با صرفه جویی مصرف انرژی در صنعت گردشگری، با استفاده از انرژی های پایدار مبلغ قابل توجهی سرمایه حفظ خواهد شد، که می توان آن را مستقیم در صنعت گردشگری دوباره سرمایه گذاری کرد و زمینه اشتغال بسیاری را با توجه به بحران های مالی گسترده در جهان ایجاد کرد .

با توجه به این سخنان و پیام ها می توان گفت که اولین نشانه های شعار امسال در روز جهانی گردشگری در نمایشگاه گردشگری لندن world travel market متصور خواهد شد چون این نمایشگاه از دو جنبه اهمیت بسیار زیادی طی امسال خواهد داشت که عبارتند از :

1.        نزدیکی زمان برگزاری آن با برگزاری جشن روز جهانی گردشگری

2.        معروف بودن این نمایش در دنیای گردشگری

بنابراین در واقع تاثیر اصلی جشن و شعار مخصوص سال جاری در لندن مشاهده خواهد شد . نوآوری ها و اکتشافات به اختراعات جدید بی تردید امسال در لندن خودنمایی خواهد کرد و باعث تعجب دست اندرکاران گردشگری جهان خواهد بود و البته راهی برای کاستن هزینه های سفر در آینده بسیار نزدیک خواهد بود، هرچند اولویت اصلی حفظ محیط زیست جهانی بوده است.

به هر حال هفته گردشگری در کشورمان به عنوان یکی از کشورهای بسیار پرجاذبه گردشگری آغاز خواهد شد، اما باید دید که شعار امسال که از سوی سازمان جهانی گردشگری انتخاب شده چه تاثیر مثبتی در رونق گردشگری ایران که دنیایی از انرژی های تجدید پذیر است خواهد بود. به طور کلی باید دید که صنعت گردشگری ایران چقدر سبز خواهد شد؟

گردشگری پلی میان تمدن‌ها

گردشگری راهی برای کاهش شکاف توسعه میان کشورهای عضو اکو

صنعت گردشگری همواره در کشورهای مختلف جهان با توجه به درآمد ورشد قابل ملاحظه اش مورد توجه بوده و هست البته این توجه در برخی کشورها مثل ایران رنگ و بوی دیگری به خود گرفته و به شکل ویژه ای به آن نگاه می شود.

هنوز مدت زیادی از ریاست دکتر نجفی بر سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری نگذشته که تحولات عمده ای حداقل در برنامه ریزی این سازمان به واسطه رویکرد دولت یازدهم نسبت به صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی به وجود آمده است و هرچند هنوز باید برای دیدن نتیجه آنها منتظر ماند اما همین تغییرات باعث شده تا برخی دیدگاهها در این زمینه تغییر کند و می توان به تغییر رویکرد ایران نسبت به شناسایی بازارهای هدف جدید در صنعت گردشگری اشاره کرد.

دیدگاهی که یک هفته قبل صحبت از آن به میان آمد و قرار شد ایران استراتژی جدیدی نسبت به بازارهای هدف گردشگری خود داشته باشد در این میان ظاهرا کشورهای عضو پیمان اکو به عنوان اولین و مهمترین بازار هدف کشورمان توسط ریاست سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت بصورتی که وی در هجدهمین نشست کمیته اجرایی اتاق بازرگانی و صنعت اکو در تهران شرکت کرد و درباره پتانسیل های موجود گردشگری بین کشورهای عضو سخرانی کرد.

برخی کشورهای اکو از ظرفیت گردشگری خود استفاده نمی‌کنند

محمد علی نجفی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این نشست با اشاره به گام‌‌های موثر کشورهای دنیا برای رشد صنعت گردشگری می‌گوید که بعضی کشورها در این زمینه موفق بوده و برخی دیگر هنوز از ظرفیت های گردشگری به درستی استفاده نکرده اند. این در حالی است که تقویت بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاران خارجی نیز می‌تواند گام مهمی برای توسعه گردشگری باشد.

 رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: «گردشگری پل مجازی اتصال میان ملت‌ها، و از منظر اجتماعی و فرهنگی و عاملی برای تعامل بین ادیان و فرهنگ هاست. همچنین راهی برای کم کردن شکاف توسعه میان کشورها و ترویج فرهنگ دوستی و تفاهم است.»

 وی با بیان این که گردشکری در دنیای امروز به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم در تعیین میزان رشد اقتصادی و میزان توسعه یافتکی کشورها به شمار می‌رود اذعان داشت: «گردشگری از نظر اقتصادی نیز حجم قابل توجهی را به خود اختصاص داده، به طوری که در سال 2012 بیش از 1000 میلیارد دلار گردشگران خارجی در کشورهای دیگر هزینه کرده‌اند».

 به گزارش میراث فرهنگی، نجفی با اشاره به این که توسعه گردشکری در منطقه اکو منجر به افزایش ارزش‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و گسترش دوستی و تفاهم میان کشورها خواهد بود که  نتیجه آن همکاری بیشتر میان دولتهاست خاطرنشان کرد: «در واقع فلسفه وجودی ایجاد سازمان‌های همکاری اقتصادی اکو خواست جمعی کشورهای منطقه به منظور رشد و بهبود موقعیت اقتصادی خود در نظام بین‌الملل بوده است و یکی از راهکارهای رسیدن به این خواست جمعی توسعه و ترویج منطقه به عنوان مقصد گردشگری جهان است».

45 درصد گردشگران ورودی به ایران از کشورهای عضو اکو

 از سوی دیگر محمد علی نجفی در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران گفت: در جلسه ای که با وزرای امور خارجه و اطلاعات برگزار کردیم، قرار شد کشورهای هدف را به سه گروه تقسیم کنیم و برای هر گروه تسهیلاتی ارائه دهیم.

وی ادامه داد: گروه اول کشورهایی هستند که با آنها لغو روادید خواهیم داشت و گروه دوم گردشگرانی هستند که اگر به صورت تور وارد ایران شوند، مشمول لغو روادید می شوند  و  گروه سوم کشورهایی هستند که برای گردشگران آنها تسهیلاتی در صدور روادید ارائه می شود.

معاون رئیس جمهوری با بیان اینکه، سال گذشته چهار میلیون و ۱۰۰ هزار گردشگر به ایران سفر کردند که ۴۵ درصد این گردشگران از کشورهای عضو اکو بوده اند.

وی ادامه داد: بر این اساس یک میلیون و ۹۰۰ هزار گردشگر از کشورهای عضو اکو به ایران آمدند که سهم مردم آذربایجان بیشتر بوده و هر گردشگر به طور متوسط بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار در ایران هزینه کرده است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ادامه داد: آمار دقیق از گردشگری در کل اکو را ندارم، اما موفق ترین کشور عضو اکو، ترکیه است که نهمین رتبه جهانی را در جذب گردشگر به خود اختصاص داده است.

نجفی تبدیل شدن اعضای اکو به مقصد گردشگری را منوط به تجهیز زیرساختها دانست و افزود: « تبدیل منطقه اکو با جمعیتی بالغ بر 450 میلیون نفر به عنوان یک مقصد گردشگری جهانی، نیازمند تامین زیرساخت ها و ابزارهای لازم با رعایت استانداردهای جهانی صنعت گردشگری است همجنانکه نیازمند بهره وری از پیشینه غنی تاریخی و فرهنگی خود و همکاری کشورهای عضو برای استفاده از ظرفیت‌های موجود کشورهای منطقه است.»

 وی با تاکید بر این که سرمایه گذاری باید در تمام شاخه‌های صنعت گردشگری از جمله سلامت، اکوتوریسم، ورزشی و فرهنگی انجام شود خاطرنشان کرد: «البته این دولت‌ها هستند که باید با ارائه تسهیلات لازم راه را برای ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی هموار سازند.»

 به گفته او، برگزاری نمایشگاه‌های گردشگری و صنایع دستی می‌تواند از جمله رویدادهای مهم و تاثیرگذار در نزدیکی ملت‌ها به هم و آشنایی با رسوم عقاید، سنن، و فرهنگی کشورهای مختلف باشد؛ در همین زمینه با گسترش اینترنت و رسانه های ارتباط جمعی حتی می توان به برپایی نمایشگاه در فضای مجازی اندیشید.

لزوم ایجاد روادید مشترک بین کشورهای عضو اکو

در همین حال رئیس اتاق بازرگانی ایران در هجدهمین نشست کمیته اجرایی اتاق بازرگانی و صنعت اکو بر امضای تفاهم‌نامه در راستای صدور روادید و ایجاد روادید مشترک بین اعضای اکو، تاکید کرد.

«محمد نهاوندیان» رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به روی کار آمدن دولت اعتدال‌گرای تدبیر و امید در ایران تصریح کرد: بدون شک رئیس جمهوری ایران از پیشنهاد برگزاری شورای گفت‌و‌گوی دولت و بخش خصوصی منطقه اکو استقبال خواهد کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از توافق‌نامه‌هایی که از سوی اکو تدوین شده‌اند ولی هم‌چنان در حد یک پیشنهاد بر روی کاغذ باقی مانده‌اند، تصریح کرد: اکو برای گسترش تجارت باید برنامه‌های عمل روشن و عملیاتی ارائه دهد. کشورهای عضو نیز باید در اجرای موافقت‌نامه‌های موجود، با جدیت عمل کنند. مسأله ویزا یکی از مهم‌تریم موضوعاتی است که باید با کمک دولت‌ها حل شود.

شکوفایی صنعت گردشگری در اکو در گرو تعامل‌هاست

نهاوندیان به موانع اداری موجود در ترانزیت و حمل و نقل کالا اشاره کرد و ادامه داد: « مشخص نبودن دفاتر و عدم یکسان سازی موجب شده تا مشکلاتی نظیر مشکلات ویزا، هزینه‌های ترانزیت و عدم هماهنگ بودن کشورها در این خصوص صورت بگیرد.»

    به گفته او، صنعت گردشگری نیز از نقاط قوت اکو محسوب می شود به طوری که پتانسیل های گسترده ای در منطقه موجود بوده و به لحاظ مشترکات قومی، زبانی، فرهنگی و مذهبی استعداد خوبی برای همکاریهای گردشگری وجود دارد چرا که می توان به راه اندازی تورهای ترکیبی ضمن درآمدزایی و ایجاد اشتغال، شکوفایی صنعت گردشگری در اکو به عنوان یکی از زمینه های توسعه مبادلات اقتصادی و فرهنگی بین کشورهای عضو که همان گردشگری است فراهم کرد.

گردشگری پزشکی

فرهنگی یا اقتصادی مسئله این است؟

همچنان که مبحث گردشگری در دهکده جهانی  به عنوان یکی از صنایع پولساز این کره خاکی، دغدغه بسیاری از کشورها است. اهمیت اقتصادی این صنعت نوظهور باعث شده تا بسیاری از دست اندرکاران و فعالان عرصه گردشگری برای به دست آوردن سهم بیشتری از درآمد کلی آن دست به هر کاری بزنند و از هیچگونه تلاشی فروگذار نکنند.

برهیچ کس پوشیده نیست که سفارتخانه های یک کشور، خارج از مرزهایش به عنوان اولین مکانی هستند که با توجه به آشنایی مسئولان و کارکنان با جامعه میزبان ، می توانند مهمترین نقش در زمینه جذب گردشگران به سرزمین مادری داشته و باعث رشد و رونق صادرات نامرئی کشورشان بشوند.

از این رو و با توجه به اینکه توسعه صنعت گردشگری کشورها و حضور گسترده گردشگران داخل مرزهای یک کشور خود بهترین سیاست تعامل با دیگر جوامع است، بسیاری از دولت​ها  شرح وظایف جدیدی را برای کارکنان سفارتخانه ها یشان بخصوص در بخش فرهنگی درنظر گرفته اند، که حاصل آن می​تواند حکم مکملی برای سیاست های کلان گردشگری کشور متبوعشان باشد.

این در حالی است که ایران اگرچه طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری هم اکنون به عنوان یکی از ده کشور پر جذابه و ارزان برای گردشگران جهان است، اما دست اندرکاران صنعت گردشگری بخش دولتی هنوز پی به ارزش واقعی سفارتخانه ها و بخش های مختلف آنها در رشد و توسعه صنعت گردشگری نبرده اند و به قول معروف هنوز اندرخم یک کوچه اند که تازه به فکر ایجاد بخش رایزن گردشگری افتاده اند.

این غفلت زمانی که برخی از دست اندرکاران دولتی صنعت گردشگری طرحی تازه را با نام رایزنان گردشگری به دولت پیشنهاد دادند بیش از پیش خودنمایی می کند و بیانگر آن است که هنوز سیاست گذاران کلان گردشگری ایران به ظرفیت های بالقوه این اماکن به ظاهر دیپلماتیک خارج از مرزهایمان پی نبرده اند و علی رغم وجود بخشی مشابه تازه به فکر افتتاح بخشی دیگر افتاده اند.

در این زمینه ایرج ندیمی سخنگوی فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی ایران می گوید: هرچند این طرحی تازه از سوی دولت نیست و در دولت گذشته مطرح شده بود اما موانع و مشکلاتی که در راه اجرای آن وجود داشت باعث شد تا به عنوان میراث دولت قبل به دولت یازدهم برسد و هم اکنون هم با توجه به رویکرد جدید دولت یازدهم به صنعت گردشگری دوباره آن موضوع مطرح شده و در صدر اخبار قرار گرفته است.

سخنگوی فراکسیون گردشگری مجلس ضمن تاکید بر جایگاه بسیار مهم سفارتخانه های ایران خارج از مرزها در صنعت گردشگری می گوید: بسیاری از مسئولان و دیپلمات های کشورمان که در سفارتخانه های کشورمان مشغول انجام وظیفه هستند با صنعت گردشگری بیگانه اند و شناخت درستی از آن ندارند و با توجه به اینکه در حال حاضر این افراد گرفتاری های مهمتری از جمله رفع اثر تحریم های یکجانبه علیه ایران را در اولویت های کاری خود قرار داده اند از صنعت گردشگری غافل دور شده اند در حالی که همین صنعت می تواند به سادگی به هدف اصلی آنها که بی اثر کردن تحریم های یکجانبه علیه ایران است کمک کند.

این نماینده مجلس درباره طرح پیشنهادی برای ارسال رایزنان گردشگری به سفارتخانه های ایران در بازارهای هدف گردشگری کشورمان معتقد است: با توجه به رویکرد جدید دولت مبنی بر توسعه صنعت گردشگری کشورمان اگرچه این طرح مناسب شرایط کنونی به نظر می رسد اما شاید بتوان راهکارهای دیگری برای دست یابی به این خواسته یعنی رونق صادرات نامرئی کشورمان بیابیم تا با کمترین هزینه اما بیشترین بازده به نتیجه مطلوب برسیم.

وی ضمن تاکید بر توسعه حضور ایران در بازارهای هدف گردشگری کشورمان می افزاید : شاید بتوان با آموزش و ایجاد کلاس هایی مشورتی در این زمینه از ظرفیت رایزنان فرهنگی در این زمین استفاده کرد و فعلا از تحمیل هزینه ای اضافه به دولت برای ایجاد جایگاه رایزنان گردشگری جلوگیری کنیم.

ندیمی در ادامه به این وظایفی که رایزنان فرهنگی بر عهده دارند اشاره می کنند و می گوید : اساس حضور این افراد خارج از مرزهای کشورمان این است که مردم کشور میزبان خود را با فرهنگ غنی ایران اسلامی آشنا کنند و با برگزاری مراسم ، جشنواره ها یا هفته های فرهنگی زمینه تبادل فرهنگ ایران و کشور میزبان را حاصل نمایند بنابراین از آنجا که گردشگری هم امری فرهنگی محسوب می شود می تواند امیدوار بود که با کمی آموزش به این افراد یعنی رایزنان فرهنگی کشورمان خارج از مرزهای ایران با توجه به آداب و سنن و فرهنگ کشور میزبانشان زمینه ساز رشد و توسعه گردشگری ایران باستانی شد چون براساس آمار بیشتر گردشگران در حال حاضر برای آشنایی با فرهنگ و آداب و سنن دیگر کشورها بار سفر می بندند.

از سوی دیگر محمد حسن کرمانی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: هم اکنون مسئولان سفارتخانه ها و دیگر مسئولان کشورمان بر سر این دوراهی باقی مانده اند که رایزنان فرهنگی بانی توسعه گردشگری ایران هستند یا رایزنان اقتصادی ؟

این فعال بخش خصوصی گردشگری کشورمان ضمن تاکید بر همگانی بودن توسعه گردشگری کشورمان می گوید : از آنجا که در همه جای دهکده جهانی گردشگری را صادرات نامرئی و صنعت گردشگری می خوانند شاید این تصور غلط به وجود آمده که بخش بازرگانی سفارتخانه ها مسئول این کار است دریغ از اینکه سفر و گردشگری امری فرهنگی و است و مستقیم با آداب و سنن کشور میزبان و گردشگران ارتباط دارد اما بطور کلی گردشگری و توسعه آن هرچند امری فرهنگی است ولی در نهایت تمام راه ها به رم ختم می شود و آنهم کسب درآمد از توسعه گردشگری است .

کرمانی در باره استفاده از ظرفیت های سفارتخانه ها جهت جذب گردشگران به دیدنی های کشورمان تصریح می کند: با توجه به شرایط کنونی ایران که قصد توسعه و رونق اقتصاد گردشگری را دارد زیاد نباید به فکر این باشیم که کدام گروه مسئول است و باید تمام وظایف را انجام دهد بلکه باید با تدوین سیاستی دقیق و البته همسو از سوی سکاندار گردشگری کشورمان یعنی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زمینه را فراهم کنیم تا تمام ارگان ها چه اقتصادی ، چه فرهنگی با تکیه بر توانمندی های بخش خصوصی بتوانند نظر گردشگران را به داشته های ایران جلب کنند و آنها را مشتاق به سفر ایران کنند.

محمدحسن کرمانی در پایان ضمن تاکید بر توسعه هرچه سریعتر گردشگری کشورمان با توجه به پتانسیل ها و زیرساخت های کشورمان می گوید: با توجه به تجربه تقریبا سه دهه ای من در این زمینه یعنی گردشگری هم اکنون نباید به فکر ایجاد بخشی جدید در سفارتخانه ها باشیم چون تمام امکانات فراهم است به این صورت که می توانیم با توجه به تجربه و اشنایی بخش بازرگانی سفارتخانه ها با کشور میزبان زمینه ساز حضور گسترده گردشگری ایران در نمایشگاه های بین المللی گردشگری شده و در همین فرصت از آنجا که گردشگری پل ارتباطی میان فرهنگ هااست رایزنان فرهنگی که به عقیده من همان رایزنان گردشگری هستند نیز وارد عمل شوند و به ترویج و تشویق سفر گردشگران به ایران بپردازند تا حاصل این همکاری ورود گردشگران به کشورمان باشد.

 بنابراین بخش بازرگانی و فرهنگی سفارتخانه ها هرگز نباید در زمینه توسعه گردشگری از یکدیگر جداگانه عمل کنند بلکه باید همراستا و در یک جهت باشند.

مدیریت مقاصد گردشگری

این نمد برای صاحبش کلاه نمی شود!

بسیاری از مسئولان و فعالان عرصه گردشگری همواره از طرح های مدیریت سفر در کشورمان سخن می گویند و معتقدند گردشگری و سفر ایرانیان هنوز مدیریت نشدهاست و همین موضوع باعث ایجاد آشفتگی هایی گاه و بیگاه در پیک سفرهای ایرانیان یعنی نوروز و تابستان است .

هرچند این موضوع یعنی مدیریت سفر می تواند در نهایت به بهبود کیفیت خدمات و کلاسه بندی سفرهای گردشگران ختم شود اما آیا می توان به این موضوع فکر کرد که برای رویدادهای ورزشی واعزام تماشاچی به آنها نیز کمیته یا ارگانی داشته باشیم تا به قول معروف سفر تماشاگران این بازی ها را مدیریت کنیم؟

به واقع این مدیریت سفر است یا اینکه تجربه ای متفاوت از سازمان حج و زیارت ؟ هرچند سفر معنوی و مبارک حج را نمی توان با تماشای مسابقات ورزشی مقایسه کرد اما به واقع فلسفه وجودی کمیته ساماندهی اعزام تماشاگر به بازیهای بین المللی دخالتی در صنعتی کاملا خصوصی نیست؟

اگرچه بسیاری از فعالان عرصه خصوصی گردشگری حتی به خود سازمان حج و زیارت که تنها بانی اعزام زایران ایرانی به اماکن متبرکه است اعتراض دارند و آن را عامل افزایش هزینه سفر زایران و البته ریخت و پاشهای ایران به اماکن متبرکه است اعتراض دارند و آن را عامل افزایش هزینه سفر زایران و البته ریخت و پاش های گسترده در این زمینه می دانند اما توجیحی هم در فلسفه وجودی این سازمان یعنی سازمان حج و زیارت وجود دارد که آنهم مبحث اعتقادی و مذهبی دین ماست که با توجه به اهمیت آموزه های دینی شاید بتوان توجهی بر وجود این سازمان و کنترل سفرهای زیارتی ایرانیان باشد.

اما سئوال اصلی اینجاست که آیا دیدن بازی های ورزشی یا سفر به کشوری که میزبان یک رویداد ورزشی بین المللی است هم نیازمند ثبت نام در کاروان یا پرداخت ودیعه است یا اینکه بازهم ایران دچار معضل همیشگی یعنی دخالت دولت در صنعتی کاملا خصوصی شده است؟

اگرچه مسئولان این کمیته هرگونه دخالت در امر اعزام مسافران را رد کرده اند و می گویند صرفا جهت بهبود کیفیت خدمات و اطمینان گردشگران گام برداشته اند اما بازهم سئوالی باقی است که می پرسد آیا مسافران خود نمی توانند آژانس های خوب از بد را تشخیص دهند که این کمیته اقدام به ساماندهی آنها می کند ؟ بهتر نیست که سازمان میراث فرهنگی با کنترل مجوزهای آژانس ها نسبت به اعتبار یا عدم اعتبار آنها گام بردارد و تشکلی در این زمینه وارد کار گردشگری نشود؟

بدون تردید این نمدی که کوبیده شده با این روش برای صاحبش کلاه نخواهد شد و به جز تجربه ای ناخوش آیند و هزینه ای گزاف و البته افزایش بی دلیل هزینه سفر گردشگران چیز دیگری به ارمغان نخواهد آورد اما حتی اگر همه این پرسش ها هم دلیل منطقی داشته باشد و بتوانیم خودمان را قانع کنیم آیا می توان منکر آن شد که هدف دولت جمهوری اسلامی ایران به جز این است که پذیرای گردشگران خارجی باشد نه صادر کننده گردشگران به خارج؟ سئوالی که اصل حضور این کمیته یا هر تشکل دیگر مثل آن را به چالش می کشد چون ما قصد درآمد از صنعت گردشگری داریم نه خروج ارز از کشورمان!

کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی

به کجا چنین شتابان؟

نویسنده : عماد عزتی

حدود پنج سال است که بحث گردشگری در این سرزمین کهن مثل بسیاری از کشورهای دیگر دهکده جهانی داغ شده و در هر ارگان و وزارتخانه ای حداقل یک میز به آن اختصاص داده شده است.

از تاق بازرگانی گرفته تا جهاد کشاورزی و سازمان ملی جوانان همه و همه سعی کرده اند گوشه ای از کار رونق گردشگری ایران را بگیرند اما این همکاری یا به عبارتی موازی کاری در سرزمین ایران باستانی با تمدنی چند هزار ساله اکنون پس از دو ماه که نجفی به عنوان رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری منصوب شده است رنگ تازه ای به خود گرفته و باعث بروز برخی نگرانی ها شده است.

همه می دانیم دولت تدبیر و امید باشعار رشد و رونق گردشگری و حذف دلارهای نفتی روی کار آمد و حرکتی که قبل از آن در دولت نهم و دهم در زمینه توسعه گردشگری آغاز شده بود در مدت دو ماه شتابی غیر قابل تصور گرفته ، شتابی که هرچند خوش ایند است و نوید از تحولات در این زمینه می دهد اما انتظار کشفی بزرگ همچون کشف قاره آمریکا در صنعت گردشگری ایران شاید کمی برای تمام فعالان خصوصی این عرصه که با واقعیات گردشگری کشورمان آشنا هستند قابل درک نیست و بیشتر شبیه رویایی کودکانه است.

اگر از کشف بزرگ بهشتی در گردشگری کشورمان بگذریم به تغییرات و ایجاد کمیته های مختلف در خود سازمان میراث فرهنگی یا حتی مجلس خواهیم رسید تحرکاتی که به جای آرام کردن این سیل خروشان ایجاد شده در گردشگری کشورمان بر سرعت آن می افزاید و بی آنکه باعث سیراب کردن این سرزمین تشنه گردشگران شود ناخواسته ویرانه ای از آن برجای خواهد گذاشت.

هرچند روزی که نام نجفی به عنوان سکاندار کشتی توفان زده گردشگری ایران در رسانه ها مطرح شد بسیاری به واسطه مدیریت منطقی و کارنامه قبولی وی در آموزش و پروش آینده ای درخشان را برای گردشگری کشور تصور می کردند اما امروز وکمتر از دوماه از تصدی گری نجفی در این سمت کمی نظرات آنها متفاوت شده است و تعجیل دولت در رونق گردشگری وگشودن دروازه های تمدن ایران زمین، بار سنگینی روی دوش وی گذاشته است که این نگرانی را دامن می زند و به قول معروف تمام دست اندرکاران خصوصی گردشگری نگران عرق کردن این تب تند گردشگری در کشورمان هستند.

شاید منطقی است که ایران به جای تحرکات نمادین در توسعه گردشگری ابتدا به شناسایی دقیق پتانسیل ها و زیرساخت های صادرات نامرئی خود کند و پس از آن به فکر یک درآمد از آن باشد جای تردید نیست که اگر گردشگران بین المللی با این تحرکات شتابزده وارد خاک ایران با تمدنی چند هزار ساله شوند و خبری از خدمات متناسب این تمدن نباشد برای همیشه با دیدنی های کشورمان خداحافظی می کنند و رسما کشتیی توفان زده گردشگری ایران باستانی به گل خواهد نشست . بنابراین بد نیست که بدانیم به کجا چنین شتابان؟

صنایع دستی ایران جاذبه‌ای برای خارجی‌ها

کسب و کار صادرات محصولات صنایع دستی ایران را بررسی می کند

 

همه می دانیم صنایع دستی کشورها حکم سفیران فرهنگی آن کشور خارج از مرزهایشان را دارند و همیشه دولت ها و مسئولان دولتی در فکر توسعه و گسترش صادرات این محصولات به دیگر کشورها بوده اند.

جای تردید نیست مسئولان و مقامات دولتی با این کار نه تنها ارزش افزوده مناسبی در کنار اشتغالزایی را برای مرز و بومشان به ارمغان می آورند بلکه علاوه بر زنده نگهداشتن خرده فرهنگ ها و آداب و سنن زادگاهشان ؛ باعث صادرات فرهنگ و تمدن کشور خود به دیگر کشورها نیز می شود .

از آنجایی که محصولات صنایع دستی کشورمان به عنوان یکی از متنوع ترین صنایع دستی جهان شناخته شده است و بسیاری از مسئولان نگرانی هایی نسبت به کاهش صادرات صنایع دستی ایران داشته اند کسب و کار در این شماره پرمخاطب ترین محصولات صنایع دستی کشورمان را که بیشترین جاذبه را در سال گذشته برای خارجی ها داشته است را فارغ از معضلات و مشکلاتی که همه آنها را می شناسیم، بر می شمرد تا علاوه بر دلگرمی تولید کنندگانشان باعث جلب نظر مسئولان و رسیدگی به مشکلات آنها شود.

فارغ از اینکه داما تعرفه های گمرکی تغییر کرده و بسیاری از محصولات به عنوان زیرمجموعه محصول دیگر در لیست گمرک جمهوری اسلامی ایران قرار می گیرند، بدون تردید مبنای مورد تحقیق اطلاعات و آماری است که توسط این سازمان منتشر شده است اما به یاد داشته باشیم که صادرات محصولات صنایع دستی به غیر از مبادی رسمی کشورمان به صورت چمدانی و از طریق گردشگران ورودی به مرز و بوم ایران نیز صورت گرفته که متاسفانه نمی توان آمار دقیقی از آنها به دست آورد بنابراین به آمار گمرک بسنده می کنیم  .

بررسی میزان و نوع کالاهای صادراتی صنایع دستی در سال 1391 نشان می دهد  مبلمان چوبی ساخته شده توسط هنرمندان کشورمان یکی از سگنین ترین محصولات صنایع دستی از لحاظ وزنی بوده است که از مرزهای کشورمان گذشته و به منازل یا اداره های خارجی راه یافته است. در سال 91 تنها صنایع دستی که از لحاظ وزنی آمار بالایی را در حوزه صادرات به خود اختصاص داده، مبلمان چوبی بوده است. براساس همین گزارش ها رقم صادرات این محصول بالغ بر هفتصد میلیون دلار و وزنی معادل 40 هزار تن بوده است.

شاید از خودما بپرسیم در حال حاضر حجم انبوهی از مبلمان موجود بازار کشورمان از کشورهایی مثل چین و ترکیه وارد می شود پس چطور ممکن است که این حجم صادرات داشته باشیم؟ بد نیست بدانیم این میزان صادرات مبلمان مربوط به مبلمانی است که جز صنایع دستی درنظر گرفته شده و با دست توانمند هنرمندان ایرانی تولید شدهاست و تقریبا در جایگاه متفاوتی از محصولات روزمره ای است که ما از آنها استفاده می کنیم .

 

زیورآلات دومین محصول مهم صادراتی صنایع دستی

از آنجایی که آراستگی و شیک پوشی از گذشته های دور جزو فرهنگ وتمدن ایران باستانی بوده است هنر ساخت زیورآلات در جامعه ایران از آن زمان تا کنون زبانزد عام و خاص بوده است هرچند ساخت این زیورآلات در ذهن اکثر ما به طلا و جواهر ختم می شود اما این تنها بخشی از تولید زیورآلات ایرانی است که برای خارجی ها جذاب بوده و آنها را به پرداخت مبالغ زیادی برای تهیه آنها وادار می کند . زیورآلاتی از چوب، نمد، مس و نقره یا هر ماده اولیه دیگری که تولید شده باشد اما به نام هنرمندان ایران توانسته دل گردشگران خارج نشین را برباید و آنها را دست بجیب کند.

اگر دوباره برای اطلاع از حجم صادرات زیورآلات ساخته شده به دست هنرمندان ایرانی سری به آمار منتشر شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران بزنیم  متوجه خواهیم شد حجم صادرات قانونی بدون درنظر گرفتن تجارت چمدانی و کالاهای همراه گردشگران ارزشی معادل 623 میلیون دلار داشته و تقریبا 85 درصد کل صادرات صنایع دستی کشورمان را به خود اختصاص داده است.

  این در حالی است که خارجی ها، بعد از زیورآلات نیز به شیشه های سنتی ایران که عمدتا در مناطقی چون دماوندو فیروزکوه تولید شده اند علاقه نشان داده و در  سال گذشته طبق آمار گمرک ایران دومین کالای مهم صادراتی صنایع دستی کشورمان همین شکستنی های رنگارنگ ایرانی بوده اند .

اما اگر از مبل و زیورآلات و شیشه بگذریم با نام هایی چون گلیم، زیلو، مجسمه های چوبی ، مس و مشتقاتش ، سفال و سرامیک آشنا می شویم که  از دیگر محصولات تولیدی صنایع دستی ایران هستند و در بازارهای خارجی جایگاهی برای خود دست و پا کرده و بسیاری را به خود مشغول کرده اند.

صنایع دستی ایران کجا خودنمایی می کنند؟

شاید از خود بپرسید این محصولات به بازار کدام کشورها راه یافته اند و مهمترین خریداران صنایع دستی ایرانی اهل کدام نقطه از دهکده جهانی امروز ما هستند؟ که پاسخ شما همین اطراف ایران است .

به گزارش مهر و به نقل از وب سایت گمرک، محصولات صنایع دستی ساخته شده در ایران و توسط هنرمندان ایرانی  بیشتر به کشورهای امارات متحده عربی، عراق، افغانستان و ترکیه صادر شده اند و این چهار کشور عمده طرف معامله در صادرات صنایع دستی و بهترین خریداران محصولات صنایع دستی ایران بوده اند.

اما نباید فراموش کرد که اگرچه کشورهای همسایه ایران جزو مهمترین بازارهای صنایع دستی ایرانی هستند اما چشم خریداران ساکن کشورهای دورتر مثل چین، اندونزی، برونئی، کره و سوریه هم به صنایع دستی ایران بوده و  علاقمندان اهل این کشورها نیز از هنر ایرانی بی نصیب نبوده اند.

این در حالی است که برخی از کالاهای صنایع دستی کشورمان مثل گلیم، سفال، شیشه و مبلمان به رومانی، اسپانیا، نروژ، اتریش، پرتغال، ایتالیا و سوئیس هم می رود. پس می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که هنر ایرانی تقریبا در تمام قاره های جهان خریدار داشته و بسیاری را به خود مشغول کرده است.

کدام شهرها بیشترین صادرات را داشته اند؟

بازهم به آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران سری می زنیم که در میابیم بیشترین صنایع دستی صادراتی از ایران ساخته دست هنرمندان تهرانی و همدانی بوده است.

تعجب نکنید استان تهران اگرچه از اهمیت بالایی در تولیدصنایع دستی برخوردار است اما همانطور که می دانیم به واسطه تجمع ارداره ها و ارگان های دولتی در پایتخت اکثر محصولات تولید شده سراسر ایران برای صادرات به تهران وابسته هستند بخصوص در مبحث صنایع دستی به این صورت که اکثرا تمام محصولات تولید شده در دیگر شهرهای ایران به تهران منتقل شده و از این کلان شهر صنعتی  به سمت مقاصد خود صادر می شوند و از آنجا که در آمار گمرک صرفا مبدا ارسال کالا مد نظر بوده نه محل ساخت آن تهران رتبه نخست را به خود اختصاص داده است و در پی آن هنرمندان همدانی توانسته اند بیشتر صادرات صنایع دستی را در سطح ایران داشته باشند.

این گزارش نشان می دهد اگرچه معضلات فراوانی از جمله بیمه، برندسازی، حقوق مالکیت معنوی آثار، کاهش هزینه تولید و بسته بندی مناسب در صادرات محصولات صنایع دستی ایران وجود دارد اما بازهم با همه این موانع هنر دستان هنرمندان تولید کنندگان ایرانی و البته کیفیت بالای محصولات ساخت ایران می تواند در سراسر جهان خودنمایی کند در صورتی که بتوانیم این مشکلات را برطرف کنیم شاهد رشد  رونق بسیار مناسبی در این زمینه خواهیم بود.

لطفا عکس زیبایی از صنایع دستی ایران برای این مطلب استفاده فرمایید

کسب و کار جایگاه گردشگری ادبی را در صادرات نامرئی کشورمان بررسی می کند

نویسنده : عماد عزتی

گردشگری به عنوان یکی از صنایع بسیار پردرآمد در جای جای دهکده جهانی مورد توجه و استقبال سرمایه گذاران قرار گرفته و هر روز با سرعتی غیر قابل تصور و ایجاد شاخه های جدید روبه رشد است.

گردشگری ماجراجویانه، گردشگری سیاه و گردشگری زمستانی تنها نمونه هایی از صدها مورد انواع گردشگری سراسر جهان است  که یکی از آنها گردشگری ادبی است، در این نوع گردشگری، گردشگر به دنبال یافتن و درک زوایای مختلف زندگی یکی از مشاهیر نامدار ادبی، هنری یا علمی بار سفر از دیار خود به کشوری دیگر می بندد و فارغ از هرگونه جاذبه دیگر در مقصدش در آن مکان اقامت و سوژه مورد نظرش را دنبال می کند. به عنوان مثال بسیاری از اروپائیان وقتی به ایران سفر می کنند سعی دارند صرفا مسیر سفر مارکوپولو در جاده ابریشم را دنبال کنند تا شاید لذت سفرشان دوچندان شود و درک بهتری از مطالعه سفرنامه او داشته باشند.

اما نکته جالب اینجاست که کشورمان علی رغم دارا بودن پتانسیل های بسیار بالای توسعه گردشگری ادبی صرفا در سالروز حافظ به یاد این شاخه از گردشگری است دیگر ایام سال آن را در صندوقچه خاطراتش پنهان می کند.

گردشگری ادبی در ایران مسیر مشخصی ندارد

اسماعیل قادری ضمن ابراز نگرانی از کم کاری دولت در این زمینه می گوید: در حال حاضر گردشگری ادبی در بسیاری از شهرهای جهان رونق پیدا کرده است. به عنوان مثال در شهر «پراگ»، زادگاه کافکا مسیرهایی برای گردشگری ادبی تعریف شده است و مردم زیادی از میدان‌ها و کافه‌های محل گذر و استراحت این نویسنده دیدن می‌کنند. در شهر «برلین» نیز یادمان‌های موتزارت، بتهوون و آرامگاه‌های مشاهیر، نویسندگان و موزیسین‌ها پر از گردشگر است.

 این استاد دانشگاه با اشاره به تورهایی که دفاتر خدمات مسافرتی تحت عنوان «گردشگری ادبی» برگزار می‌کنند ، می افزاید: تعریف مسیر برای «گردشگری ادبی» نیازمند انجام تحقیقات علمی، تعریف مفاهیم پایه‌ای و احیای هویت تاریخی است. این درحالی است که بسیاری از دفاتر مسافرتی و فعالان حوزه گردشگری در بیشتر مواقع تنها با شنیدن یک نام در صدد عملیاتی کردن و تقلید از آن بر می‌آیند بدون آنکه پروسه علمی را طی کرده باشند. این روند به توسعه «گردشگری ادبی» آسیب خواهد رساند.»

 وی تصریح می کند: در حالی که گردشگری ادبی در دهکده جهانی ظرفیت بسیار مناسبی جهت کسب درآمد از صنعت گردشگری شده است  ایران با توجه به در اختیار داشتن بزرگانی چون حافظ ، سعدی و فردوسی هم اکنون در این شاخه از گردشگری یکی از کمکارترین کشورها بوده بصورتی که گردشگری ادبی در کشوری که مهد علم و ادب منطقه بوده هیچ جایگاه و رونقی ندارد. حال آنکه ترکیه تنها با در اختیار داشتن مولانا و سرمایه گذاری درست در گردشگری ادبی سالانه میلیون ها دلار درآمد از گردشگرانی که برای دیدن مراسم بزرگداشت وی به ترکیه و شهر قونیه سفر می کنند به دست می آورد؟

در این زمینه  آرش نورآقایی دبیر اجرایی همایش ملی گردشگری ادبی ، نیز می افزاید: این نوع گردشگری یکی از مستعدترین شاخه های گردشگری و البته غنی ترین آنهاست که در صورت توجه مسئولان در آمد هنگفتی را در صنعت گردشگری ایران تزریق خواهد کرد.

بطور کلی رییس هیات مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان تهران  ضمن تاکید بر فواید اقتصادی رونق این نوع گردشگری در کشورمان به مزایای دیگری همچون تقویت جریان فرهیختگی در میان اقشار مردم ، تقویت و غنی کردن محتوای مواد آموزشی کودکان و بزرگسالان ،  معرفی دقیق و تصویر سازی درست از مفاخر ایران زمین و پاسداری از ارزشهای هنری و ادبی کشورمان در صورت توسعه گردشگری ادبی اشاره می کند.

گردشگری ادبی تنها شیراز

از سوی دیگر «محمدحسین فراهانی»، مدیرکل اسبق میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران ضمن تاکید بر توسعه گردشگری ادبی در کشورمان با توجه به شعرای بسیار معرفی چون سعدی ، حافظ می گوید: این نوع از گردشگری در واقع دو پی آمد خواهد داشت اول اینکه گردشگران با آشنایی با زندگی شعرا و ادبای کشور مقصد می توانند آداب و رسوم و فرهنگ منطقه را زنده نگهدارند و دوم اینکه باعث این حس از راه و روش آنها ادب می آموزند.

 

فراهانی در ادامه ضمن اشاره به «مولانا امیدی» فرزند کدخدای ده تهران و ملاسحر تهرانی به ظرفیت های گردشگری ادبی تهران اشاره می کند  ومی گوید: گردشگری ادبی فقط در شیراز  نیست بلکه تهران نیز به عنوان پایتخت کشور می تواند به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری ادبی شناخته شود.

 

 مدیر کل اسبق میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران از گورستان ظهیرالدوله به عنوان مکانی خاطره انگیز برای تمام افرادی که به علم و ادب علاقه‌مند هستند نام می برد و می افزاید:  «این مکان می‌تواند تبدیل به یکی از پاتوق‌های بزرگ گردشگری پایتخت شود و علاوه بر علاقمندان داخلی ، خارجی ها را نیز به خود جلب کند.»

 

فراهانی همچنین ضمن تاکید بر توسعه گردشگری ادبی در ایران می گوید: «تقریبا تمام شعرا و بزرگان شعر و ادب، پایی در تهران داشتند. ملک‌الشعرای بهار در مشهد به دنیا آمد، ولی مقبره او در تهران است. همچنین سیدحسن تقی‌زاده، دهخدا و میرزاده عشقی نیز در تهران به خاک سپرده شده‌اند. از این رو تهران ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری ادبی دارد. »

 

آژانس هایی که هرگز تخصصی نشدند

اگرچه طی سالهای گذشته و برگزاری همایش های مختلفی در این زمینه یعنی رشد و توسعه گردشگری ادبی در کشورمان با توجه به پتانسیل های بسیار بالا در این سخنان زیادی گفته شده است اما امروز با فرا رسیدن برزگداشت دوباره حافظ شاهد هیچ تغییری در این زمینه نیستیم و دوباره از طرح های رونق گردشگری ادبی در سال جاری می شنویم.

این در حالی است که سال گذشته جهانیان از آمادگی صدور مجوز آژانس گردشگری بند (ب) برای اساتید و دانشجویانی که جهت رونق گردشگری ادبی و ورود گردشگران خارجی در قالب تورهای فرهنگی به کشورمان فعالیت می کنند خبر داد و قرار شد در این زمینه طرح های کارآمدی را توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به اجرا بگذارد که به قول معروف آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم .

درآمد یک میلیاردی آمریکا از گردشگری ادبی

این در حالی است که طبق بررسی‌های صورت گرفته از سوی کارشناسان بنیاد حفاظت از میراث تاریخی و ملی امریکا، درحدود 118 میلیون کتابخوان امریکایی،  به طور میانگین 994 دلار برای هرسفر می‌پردازند که مجموعا بیش از 192 میلیون دلار در سال برای اقتصاد امریکا تولید درآمد می‌کند.

 بر اساس همین گزارش و طبق بررسی‌های انجام شده، روشن شد که 78 درصد از تمام مسافران تفریحی در تورهای فرهنگی، حین سفرهای خود، با فعالیت‌های ادبی و هنری درگیر می‌شوند و یکی از ارزش های رایج میان بسیاری از مردم آمریکا این است که با کتاب های مورد علاقه شان برای گذراندن تعطیلات تابستانی به سواحل آفتابی و مناطق خوش آب و هوا می روند.

کتاب‌های مربوط به جنگ‌های داخلی و کتاب «جیمز کینگ»، از آثاربرتر و شاخصی هستند که بیشتر بازدید کنندگان را بخود جلب می‌کنند. همچنین سنت‌های شفاهی از مردمان افریقایی تبار و ایرلندی تبار که هنوز ریشه در فرهنگ و رسوم آن سرزمین‌ها دارند، برای توریست ها بسیار جذابند.

 کارشناسان ادبی معتقدند این آثار بخش‌هایی از ادبیات جنوب را شکل داده‌اند که واقعا شباهتی با دیگر مناطق در کشور ایالات متحده ندارد.

 

گردشگری سینمایی

گردشگری سینمایی را جدی بگیریم

با رویکار آمدن دولت یازدهم و تحولات ایجاد شده در سیاست های داخلی و خارجی کشورمان، جایگاه صنعت گردشگری در اقتصاد کلان ایران رنگ و بوی تازه ای به خودگرفته و بیشتر ارگان ها از توسعه این صنعت یا صادرات نامرئی ایران زمین سخن می گویند.

اگرچه در گذشته هم این صنعت نوظهور و پولساز جهانی مورد توجه دولتمردان و سیاستگذاران کشور بوده است. راهکارهای متفاوت و سیاست های خرد و کلانی که همه و همه برای به مقصد رساندن کشتی گردشگری ایران بدون توجه به تجربیات دیگران و کشورهای موفق در گردشگری به کار گرفته شده و باعث به بی راهه رفتن این صنعت در کشورمان شد. به هر دلیل کشتی گردشگری ایران به سرمنزل مقصود نرسیده و در حال مبارزه با امواجل خروشان بازارهای جهانی همچنان در تلاطم  است بی آنکه از تجربیات گذشته درس عبرت گرفته باشد. .

شاید بسیاری اعتقاد داشته و دارند تمدنی چند هزار ساله و جایگاه جاذبه های تاریخی تک رقمی آن در دهکده جهانی به خودی خود پتانسیل بسیار مناسب و قوی برای رشد و توسعه گردشگری کشورمان باشد اما به واقع اینگونه نیست و کشورمان نیازمند حضوری چشمگیرتر در بازارهای بین المللی و معرفی جاذبه هایش به علاقمندان است.

جای تردید نیست که این صنعت نیازمند تبلیغات و حضور گسترده در بازارهای هدف است تا علاقمندان به هنر ، تاریخ وتمدن ایران زمین هر روز با آثار و جاذبه های بیشتری از کشورمان آشنا شوند و زادگاهشان را برای درک بهتر این سرزمین کهن یعنی ایران ترک کنند اما سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعات شیوه های گذشته در تبلیغات گردشگری هم اکنون هم کار ساز است یا باید به دنبال روشهای نوینی از تبلیغات برای توسعه گردشگری کشورمان باشیم.

مجلات ، رسانه ها و امروزه دنیای مجازی از گذشته تا کنون مورد استفاده قرار گرفته اند ولی جای تردید نیست که هنر هفتم هم در این زمینه می توان مفید بوده و به کار گرفته شود درحالی که همگی اعتقاد دارم صنعت سینما هم اکنون جایگاه ویژه ای در زندگی قرن بیست و یکمی ما دارد کشورمان ایران با تمدنی چند هزار ساله هنوز از جایگاه این هنر در گردشگری غافل مانده و هیچ اقدامی مفید در زمینه به کارگیری پتانسیل سینما در جذب گردشگر نکرده است.

بد نیست بدانم که براساس آمار مستند در ایالات متحده آمریکا هم اکنون چهل درصد از گردشگران این سرزمین مقصد سفر های آینده خود را از صحنه ها و لوکیشن های فیلم هایی که دیده اند انتخاب می کنند و به سمت درک واقعی این صحنه ها بار سفر می بندند و این سوی دنیا یعنی نزدیک کشورمان ترکیه نیز توانسته با ساخت و پخش سریال های اجتماعی خود جاذبه ای برای گردشگران خارجی ایجاد کند و رونق مناسبی را به گردشگری خود هدیه دهد بطوری که براساس آمار این کشور توانسته امار گردشگران ورودی خود از سرزمین های جنوب خلیج فارس را با استفاده از همین سریال ها حدود بیست درصد افزایش دهد و گردشگران عرب را شیفته جاذبه های طبیعی و تاریخی خود کند.

پس به جاست حالا که هنر هفتم ایران سراسر جهان و در اکثر جشنواره های بین اللملی خوش درخشیده است از این پتانسیل جهت معرفی جاذبه های باستانی کشورمان به گردشگران خرجی استفاده کنیم و آنها را برای دیدن این آثار دعوت نماییم.

 

 

گردشگری ورزشی

مدتی است که تب و تاب جام جهانی و البته اعزام تماشاگران و علاقه مندان این ورزش بین المللی همه جا را فراگرفته و بسیاری را در صنعت گردشگری داخلی و خارجی به خود مشغول کرده است، اما همه اینها در جهت اعزام گردشگر به نقطه ای خاص از جهان که میزبان این بازی هاست، انجام شده است و چه ارتباطی به کشورمان با بسیاری از امکانات دارد؟

کشوری که چهار فصل بودنش بهترین پتانسیل گردشگری ورزشی بوده و می تواند به اتکای طبیعت زیبای خود سالانه میلیون ها نفر ماجراجو را به داخل مرزهایش دعوت کند، اما دریغ از برنامه ریزی و مدیریت که همواره مقصر اصلی را نبود بودجه می دانند و دائم از کمبود آن گلایه دارند.

اگر اهل ورزش بخصوص فوتبال با تمام اما اگرهایش باشیم، جای تردید نیست که می دانیم پشت تیم های موفق و مطرح در سطح ایران و البته بین المللی اسپانسرهای قوی و موفقی قرار گرفته اند که با همین حمایت تیم های خود را در سکوهای موفقیت مطرح و به جهان معرفی می کنند که البته این کار هم نوعی تجارت است، چون هر بار موفقیت تیمشان به صفرهای حساب بانکی آنها می افزاید، حال اگر کشورمان با توجه به تمام امتیازات و پتانسیل های موجود خود قصد ورود به دنیای گردشگری ورزشی را دارد، بد نیست ابتدا به فکر یافتن اسپانسرهای قوی و قدرتمندی حتی در سطح بین المللی باشد. شاهد مثال این حرکت هوشمندانه درباره شرکت تولید نوشیدنی های انرژی زا ردبول است که با توجه به امکانات مالی و قدرت اقتصادی خود هرساله مسابقاتی مهیج چون شیرجه از روی صخره در آب های آزاد، اتومبیلرانی، دوچرخه سواری یا دهها مورد مشابه را برگزار می کند. پس بیاییم فعلا به جای تشویق گردشگران ورزشی برای ورود به ایران به معرفی توانمندی های خود با توجه به عرف جامعه در این شاخه از گردشگری به سرمایه گذاران کلان داخلی و خارجی بپردازیم و سپس سفره ای رنگین برای جلب نظر ماجراجویان بین المللی بگسترانیم تا شاهد رونق گردشگری ورزشی داخل کشورمان؛ ایران باستانی باشیم.

گردشگری ورزشی

هدف گذاری، برنامه ریزی و پشتکار سه عنصر اصلی گردشگری ورزشی

گردشگری ورزشی یکی از شاخه های بسیار جذاب و البته پرسود صادرات نامرئی است که در گوشه و کنار جهان مورد توجه علاقمندان و سرمایه گذاران قرار گرفته و مدت هاست که از بهم پیوستن این دو یعنی ورزش و گردشگری بسیاری از کشورها درآمد مناسبی را برای خود به ارمغان آورده اند. اما ایران به عنوان کشوری چهارفصل با پتانسیل بسیار بالا در این زمینه هنوز این شاخه از گردشگری را زیاد جدی نگرفته و اندرخم یک کوچه باقی است .

از این رو با رضا خوش سرور رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران به گفت و گو نشسته ایم تا از کم و کیف برنامه های این انجمن و دیگر سازمان های مربوط در توسعه گردشگری ورزشی بپرسیم.

انجمن گردشگری ورزشی ایران از چه تاریخی تشکیل شد؟

همان طور که می دانیم اکثر کشورهای بزرگ دنیا به دنبال این هستند که بتوانند از تلفیق دو صنعت گردشگری و ورزش به نفع درآمدزایی و اشتغالزایی خود استفاده کنند که این امر طبیعی و البته بسیار هوشمندانه ای بوده است. به همین منظور انجمن گردشگری ورزشی سال 1384 در سازمان تربیت بدنی تشکیل شد.

اما متاسفانه تا اواخر سال 1390 هیچ فعالیت عمده ای در این زمینه صورت نگرفت و تقریبا این انجمن گمنام بود. از دی ماه سال 1390 که مسئولیت اداره این انجمن توسط سازمان تربیت بدنی به بنده واگذار شد ؛ با همکاری و حمایت های دیگر مسئولان توانستیم انجمن گردشگری ورزشی را فعال و به سمت پویایی هدایت کنیم.

به طور کلی انجمن گردشگری ورزشی چه اهدافی را دنبال می کند؟

این انجمن به طور کلی دو مقوله را دنبال می کند؛ 1) آموزش راهنمایان، مدیران و مسئولان حوزه گردشگری در این شاخه بخصوص 2) همسو کردن سازمان های اجرایی مثل محیط زیست، سازمان ملی جوانان و فنی حرفه ای

چه اقداماتی تاکنون در زمینه توسعه گردشگری ورزشی صورت گرفته؟

از زمانی که بنده ریاست این انجمن را برعهده گرفتم تاکنون انجمن نسبت به برگزاری دو دوره مدیریت گردشگری ورزشی اقدام نموده است، همایش ملی گردشگری ورزشی و 3 دوره آموزش راهنمایان گردشگری ورزشی سطح 3 برگزار شده و دو سمینار بین المللی در تهران و قزوین برگزار شد، اما از همه مهمتر این که طی این مدت توانستیم وب سایت انجمن را فعال و همواره به روزرسانی کنیم که کلیه اخبار از ابتدا تا امروز به صورت کامل به ثبت رسیده است.

این کمیته چه همکاری با سازمان میراث فرهنگی داشته است؟

از زمانی که انجمن گردشگری ورزشی دوباره فعال شد یکسری مشارکت های بسیار سازنده بین سازمان میراث فرهنگی و انجمن گردشگری ورزشی صورت گرفت که یکی از آنها برگزاری گردهمایی مسئولان کمیته گردشگری ورزشی استان ها و کارشناسان گردشگری ادارات کل میراث فرهنگی استان ها بود که سال گذشته برگزار شد. از آن تاریخ تا به امروز انجمن گردشگری ورزشی به دنبال این بود که با سازمان میراث فرهنگی تفاهم نامه همکاری منعقد کند و این نوع گردشگری را در کشورمان به جایگاه واقعی خود برساند که خوشبختانه امسال در هفته گردشگری این اتفاق افتاد.

تفاهم نامه همکاری بین سازمان میراث فرهنگی و انجمن گردشگری ورزشی ایران چرا برای شما اهمیت داشت؟

همان طور که قبلا اشاره شد گردشگری ورزشی از به هم پیوستن دو صنعت گردشگری و ورزشی به وجود می آید که هریک از آنها دارای ارگان ها  و مدیریت مجزایی در همه کشورها هستند، اما وقتی قرار است هر دو در یک مسیر حرکت کنند، باید هریک از ارگان ها بدانند چه وظایفی دارند و حیطه اختیارات آنها در این امر مشترک چیست؛ بنابراین حالا که انجمن گردشگری ورزشی حلقه واسط بین این دو نهاد قرار گرفته می بایست با این تفاهم نامه ورزش را به گردشگری پیوند می زد. با این اتفاق هر دو ارگان می دانند چه باید بکنند و چه وظایفی دارند یا به اصطلاح تکلیف خودشان را می دانند. به هر حال این حوزه تخصصی نیازمند همکاری متخصصان ورزشی و گردشگری کنار یکدیگر است.

این تفاهم نامه چگونه به دیگر شهرهای ایران ابلاغ شد؟

در تاریخ 8 مهرماه امسال که تفاهم نامه همکاری انجمن گردشگری ورزشی تحت پوشش فدراسیون ورزش های همگانی با سازمان میراث فرهنگی امضاء شد یک نسخه از این تفاهم نامه که شرایط و وظایف قانونی هر گروه در آن مشخص کرده بود برای کمیته های گردشگری هر استان و ادارات میراث فرهنگی آن ارسال شد تا از این پس شاهد همسویی و هدفمندی تصمیمات در زمینه گردشگری ورزشی باشیم.

این گونه انجمن آیا خارج از مرزهای کشورمان نیز مرسوم است؟

بله، انجمن بین المللی ورزش های همگانی که تافیسا نام دارد و هم انجمن آسیایی ورزش های همگانی که اتفا بخش را به عنوان کمیسیون گردشگری ورزشی دارند، بنابراین از آنجا که توسعه گردشگری ورزشی جزو دستور کار این انجمن هاست، ایران هم نسبت به فعالیت انجمن گردشگری ورزشی اقدام کرد.

همان طور که اشاره کردید، توسعه گردشگری ورزشی جزو اولویت های بسیاری از کشورهاست. ایران در این زمینه چه فعالیتی انجام داده است؟

اکثر اقتصاددانان و فعالان عرصه ورزشی و گردشگری در سطح جهان از تلفیق این دو شاخه یعنی گردشگری و ورزش سعی می کنند درآمد هنگفتی برای خود فراهم کنند که مشهورترین اقدامات آنها میزبانی بازی های بین المللی مثل جام جهانی یا المپیک است که متاسفانه ایران علی رغم توانایی و پتانسیل های بالا در این زمینه تنها به مواردی اندک بسنده کرده است مثل برگزاری مسابقات کشورهای اسلامی بوده که کاملا محدود بوده است.

اما پس از امضای تفاهم نامه یادشده انجمن با دو رویکرد داخلی و خارجی برای جذب گردشگران ورزشی و توسعه این شاخه از گردشگری برنامه ریزی کرده است، بنابراین با توجه به این که رویکرد دولت یازدهم درآمدزایی از گردشگری است، انجمن برنامه ریزی کرده تا با ایجاد رویدادهای ورزشی داخل مرزهای ایران شرایط حضور ماجراجویان و گردشگران خارجی را فراهم کند و گردشگری ورزشی را توسعه دهد. ابتدا قصد داریم به جمع آوری اطلاعات و برآورد توانمندی بپردازیم و پس از آن زیرساخت های کشورمان را در این زمینه توسعه دهیم تا با یک اقدام هماهنگ و همکاری دیگر ارگان ها، گردشگری ورزشی را رونق دهیم.

به نظر شما ایران چه ویژگی مهمی در این زمینه دارد؟

ببینید چهار فصل بودن ایران زبانزد خاص و عام است که همین موضوع مهمترین امتیاز است، یعنی همزمان که گروهی از گردشگران در سواحل شمالی خلیج فارس شنا می کنند، گروه دیگر در ارتفاعات مشغول اسکی هستند، بنابراین با 3 عنصر ایجاد هدف، برنامه ریزی و پشتکار می توانیم گردشگری ورزشی را توسعه دهیم.

این انجمن آیا همکاری با جامعه علمی در زمینه پرورش نیروی متخصص دارد یا خیر؟

هیچ برنامه ای به عقیده من بدون همکاری با نهادهای علمی نمی توان به سرمنزل مقصود رساند، بله انجمن گردشگری ورزشی از بهمن ماه سال جاری با دانشگاه علمی و کاربردی اقدام به برگزاری دوره هایی تا مقطع فوق لیسانس در زمینه گردشگری ورزشی برگزار خواهد کرد و تفاهم نامه ای هم با دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه منعقد کرده ایم.

آیا انجمن گردشگری ورزشی درباره بازی های جام جهانی برزیل نقشی خواهد داشت؟

بدون تردید پاسخ شما مثبت است اما این انجمن فقط با معرفی آژانس های معتبر و البته نظارت بر عملکرد آنها و نحوه اعزام تورهای گردشگری در این حیطه وارد خواهد شد و هیچ دخالتی در اجرا یا برگزاری اینگونه تورها نخواهد داشت

به عنوان آخرین سوال، انجمن گردشگری ورزشی ابتدا روی چه رشته های ورزشی سرمایه گذاری کرده است؟

با توجه به شرایط جامعه ایران و البته تفاوت تعریف گردشگری ورزشی در ایران و خارج مرزها، انجمن بیشتر سعی کرده روی ورزش های همگانی سرمایه گذاری کند و اگر قرار است تورهای گردشگری ورزشی در کشور برگزار شود، این تورها همه رده های سنی را دربر خواهد گرفت و در مرحله بعدی کار را تخصصی خواهیم کرد.

 

هزینه‌های آژانس مسافرتی

بحث گردشگری و توسعه آن هم اکنون در کشورمان سر زبان ها افتاده و بسیاری را به خود مشغول کرده است، حال چه از گروه مسافران و ماجراجویان و چه از گروه سرمایه گذاران این صنعت اگر از مقوله سفر و ماجراجویی بگذریم، به سرمایه گذاری و توسعه زیرساخت های گردشگری خواهیم رسید؛ مبحثی که هم اکنون سوژه اصلی اکثر محافل اقتصادی و مدیریت ایران بوده است، اما باز هم اگر کمی ذره بین را جلوتر ببریم و فرصت های سرمایه گذاری را در این صنعت مفرح زیر آن بنگریم، درمی یابیم که یکی از آنها بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفته و بیشترین علاقه سرمایه گذاری را به خود دیده است، به طوری که شاید در ذهن اکثر ما ایرانیان با شنیدن نام سفر و گردشگری، تصوری از یک دفتر خدمات گردشگری با کارکنانی آراسته و محیطی تمیز پیش چشم آید.

به عقیده بسیاری از کارشناسان و اهل فن، این اتفاق به این دلیل رخ داده که با توجه به شرایط جامعه، راحت ترین و کم سرمایه ترین کار در زمینه گردشگری، افتتاح یا راه اندازی دفاتر خدمات گردشگری یا همان آژانس های مسافرتی خدماتی است.

مراکزی که در تنظیم و تبادل گردشگر میان کشورمان و دیدنی های دیگر نقاط جهان، نقش عمده ای به دوش دارند و با سیاست هایشان می توانند کمک ارزنده ای به صنعت گردشگری ایران باستانی داشته باشند، اما اگر از بحث تعدد این آژانس ها و رشد قارچ گونه این مراکز در کشورمان به دلیل مدیریتی ناقص بگذریم به بحث شیرین افتتاح آژانس هواپیمایی یا دفاتر خدمات گردشگری خواهیم رسید؛ شیرینی که گاهی به دلیل ناواردی و ناآشنایی، کام برخی سرمایه گذاران را تلخ کرده و خاطره ای ناخوشایند از سفر و گردشگری هم در ذهن مسافرانشان و هم در ذهن خودشان به ثبت رسانده است.

از کجا شروع کنیم؟

قبل از هر چیز باید بدانیم که دفاتر گردشگری و خدمات مسافرتی در کشورمان معروف به بند «الف، ب و پ» هستند که هریک حوزه فعالیت مخصوص به خود را دارند، اما کامل ترین آنها که می تواند در همه حوزه ها فعالیت کند، مخصوص بند «پ» است که از صفر تا صد نحوه درخواست افتتاح این گونه مراکز را براساس قوانین مندرج در وب سایت سازمان میراث فرهنگی به عنوان سکاندار اصلی این کار می گویم، اما به یاد داشته باشید که همه راه ها به رم ختم می شود، اما در دنیای مجازی و از ابتدا تا انتهای کار شما با سازمان میراث فرهنگی سر و کار خواهیم داشت و باید از قوانین و دستورالعمل های آن بخوبی آگاهی داشته باشید.

 

شرایط و ضوابط افراد حقیقی

شرایط لازم جهت متقاضیان حقیقی تأسیس دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بند (ب)

 موضوع بند (ب) از ماده یک آیین نامه نظارت بر تاسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی:

«فعالیت در زمینه اخذ روادید، تنظیم و انجام مسافرت گروهی داخلی و خارجی، ذخیره مکان و هرگونه خدمات ایرانگردی و جهانگردی با رعایت قوانین و  مقررات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری»

 متقاضیان دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری جهت ارائه درخواست خود ابتدا باید شرایط مندرج در ذیل را مطالعه و در صورت داشتن شرایط مذکور و  مدارک لازم جهت ارائه تقاضای خود اقدام نمایند.

■         تابعیت جمهوری اسلامی ایران

■         متدین به دین اسلام یا سایرادیان به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی

■         عدم اعتیاد به موادمخدر بنا به تائید مراجع ذی صلاح

■         عدم سوء پیشینه کیفری

■         دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت از آن برای متقاضیان مرد

■         نداشتن اشتغال دیگر که مانع فعالیت مورد نظر باشد

■         داشتن حداقل 25 سال سن

■         داشتن حداقل 3 سال سابقه کار مفید مرتبط با فعالیت مورد نظر و صلاحیت شغلی

■         جهت تائید سابقه فعالیت ارائه یکی از مدارک ذیل الزامی است:

■         تائیدیه پرداخت بیمه فعالیت مرتبط

■         تصویر قرارداد انجام کار مرتبط و فهرست پرداخت حقوق

 ضوابط کلی (ارائه مدارک زیر پس از موافقت با درخواست اولیه و نیز پس ازاعلام از سوی مرجع صدور مجوز الزامی است)

1ـ ارائه محل مناسب برای دفتر کاربا شرایط ذیل:

دارای مساحت بین 40 تا 70 مترمربع

دارای کاربری تجاری یا اداری

ارائه سند مالکیت یا اجاره نامه محضری

واقع در طبقه همکف ، اول یا دوم به تشخیص مرجع صدور مجوز، قابل دسترس و دید عموم

دارای سنخیت با دیگر صنوف مجاور

دارای تجهیزات و امکانات مناسب با نوع فعالیت با تائید مرجع صدور مجوز

2ـ معرفی مدیر فنی با شرایط ذیل:

تابعیت جمهوری اسلامی ایران

متدین به دین اسلام یا سایرادیان به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی

عدم اعتیاد به موادمخدر بنا به تائید مراجع ذی صلاح

عدم سوء پیشینه کیفری

دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت از آن برای متقاضیان مرد

نداشتن اشتغال دیگر که مانع فعالیت مورد نظر باشد

داشتن حداقل 25 سال سن

داشتن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی مورد تائید وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری

داشتن حداقل 3 سال سابقه کار مفید مرتبط با فعالیت مورد نظر و صلاحیت شغلی

جهت تائید سابقه فعالیت ارائه یکی از مدارک ذیل الزامی است:

الف) تائیدیه پرداخت بیمه فعالیت مرتبط                   

ب) تصویر قراداد انجام کارمرتبط با دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و فهرست پرداخت حقوق

آشنایی کامل به یکی از زبان های خارجی (ترجیحا انگلیسی)

ارائه گواهینامه فارغ التحصیلی از آموزشگاه ها و مراکز آموزش عالی و مدارس حرفه ای خدمات مسافرتی و سیاحتی -  جهانگردی یا مراکز آموزشی وزارتخانه های مرتبط

فعالیت اتباع خارجی در سمت مدیر فنی منوط به دارا بودن پروانه معتبر اشتغال و تائید صلاحیت فنی آنها به وسیله مرجع صادرکننده مجوز است.

توضیح: متقاضیان اخذ مجوز فعالیت  در صورت دارا بودن شرایط  فوق  می توانند به عنوان مدیر فنی همان دفتر تعیین شوند.

3ـ ارائه نام و نشان دفتر با شرایط ذیل:

دارای مفهوم متناسب با نوع فعالیت

از نام های غیر فارسی و غیرمتعارف نباشد

4ـ سپردن تضمین با شرایط ذیل:

حداقل 50 میلیون ریال به عنوان حسن انجام کار و تضمین تعهد

قابل افزایش با توجه به شاخص تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی ایران

تمامی مراحل از طریق سامانه  می بایست پیگیری شود و از مراجعه حضوری خودداری فرمایید. مراجعه حضوری خارج از درخواست مرجع صدو مجوز موجب لغو درخواست شما خواهد شد.

چگونه می توان برای برگزاری تورهای مسافرتی برآورد قیمت کرد؟

اگرچه این کار بظاهر کاری بسیار ساده به نظر می رسد و در ذهن بسیاری با داشتن هزینه ها می توان با افزودن مقداری به آن حاشیه سود مطمئنی را برای خود در نظر گرفت، اما عوامل و شریط خاصی در تعیین قیمت هزینه های تورهای داخلی و خارجی کاملا متفاوت است که اگر به عنوان یک آژانس دار قصد برگزاری تورهای گردشگری را دارید، باید به آنها توجه خاصی داشته باشید که در این مطلب ما آنها را به دو گروه تورهای خارجی و داخلی تفکیک می کنیم.

 

محاسبه هزینه تورهای خارجی

اگرچه یکی دو سال است که به دلیل نوسانات نرخ ارز و البته مشکل نقل و انتقال پول، شاهد تغییراتی در رشوه محاسبه قیمت تورهای گردشگری بوده ایم، اما اصول کار یکی است؛ به این صورت که یک دفتر خدمات گردشگری که مجاز به برگزاری تورهای خارجی است، با توجه به بازاریابی خود برای تورهای خارجی (اعزام تورهای خارجی) ابتدا با بررسی مقصد توسط کادر فنی خود، میزان هزینه های روزانه یک گردشگر را که شامل بلیت رفت و برگشت، هزینه اقامت، هزینه خورد و خوراک (در صورت داران بودن تور)، هزینه ترانسفر فرودگاهی، هزینه تورلیدرهای مقیم و موارد احتمالی دیگر قیمت پایه روزانه را محاسبه می کند که معمولا به نرخ دلار یا یکی از ارزهای معتبر بین المللی تعیین می شود و پس از آن با توجه به نیاز و توان مشتریان داخلی خود در دو یا سه بخش تورهای معمولی، لوکس و اکونومی اقدام به عقد قراردادهایی بلندمدت یا کوتاه مدت با کشور میزبان (هتل، شرکت هواپیمایی، شرکت حمل و نقل و گاهی مراکز خرید و تفریحی می کند) و پس از آن با محاسبه درصدی سود که گاهی حتی تا یکصد درصد در شرایطی خاص می رسد، این تور را در قالب پکیج های مختلف به همکاران یا مسافران ارائه می دهد. لازم به یادآوری است که این پیشنهاد اگر برای همکاران خود آژانس باشد و آنها به صورت نماینده وی اقدام به فروش تور کنند، مقداری پورسانت با توافق قبلی به آنها پرداخت خواهد شد، اما گاهی اوقات ما شاهد دست به دست شدن این پیشنهاد و واسطه گری در آن هستیم که در نهایت قیمت سفر را برای گردشگران افزایش می دهد که بحث در مورد آن از حوصله ما خارج است.

اما پدیده ای جالب به واسطه نوسانات نرخ ارز هم اکنون در تورهای خروجی کشورمان مشاهده شده است و آن دریافت بخشی از هزینه تور به صورت یکی از ارزهای معتبر جهان و بقیه به صورت ریالی است که سیاستی هوشمندانه از سوی مدیران آژانس ها جهت حفظ حاشیه امن قراردادهای خود با کشورهای خارجی بوده؛ به این صورت که گردشگران با پرداخت مبلغ ارزی تور درواقع هزینه خارجی خود را بدون افت و خیز به برگزارکننده پرداخته و بخش ریالی معمولا حاشیه سود آژانس است که قرار نیست به خارج از مرزها انتقال یابد.

 

اما بحث تورهای داخلی (آنهایی که وارد ایران می شوند)

هرچند مبنای کار تقریبا یکی است و سیاست های مشابهی در کار است، اما عطش ورود گردشگران و البته برخی سیاست های تشویقی دولت باعث شده تا مدیران آژانس های کشور گاهی اوقات بسیار انعطاف پذیرتر در این بخش عمل کنند. در این بخش هم آژانس دار با توجه به ارتباطاتی که با کشور بازار هدف خود دارد، ابتدا از توان مالی گردشگران آن منطقه مطلع شده و با توجه به خواسته های گردشگران آن کشور اقدام به ارائه پیشنهادهایی به همکاران خود در زمینه ارسال مسافر می کند. لازم به یادآوری است که طبق قوانین بسیاری از کشورها، آژانس های خارجی به صورت مستقیم نمی توانند برای فروش تور در بازار هدفشان اقدام کنند و باید این کار صرفا از طریق آژانس های معتبر محلی صورت گیرد. در این مورد هم بحث ایجاد حاشیه امن در سرمایه گذاری آژانس ها مطرح است و آنها سعی می کنند با عقد قراردادهای بلندمدت با مراکز اقامتی داخلی، حمل و نقل و دیگر موارد از اصل هزینه بکاهند تا با توجه به نوسانات نرخ ارز در حاشیه امن تری قرار گیرند، اما در این زمینه معامله پایاپای یکی از راهکارهای جالب و مطمئنی است که تا راه برخی از آژانس ها به آن پرداخته اند. این گونه که دو آژانس گردشگری با عقد قراردادی معمولا یک ساله متعهد می شود تعداد مشخصی گردشگر را برای یکدیگر با شرایطی مشخص و در کلاسی مشخص شده از نظر نوع خدمات و اقامتی که از قبل به تاکید دو طرف رسیده، بفروشد و هیچ پولی رد و بدل نکنند که این موضوع به جذابیت کشور میزبان برای هریک از طرفین بستگی دارد که چه تعداد گردشگر در مقابل چه تعداد گردشگر ورودی بین آنها رد و بدل شود.

مشکلات هتلداری ایران

آقای ژیان دربندی شما سالهاست که در زمینه هتلداری فعالیت می کنید

و هر فردی که با صنعت هتلداری در ارتباط است با نام و مقاله های شما آشناست شما را بعنوان پدر هتلداری ایران می شناسند و نویسنده کتاب های هتلداری هستید  ممکن است بفرمائید از چه زمانی در این رشته فعالیت میکنید وتخصص شما صرفا در هتلداری است  و چند کتاب در زمینه هتلداری تالیفت کرده اید ؟

بله تخصص من وتحصیلات من درمدیرت هتل وراه اندازی و سیستم گذاری هتل و بخش هتلی بیمارستان ها است و تا کنون 5 جلد کتاب تالیف کرده ام که آخرین ان دانش هتلداری با قطع A4و 1600 صفحه است و در سال 2000 هم برنده جهانی هتلداری و توریسم در اسپانیا بوده ام  و تنها فردی در ایران هستم که دارای چنین  تالیفات ومدرک وبا حدود 50 سال تجربه کاری بطورمستمر در ایران و خارج از کشور می باشم و بالا ترین تعداد هتل وبزرگترین هتل های ایران توسط اینجانب راه‌اندازی یا اصلاح نقشه و سیستم‌گذاری یا کارشناسی شده است و تعدادی بیمارستان البته باید بگویم پدر و پدربزرگم هم هتلدار بوده اند.در واقع من نسل سوم هستم و درسال 1967 که ازخارج از کشوربه ایران آمده ام با شغل مشاورا مور هتلداری کسی  اشنایی نداشت توسط اینجانب این شغل شناخته شد در ایران شناخته شد 

ـ آیا شما سمتی در دولت داشته‌اید؟

خیر، اما من با پروژه های دولتی در ارتباط با امور هتلداری همکاری دارم وبسیاری از پروژه‌های دولتی در ارتباط با هتلداری  با مشاوره اینجانب انجام شده یامی‌شود.

ـ آیا شما فقط درزمینه ساخت هتل فعالیت دارید؟

من درزمینه ساخت،مدیریت هتل،اصلاح نقشه هاوتجهیز، و بازسازی هتل و اموزش هتل‌هاوبرنامه ریزی برای تکنولوزی های پیشرفتهHMS)) که برای اولین با درجهان اجرا میشود توسط اینجانب تحلیل و انجام میشود فعالیت می‌کنم.

ـ به اصلاح نقشه هایا بازسازی هتل‌ها اشاره فرمودید، در صورت امکان کمی بیشتر توضیح دهید.

سرمایه گذاران هتل ها برای ساخت هتل و اصلاح نقشه ها به من مراجعه میکنند و طی قرار دادی همکاری آغاز می شوداین همکاری تا افتتاح هتل ادامه دارد و در ساخت و اصلاح نقشه ها و اندازه ها  با مهندسین معمار؛  تاسیسات , برق  همکاری میکنم تا ساختمان بدون نقص باکمترین هزینه و بدون دوباره کاری به اتمام برسد و این همکاری باعث می شود که بعد از پایان ساختمان از نیرو کمتر و تجهیزات کمتر و عمل سرویس دهی با سرعت بیشتر و کنترل های ضروری در زمان بهره برداری انجام گیرد و همینطور بسیاری ازهتل‌ها پس از مدتی بهره برداری به این نتیجه می‌رسند که باید اصلاحاتی یا تغییراتی در هتل بوجود اید این بازسازی ها که با مبلغ قابل توجه باید  سرمایه گداری شود تا بعد از بازسازی به اهداف خود برسند از تغیرو به روزکردن تجهیزات از نظرسرویس دهی مطلوب وکنترلی وکم کردن نیرو انسانی و سیستم و گردش کار باز سازی و تغییراتی در این ساختمان صورت گیرد. هتل‌های جدید هم مالکانی تیز بین اگرکمی دقت و توجه داشته باشند ویا مدیر با تجربه و دقیق در امورهتلداری داشته باشند،خوب می دانند یک مشاور ورزیده و باتجربه میتواند در زمان بازسازی یا ساخت هتل کمک شایانی انجام دهد که پس از باز سازی بسیاری از نکات که برای بهره برداری از هتل  لازم بوده توسط مشاور هتلداری پیش بینی شده و از این بابت سود سر شاری به مالک میرساند

میشود توضیح بیشتری بدهید؟

بله در یک باز سازی هتل 5 ستاره که هم اکنون مسئولیت ان به عهده من میباشد بعنوان یکی از کارهای که انجام داده ام   یک سالن رستوران از محل های پرت ساختمان و اضافه کردن 14 اتاق به هتل 120  اتاقی بوده است  وضمن اینکه بستر سازی برنامه های HMS  ازکه از پیشرفته ترین  تکنولوژی  در جهان است در این هتل پیاده خواهد شد و درهمین هتل با هزینه های که پیش بینی میشده با جرئت میتوانم بگویم شایدکمتراز نصف از آنچه برآورد کرده  بودند صورت میگیرد

ـ مگر این نقشه‌ها به تائید سازمان میراث فرهنگی نرسیده‌اند؟

برای باز سازی نیازی نیست ولی برای تاسیس یک هتل بایدموافقت اصولی را از میراث فرهنگی دریافت کنند در صورت عدم تائید دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی هرگز هتلی ساخته نمی‌شود و این موافقت اصولی که با مهرزدن روی نقشه و تائید انجام میشود بی نقص نیست

زیرا مهندس معمار و یا میراث فرهنگی تجربه و نیاز های بهره بردار را نمی دانند به همین دلیل بسیاری بعد از دریافت موافقت اصولی پلان ها را نزد من میاورند تا اصلاحاتی از قبیل اندازه ها دسترسی ها با امکانات و موقعیت محلی هتل ونیاز هتل و فضاهای ضروری که باید در نقشه ها لحاظ شود  اصلاح نمایم

- می‌توانید به برخی از این اشکال اشاره کنید؟

بله اکثر نقشه های که برای اصلاح نزد من آورده اند

   متاسفانه با واقعیت ها و نیاز های یک هتل خیلی تفاوت دارد و اشکالات فراوان . این نقشه تائید شده اماازلحاظ تخصصی هتلداری معایبی زیادی دارد مثلا روم سرویس در طبقات درپلان آنها دیده شده ولی محلی که خدمات روم سرویس را تامین کند در نقشه ها دیده نمی شود یا اندازه های بخشهای هتل با توجه به امکانات و درجه هتل یا دسترسی ها سازگاری ندارد یا پیش بینی نشده  یا مثال دیگر آشپزخانه در زیرزمین و رستوران یک طبقه بالاتردر یک سطح نیست که  این نقشه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند چنین ساختمان تا عمرهتل همیشه با گرفتاری های فراوانی روبرو خواهد بود چه ازنظرساخت سازچه از نظر نیرو انسانی چه از نظر تجهیزات و چه از نظر عمل سرویس دهی و تولید مواد غذایی این نقص معماری با بهترین و با تجربه ترین مدیران هتل درعمل سرویس دهی مواجه خواهد شد و مدیریت هتل به شدت به درد سر خواهد افتاد که ایراد را باید به مهندسین گرفت نه به مدیر هتل خوب یا گاهی در نقشه ها رستوران را روی  بام طراحی می‌کنند،ولی اصلا محل خدمات و سرویس دهی دیده نمی شود یا اگر دیده میشود آنقدرکوچک است که امکان سرویس دهی وجود ندارد  ویا در ساختمان های مرتفع که برای تاسیسات دیگ فولادی نصب میکنند معمولا موتور خانه در زیر زمین است که همان بهتر که در زیر زمین است ولی  وقتی بعد از چند سال بخواهند دیگ را تغویض کنند امکان پذیر نخواهد بود چون نمی توانند که ساختمان را خراب کنند که دیگ شوفاز را تعویض کنند نکات مهمی که مهندسین باید توجه کنند وهیچ توجه نمی کنند قسمت پشتی هتل است ساختمان هرچند زیبا باشد تجهیزات لوکس باشد ولی نتوانند خدمات بدهند لوکس و لوکسی بی اثراست بایدمهندسین معمار همانقدر که به قسمت جلویی (اشکارهتل )توجه میکنندبه بخشهای پشتی هتل که از دید مهمان پنهان است توجه کنند که متاسفانه اصلا توجه نمی کنند و علت ان بی اطلاعی مهندسین از سیستم گردش کار هتل و برنامه ها و مشکلات اداره کردن مدیریت هتل یا بهره برداراست و وصدها المان دیگر که شاید از حوصله شما خارج باشد، اما من با تجربه علمی و عملی که طی 50 سال بدست آمده با حوصله وریزبینی آنها را بررسی دقیق با امکانات ودرجه و محل ساخت هتل تا جای ممکن برطرف و پیش بینی می کنم.در واقع من نجات دهند سرمایه گذار هستم  و صدها مورد دیگر که در این مصاحبه کوتاه فرصتی نیست که توضیحات بیشتری را بدهم

ـ‌ آیا این موضوع مرسوم نیست که مالکان هتل‌ها قبل از طراحی نقشه با افرادی مثل شما مشورت کنند؟

در حقیقت افرادکمی  هستندکه متوجه میشوند که باید یک مشاورقبل از ساخت باید نظراتش را لحاظ کنند به این موضوع  اهمیت زیادی نمی دهند و صرفا به دانش مهندسین آرشیتکت بسنده می‌کنند و نقشه هم توسط سازمان‌ میراث فرهنگی تائید می‌شود و اقدام به ساخت می‌کنند، اما بسیاری در زمان ساخت که متوجه اشکال میشوند به من مراجعه می کنند یازمان تجهیز که بسیاری از کارها را نمی توان انجام داد مثلا برای استفاده از تکنولوژی پیش رفته که در برخی موارد حتی با صرف هزینه‌های هنگفت قابل برطرف شدن نیست.زیرا مهندسان و طراحان با توجه به علم و تجربه خود هتل را طراحی می‌کنند که  به نکاتی که بطورخلاصه در بالا  اشاره شد توجهی نمی کنند چون در تخصص انها نیست و نیاز ها را نمی دانند

ـ به دفتر فنی میراث فرهنگی اشاره کردید. آیا مسئولان مربوطه این اشکال‌ها را نمی‌بینند؟

پاسخ شما خیراست، چون از لحاظ محاسبات  اندازه ها  و سیستم گردش کار هتل  با امکانات هر هتل که با هتل دیگر متفاوت است  و نیاز ها و دسترسی ها را نمی دانند

تخصص و کار من هم با تجربه علمی و عملی هتل آنها را با دقت  بررسی و رفع اشکالات  می‌کنیم

ـ به متخصص در این حرفه اشاره کردید. جایگاه فارغ‌التحصیلان هتلداری هم‌اکنون در این صنعت چیست؟

امروزه یکی از مهم‌ترین معضل صنعت هتلداری همین موضوع است، چون آنهای که اقدام به هتل سازی می‌کنند ازگروه ثروتمند جامعه هستند  سرمایه گذار یکی از بستگان درجه یک خود را به سمت مدیریت هتل تعیین می‌کند بدون آن‌که کوچک‌ترین اطلاعی از آن حرفه داشته باشد.

البته این موضوع هیچ مانعی ندارد وبسیار هم نکوست، اما لزوم و جایگاه مدیر هتل در این سیستم زیاد جدی گرفته نمی‌شود و به قول معروف میدان به تحصیلکرده‌های این رشته نمی‌دهند.

ـ به نظر شما کیفیت و سطح علمی دانشگاه ها در این زمینه مناسب است؟

افراد زیادی ازدانشجویان این رشته یا ازفارغ‌التحصیلان هتلداری داشته‌ام، درمقاطع مختلف لیسانس یابالاترکه خودشان به کیفیت پایین آموزش اعتراف می‌کردند و می‌گفتندما در دانشگاه چیزی یاد نگرفته‌ایم.وآنچه اطلاعات هتلداری داریم  از کتاب های شمایااز سایت هتلداری است

ـ بزرگ‌ترین مشکل به عقیده شما چیست؟

بزرگ‌ترین مشکل منابع درسی و مدرسین دانشگاه‌هاست که یا آنچه آموزش می دهند کاربردی نیست و در تمام عمر مدیریت هتل بکارنخواهد آمد جزوات درسی آنها را مطالعه کنید و اصولا اساتیدیا مدرسین به این رشته اشراف ندارند. این یک معضل بزرگ و دیگر اینکه به دلیل بی تجربه بودن اساتید در مدیریت هتل ازکتاب های کپی کاری میکنند با توجه به اینکه خودمی دانند آنچه کپی کردن را نمی توانندتدریس کنند به عبارت دیگر من کتاب های پزشکی را بخوانم یاترجمه کنم دکتر نمی شوم زمانی که بخواهم تدریس کنم طبیعتا نمی توانم توضیح درستی بدهم که این یکی از مشکلات عمده این صنعت است  

ـ آیا نمونه‌ای از این دست دارید؟

بله، همین امروز شخصی به من زنگ زد وگفت چون من تدریس حسابداری می‌کنم، قصد دارم از کتاب شما در این زمینه استفاده کنم، چون منبع دیگری در زمینه حسابداری هتل نداشتم. این اولین گام اشتباه است، چون اگر فردی متخصص و کارشناس  حسابداری است وسررشته‌ای ازحسابداری هتل که کاملا متفاوت با حسابداری که آنها خوانده اند دارد نمی تواند حسابداری هتل را تدریس کندیابرای حسابداری هتل برنامه‌ای مفید ارائه دهد و بدون تردید دانشجویانی که از کلاس ایشان فارغ می‌شوند هم متاسفانه هیچ دید دقیقی ازحسابداری هتل نخواهند داشت، چون حسابداری معمولی با حسابداری هتل، زمین تا آسمان تفاوت است.ویکی از دلایل من با توجه به اینکه در کتابی که سال 1369 انتشار داده ام در مورد کاست توضیحات کاملی داده ام ولی تا این تاریخ هیچ هتلی در این و یا آموزشگاه و دانشگاهی نتوانسته کاست کنترل هتل را به درستی اموزش دهد به همین دلیل هنوز هیچ هتلی در ایران نتواسته یک گزارش ازهر بخشی که مایل است  نقطه سر به سردر حسابداری ارائه دهد

 لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید.

یک مثال ساده برای شما می‌زنم. در یک کارخانه صنعتی هزینه تمام شده برای ساخت یک  بخاری کاملا مشخص است. قیمت و مصرف ورق، هزینه استهلاک، کارگر و ده‌ها مورد دیگر کاملا مشخص است، اما هزینه یک پرس ‌پلومرغ برای رستوران هتل چگونه حساب می‌شود؟ آیا فقط قیمت مرغ برنجباید محاسبه شود ؟ خیر، چون هنگام پخت مرغ از آب مرغ سوپ هم بدست می اید و آن را جداگانه بفروش میرسانید، و در عوض آبلیمو یخ نان فلفل نمک  ابلیم و روغن زیتون  را پولی دریافت نمی کنیدولی برای هتل هزینه است چطور محاسبه میکنید یا اگر در یک روز بخصوص گارگر اشپزخانه دو شیشه روغن از دستش افتاد و شکست این هزینه که یکبار اتفاق افتاده و شاید دیگر این اتفاق نیفتد چگونه محاسبه شده می‌توانم  صدها مورد دیگر را در این زمینه یادآوری کنم برای اینکه مطمئن شوید هنوز طرز این محاسبه ها را نمی دانند از هر هتلی که مایل هستید  یا مدرس هتلداری  در ایران سئوال کنید که نقطه سر به سر یا نقطه تساوی فروش اتاق جگونه محاسبه میشود را نمی دانند هرگز حسابداران هتل و یا مدرسین نمی توانند این پاسخ را بدهند به عبارتی که بدانند تعداد از اتاق ها اگر پر باشد برابر باهزینه است هنوز هیچ هتلی در ایران  چنین محاسبه های را ندارند چون طرز محاسبه را نمی دانند . جالب اینجاست که بسیاری حتی با خواندن مطالب کتاب من درزمینه حسابداری هتل که بخشی ازکتاب است، فکر می‌کنند کل شرایط و قوانین رادریافته‌اند در صورتیکه باید سیستم گردش کار هتل را بدانند و بعد حسابداری را آموزش ببینند چنین افرادی که اصول حسابداری هتل را نمی دانند اقدام به تدریس کاست کنترل میکنند.

ـ آیا معیاری برای تعیین کتاب‌های ؟‌درسی هتلداری هست؟

پاسخ منفی است. بسیاری از کتاب‌های موجوددردانشگاه‌ها ازاینترنت گرفته یا ترجمه  شده یا این‌که ازکتاب‌های دیگرکپی‌کاری کرده‌اندکه هر دو مورد پر از اشکال است اولا آنچه در اینترنت بود که درست و صحیح نیست و نمی توان اعتماد کردشما سایت های اینترنتی در اراتباط را ببینید هرگز مطلبی از خود ندارد و یا کار نویی ارائه نداده اند پارگراف های مقاله های دیگران را بنام خود انتشار داده اند و خود را متخصص معرفی کرده اند بد نیست به نکته اشاره کنم سایت اینترنتی را می شناسم که تمام سرفصل های حسابداری کتاب من را عینا در سایت بنام خود انتشار داده وخود را حسابدارخبره و مدرس حسابداری معرفی کرده است که طرز محاسبه نقطه یر برسر از هر بخشی از هتل که مایل است را توضیح دهد خوب معلوم است که موسس این سایت نمیتواند حسابدار خبره یا مدرس باشد اگر واقعا خبره بود از خودش سرفصل می نوشت  متاسفانه به دلیل نبود ممیزی دقیق دراین زمینه همین افراددردانشگاه با نوشته های کپی برداری تدریس می‌شود که مدرس آن اطلاعاتی برای شرح و توضیح که کار آموز را آموزش دهدندارد .جالب اینجاست که افرادی که صاحب چنین سایتی های اینترنتی هستندیا دست نوشته دیگران را بنام خود انشار داده اند و تدریس می‌کنند، حتی از کنار یک هتل عبور نکرده‌اند، چه رسد به تجربه کاری هتل

ـ‌ آیا در صنعت هتلداری بحث کارمند باتجربه و تازه‌وارد هم روی کیفیت خدمات تاثیری می‌گذارد؟

بله. متاسفانه بسیاری از هتل‌ها اهمیت و ارزش کارمند باتجربه هتل را برای آینده شغلی خود درک نمی‌کنند و چون فصل خلوتی هتل می شودکارگری که چند ماه مشغول خدمات‌رسانی به مهمانان هتل بوده و تجربه ای کسب کرده را  برای صرفه‌جویی در هزینه اخراج می‌کند و باشروع دوباره فصل سفر، تعدادی کارگر بی تجربه جدید استخدام می‌کند، این کارکنان بی تجربه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند در یک هتل موفق هرگز از کارکنان بی تجربه وآموزش ندیده استفاده نمی کنند بخصوص پست های کلیدی  

به عقیده شما، استاندارد هتلداری ایران با خارج از کشور چقدر تفاوت دارد؟

درکار خدماتی هیچ استانداری را نمی توان تعریف کرد زیرااز خوب خوب تر و از عالی عالی تر داریم معیاری اندازه گیری استاندارد درکار خدماتی چیست ؟ یا اینکه در هتلداری چه چیزی قراربود استانداردشود؛ ساختمان، پرسنل، خدمات،بهداشت،تجهیزات خدمات، ،نوع و سیاست های مدیریت،ایمنی و... هیچ کدام قابل استانداردسازی نیست که بخواهیم چارچوب برایش تعیین کنیم.

  مسئولان که قصد استانداردسازی خدمات هتل‌ها را در برنامه داشتند و چند هتل را هم اعلان کردند استاندارد سازی شده ولی هرگز نگفتند چه فرقی یا چه نکاتی تفاوت کرد و افراد که برای استاندارد سازی انتخاب شده بودند اینکاره نبودند که از ابتدا بدانند که این کار شدنی نیست استاندارد سازی سلیقه ای نمی شود چون از ابتدا کار کاملا غیر کارشناسی بود که با شکست روبرو شد از ابتدا تنها فردی بودم که اعلام کردم اینکار کار کارشناسی نیست و کاملا مخالف این طرح بودم مقاله ها در سایت هتلداری موجود است   

ـ آیا کیفیت هتل‌های ایران با خارج از مرزها متفاوت است؟

خیر، من هرگز این موضوع را قبول ندارم؛ بلکه معتقدم حتی بسیاری از هتل‌های ما خدمات بسیاربالاتری نسبت به خارج ارائه می‌دهند. همانطوریکه در ایران بعضی از هتل های پر ستاره خدمات بسیار ضعیف و بسیاری از هتل های درجه پائین  خدمات بسیار بالایی ارائه می دهند که حتی  از هتل های 5 ستاره ما بسیار بالا تر است

 ـ آیا مثالی دارید؟

یکی از هتل‌های زنجیره‌ای  چهار ستاره ایالات متحده آمریکا که جزو هتل‌های بسیار معروف زنجیره‌ای که 11 هتل زیرمجموعه دارد مشخصات و عکسهای آن در سایت هتلداری موجود است کل بشقاب، قاشق و لیوان بوفه ازنوع یک بار مصرف استفاده شده آیا شما در هتل 2 ستاره در ایران چنین چیزی مشاهده میکنید ؟ چون این هتل قصد دارد با پایین نگهداشتن قیمت، مسافر بیشتری در سال پذیرایی کند، اما کدام هتل 2 ستاره تا 4 ستاره ایرانی هست که این کار را بکند؟

امروزه بحث ارزان سفر کردن برای گردشگران اهمیت زیادی دارد و هتل‌ها هم به این موضوع اهمیت می‌دهند و با کاهش برخی هزینه‌ها، سعی در همسویی با تقاضاها دارند، به عنوان مثال حتی امروزه در بسیاری از کشورها  هتل‌های چهارستاره اقدام به حذف ‌یخچال، مینی‌بار از داخل اتاق می‌کنند تا هزینه‌ها سرشکن شود و کاهش یابند، بنابراین به عقیده من قیمت پایین به معنی بی‌کیفیتی نیست.

آیا زمینه استفاده از هاستل‌ها در ایران مهیاست؟

متاسفانه من متوجه نمی‌شوم چرا هرکس قصد سرمایه‌گذاری در این صنعت دارد، صرفا به دنبال هتل پنج ستاره وارد بازار می‌شود، در حالی که شاید یک هاستل با هزینه به مراتب کمتر، بیشتر از یک هتل پنج ستاره سودآور باشد. متاسفانه این فرهنگ غلط گردشگران ایران است که فقط به فکر سفرهای لوکس هستند. مثالی می‌زنم. ببینید یک گردشگر درکاتماندو به دنبال طبیعت وکوهنوردی وارد منطقه می‌شود و هیچ به فکر هتل پنج ستاره نیست؛ در هند یا پاکستان دیده میشودیک گاری؟؟ را به توریست اجاره اجاره می‌دهند. پس باید به دنبال واقعیت باشیم و رویاپردازی نکنیم.

ـ به عقیده شما ایران در سیاست جذب گردشگر موفق بوده است؟

واقعیت خیر، اگر از تمام تبلیغات منفی علیه ایران بگذریم، خودمان هم مقصر هستیم، باید برای جلب و جدب توریست برنامه های کارشناسی صورت گیرد مثلا توریستی که 10 روز مرخصی دارد وبرای 10 روز برنامه ریزی میکند که چندین مقصد گردشگری کشور را بازدید کندبرای یافتن بلیط اتوبوس، هواپیما و قطار مشکل دارد و گاهی تاخیر این وسایل باعث هدر رفتن روزهای مفید آن خواهد شد که باعث از دست رفتن زمانی که برای سفر فرصت داشته است مثل این مسایل  باعث می شودکه گردشگران دیگر کشورها را برای سفرهای خود انتخاب کنند، چون می‌توانند برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند.

ـ یکی از هزینه‌برترین بخش‌های هتل مربوط به صرف انرژی است. شما برای این موضوع برنامه‌ای دارید؟

بله، به طورکلی  برای انرژی یا همان EMS  , BMS,HMS   باید در زمان ساخت برنامه ریزی کرد وبستر را آماده کرد به عنوان مثال در هتل‌های جدیدی که من راه‌اندازی می کنم یا مشاور هستم یکی از توصیه های من اینکه برای باغبانی فضای سبز و کارواش وسیفون توالت ها از اب خاکستری استفاده کنند که باید در زمان ساخت برنامه ریزی شود که البته  این اب  قابل شرب نیست ولی صرفه جویی زیادی در مصرف اب دارد

در مورد نام هتل ها که هتل بین المللی و بزرگ نام گذاری میکنند نظری دارید

به طورکلی در ایران بازی با لغات بسیار مرسوم است که ترفندی برای گول زدن مردم است مثال هتل بین‌المللی یا هتل‌های بزرگ در ایران رواج دارد. که هیچ کدام نه بین المللی هستند نه بزرگ به یک نکته اشاره کنم جای تعجب است هتل هیلتون ، راما دا ، هایت و... در تما م کشور ها شعبه دارند ولی هیچ کدام از نام بین المللی یا بزرگ استفاده نمی کنند یا هتل های با 5000 یا 6 هزار اتاق در امریکا و مالزی در حال کار است که هیچ کدام از نام بزرگ استفاده نکرده اند ولی در ایران هتل با 40 یا 50  اتاق یا 100 اتاق پشت نامش بزرگ گذاشته یا هتل فقط در یک شهر است بین المللی نام کذاشته وقتی هم بگوئیم کجا شعبعه داری میگوید یک دفتر ررزو در دبی داریم خوب همه اژانس های مسافرتی می توانند نماینده همه هتل ها باشد پس همه هتل ها بین المللی است ؟

ـ‌ آیا اقامتگاه‌های ارگان‌ها باعث ضربه زدن به هتلداری ما می‌شود؟

بله و به عقیده من، این نوع اقامتگاه‌ها باید به بخش خصوصی واگذارشود و یا با برنامه ریزی دیگری اداره شودکه به هتل ها صدمه ای وارد نشود و رقابت در هتلداری بوجود اید و باعث سرمایه گذاری بیشتری در این زمینه شود

 

صنایع دستی ایران

طبق آمار و اطلاعات موجود صنایع دستی ایران به عنوان متنوع ترین در جهان است و بسیاری از انواع آن هیچ بدیلی در دهکده جهانی ندارند.

هرچند نام ایران به قدمت تمدنش در صنایع دستی درخشیده است، اما مدتی است به دلیل برخی سوءمدیریت ها و البته کوتاهی در ارگان های مربوطه و در نهایت دلسردی تولیدکنندگان، بازار کهن خود را از دست داده است و در زمینه حفظ آن ناتوان شده است. به همین دلیل کسب و کار با رئیس هیات مدیره اتحادیه صنایع دستی، محمد عبدلی به گفتگو نشسته تا از چند و چون این موضوع اطلاع یابد.

به طور کلی جایگاه صنایع دستی ایران در سطح جهان چیست؟

جایگاه ایران هم اکنون با تمام معضلات و مشکلات خود در جهان جزو 3 رتبه برتر است.

کدام کشورها قبل از ایران در سطح بین المللی مطرح هستند؟

هند و چین با صادرات رسمی حدود 5 میلیارد دلار در سال به عنوان رتبه اول و دوم جهان هستند.

به صادرات رسمی اشاره کردید، لطفا کمی بیشتر توضیح دهید.

صادرات رسمی در صنایع دستی منظور آن بخشی از صادرات است که غیر از خرید معمولی گردشگران به ثبت رسیده و از طریق ارگان ها و سازمان ها به صورت رسمی و از طریق گمرک آن کشور انجام شده است.

چندی پیش معاون اسبق سازمان میراث فرهنگی گفته صادرات صنایع دستی ایران می تواند سالانه حدود 4 میلیارد دلار باشد، منظور شما در این باره چیست؟

با توجه به تنوع و کیفیت صنایع دستی ایران در سطح جهان اگر هم برنامه ریزی ها و سیاست ها دقیق انجام شود، این رقم پایه خواهد بود و می توان انتظار خیلی بیشتر از آن داشت.

به نظر شما اصلی ترین مشکل صنایع دستی کجاست؟

اگر بخواهم یک مورد را بگویم، عدم حمایت دولت اما این ضعفی که در حال حاضر صنایع دستی کشورمان از آن رنج می برد، در این عامل خلاصه نیست؛ بلکه عواملی چون برندسازی، ثبت مالکیت معنوی، بازاریابی و بسته بندی را می توان در این زمینه نام برد.

به بسته بندی اشاره کردید. به چه دلیل تاکنون بسته بندی و برندسازی برای صنایع دستی ایران انجام نشده است؟

در مورد برندسازی باید بگویم این معضل مربوط به عدم درک صحیح از این موضوع یعنی برندسازی صنایع دستی در کشورمان باعث شده تاکنون این امر لازم محقق نشود، به طور کلی برندسازی کار یک کارگاه یا موسسه کوچک نیست؛ بلکه کار باید در سطح ملی صورت گیرد، اما در مورد بسته بندی باید این گونه گفت که علی رغم وجود تکنولوژی لازم و دستگاه های مربوطه در این زمینه یعنی بسته بندی هنوز بسیاری از تولیدکنندگان از آن فراری هستند و شاهد ارسال محصولات در کارتن یا در بسته هایی که پر از پوشال است به بازارهای هدف هستیم. این امر نیازمند فرهنگ سازی بین تمام تولیدکنندگان است.

آیا در زمینه توزیع صنایع دستی ایران از مشکلی رنج می برد؟

ببینید شاید بتوان گفت اصلی ترین مشکل همین جاست. بگذارید مثالی بزنم؛ در حال حاضر حتی پفک نمکی در ایران از سیستم توزیع برخوردار است و تولیدکنندگان میلیون ها تومان بابت توزیع آن هزینه می کنند، حال آن که هنر صنعت ایران که می تواند میلیون ها دلار سودآوری داشته و صدها هزار فرصت شغلی ایجاد کند، هنوز در پستوی کارگاه ها و مغازه های انگشت شمار سطح شهرها منتظر معرفی شدن هستند.

ببینید کار معرفی و جمع آوری محصولات و ارسال آنها به بازار هدف، کار تولیدکننده نیست؛ بلکه تشکل هایی مثل اتحادیه موظف به این کار است، اما این سیستم هنوز در ایران جایی ندارد و همین دلیل باعث ضعف در صنایع دستی ایران شده است.

همان طور که می دانیم محصولات صنایع دستی به مواد اولیه محل وابسته هستند، اما بسیاری معتقدند که توزیع مناسب مواد اولیه در کشور وجود ندارد.

بله. این موضوع هم باعث ضعف تولید صنایع دستی کشورمان شده است. همه تولیدات ایران به مواد اولیه محلی وابسته نیستند، به عنوان مثال بسیاری از صنایع دستی تولیدی ایران به مس، قلع، برنج یا امثال این مواد نیازمند هستند و تولیدکنندگان نمی توانند به صورت مستقیم از تولیدکننده خرید کنند و به ناچار در دنیای بورس کالا علاوه بر اتلاف وقت گاهی اوقات با نوسانات بازار متضرر می شوند، در حالی که این تولیدکنندگان اگر واقعا قصد حمایت از آنها را داریم، باید مورد حمایت دولت در این زمینه نیز قرار گیرند تا نه وقت از دست بدهند و نه پول و فقط به فکر بالا بردن سطح کیفیت محصولات خود باشند و به تولید فکر کنند.

به حمایت های تولیدی اشاره کردید، آیا مردم کشور هم در این حمایت نقشی دارند یا خیر؟

صنایع دستی ایران از ابتدا به حمایت مردم نیازمند بوده، این گونه که مردم ایران اگر به کالاهای صنایع دستی فقط به دید کالای لوکس بنگرند، به شکل طبیعی باعث کاهش تولید خواهند شد، چون تقاضا نیست، تولیدکننده هم از تولید خود کم می کند. بسیاری از کالاهای صنایع دستی به عنوان کالاهای سرمایه ای هستند و در گذشته به عنوان سرمایه نوعروسان بودند، اما هم اکنون فقط به دید کالای لوکس به آنها فکر می کنیم. ظروف نقره، مسی، سفره های قلمکار یا صدها مورد دیگر که روزگاری به عنوان سرمایه همراه نوعروسان بود، هم اکنون به کالایی در ویترین برخی منازل تبدیل شده و همین موضوع تقاضای داخلی را کاهش داده و بسیاری از تولیدکنندگان را از تولید منصرف کرده است.

بازارهای هدف صنایع دستی ایران هم اکنون چه کشورهایی هستند؟

ببینید صنایع دستی ایران در سطح جهان متقاضی دارند، به شرط این که بخوبی معرفی و بازاریابی شوند. صنایع دستی ایران به دلیل تنوع و کیفیت می تواند اکثر نظرها را به خود جلب کند، اما مشکل اصلی در شناسایی بازاراهای هدف و نیاز آنهاست. هم اکنون در ایران هیچ معیاری جهت شناسایی بازارهای هدف و نیاز آنها نیست و صرفا از روی تقاضا این اتفاق می افتد، اما بازارهای هدف اصلی ایران، کشورهای اروپایی، چین، ترکیه و بخشی از آمریکاست. البته می توان این گونه تصور کرد که هر کجای جهان که ایرانیان زیاد ساکن هستند، تقاضای صنایع دستی هم بالا رفته، چون معرف این اجناس در آن مکان ساکن بوده است.

اتحادیه صنایع دستی و مجموعه تحت نظر شما در این زمینه یعنی معرفی صنایع دستی ایران چه کرده است؟

حضور گسترده در نمایشگاه ها و البته بازاریابی صنایع دستی ایران، اصلی ترین فعالیت برون مرزی ما بوده است. نمایشگاه های دائمی و فصلی ایران در این زمینه می تواند کارنامه این اتحادیه باشد.

چرا بسیاری از تولیدکنندگان به حاکمیت دولتی بر این صنعت اعتراض دارند؟

ببینید به عنوان مثال به حمایت دولت برای حضور در این نمایشگاه ها اشاره می کنم. اگرچه سوبسیدهای خوبی برای حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه ها داده می شود، اما همیشه این امکانات در اختیار افرادی خاص قرار می گرفته و بسیاری از تولیدکنندگان هیچ منافع یا حمایتی از این طریق نداشته اند، پس همواره بر حاکمیت دولت بدبین شده و به صورت انفرادی وارد بازار می شوند که متاسفانه همین موضوع باعث حذف تدریجی آنها از چرخه تولید می شود، چون توان رقابت با شرکت های بزرگ و دیگر کشورها را ندارند.

به بازار هدف چین اشاره کردید، مگر نه این که چین رقیب ایران است، پس چگونه بازار خوبی جهت فروش محصولات ماست؟

خیر، چین با توجه به این که حدود 20 درصد از مردمش از قشر پردرآمد هستند، می توان به عنوان بازار خوبی برای صنایع دستی کشورمان باشند. ما در آخرین نمایشگاه صنایع دستی که ایران در این کشور برگزار کرد، تجربه خوبی از حضور در بازار چین داشتیم و گاهی برخی از محصولات را به چندین برابر قیمت فروخته ایم، اما متاسفانه به دلیل عدم شناخت دقیق از بازار هدف، کمی از فرصت ایجاد شده خوب استفاده نکردیم که امید داریم در آینده این مشکل برطرف شود.

کمی بیشتر در این زمینه توضیح دهید؟

چینی ها خریداران خوبی برای مینای اصفهان و سفره های قلمکار بودند، اما در این نمایشگاه اکثر سفرهای قلمکار ما با ابعاد بزرگ بودند، دریغ از این که میزهای چینی ها به دلیل محدودیت فضای خانه هایشان ابعاد کوچکتری دارند، بنابراین تمام سفره قلمکارهای کوچک در همان روز اول فروخته شد و بقیه که ابعاد بزرگ داشتند، دوباره به ایران آمد. این معنی دقیق شناخت بازار هدف محصولات است و اگر از این موضوع قبل از ارسال جنس باخبر بودیم، تمام محصولات را متناسب با آن تهیه می کردیم. به هر حال تجربه ای بود که امید داریم در موارد بعدی از آن بخوبی استفاده کنیم.

نظر شما درباره نمایشگاه های دائمی صنایع دستی ایران خارج از مرزها چیست؟

این نیازی است که باید به آن خوب توجه کنیم. در سال های گذشته خانه های فرهنگ و هنر ایران خارج از ایران این مسئولیت، یعنی معرفی محصولات و صنایع دستی کشور را خارج از مرزها به عهده داشتند که تجربه خوبی هم بود، اما از سال 84 که شرکت صنایع دستی ایران منحصل شد، علی رغم دارایی های زیادی که خارج از مرزها داشت، هیچ جایگزینی برای آن توسط مسئولان در نظر گرفته نشد و این مهم به دست فراموشی سپرده شده است، در حالی که امکانات و املاک این شرکت که بعضا همین حالا هم بلاتکلیف هستند، می تواند بخوبی در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان آخرین سوال؛ مهم ترین کاری که برای رونق صنایع دستی باید انجام دهیم چیست؟

با توجه به این که سودآوری و اشتغالزایی این صنعت در بسیاری از صنایع موجود بالاتر است و صنایع دستی ایران، سفیران فرهنگی کشورمان خارج از مرزها هستند، اول باید بحث مالکیت معنوی، گارانتی و بسته بندی را برای این صنعیت جدی گرفت و پس از آن فرهنگ استفاده از صنایع دستی را در منازل رواج داد. باقی کارها خود به خود انجام می شود، چون وقتی بازار داخلی نیازهای تولیدکنندگان را تامین کند، بازار خارجی خود به خود مهیا می شود، یعنی حالا چون برخی از محصولات تولیدکنندگان داخل ایران متقاضی ندارد و در بازارهای خارحی هم گمنام باقی مانده، تولیدکنندگان آنها را به دست فراموشی سپرده اند و تولید را متوقف کرده اند. این صنعت توان تولید ثروت و اشتغالزایی بالایی دارد، در صورتی که به آن توجه کنیم و اهمیت بدهیم.

نظر شما درباره محصولات چینی یا هندی در بازار ایران چیست؟

این موضوع با همکاری ارگان های مختلف و در راس آن گمرک باید پیگیری شود، اما مسائلی که قبلا به آنها اشاره شد، مثل نبود بازار داخلی باعث کاهش تولید داخل شده و زمینه را برای حضور کالاهای متفرقه و خارجی را فراهم کرده است و باید بتدا فرهنگ سازی کنیم تا مردم کالاهای متفرقه را نخرند، بعد با اعمال سیاست های گمرکی به طور کلی واردات را حذف کنیم، طوری که واردات این نوع کالاها برای واردکنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد.

چطور سرمایه‌گذاری کنیم

اگر واقعا دوست دارید ثروتمند شوید زمان شروع کردن و دست به کار شدن همین حالاست. برنامه ریزی مالی ، ابزاری است که باید از آن استفاده کنید تا از جایی که هستید به استقلال مالی و ثروتی که به آن علاقه مندید و آرزویش را دارید برسید. این بار ، می خواهم شما را با انواع راه کارهای سرمایه گذاری و کارهایی که باعث می شود ثروتمند شوید آشنا کنم!

برایان تریسی


مراقب پولهایتان باشید

اولین و مهمترین نکته ای که باید رعایت کنید این است که پولتان را از دست ندهید بهتر این است که پولتان را در حساب پس انداز بانک بگذارید، اما سرمایه گذاری بی حساب نکنید بررسی های مختلف نشان می دهند در صورت استفاده از روش بهره مرکب و به ودیعه گذاشتن پولتان در حساب های بانکی بلند مدت ، سود بیشتری پس از کارکردن برای خود فراهم می کنید. توجه داشته باشید ثروتمندان همیشه در برخورد با پولشان محافظه کاری می کنند وسعی می کنند بدهکاری های خود را به حداقل برسانند آنها به شدت مراقب پولشان هستیند و همواره سعی می کنند با حداقل ریسک بیشتین بهره برداری را از پولشان بکنند.

هیچ چیز مجانی نیست

پولی که آسان به دست آید وجود خارجی ندارد هرگز در هیچ جا از من نمی شنوید که بگویم رسیدن به موفقیت مالی و ثروتمند شدن کار ساده ای است این مطلب در مورد ملک و املاک هم صدق می کند سرمایه گذاری در ملک و املاک برنامه ای حداقل 10 ساله است که یک سرمایه گذاری بلند مدت محسوب می شود و در ضمن فکر و شانس زیادی هم احتیاج دارد. درست مثل این شبکه های هرمی که وعده میلیون ها دلار پول بدون دردسر را به شما می دهند هرگز به فکر استفاده از آنها نباشید چون پولتان را از دست داده اید و فقط در رویاهایتان می توانید آنها را خرج کنید و هرگز در دنیای واقعی وجود خارجی ندارند و قابل استفاده نیستند.

پولهایمان را کجا سرمایه گذاری کنیم

فرض کنیم به اندازه کافی پس انداز دارید تا در صورت قطع منبع درآمدتان بتوانید 6 ماه از مل آن زندگی کنید از این به بعد در هر زمان که پولتان افزایش می یابد می توانید از روشهای دیگر برای بهره برداری و سرمایه گذاری از محل پولهایتان استفاده کنید.

سهام و اوراق بهادار

ثروتمندان به خصوص برای سود دراز مدت سهام و اوراق بهادار می خرند این اشخاص معمولا دربازار اوراق بهادار بررسی کامل بعد با توجه به جمع شرایط اقدام به خرید می کنند آنها این اوراق را برای مدتی طولانی نگه می دارند و کاری به نوسانات قیمت هر ندارند.

سرمایه گذاری های نقدی

بسیاری از ثروتمندان ثروت خود را به شکل نقد حفظ می کنند به خصوص اگر روش محافظه کارانه ای داشته باشند پول هایشان را در حساب بانکی می گذارند و از آنها بهره می گیرند. اما روشهای مختلف سرمایه گذاری در میان آنهاست که عبارتند از 1. فلزات قیمتی 2. عتیقه

  1. می توانید در طلا ، نقره و سایر فلزات قیمتی سرمایه گذاری کنید اما باید توجه داشته باشید سرمایه گذاری روی این اقلام خطرناک است به عنوان قاعده کلی هنگام سرمایه گذاری روی طلا ، نقره باید بسیار مراقب باشید و بدانید که برخی از باهوشترین اشخاص در این زمینه فعالیت می کنند.
  2. اما روش دوم که سرمایه گذاری روی عتیقه هاست سکه و فرش هم جور دیگر سرمایه گذاری است ولی باید بدانید سرمایه گذاری در این زمینه ها گاهی سودمند و گاهی مضر است تا زمانی که تخصص کافی در این زمینه را ندارید بهتر است از روش های دیگر استفاده کنید و هرگز به فکر سرمایه گذاری در این زمینه نباشید.

 چهار پایه برنامه ریزی مالی

3 پایه از 4 پایه برنامه ریزی مالی عبارتند از : پس انداز، بیمه و سرمایه گذاری ، اجازه دهید با پس از انداز و بیمه شروع کنیم. چه مبلغی احتیاج دارید؟ پس انداز شما حداقل باید به اندازه ای باشد که 3 تا 6 ماه اگر درآمدی نداشتید با آن زندگی کنید. این پس انداز می تواند به شکل نقدی ، اسناد یا اشیای قابل تبدیل به پول باشد.

کاری که برای خودتان باشد

اغلب میلیونرها با ایجاد کارهایی برای خودشان ثروتمند می شوند، به همین دلیل اغلب ثروتمندان برای خودشان کار می کنند. علاوه براین، بسیاری از مدیران اجرایی سطح بالا، پول هایشان را در شرکتی که مدیریت اش را خودشان برعهده دارند سرمایه گذاری می کنند. در جریان یک بررسی که اخیرا انجام شد، از تجار، اساتید دانشگاه روزنامه نگاران و ... سوال شد بهترین جایی که بخواهید پولتان را در آنجا سرمایه گذاری کنید کجاست؟ اغلب جوابشان این بود که بهتر است این پول را به موسسه خود بریزند تا توان کاسبی شان را بالا ببردند. در هر کاری که می کنید و هر سرمایه گذاری که صورت می دهید. باید به میزان ریسک و بازدهی سرمایه گذاری خود توجه کنید.

متغیرات سرمایه گذاری

سومین پایه از 4 اصل برنامه ریزی مالی، سرمایه گذاری است. 3 عامل مهم در هر سرمایه گذاری ایمنی، نقدینگی و رشد است. سرمایه گذاری باید درجه ایمنی بسیار بالایی داشته باشد، مثلا اگر اوراق مشارکت دولتی بخرید امکان رشد آن بسیار کم است. اگر سرمایه گذاری نقدینگی شدید داشته باشید، مثلا اگر پولتان را در حساب پس انداز بگذارید نرخ بهره بسیار کمی به آن تعلق می گیرد.

اگر سرمایه گذاری امکان رشد زیاد داشته باشد امکان ریسک آن زیاد است و نقدینگی هم ندارد و نمی توانید به سرعت پولتان را پس بگیرید. هر کس باید اقدام به ترکیبی از سرمایه گذاری کند و این نکته ای است که خودتان باید درباره اش تصمیم بگیرید.

مثل قروتمندان سرمایه گذاری کنید

آدم های ثروتمند و میلیونرها که همه پولشان را خودشان در آورده اند، بخش اعظم سرمایه هایشان را در 5 بخش زیر قرار می دهند.

  1. کاری که برای خودشان باشد
  2. املاکی برایشان پول بسازد
  3. زمین در حال رشد
  4. سرمایه گذاری های نقدینه دار
  5. سهام و اوراق بهادار

قبل از سرمایه گذاری، این 7 فرمول را حفظ کنید

  1. حساب پس اندازی در بانک باز کنید و پس اندازتان را به حدی برسانید که اگر بیکار شدید بتوانید از آن استفاده کنید.
  2. با یک کارشناس بیمه صحبت کنید و از او بپرسید برای برخورد با خطرات احتمالی چه مقدار باید بیمه بپردازید و خودتان را بیمه کنید
  3. حسابی در بانک باز کنید و به کمک یک واسطه اوراق بهادار، در بانک سرمایه گذاری کنید.
  4. قبل از خرید سهام اوراق بهادار، به طور کامل بررسی کنید و همه جوانب را در نظر بگیرید
  5. روزنامه های مالی را بخوانید و از تجربیات آن بهره برداری کنید.
  6. پولی را برای خرید ملک و املاک در بانک ذخیر کنید و ملکی بخرید که زیاد دور از دسترس شما نباشد.
  7.  پیوسته به این فکر کنید که یک فعالیت اقتصادی برای خود شروع کنید.

 

با ملک و املاک به سود برسید

زمینه دیگری که ثروتمندان در آن سرمایه گذاری می کنند ملک و املاک است از جمله می توان به خرید خانه به منظور اجاره دادن ساختمان های اداری ، آپارتمان ، فروشگاه و سایر مکان هایی را که بتوان اجاره داد و از آنها در آمدی کسب کرد. اشاره کرد بسیاری از ثروتمندان برای خودشان کار می کنند و بخش قابل ملاحظه ای از آنها این پول را صرف خرید مستغلات می کنند اگر مراقب همه جوانب باشید این نوع سرمایه گذاری در بلند مدت سود خوبی می دهد. بسیاری از مردم معتقدند سرمایه گذاری در املاک مطمئن ترین راه رسیدن به استقلال مالی برای اشخاص است آنها می گویند خانه را با واخ بخرید آن را اجاره دهید و با دریافت اجاره نهایتان بدهی وام خود را بپردازید همه این حرف ها گاهی درست و گاهی نادرست است زمینه ملک و املاک به شدت پویا و در آن رقابت فراوان و شدید است. در این حیطه کاری برخی از کارآمدترین و خبره ترین اشخاص کار می کنند و با این حال همه ساله شمار قابل ملاحظه ای از این خبرگان به سبب سرمایه گذاری اشتباه میلیون ها دلار ضرر می کنند.

بخرید ، باز سازی کنید و بفروشید

شاید بهترین کاری که در مورد خرید و فروش ملک می توان صورت داد. این باشد که ملکی را بخرید آن را بازسازی یا تکمیل کنید سپس بفروشید در این مورد خوب بررسی کنید و منطقه ای که خواهید در آنجا خانه ای بخرید را خوب زیر نظر بگیرید و با معایت و محاسنش آشنا شوید. سعی کنید کمترین پیش قسط ممکن را بپردازید به خانه اسباب کشی کنید و در هر فرصتی خانه را بازسازی و مرمت کنید و سعی کنید بخش اعظم کار را خودتان انجام دهید. بعد از مدتی که کارتان تمام شد ملک بازسازی شده را بفروشید یا اجاره دهید این کار را تکرار کنید و در دفعه های بعدی سعی کنید سراغ ملک های بزرگتر بروید.

9 دستور العمل برای تضمین دوران بازنشستگی

9 راز برای گذراندن دوران بازنشستگی شاد

9 راز برای بهترین بازنشستگی

داشتن یک تخم مرغ از طلا هرگز نمی تواند آینده شما در دوران بازنشستگی را تضمین کند، البته در آمد داشتن هنگام بازنشستگی می تواند راه را برای گذراندن زندگی هموار کند اما هرگز شرط اصلی برای تحقق تمامی آرزوها در دوران بازنشستگی نیست. همگی آرزوهایی برای دوران بازنشستگی داریم برخی سفر را برنامه ریزی کرده اند و برخی باغبانی کردن در باغچه ای کوچک که با پس اندازشان خریده اند ، اما تحقق هر یک از این آرزوها بستگی به نوع برنامه ریزی و آینده نگری ما در دوران نوجوانی و میانسالی خواهد داشت .

دوران بازنشستگی در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است به شکلی که حتی درباره داشتن دوران بازنشستگی مناسب و خوب ضرب المثلی هم در فرهنگ ما جایگرفته است که می گوید : «مدتی بخور نون و تره ، یک عمر بخور نون و کره » این ضرب المثل بیشتر به پس انداز کردن و کوشیدن برای داشتن آینده ای طلایی و مناسب است . در این متن نکاتی کلیدی برای داشتن اوقاتی بسیار خوش در دوران بازنشستگی را بیان خواهیم کرد.

1.        تاریخ بازنشستگی خودتان را مشخص کنید: بهترین دوران بازشستگی برای افراد زمانی است که هم از نظر جسمی و هم از نظر مالی آمادگی پذیرفتن این امر را داشته باشند. اما تعداد زیادی از کارمندان به اجبار با دوران بازنشستگی مواجه خواهند شد به عنوان مثال برخی اخراج می شوند برخی محل کارشان تعطیل می شود وبسیاری هم به زودهنگام مجبور به بازنشسته شدن خواهند شد.

اما، جان نلسون Jhon Nelson مشاور برنامه ریزی زندگی و نویسنده کتاب « چترنجات دوران بازنشستگی شما چه رنگی است؟» می گوید: افرادی که طبق برنامه ریزی خودشان بازنشسته می شوند از کیفیت زندگی بهتری نسبت به دیگران که مجبور به پذیرفتن بازنشستگی شده اند برخوردارند و بسیار شادتر از آنها در این دوران زندگی می کنند.

این نویسنده می گوید: اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که به اجبار بازنشستگی را پذیرفته اید  و پیش از موعد بازنشسته شده اید بهترین راه برای شما بازگشت به عقب خواهد بود این گروه می توانند دوباره مشغول به کار شوند تا بتوانند همه چیز را تحت کنترل خودتشان درآورند و سپس طبق برنامه خودشان بازنشسته شوند . این گروه می توانند با اشتغال به کار نیمه وقت دوباره شرایط قبل از بازنشستگی را بازسازی کنند یا اینکه برای خود کسب و کاری راه بیاندازند و بعد از آن طبق برنامه ریزی تاریخ بازشستگی را دوباره مشخص کرد و با برنامه قبلی دست از کار بکشند. 

2.        برنامه ریزی برای هزینه ها : بسیاری از ما این نکته را با پس انداز کردن اشتباه می گیریم و تصور می کنیم هنگامی که کار می کنیم باید هر ماه مقداری پول کنار بگذاریم و در حسابی پس انداز کنیم تا زمان بازنشستگی از آن استفاده کنیم که متاسفانه این اشتباه رایج بین اکثر انسانهاست.

پول و ثروت معمولا فضای زیادی از ذهن انسان را اشغال می کند حالا تصور کنید چندین سال متوالی پس انداز کرده اید و مبلغی در حساب بانکی خودتان دارید و پس از بازنشستگی شروع می کنید از آن هزینه می کنید و هر روز شاهد کمتر شدن مبلغ حساب بانکی خودتان خواهید بود این روند برای روحیه شما بسیار نا مناسب و استرس زا خواهد بود و باعث کاهش کیفیت زندگی و رشد نگرانی برای آینده خود و زندگی شما در دوران بازنشستگی شما که دوران بسیار مهمی در طول زندگیست خواهد بود.

حال آنکه بهترین راه برای تضمین آینده و بهبود کیفیت زندگی در دوران بازشستگی به جریان انداختن این پس انداز در این دوران مهم زندگی است به گونه ای که این پس انداز در دوران بازنشستگی شما سرمایه مولد باشد یعنی اصل پول کاسته نشود بلکه برای شما درآمد حاصل کند و شما از آن درآمد هزینه کنید به این ترتیب آرامش و روحیه ای بسیار مناسب را برای دوران بازنشستگی خودتان تامین کرده اید و کیفیت زندگی را به بالاترین سطح روانی رسانده اید.

لورا کارستن سن Laura Carstensen مدیر برنامه طول عمر در دانشگاه استنفورد با عنوان «آینده ای طولانی و روشن» در این باره تاکید می کند: این برنامه ریزی برای شما حد و مرزی در خرج کردن مشخص می کند به گونه ای که هرگز برای پس انداز کردن زندگی خود را سخت نخواهید گرفت بنابراین می توانید از هزینه های اضافه بکاهید و در عین حال صرفه جویی بی مورد هم نداشته باشید و آنچه را که دوست دارید انجام دهید و در اختیار بگیرید . این موضوع زمانی که سرمایه شما مولد است قابل دسترس است نه اینکه شما سرمایه ای (پس اندازی) ثابت در دوران بازنشستگی خود داشته باشید.

3.        سلامتی کامل: زندگی روزانه و مسئولیت های زندگی ما باعث شده که تا قبل از بازنشستگی زیاد به سلامتی خود اهمیت ندهیم یا اینکه همیشه به دلیل مشغله کاری اختصاص زمان برای سلامتی خودمان را در درجه های دوم و سوم اهمیت زندگی قرار دهیم که این غفلت در آینده برایمان بسیار گران تمام خواهد شد.

باربارا واکسمن Barbara Waxman مشاور خانواده و نویسنده کتاب «چگونه بازنشستگی را دوست بداریم؟» در این باره می گوید: اغلب اوقات مردم اینقدر درگیر زندگی خانوادگی و مسایل مربوط خانواده می شوند که خودشان و سلامتی بدنشان را فراموش می کنند و در واقع فراموش می کنند که از خودشان باید چه انتظاری داشته باشند و موفقیت آنها در گرو سلامتی آنهاست ، این فراموش کاری به نوعی برنامه ریزی آنها را برای آینده تحت تاثیر قرار می دهد و از بین می برد.

این کارشناس اضافه می کند که یقین داشته باشید که در دوران بازنشستگی برای آشپزی و سرزدن به بستگان بسیار وقت خواهید داشت به شرط اینکه بدنی سالم داشته باشید او اضافه می کند: با نرمش های روزانه بدن و ذهن خودتان را پرورش دهید تا در دوران بازنشستگی بتوانید بیشترین بهره را از هر دوی آنها (جسم و ذهن) بگیرید .

4.        حمایت از همسر: با توجه به زندگی های صنعتی امروزی معمولا زوجین هر دو شاغل هستند ، بنابراین در طول شبانه روز شاید ساعات کوتاهی با یکدیگر باشند و در کنار هم به زندگی ادامه دهند و اغلب اوقات در محیط اداره یا دفترشان هستند. بنابراین بهترین کار برنامه ریزی دقیق برای زمان بازنشستگی خواهد بود ، شاید علاقمند باشید هر دو با هم در یک زمان دست از کار بکشید و بازنشسته شوید و شاید هم از آن دسته افراد باشید که عقیده دارند مرد باید مدت طولانی تر از زن کار کند به هر حال برای این کار برنامه ریزی کنید تا به ناگاه روند زندگی شما دست خوش تغییرات نشود .

اما به عقیده کارشناسان و مشاوران خانواده پس از دوران بازنشستگی وابستگی زوجین به یکدیگر بیش از قبل خواهد شد بنابراین حمایت آنها از یکدیگر امری ضروری و لازم خواهد بود ولی هرگز لازم نیست 24 ساعت و هر روز هفته این امر اتفاق بیافتد بلکه باید حد تعادل رعایت شود چون این وابستگی بیش از حد هم خود دردسرساز خواهد شد.

وقتی زوجین هر دو با هم بازنشسته می شوند ناگهان با تغییری بسیار مهم در زندگی خود مواجه خواهند شد آنها بیشتر وقت خود را خارج از منزل گذرانده اند و ساعاتی را که کنار هم بوده اند به بهترین شکل گذشته اما حالا با توجه مدت طولانی کنار هم بودن ممکن است برخی مشکلات بیشتر نمایان شود بنابراین باید در این ارتباط تعادل برقرار کنیم تا دچار مشکل نشویم.  با توجه به این موضوع از لذت کنار هم بودن غافل نشوید اما برای این زمان هم برنامه ریزی کنید و روزانه چند ساعت را با دوستان و فرزندانتان باشید و به طرف مقابل خود اجازه دهید با اشتیاق بیشتری در کنار شما باشد.

5.        دوستان و همکاران: بسیاری از ما هنگام کار و فعالیت اجتماعی خودمان قبل از دوران بازنشستگی دوستان و همکاران بسیار زیادی داشته ایم و ارتباط خوبی با آنها برقرار کرده ایم اما به یاد داشته باشید که پس از بازنشستگی حفظ این ارتباط با آن دسته از همکاران که هنوز مشغول به کار هستند زیاد هم ساده نخواهد بود. بنابراین سعی کنید بیرون از محیط کار هم دوستانی داشته باشید تا در دوران بازنشستگی یکباره رفقای صمیمی را از دست ندهید و احساس تنهایی نکنید . با عقیده کارشناسان سلامت خانواده حس تنهایی که پس از دوری از دوستان به شما دست می دهد از نظر روحی ضربه جبران ناپذیری را به سلامتی روانی افراد بازنشسته خواهد زد بنابراین اگر این دسته از مردم دوستانی خارج از اداره نیز داشته باشند می توانند این حس را با دوستانی غیر از همکاران سابقشان از بین ببرند.

البته هر چند وقت یک بار به دیدن همکاران سابق و دوستان خود بروید و دوباره خودتان را در محیط گذشته اداره قرار دهید این کار انگیزه خوبی به شما جهت شاد زیستن می دهد.

6.        کاری انجام دهید: فرض کنید که چندین سال متمادی هر روز صبح راس ساعت 7 از خانه خارج شدید و به اداره رفته اید حالا پس از گذشت چندین سال ناگهان این عادت را باید تغییر دهید و کلیه فعالیت های خودتان را قطع می کنید . آیا تصور کرده اید چه ضربه روحی را به خودتان وارد می کنید؟ یا اینکه چقدر نامید خواهید شد؟

واکسمن مشاور خانواده عنوان می کند: بهترین راه برای بهبود کیفیت زندگی پس از بازنشستگی ایجاد تعادل بین دوران شاغل بودن و دوران بازنشستگی است به این صورت که برای بازنشستگی خودتان برنامه ریزی کنید و کاری را که به آن علاقمند هستید شروع کنید و هرگز از فعالیت های روزانه خودتان را دور نگه ندارید، با برنامه ریزی و پایه ریزی این گونه کارها در دوران میان سالی می توانید بلافاصله پس از بازنشستگی این کار را ادامه دهید بدون اینکه وقفه ای در روند زندگی شما ایجاد شود. با این کار روحیه خودتان را دو چندان کرده اید و هرگز فکر نمی کند که جامعه به شما نیازی ندارد بلکه شما هنوز فعال و تاثیر گذار خواهید بود.

نلسون کارشناس دیگر نیز می گوید: حتی می توانید در این دوران مهارتهای تازه ای کسب کنید به گونه ای که حتی ادامه تحصیل بدهید به عنوان مثال با گذراندن دوره حسابداری میتوانید به عنوان حسابدار در برخی شرکت ها پاره وقت کار کنید، یا هر رشته ای که دوست دارید را بخوانید بهر حال هرگز یکباره دست از کار نکشید و از فعالیت روزانه خود نکاهید.

7.        چالش های جدید: بسیاری از مردم برای دوران زندگی خود برنامه ریزی می کنند و اهدافی را برای خودشان مشخص می کنند که قبل از بازنشستگی باید به آنها برسند یا اینکه تصمیم دارند این اهداف در دوران بازشستگی آنها محقق شود اما متاسفانه بدون در نظر گرفتن شرایط و توانائیهایشان این تصمیم ها را اتخاذ می کنند که نمی توانندبه اهداف مورد نظر برسند بنابراین به روحیه و اعتماد به نفس خودشان ضربه ای جبران ناپذیر وارد می سازند و کیفیت زندگی خودشان را در دوران بازنشستگی دست خوش ناملایماتی می کنند .

این دسته از افراد شاید در دوران بازنشستگی خود دچار سرخوردگی های جبران ناپذیری خواهد شد بگونه ای که زندگی را برای خود و اطرافیان مشکل خواهند کرد و در برخی از موارد هم دست به خودکشی خواهند زد. کارشناسان معتقدند که اگر افراد با توجه به توانایی ها و امکانات خودشان برای دوران زندگی و بازنشستگی خودشان برنامه ریزی کنند با هر موفقیت و بالا رفتن از پله های ترقی کیفیت امیدوار تر و شاداب تر به زندگی خود ادامه می دهند بنابراین اول از امکانات و توانایی های خودمان مطمئن شویم سپس برای آینده برنامه ریزی کنیم یا اینکه اهدافمان را طبق همین تواناییها تعیین کنیم.

8.        تقبل از بازنشستگی این دوران را امتحان کنید : بهترین راه حل برای داشتن دوران بازنشستگی مناسب امتحان کردن این دوره قبل از وقوع برای شماست.

نانسی شلسبرگ Nancy Schlossberg استاد بازنشسته دانشگاه مریلند و نویسنده کتاب «تجدید قوا برای بازنشستگی، بازسازی هویت ، روابط و اهداف» می گوید: من توصیه می کنم که مردم یک بازشستگی ساختگی را قبل از رسیدن بازنشستگی واقعی به خودشان هدیه بدهند چون این هدیه ارزشمند ترین هدیه دوران زندگی آنها خواهد بود.

این کارشناس می گوید به عنوان مثال به مدت 3 ماه هر یکشنبه درست مثل یک فرد بازنشسته زندگی کنید یا اینکه در طول سال یک هفته مرخصی بگیرید و شرایط را به گونه ای مهیا کنید که انگار دوران بازنشستگی شما شروع شده . این موضوع باعث می شود که شما برای دوران اصلی بازنشستگی آمادگی کامل داشته باشید و بتوانید با تمامی چالش های آن دوره مبارزه کنید و موفق این دوران حساس را پشت سر بگذارید.

در این دوران ساختگی بسیاری در میابند که هنوز آمادگی پذیرش این واقعیت یعنی بازنشستگی را از نظر روحی ندارند بلکه فقط نیاز به یک دوره مرخصی کوتاه دارند اما برخی دیگر خود را هم از نظر روحی و هم جسمی کاملا آماده پذیرش این موضوع می یابند و شرایط را طوری برنامه ریزی می کنند که این امر اتفاق بیافتد. بنابراین با علم کامل به این دوره قدم در این دوران می گذراند و با بهترین کیفیت این دوران را سپری خواهند کرد.

9.        انتقال تجربیات به نسل بعدی: بسیاری از افراد پس از بازنشسته شدن دوباره مشغول به کار می شوند یا اینکه از طرف واحد اداری خودشان دعوت به کار می شوند . اهمیت این موضوع برای انتقال تجربیات آنها به نسل جدید یا افراد جایگزین آنهاست البته مهمترین فایده این امر در بهبوده و ارتقای کیفیت زندگی خود این افراد خواهد بود. احساس پوچی مهمترین عامل برای از بین بردن روحیه افراد بازنشسته است که همین امر باعث می شود زندگی مشکلی را برای خود دست و پا کنند بنابراین با اشتغال دوباره و فهمیدن اینکه می توانند نسل آینده را متوجه تجربیات خود کنند باعث دلگرمی و بهبود کیفیت زندگی آنهاست.

کارستن سن می گوید : بسیاری از بازنشستگان وقتی به ناگاه شغل خود را رها می کنند دچار افسردگی می شوند اما اگر همین افراد توسط کارفرمایان پس از بازنشستگی برای مدتی کوتاه تحت عنوان مشاور به کارشان ادامه دهند با آمادگی روحی کامل اداره را ترک می کنند و شاد به زندگی آینده خودشان وارد می شوند.

اما این کارشناس می گوید اگر این امکانات برای شما مهیا نبود می توانید خودتان شرایط را فراهم کنید و با انجام دادن کارهای داوطلبانه و خیریه دانش و تجربه خود را به نسل اینده منتقل کنید با این کار احساس مفید بودن دوباره درون شما زنده خواهد شد.

همه کارشناسان خانواده معتقدند که هرگز به بازنشستگی بی تفاوت نباشیم چون در واقع تولد دیگری است در زندگی ما که اتفاق خواهد افتاد بنابراین اگر برای آینده این کودک متولد شده برنامه ای نداشته باشیم نباید انتظار داشته باشیم به سلامت رشد کند .

آنها می گویند : بازنشستگی به معنی بی مصرف نیست بلکه چشمه ای خروشان از تجربه برای سیراب کردن نسل بعدی و آماده سازی برای رویارویی با مشکلات زندگی آینده شان خواهد بود.

بنابراین با برنامه ریزی دقیق برای این دوران بسیار مهم در طول زندگی خودمان می توانیم سلامتی روانی جامعه آینده و نسل بعدی را تضمین کنیم.

 

عماد عزتی

City news-Feb-2011

مراقب گردشگری مجازی باشیم

چندی است که تکنولوژی اینترنتی و دنیای مجازی به دنیای واقعی گردشگری نیز وارد شده و بسیاری از خدمات گردشگری را به خود وابسته کرده است. هر گردشگری که قصد سفر داشته و بار سفر بسته باشد یقینا قبل از سفر خود در دنیای مجازی سری به مقصد زده ، البته در دنیای مجازی و از طریق صفر و یک ها، حداقل از آب و هوای مقصدش و مراکز خرید و تفریحی آن سراغی گرفته و با آمادگی هرچند ابتدای راهی دیار ناشناخته های سفر شده است. به جرات می توان گفت امروزه از پشت مانیتور کامپیوتر شخصی خودمان می توانیم به دورترین مراکز تفریحی و گردشگری دهکده جهانی سری بزنیم واز دیدن آن لذت ببریم.

هم اکنون صفر و یک های این دنیای مجازی در کشورمان توانسته اند به سرعت جای خود را بین مردم باز کرده و اکثر فعالیت های اقتصادی از جمله فعالیت آژانس های گردشگری را تحت تاثیر خود قرار دهند. زرق و برق این دنیای دیجیتال آنچنان دیدگان کاربران خود را کور کرد که هرگز دیدن تزئینات بسیار شیک و عکس های زیبای داخلی آژانس های گردشگری دیگر برایشان جذاب نیست.

به هر حال دنیای مجازی توانست رویکرد دفاتر خدمات گردشگری را کاملا تغییر دهد و این دفاتر پرزرق و برق را به دفاتر کوچک اما آنلاین تبدیل کند. این دگردیسی شرایطی بسیار نوین را برای صنعت بسیار درآمدزای گردشگری جهان فراهم کرد که امروزه شاهد آن هستیم .

اما این دنیای مجازی دردسرهایی را هم برای گردشگران و هم برای دست اندرکاران صنعت گردشگری به ارمغان آورده که اگر دولت ها و مسئولان این صنعت توان مقابله با آن را نداشته باشند ممکن است صنعت گردشگری کشورشان دچار آسیب های جدی بشود.

از آنجا که در این دنیای مجازی مرزها معنی ندارند و ردیابی آژانس های برگزار کننده تورهای تفریحی ، علمی ، تحقیقاتی بسیار سختر از دنیای واقعیست فرصتی برای سوء استفاده در اختیار سودجویان در این صنعت درآمدزا فراهم شده است. به راستی دنیای مجازی در صنعت گردشگری را می تواند به عنوان تیغ دولبه دانست که در صورت عدم کنترل آن می توان کشوری را از درآمد این صنعت نوظهور محروم کند.

از سوی دیگر اگر بلند مدت به این دنیای مجازی امید بسته باشیم می توانیم افق بسیار روشنی را برای صنعت گردشگری ایران متصور شویم و با بهره گیری از این دنیای بدون مرز و پرمخاطب ایرانی باستانی و پرجاذبه را به دنیا بشناسانیم بنابراین چه زیباست که مسئولان و متولیان صنعت گردشگری ایران با اتخاذ تصمیمات مفید و کارآمدی در این زمینه از سوی بی خطر این تیغ دو لبه  جهت باز کردن راه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند نه اینکه از لبه خطرناک آن استفاده کنند و آسیب های جدی را برپیکر این صنعت نوظهور وارد کنند.

پس به جاست که مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران علاوه بر کنترل دنیای حقیقی ، توجه ویژه ای هم به گردشگری مجازی داشته باشند تا مبادا به بیراهه برود و با مدیریت مناسب هر دو دست به دست هم دهند و رویای موفقیت صنعت گردشگری ایران را به واقعیت برسانند.

عمان فرصتی برای دانش‌آموختگان گردشگری

هر وقت صحبت از گردشگری و صنایع وابسته به آن می شود ناخواسته به یاد صادرات نامرئی و کسب درآمد از این صنعت روبه رشد جهان خواهیم افتاد در حالی که این صنعت علاوه بر ارایه محصولات فرهنگی و بسته های گردشگری می تواند زمینه اعزام نیروی کار متخصص و همکاری گسترده گردشگری بین دونقطه از دهکده جهانی را فراهم کند.

اگرچه کشورمان در آستانه شکوفایی صادرات نامرئی و صنعت گردشگری نیازمند افرادی متخصص در این زمینه است اما به واسطه علاقه و گسترش ارتباط جامعه علمی ایران با صنعت سبز گردشگری که از چندی پیش آغاز شده بود هم اکنون نیروی کار و متخصصان فراوانی داخل مرزهای کشورمان حضور دارند که بعضا به دنبال فرصتی مناسب برای خودنمایی و معرفی توانمندی علمی خود در گردشگری هستند .

این در حالی است از سال 1388 شمسی ایران و عمان سعی کردند بابرگزاری نشست ها ، گردهمایی ها و تشکیل کمیته های فنی روابط خود در این زمینه و دیگر صنایع وابسته را گسترش دهند و ظاهرا آبان 1392 نقطه ای طلایی برای این منظور در اختیار جامعه علمی گردشگری کشورمان قرار گرفته است.

بسیاری از سرمایه گذاران خصوصی و فعالان عرصه گردشگری به واسطه تشکیل کمیته فنی و نشست همکاری بین ایران و عمان در تاریخ 12 و 13 آبان ماه سال جاری خرسند بوده و به فکر تبادل و گسترش ارتباطات خود در این زمینه با طرفهای عمانی و برگزاری تورهای گردشگری در آینده نزدیک بین دو کشور خواهند بود.

هرچند این موضوع سوژه ای بسیار مفید و البته کارساز برای درآمد دو کشور از گسترش روابط گردشگری شناخته شده است و دو طرف به واسطه پتانسیل های گردشگری خود و زمینه های سرمایه گذاری بسیار مناسب علاقمند به این رویداد هستند اما نکته ظریف و طلایی در این میان فرصتی که در اختیار جامعه علمی گردشگری ایران قرار گرفته؛ خواهد بود، تا بتواند کفه ترازو را در این نشست به سمت شمال خلیج همیشه فارس سنگین تر کند .

این فرصت طلایی اعلام خبر معضل گردشگری عمان به دلیل نبود نیروی کار متخصص در این زمینه علی رغم سرمایه گذاری های هنگفت این کشور برای توسعه صنعت گردشگری داخل مرزهایش است، فرصتی که هرگز ایران نباید از آن غافل شده و با توجه به جاذبه های سرمایه گذاری ایران برای سرمایه های سرگردان عمان در این زمینه می تواند وارد بازی بردبردی با این کشور در صنعت گردشگری شود که تاریخ گردشگری کشورمان تا کنون به خود ندیده است.

بنابراین خبر گسترش روابط گردشگری میان کشور عمان و ایران باستانی می تواند این فرصت را در اختیار این گروه از دانش آموختگان کشورمان قرار داده و زمینه ساز گسترش ارتباط فرهنگی و تخصصی گردشگری بین دوکشور باشد و به جای ارسال و اعزام تورهای گردشگری که عموما از ایران به عمان متصور خواهیم بود گروههایی از دانش آموختگان صنعت گردشگری کشورمان را روانه بازار کار بکر عمان کند.

امید است مسئولان دولتی و علمی گردشگری ایران از این فرصت طلایی به خوبی استفاده کرده و ضمن جذب سرمایه های این کشور جهت توسعه زیرساخت های گردشگری ایران باستانی بازار کاری دائم برای دانش آموختگان گردشگری ایران خارج از مرزها فراهم نمایند.

 

 

زنگ خطری برای گردشگری ایران

گرفتن روادید از سوی گردشگران ایرانی برای سفر به بسیاری از نقاط جهان امروز به عنوان یکی از مراحل سخت سفر برایشان تبدیل شده است در حالی که ایران با توجه به رویکرد جدید دولت یازدهم سعی می کند با توجه به منافع ملی کشورمان ورود گردشگران دیگرنقاط دهکده جهانی را به ایران باستانی با حذف روادید یا صدور آنی روادید در فرودگاه تسهیل نماید.

اما ظاهرا بسیاری از کشورهایی که تا کنون برای گردشگران ایرانی بسیار در دسترس بود بنابه دلایلی مشابه یکی یکی در صف دوردست ها ایستاده و برای ورود ایرانیان از آنها روادید می خواهند که می توان به نام کشورهای اندونزی، گرجستان و اخیرا مالزی در این زمینه اشاره کرد.

هرچند این اقدام از سوی کشورهای یاد شده با ارایه دلایل منطقی و البته عامه پسند صورت گرفته است و توجیهی حداقل برای خود آنهاست اما این اتفاق می تواند به عنوان زنگ خطری برای گردشگری و تمدن ایران بوده که همواره قصد دارد با دیگر کشورها روابطی گسترده و بدون حضور قوانین دست و پاگیر داشته باشد و باید مسئولان را متوجه معضلی به نام بدنام شدن گردشگران ایرانی خارج از مرزهای کشور کند.

مشکلی که چندی پیش گردشگران چینی را به عنوان بی ادب ترین گردشگران جهان مطرح کرد و باعث شد تا مسئولان فرهنگی چین به عنوان بزرگترین صادر کننده گردشگر به اقصی نقاط جهان برای آموزش گردشگران چینی قبل خروج از کشور اقدام به برگزاری کلاسهایی درباره آداب و رسوم سفر و البته کشور میزبان کنند تا گردشگران چینی با کوله باری از فرهنگ راهی دیار ناشناخته ها شوند.

اما سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعا ایران متمدن و گردشگرانش نیز در این گروه قرار گرفته اند و ایرانیان با توجه به تمدنی چند هزار ساله شایسته دریافت چنین عنوان یا عناوین مشابهی در صنعت گردشگری جهان هستند؟ به صورتیی که سخنگوی مهاجرت کشور اندونزی درپی تصمیم جدید دولت این کشور مبنی به لزوم دریافت ویزا برای گردشگران ایران می گوید: فعالیت های دردساز گردشگران ایرانی برای دولت مالزی عامل اصلی اتخاذ این تصمیم بوده است و از سوی دیگر یکی از روزنامه های محلی مالزی نوشته قاچاق مواد مخدر، فعالیت های غیر مجاز، قاچاق انسان و برخی دیگر موارد غیر قانونی که از سوی گردشگران ایران صورت گرفته به دولت ثابت کرده بسیاری از ایرانیان برای گردش و تفریح وارد خاک مالزی نمی شوند.

در حالی که ایرانیان مقیم این کشور و حتی گردشگران ورودی سالانه از ایران به مالزی سهم قابل توجهی در درآمد صنعت گردشگری کشور مالزی دارند و ایران به عنوا ن بازار هدفی مناسب برای مالزی تاکنون بوده است.

به هر حال این اتفاق افتاد و به قول معروف هروقت ماهی را از آب بگیریم تازه است و اگر سالها پیش که در کشور ژاپن چنین اتفاقی رخ داده بود به فکر افتاده بودیم و جلوی آن را گرفته بودیم هم اکنون شاهد اینچنین نوشته ها یا بیاناتی از سوی مقامات دولت های خارجی برای گردشگران ایران باستانی نبودیم پس به جاست که سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی گردشگری کشورمان و وزارت امور خارجه به همکاری سفارتخانه های ایران خارج از مرزها به این معضل جدی بنگرند و با فرهنگ سازی داخل و خارج از مرزهای کشورمان برای هموطنان و گردشگران ایرانی ، مانع از خدشه دار شدن نام ایران باستانی و ایرانیان متمدن به دلیل رفتار و کردار گروهی ناآگاه که نمی دانند نماینده جامعه تمدن 70 میلیون ایرانی با فرهنگ خارج از مرزها هستند؛ بشوند.

 

 

ماجراهای سفرکارت ایران

پس از گذشته حدود هفت سال از طرح سفرکارت

طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری ، صادرات نامرئی یا همان صنعت گردشگری جهان در سال جاری رشدی معادل 5 درصد را تجربه کرده است و این رشد بسیاری از کشورها را برای به دست آوردن سهم بیشتری از آن وادار به اتخاذ تصمیماتی برای رشد و توسعه گردشگری خود کرده است.

ایران باستانی هم که تقریبا یک دهه است سخن از توسعه گردشگری و یا جایگزینی درآمد گردشگری به جای دلار های نفتی گفته ؛ با توجه به داشته ها و جاذبه هایش جزو آن گروه قرار گرفته است اما با توجه به رکودی چندین ساله در صنعت گردشگری ابتدا باید به فکر تامین زیرساخت های خود در توسعه گردشگری بوده و پس از آن برای رشدی پایدار در گردشگری برنامه ریزی کند .

هرچند همه جا سخن از تکمیل زیرساخت ها و امکانات رفاهی برای توسعه گردشگری داخلی و گردشگران خارجی ورودی به کشور است و از صدور آنی ویزا سخن به میان آمده اما نکته ای بسیار ظریف از دید بسیاری از مسئولان امر گردشگری بخصوص دولتی ها دور مانده که حتی با روی کار آمدن دولت یازدهم و البته تغییر سیاست های جذب گردشگران به آن توجه نشده و می توان از آن به عنوان پاشنه آشیل گردشگری کشورمان یاد کرد.

عدم دسترسی گردشگران به شبکه بانکی بین المللی و ناتوانی از پرداخت های الکترونیک و از همه مهمتر عدم تمایل حمل پول نقد از سوی گردشگران نکته ای است که حتی اکنون هم از دید مسئولان و متولیان گردشگری کشورمان باز مانده و به آن توجهی نشده است .

سفرهای انفرادی بیش از تورهای گردشگری

اگر از بحث سفرکارت ملی برای گردشگران داخلی که هنوز هم اینده آن در پرده ای از ابهام است بگذریم به گردشگران خارجی می رسیم که به گفته رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران محمدحسن کرمانی : شاید بتوان با سفرهای گروهی و برنامه ریزی شده از سوی آژانس های گردشگری و دریافت هزینه سفر در مبدا، معضل حمل پول نقد برای گردشگران خارجی ورودی به ایران  را به حداقل رساند،  اما همانطور که بسیاری از همکاران من و البته مسئولان دولتی می دانند در حال حاضر بحث سفرهای انفرادی بخصوص از سوی دوچرخه سواران، موتورسواران و البته ماجراجویان خارجی به کشورمان بسیار جدی تر از تورهای بزرگ گردشگری است و آمار بالایی از گردشگران خارجی به صورت انفرادی و یا گروههای بسیار کوچک وارد کشورمان می شوند که نمی توان در این زمینه کمکی به آنها کرد و اکثر آنها از حمل پول نقد در ایران بسیار ناخرسند هستند و بزرگترین مشکل خود در سفر به ایران باستانی را عدم دسترسی به سیستم بانکی بین المللی اعلام می کنند.

سفرکارت گردشگران خارجی؛ طرحی فراموش شده

اواخر سال 1385 بود که همزمان با مطرح شدن سفرکارت کارمندان دولت بحث سفرکارت گردشگران خارجی نیز در سازمان میراث فرهنگی مطرح و به عنوان طرحی بسیار ایده آل برای تسهیل سفر گردشگران خارجی به کشورمان از آن یاد شد .

علی آدوسی، رئیس اداره تبلیغات بانک مرکزی سپه ، در این باره به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: حدود دو سال پیش (1387) بنا به درخواست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سفر کارتهایی ویژه توریستهای خارجی توسط این بانک صادر شد که قابلیت آن مشابه کارت های اعتباری یا همان ATM بوده و امکان استفاده از خدمات ارائه شده در مراکز اقامتی و گردشگری و موزه ها و...بدون حمل پول نقد را به گردشگران خارجی می دهد.
وی ادامه داد: این کار با هدف جلب توریست و گردشگر به کشور انجام گرفت و قرار شد علاوه بر صدور کارت برخی مراکز خرید زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و موزه ها برای دارندگان کارت سفرمبلغی را به عنوان تخفیف در نظر بگیرند تا میزان استقبال گردشگر افزایش پیدا کند.به این ترتیب مسافران خارجی با این کارت ها هم از نگرانی حمل پول نقد راحت می شوند و هم از تخفیف های ویژه این مراکز استفاده می کنند.

آدوسی درباره نحوه استفاده از این کارت ها در سال 1389 گفت: در حال حاضر نیز چند سامانه در فرودگاه ها مستقر هستند که این کارت ها را به مسافران می دهند.البته امکان استرداد ما بقی پول باقی مانده در کارت هنگام بازگشت توریست به کشورش وجود دارد و از طریق همین سامانه ها به او پس داده می شود.

هرچند در آن زمان جایگاهی مخصوص و البته نیمه فعال در سه فرودگاه اصلی ایران یعنی تهران، اصفهان و تبریز در این زمینه توسط بانک سپه راه اندازی شد اما همانطور که می دانیم کشورمان همواره مورد تهاجم گسترده رسانه ای  و تصویر سازی غیر واقعی از شرایط ایران قرار گرفته و جای تردید نیست که گردشگرانی که با دنیایی از سئوال و البته ناشناخته های بسیار وارد خاک کشورمان شده اند  برای هزینه سفرشان در فرودگاه کل پول همراهشان را تبدیل به کارتی اعتباری کرده و کل برنامه سفرشان را به دست کارتی که هیچ شناختی از آن ندارند بسپارند بلکه علاقمند هستند همواره بااستفاده از کارتهای ویزا یا مسترکارت خود با اطمینان سفر می کنند یا اینکه با توجه به شرایط پول خود را در جیبشان نزد خود نگهدارند و به میزان نیاز از آن هزینه کنند.

برنامه ریزی غیر اصولی  و البته عدم اطلاع رسانی دقیق به گردشگران ورودی هنگام ورود به کشورمان باعث شد تا این طرح بدون اینکه حاصلی برای تسهیل سفر گردشگران به کشورمان داشته باشد فراموش شده و به خاطره ها بپیوندد.

بازهم بخش خصوصی نادیده گرفته شد

براساس تصمیم ها و البته برنامه ریزی های سازمان میراث فرهنگی در ابتدا قرار بود آژانس های مسافرتی و دفاتر خدمات گردشگری به عنوان متولی و مجری این طرح انتخاب شوند و با همکاری بانک عامل که در آن زمان بانک سپه بود این امکانات را در برای تسهیل سفر گردشگران خارجی به آنها ارایه دهند اما از آن زمان تا کنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته و بسیاری از فعالان عرصه خصوصی گردشگری کشورمان مانند گذشته از این امکانات و این طرح بطور کلی بی خبر هستند.

محمد حسن کرمانی ضمن تاکید بر غیر کارشناسی بودن این طرح گفت: این موضوع تا کنون به آژانسها ابلاغ نشده و سازمان میراث فرهنگی تنها با تعداد معدودی از شرکتها و بخشهای خصوصی در ارتباط است و ممکن است این اختیار به آنها واگذار شده باشد.

این در حالی است که این فعال خصوصی در زمینه گردشگری با مقایسه نمونه ملی آن که قرار بود به گردشگران داخلی تحویل داده شود می گوید: طرح ملی سفرکارت ملی ایران که بلا استفاده مانده و چه از سوی پذیرندگان و چه از سوی گردشگران استقبالی از آن نشده است چطور می توانیم طرح شکست خورده داخلی را برای خارجی ها پیاده کنیم آنهم زمانی که عصر ارتباطات و تجارت الکترونیک برای اکثر این گردشگران تبدیل به واقعیتی غیر قابل انکار شده است.

همه راهها به رم ختم می شود!

شاید بتوان معضلات زیرساختی شبکه بانکی و البته عدم پذیرش برخی از مراکز مطرح شده در لیست سفرکارت داخلی یا خارجی را با مدیریت و جدیت برطرف کرد اما مسئله اصلی این است که چگونه گردشگران خارجی را با این امکانات در ایران آشنا کنیم . هرچند هم اکنون گردشگران برخی از کشورها برای ورود به کشورمان نیازمند دریافت ویزا نیستند و برخی هم هنگام ورود به کشورمان می توانند ویزای مورد نیاز خود را دریافت کنند اما بازهم به قول معروف همه راهها به رم ختم می شود و سفارتخانه های ایران به عنوان خط مقدم گردشگری ایران در بازارهای هدف می توانند در این زمیننه ایفای نقش کرده و به یاری صنعت گردشگری کشورمان بیاییند و با توجه به نیاز جامعه میزبانشان که بازار هدف گردشگری ایران نیز است اقدام به اطلاع رسانی برای استفاده گردشگران از این امکانات کنند.

 

کاهش مصرف انرژی در هتل‌ها

یکی از زیرساخت های اصلی توسعه صنعت گردشگری بحث مراکز اقامتی و البته هتل هاست، اگرچه مراکز اقامتی انواع و اقسام بسیاری دارند و همه دولت ها در فکر گسترش آنها در سطوح مختلف برای قابل دسترس بودن گروههای گوناگون گردشگران هستند؛ اما بازهم با توجه به تمام تلاش ها و کوشش های صورت گرفته در بسیاری از کشورها قیمت اقامت در هتل یکی از معضلات اصلی گردشگران است .

ایران نیز که از گذشته های دور به مهمانپذیر بودنش معروف شده وهم اکنون هم قصد تجربه توسعه گردشگری را دارد می بایست در اولین گام به توسعه زیرساخت های گردشگری خود بیاندیشد و به فکر توسعه مراکز اقامتی خود با قیمتی مناسب در شهرهای گردشگرپذیر باشد.

هرچند صنعت ساخت و ساز هتل در کشورمان بخصوص در برخی مراکز مثل مشهد مقدس بسیار پررونق است و ذهن بسیاری از سرمایه داران را به خود جلب کرده ، اما بازهم نکاتی مبهم در زمینه احداث و البته مدیریت این مجموعه ها توانسته به صنعت هتلداری کشورمان لطمه وارد و در نهایت گردشگران را ملزم به پرداخت هزینه های آن کند.

شاید هنوز بحث زندگی در هاستل ها یا مراکز اقامتی ارزان قیمت در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی رایج نیست و بسیاری هم اطلاع دقیقی در این زمینه ندارند اما با کمی تغییر در روند روبه رشد مصرف انرژی در هتل ها و یا اصلاح ساختاری آن و جلوگیری از هدر رفتن انرژی در مراکز اقامتی کشورمان بتوان از هزینه های نگهداری و در نهایت خدمات ارایه شده به مسافران کاست و هزینه اقامت گردشگران را مقرون به صرفه کرد.

 نکته ای که هم اکنون از دیدبسیاری از فعالان و البته مسئولان گردشگری کشورمان به دور مانده و زیاد هم به آن توجه نشده است در حالی که حتی از همان ابتدای طراحی نقشه می توان به این موضوع اندیشید و با استفاده از ابزار و راهکارهای نوین در صنعت هتلداری مصرف انرژی در مراکز اقامتی و هتل های کشورمان را به حداقل رساند تا هر ساله میلیون ها تومان در مدیریت آن صرفه جویی شده و امکان ارایه خدمات ارزانتری به گردشگران فراهم شود.

هم اکنون بسیاری از آشپزخانه ها، موتورخانه، اتاق ها و البته سالن های مختلف مراکز اقامتی ایران خارج از استانداردهای نوین هتلداری ساخته شده یا حتی طراحی می شوند در حالی که در بسیاری از هتل های نوین خارج از مرزهای کشورمان حتی برای استفاده از بازدم گردشگران حاضر در هتل نقشه کشیده و از آن برای گرمایش ساختمان استفاده می کنند.
پس بجاست که واحدهای مربوطه در زمینه تایید کاربری هتل که در سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی این امر مشغول به انجام وظیفه هستند با علم براین موضوع و نتایج مثبت آن از همان ابتدا بحث کاهش مصرف انرژی را در مراکز اقامتی کشورمان مدنظر بگیرند تا همواره امکان استفاده از بهترین امکانات اقامتی برای اکثر گردشگران داخلی و خارجی فراهم باشد.

 

 

جایگاه تلویزیون در گردشگری

صدا و سیما پتانسیلی فراموش شده در صادرات نامرئی کشور

نویسنده: عماد عزتی

اگرچه جعبه جادویی مدتهاست که جای شهرفرنگ سر گذر را گرفته و دیرزمانی است که همراه و همسفر زندگی ما شده است اما مدت زیادی نیست که مرزهای جغرافیایی به دلیل انتشار برنامه تلویزیونی دیگر معنایی نداشته و بسیاری از مناظر دیدنی و طبیعت دیگر نقاط جهان در قالب برنامه های مستند یا تبلیغاتی مقابل چشمانمان در منزل خودنمایی می کنند .

بنابراین اگر از تمام امکانات و توانمندی های جعبه جادوی مقابل خود بگذریم یکی از کارکردهای چند دهه گذشته این وسیله بحث رونق گردشگری و ایجاد انگیزه سفرهاست انگیزه ای که به گزارش دیلی نیوز تقریبا 40 درصد از گردشگران آمریکایی مقصد سفرهایشان را با توجه به تصاویر زیبایی که در تلویزیون دیده اند انتخاب می کنند .

همین موضوع باعث شد تا تمامی فعالان و دست اندرکاران گردشگری به سمت جعبه جادویی معروف گرایش داشته و از تمام امکانات و قدرت تولید برنامه های مستند یا حتی تبلیغاتی در این زمینه برای جلب نظر گردشگران استفاده کنند کاری که متاسفانه در کشورمان با توجه به امتیازات ویژه  تاریخی و طبیعی هنوز صورت نگرفته است و در تمام کنفرانس ها و یا نشست های خبری در که برای رشد و رونق گردشگری برگزار شده کمتر به آن توجه شده است.

این در حالی است که اکثر کشورهای گردشگرپذیر جهان مثل آمریکا ، روسیه ، استرالیا ، چین ، ترکیه ، کره جنوبی و بسیاری دیگر ، با استفاده از تمام امکانات رسانه ای خود در این زمینه گام برداشته و حتی توانسته اند با ایجاد جریان های خبری نظر گروه کثیری ازگردشگران را به سمت دیدنی های کشورشان جلب نمایند.

ستاره جوادی: همکاری رسانه ملی و میراث فرهنگی نیاز امروز گردشگری ایران

ستاره جوادی تهیه کننده و سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد ضمن تاکید بر گسترش برنامه های رادیویی و تلویزیونی در توسعه گردشگری ایران می گوید: صنعت گردشگری ، صنعتی است که همواره نیازمند معرفی شدن دارد و تنها تبلیغات موضوعی یا حتی گذرا برای آن کافی نیست ، شاید بارها و بارها در باره جاذبه های اصفهان یا حتی سواحل جنوبی خلیج فارس شنیده باشیم اما اگر دوباره درمورد آنها صبحت شود بدون اینکه از خودمان بی حوصلگی نشان دهیم تا انتها به آنها گوش خواهیم کرد چون سفر در ذات انسان نهادیه شده است .

جوادی، با اشاره به اینکه هیچ جاذبه گردشگری در ایران یا هیچ نقطه ای از دهکده جهانی نیست که تازه هایی برای گفتن نداشته باشد می افزاید: با تمام اخبار ناگواری که درباره دریاچه ارومیه شنیده ایم فرض کنیم یک برنامه درباره خواص لجن درمانی یا امکانات سرمایه گذاری در این زمینه سخن می گوید با علم براینکه می دانیم این دریاچه در خطر نابودی است بازهم به آن گوش می کنیم و بارها و بارها سوژه را در طول روز مرور خواهیم کرد این یعنی کارکرد رسانه در توسعه گردشگری حالا اگر درباره مناطق خوش آب و هوا یا دیدنی دیگر باشد که کارایی آن دو چندان خواهد بود.

سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد درباره تاثیر رسانه در صنعت گردشگری می گوید: هم اکنون صدا و سیما امکانات بسیار گسترده ای در این زمینه در اختیار دارد که شاید از سوی مسئولان گردشگری کشورمان به آنها توجهی نشده است و رسانه ملی با توجه به رویکرد خود مشغول برنامه ریزی و تدارک برنامه های مختلفی در این زمینه یعنی معرفی جاذبه های گردشگری کشورمان بوده است اما با توجه به رویکرد دولت جدید در توسعه گردشگری لازم است این دو نهاد بسیار مهم در توسعه گردشگری دست به دست یکدیگر داده و با هدفمند کردن برنامه های تولیدی در این رسانه گردشگری کشورمان را به سرمنزل مقصود برسانند.

شبکه گردشگری پروژه ای فراموش شده

مسئولان دولتی و دست اندرکاران گردشگری ایران نیز با توجه به تمام امکاناتی که رسانه ها در سراسر جهان برای توسعه گردشگری در اختیار داشتند به فکر استفاده بهینه از پتانیسل موجود در کشورمان گرفتند و اواخر سال 1390 شمسی بود که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری تصور کردند جایگاه فراموش شده رسانه ملی در کشورمان توسط مسئولان و مدیران دولتی شناخته شده و قرار است تحولی نوین در اینباره رخ دهد .

تمام رسانه ها از تصمیم جدی همکاری رسانه ملی با سازمان میراث فرهنگی خبر دادند و حتی شبکه ای به نام «شبکه شما» در این زمینه به عموم مردم معرفی شد، اما علی رغم برگزاری نشست های خبری گوناگون و البته متعدد توسط ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی و یا حتی مدیران ارشد سازمان صدا سیما این شبکه که قرار بود از دیدنی های ایران باستانی با کمک پتانسیل هایی که در شهرستانها در اختیار داشت، بگوید هنوز در راه خود ناشناخته باقی مانده است.

هرچند شبکه شما هم اکنون برنامه هایی مستند و البته دیدنی در زمینه حیات وحش یا حتی جاذبه های طبیعی کشورمان را به تصویر می کشاند اما متاسفانه این نوع برنامه ها با توجه به رویکردهای رسانه ای در سازمان صدا و سیما بدون درنظر گرفتن مدیریت سازمان میراث فرهنگی در جهت توسعه گردشگری کشورمان بوده و به قول معروف هرکس راه خود را پیش گرفته است.

این در حالی است که بسیاری از امکانات داخلی و البته برون مرزی کشورمان که توان تاثیرگذاری و تصویرسازی واقعی از تمدن و فرهنگ کشورمان را دارند در حال حاضر بدون هیچ استفاده در جهت نیل به آرمان های گردشگری کشورمان مشغول به پخش سریال ها یا برنامه های ورزشی و اخبار هستند، اما کشورهایی مثل ترکیه ، کره جنوبی توانسته اند با درنظر گرفتن فرهنگ و آداب و رسوم منطقه تحت پوشش برنامه هایشان از طریق ماهواره بسیاری از گردشگران بازار هدفشان را به سمت دیدنی های خود روانه کنند.

افشین حیدری، میراث فرهنگی ، نیازمند کمک صدا و سیما

این درحالی است که مدیرکل میراث فرهنگی  افشین حیدری، اعلام کرد: میراث فرهنگی برای معرفی آثار تاریخی استان نیازمند کمک صدا و سیماست و به این دلیل با این مرکز تفاهم کرده‌ایم تا در ساخت برنامه در آثار تاریخی استان گام‌های موثری برداشته شود.

وی گفت: برگزاری جشن‌های اعیاد، مراسمات و ... در آثار تاریخی در راستای معرفی آثار تاریخی استان از جمله مواردی است که در این تفاهم‌نامه ذکر خواهد شد.

حیدری با اشاره به اینکه خوزستان آثار تاریخی زیادی دارد، افزود: قرار است در ساخت فیلم‌های کوتاه، معرفی آثار تاریخی و معرفی رشته‌های صنایع دستی و تاریخچه آنها صدا و سیمای خوزستان با اداره کل میراث فرهنگی همکاری تنگاتنگی انجام شود.

حیدری عنوان کرد: معرفی آثار تاریخی خوزستان می‌تواند به صنعت گردشگری استان رونق ببخشد و به این دلیل می‌کوشیم تا در راستای معرفی آثار تاریخی استان گامی موثر برداشته شود و همکاری صدا و سیمای خوزستان در این زمینه بسیار مهم و تاثیرگذار است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان خوزستان با اشاره به اینکه تعامل با صدا و سیما می‌تواند برای معرفی آثار تاریخی بسیار مفید باشد، تاکید کرد: بطور کلی ایران و مخصوصا خوزستان زیرساخت‌های زیادی برای جذب گردشگر دارد و به این دلیل می‌کوشیم تا گامی در راستای معرفی آثار برداریم و گردشگران خارج از استان یا حتی خارج از مرزهای ایران را به سفر به خوزستان ترغیب کنیم.

وی با تاکید بر اینکه میراث فرهنگی آماده هرگونه تعاملی با متصدیان امر در این باره است، گفت: نقطه پنهان و مخفی وجود ندارد و خبرنگاران برای معرفی آثار تاریخی دست یاری میراث فرهنگی را بفشارند و در این زمینه از همه رسانه‌ها یاری می‌طلبیم.

جایگاه راه‌آهن در صنعت گردشگری

نزدیک به یک قرن از حضور راه آهن در کشور می گذرد

هرچند هنوز درباره توسعه خطوط ریلی کشورمان و البته ساخته شدن راه آهن شیراز اخباری بسیار متفاوتی به گوش می رسد و هنوز حمل ونقل ریلی کشورمان فاصله بسیاری با ایده آل جهانی خود دارد اما هنوز صنعت ریلی ایران به خاطر دارد روز 23 مهرماه سال 1305 شمسی را که اولین کلنگ راه آهن سراسری کشور در تهران به زمین زده شد و از آن روز به بعد کشورمان هر روز با تحولات تازه ای در زمینه حمل ونقل ریلی روبرو شد.

این تحولات یا حتی فراز و فرودهای راه آهن کشورمان باعث شده تا بسیاری از دست اندرکاران و البته کارشناسان امر حمل و نقل به جایگاه این غول های آهنی در صنعت گردشگری زیاد توجه نکرده و صرفا آن را بهترین وسیله برای جابه جایی کالا و مسافر بدانند .

این درحالی است که سال ها قبل از شنیده شدن صدای سوت قطار در خاک ایران با اختراع موتور بخار و استفاده از نیروی آن برای به حرکت در آوردن لکوموتیو و در نهایت واگن های اهنی و چوبی ، انقلابی بزرگ در صنعت حمل و نقل جهان و بطور غیر مستقیم انقلابی را در صنعت گردشگری  رخ داده است .

در آن زمان سراسر جهان شبکه خطوط راه آهن با سرعتی باورنکردنی از میان دشت ها، کویرها و کوهستان ها گذشت و همانند رگ های آهنین تمدن و رونق را به شهرهای سرراه خود هدیه داد، گسترش این خطوط فولادی باعث شد تا شنیدن صدای سوت قطار در هر شهر و دیاری نوید رونق اقتصادی و پیشرفت صنعت گردشگری آن شهر باشد. و هرچه ایستگاه قطار شهر بزرگتر و زیبا تر ساخته می شد ، به معنی اهمیت و رونق سفر در آن منطقه بود و خبر از هتل ها ، مراکز خرید، مراکز تفریحی و رستوران های مجلل و زیبا در آن می داد.

این ایستگاههای قدیمی که گاهی آنها را در فیلم های وسترن یا قدیمی دیده ایم سراسر جهان و همچنین ایران اگرچه امروزه خالی از مسافر هستند و سالهاست که صدای سوت قطار در آنها شنیده نمی شود ، اما باز هم به عنوان یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری آن شهر  باعث جذب گردشگران هستند و برخی شرکت های خصوصی از خاطرات تلخ و شیرین آنها جهت رونق کسب و کار خود استفاده می کنند.

بنابراین دوباره شنیدن صدای سوت لکوموتیوهای بخار یا حتی لکوموتیوهای مدرن در برخی مناطق حاکی از رونق گردشگری منطقه خواهد بود و بسیاری از دست اندرکاران و متخصصان صنعت گردشگری از این قطارها به عنوان پاشنه آشیل صنعت گردشگری یاد می کنند.

قطارهای تفریحی خارج از مرزها

همانطور که می دانیم قطارگردشگری (Train Tour) ، شکل سوم کاربرد قطار علاوه بر جابجایی بار و مسافر است . در قطارهای گردشگری ، هدف رسیدن به مقصد نیست ، بلکه نفس سفر و گردش هدف اصلی است . لذا در این قطارها سرعت سیر و زمان ، نقش بسیار کمرنگی دارند . در کشورهای مختلف از این نوع قطار ها وجود داردبه طوری که گردشگران تور با قطار را می پسندند .

طبق آمار کارشناسان صنعت گردشگری، اکثر کشورهای جهان دارای خطوط راه آهن هستند و بسیاری از این خطوط به دلیل فرسودگی به حال خود رها شده و زیر باد و باران در حال پوسیدن و تبدیل شدن به قطار ارواح هستند که با کمی بازسازی و مرمت قطارهای ارواح می توانند به قطارهای تفریحی تبدیل شده و راهی مقاصدی بسیار بکر همراه با مسافران خندان خود در دل طبیعت شوند.

این صنعت در کشورهایی چون آفریقای جنوبی، هندوستان ، فرانسه ، سوئیس ، آمریکا ، استرالیا ، چین ، آرژانتین و روسیه از جایگاه ویژه ای برخوردار است بطوری که هر کدام دارای چندین شرکت خصوصی در این زمینه و قطارهایی با نامهای متفاوتی هستند و هرساله حجم زیادی از گردشگران را جابه جا می کنند که البته در آمدی هنگفت را برای منطقه به ارمغان می آورند.

به عنوان مثال کشور آمریکا که از پیشگامان این صنعت بوده قطاری معروف به نام Napa را در این زمینه طراحی و ساخته است. سوت این قطار هنگام برداشت انگور در تاکستان های این کشور شنیده می شود و تعداد زیادی از گردشگران را از میان طبیعت این مزارع می گذرانند و در برخی مزارع با توقف میان آن ها باعث رونق صنعت گردشگری دهکده های اطراف می شود و گردشگران را در شادی کشاورزان منطقه هنگام برداشت محصولشان همراهی کنند.

این درحالی است در برخی موارد گردشگران یک روز به یاد ماندنی را در کنار کشاورزان مشغول برداشت محصول خواهند بود و در انتهای روز دستمزد خود را که یک وعده غذای محلی در محیطی کاملا سنتی است را دریافت خواهند کرد. این لذت و خوشی آنچنان شیرین است که هر گردشگری را به سمت خود جلب می کند و همین ابتکار باعث رونق این صنعت در کنار صنعت کشاورزی مزارع شده است.

امتیاز قطارهای تفریحی

کارشناسان صنعت گردشگری چند عامل را باعث موفقیت این قطارها در صنعت پررونق گردشگری هر منطقه عنوان کرده اند و متعتقدند اقتصادی بودن برگزاری این تورهای گروهی می تواند بهترین گزینه و دلیلی برای جذب سرمایه در کشورها باشد.

این کارشناسان دلیل اهمیت استفاده از قطارهای تفریحی را صنعت گردشگری اینگونه عنوان می کنند که همیشه در تورها گردشگری که در غالب یک گروه کنار هم سفر می کنند ، شاهد نظرات متفاوتی هستیم، به عنوان مثال،  گروهی اقامت در دامنه کوه و نزدیک دریاچه را بهترین گزینه برای اقامت شبانه در طبیعت می دانند، اما دیگران عبور از میان دشت ها و اقامت در کنار شکارگاه های طبیعی حیوانات را بهترین مکان برای اقامت می دانند. اینجاست که مزیت بسیار بزرگ این هتل های سیار متبلور می شود.

 اما دو عامل بسیار مهم در این زمینه وجود دارد که باعث استقبال گسترده گردشگران از این قطارها شده است وعبارتند از

1.        دسترسی آسان به مناطق بسیار دور افتاده و بکر در دامن طبیعت با استفاده از این نوع قطارها

2.        اقتصادی بودن مسافرت با این نوع تورها برای گردشگران

 

ابرنوردی با قطار شاهرود  گرگان؛ طرحی فراموش شده

مسافرت با قطار بر فراز ابرها موضوعی است که آرژانتینی ها با خط آهن شهر سالتای ( salta ) این کشور ، حتی در وضعیت بحران اقتصاد جهان با راه اندازی جاذبه ای جدید صنعت گردشگری خود را همچنان زنده و درآمدزا نگه داشتند .

 از این رو در کشور ما ظرفیت های بلقوه بسیاری از این قبیل وجود دارد که با استفاده از تجربیات دیگران گاهی با هزینه ای به مراتب کمتر امکان پذیر خواهد بود و قابل توجه برای سرمایه گذاری است تا به جای برگزاری تور با خودرو ویژه توریستی قطارهایی را پیش بینی کرده که مسلماً با استقبال عمومی مواجه خواهد شد .

 یکی از همین طرح ها ، مسیر زیبای شاهرود – علی آباد - گرگان از سوی جنگل ابر است که علیرغم کوتاه نمودن مسیر از لحاظ گردشگری از توجیه بسیار بالای اقتصادی نیز برخوردار است .

کارشناسان این امر معتقدند که با توجه به موقعیت استراتژیک شهرستان شاهرود در تلاقی دو مسیر کریدور شمال - جنوب و کریدور غرب به شرق یا همان مسیر باستانی جاده ابریشم و وقوع اداره کل راه آهن شمالشرق و بزرگترین مرکز سی تی سی راه آهن کشور در شاهرود و طرح احداث کارخانه واگن سازی شاهرود آن هم در میانه مسیر تهران - مشهد و نیز تحت بررسی بودن طرح مطالعاتی خط آهن شاهرود گرگان با توجه به تنوع اقلیمی و جاذبه های اکوتوریستی ، تاریخی و عرفانی که از آن به عنوان قاره کوچک نام می برند ، این طرح می تواند یکی از مهمترین طرح های گردشگری کشورمان بوده و باعث رشد و توسعه غیر قابل تصوری در این زمینه معرفی شود.

 

چشم امید صادرات نامرئی به صنعت نشر ایران

نویسنده : عمادعزتی

گردشگری و صنایع وابسته آن یکی دو سال است که در کشورمان بیش از پیش خبرساز شده و بسیاری از فعالان جامعه علمی و اقتصادی را به خود مشغول کرده اند ، اما یکی از صنایعی که در صنعت گردشگری حضوری کاملا پنهان داشته  وکمتر از آن تا کنون سخن به میان آمده صنعت نشر است . صنعتی که رشد و رونق آن علاوه بر تاکیدی دوباره بر میزان آگاهی و درک بالای جامعه، گواهی بر ارتباط گردشگری با آن خواهد بود.

شاید با این کلمات به فکر نقشه و کتابهای عکس معروف ایران بیفتید که در ویترین برخی از کتابفروشی های میدان انقلاب دست به دست می شوند و در مورد دیگر کاربردهای صنعت نشر در گردشگری زیاد با خودتان به تفاهم نرسید اما اولین کاربرد این صنعت یعنی چاپ و نشر در گردشگری همان ها هستند که می دانید و دنیایی از بروشورها و کتابچه های راهنما وجود دارد که هر روز در دستان گردشگران و ماجراجویان اقصی نقاط جهان دست به دست شده و همراهشان سفر می کنند از این موارد مهمتر نیز می توان به مجلات گردشگری که هم اکنون بخش عمده ای از بازاریابی خارجی در کشورهای گردشگرپذیر برعهده دارند را می توان برشمرد و از جایگاه کلی صنعت نشر به واسطه آنها در گردشگری و صادرات نامرئی سخن گفت.

متاسفانه هم اکنون ایران باستانی ما در این زمینه فقر مطلق را تجربه می کند و به نوعی هیچ جایگاهی از نشر را نمی توان در گردشگری نوپای کشورمان متصور شد. همین موضوع باعث شده تا حتی گردشگران ورودی کشورهای مختلف جهان قبل از ورود به سرزمین باستانی ایران ، اطلاعات مربوط به سفرشان را در کتابچه های راهنمای گردشگری مثل لونلی پلنت  جستجو کنند و همراه این کتابچه ها که خارج از مرزهای کشورمان و توسط موسسه های خارجی منتشر شده اند،  وارد سرزمین باستانی ایران شوند، نکته ای که حاکی از کمکاری گردشگری ایران داشته و دارد.

این در حالی است که کشور ترکیه همسایه شمال غربی کشورمان حدود 5 ماه پیش خبر از انتشار چندمیلیون جلد کتابچه راهنما به سی زبان زنده دنیا و توزیع آنها در بازارهای هدف گردشگری خود داد و این کار را به عنوان حرکتی نوین در جهت توسعه گردشگری ترکیه و جلب نظر گردشگران مناطق مختلف جهان به دیدنی های این کشور دانست.

هرچند برخی متعتقدند که هم اکنون دنیای مجازی جای نسخه های چاپی کتابچه های راهنما را در بازار گردشگری بین المللی به خود اختصاص داده است اما نباید فراموش کنیم که دنیای مجازی در صنعت گردشگری ایران نیز چنان وضع خوشی ندارد و تازه برخی از فعالان گردشگری و البته جامعه علمی کشورمان به فکر برگزاری کنفرانس هایی در این زمینه افتاده اند برای یافتن راهکارهای استفاده از دنیای مجازی در واقعیت گردشگری کشورمان.

به هر حال علاقه انسان بخصوص گردشگران به مطالعه و البته استفاده از نسخه های چاپی مطالب مورد علاقه و مورد نیازشان این یادآوری را به ما خواهد داشت که صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی به تمام صنایع موجود در کشورها وابسته است و صنعت نشر ایران و البته ناشران می توانند کمک بسیار مفیدی در توسعه و رونق گردشگری تمدن ایران زمین داشته باشند چه در زمینه جلب نظر گردشگران به مناطق دیدنی کشور و چه برای تربیت نیروی متخصص علمی در گردشگری ایران توسط دانشگاهها دو مقوله ای که هم اکنون در کشورمان زیاد مورد توجه قرار نگرفته و تقریبا به دست فراموشی سپرده شده اند پس امیدواریم دولت یازدهم با رویکرد تازه خود در گردشگری علی رغم تمام مشکلات صنعت نشر ایران به ناشرانی که بصورت تخصصی در زمینه صنعت گرشدگری فعال هستند توجه بیشتری کرده و آنها را در زمینه توسعه گردشگری ایران یاری رساند.

گردشگری ایران در دنیای مجازی

به مناسبت 2 دهه تلاش کشور در گردشگری الکترونیکی

 

رشد و توسعه گردشگری سراسر جهان همواره باعث جذب سرمایه های بسیاری به این صنعت شده و اکثر سرمایه داران علاقه مند به حضور در این زمینه هستند، اما بسیاری از این سرمایه داران پس از این امر به دنبال جلب نظر گردشگران به منطقه مورد نظرشان دارند، به صورتی که حتی این موضوع باعث تغییر سیاست در دولت ها نیز شده است. ایران هم با توجه به تغییر رویه در صنعت گردشگری خود علاقه مند به توسعه این صنعت با توجه به دانسته ها و پتانسیل های گاها منحصر بفرد خود است و یکی از راهکارهای موجود را استفاده از دنیای مجازی تشخیص داده است؛ دنیایی که حتی زندگی روزمره بسیاری از ما را مدیریت می کند و گاهی برنامه ریزی سفرمان را به عهده خواهد داشت.

خریدهای آنلاین بلیت، رزرو هتل، تعیین مقصد یا حتی سفرهای مجازی برای آنها که امکان حضور فیزیکی در منطقه مورد نظرشان را ندارند، از جمله فعالیت هایی است که می توان در این زمینه به آنها اشاره کرد، ولی شاید در ایران باستانی هنوز راهکارهای بسیاری در دنیای مجازی باقی است که می تواند چرخ های صنعت گردشگری کشورمان را به حرکت درآورد و رونق مناسبی به کسب و کار فعالان گردشگری هدیه دهد.

شاید با شنیدن یا دیدن نام گردشگر مجازی، تصوری از بازدید مجازی از موزه ها یا مناطق گردشگری جهانی را خواهیم داشت، اما بدون تردید اینها تنها کارکرد دنیای صفر و یکی در گردشگری نیستند و صدها مورد از کارایی این دنیای مجازی هنوز برای کشورمان غیرقابل تجربه است، درصورتی که هر روز به تعداد کاربران اینترنت افزوده می شود و به گفته آمار تا سال 2020 میلادی چیزی حدود 50 میلیارد وسیله قابل اتصال به اینترنت مثل تلفن های همراه هوشمند در دستان بشر خواهد بود و همین موضوع یعنی 50 میلیارد بار فرصت دیده شدن یا معرفی توانمندی های گردشگری منطقه ای خاص در جهان.

 

تسهیل ارتباط بین عرضه و تقاضا با شبکه های اجتماعی

هرچند بسیاری از نرم افزارها یا شبکه های اجتماعی در کشورمان هم اکنون به دلیل سیاست های حاکم بر ایران غیرقابل دسترس هستند و استفاده از آنها برای عموم مردم ممنوع است، اما آیا این موضوع خارج از مرزهای ایران نیز غیرمجاز است؟ فیسبوک و توییتر نام های کاملا آشنایی برای وبگردان و علاقه مندان به ارتباط با دیگران است؛ نرم افزارهایی که در کسری از زمان شاید می تواند اطلاعاتی درباره نقطه ای در شرق دهکده جهانی را به دورترین نقطه از غرب آن مخابره کند. براساس آمارهای موجود هم اکنون سراسر جهان در هر ثانیه چیزی حدود 300 پیغام در شبکه های اجتماعی توییتر مخابره و دست به دست می شود؛ فرصتی که می توان از آن برای معرفی جاذبه های ایران استفاده کرد.

در این زمینه دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس شورای سیاستگذاری و دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران ضمن تاکید توسعه زیرساخت های این روش از گردشگری می گوید: یکی از مهم ترین تجربه های کشورهای پیشرفته، استفاده بهینه از توانمندی های الکترونیک در توسعه گردشگری است و ایران باید از این تجربیات استفاده دقیق و کامل داشته باشد.

وی در این زمینه می افزاید: استفاده از دنیای مجازی یعنی تسهیل ارتباط بین تولیدکننده و خریدار؛ رویایی که همه سرمایه گذاران به دنبال آن هستند.

به عنوان مثال فرض کنیم ایران قصد معرفی منطقه گردشگری لاهیجان را به علاقه مندان داشته باشد. اگر بخواهیم از جراید و روزنامه ها استفاده کنیم، حوزه کوچکی را پوشش خواهیم داد، اما اگر از امکانات دنیای مجازی استفاده کنیم، هیچ محدودیت یا مانعی در این زمینه نخواهد بود. اینجاست که می توان از ظرفیت های خالی شبکه های اجتماعی برای معرفی دقیق گردشگری کشور استفاده کرد و آن را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران اگر قصد موفق شدن در صنعت گردشگری را دارد، بدون در نظر گرفتن گسترش ارتباطات در شبکه های اجتماعی و حوزه IT نمی تواند بر رقبای خود غلبه کند و پیروز میدان باشد و اگر گردشگری الکترونیک به واقع جدی نگیریم، از بازارهای گردشگری جهان حذف خواهیم شد.

 

سفارتخانه ها بهترین نقطه شروع

هرچند تولید و پخش آگهی های تبلیغاتی در دنیای مجازی و البته راه اندازی وب سایت های راهنمای گردشگری می تواند به عنوان راهکاری دقیق در این زمینه باشد، اما باز هم نباید پوشش و ارتباط شبکه های اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت و در این مورد هم باید تدابیری دقیق اندیشید که بهترین نقطه شروع را می توان سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران در بازارهای هدف بخصوص بخش رایزنان فرهنگی در نظر گرفت که آنها می توانند با استفاده از این ابزار ارتباطی در بازارهای هدفشان وارد و باعث ایجاد جریان وسیع و همه گیر در گردشگری کشورمان بشود؛ آن هم زمانی که ایران نیازمند ساخت تصوری دقیق از هویت واقعی ایران اسلامی خارج از مرزهاست، نه آنچه که رسانه های غربی علیه ایران تحویل مخاطبان خود داده اند.

 

برگزاری مسابقات بین المللی عکس و وبلاگ نویسی

بهترین راهکاری که هم اکنون ایران برای توسعه گردشگری خود می تواند انجام دهد، برگزاری مسابقات وبلاگ نویسی و مسابقات عکس است؛ راهکاری که بسیاری از کشورها مثل آلمان، ویتنام و انگلستان را برای معرفی و توسعه حضور در دنیای مجازی به کار گرفته اند.

این راهکار می تواند تجربه سفر گردشگرانی را که به ایران سفر کرده اند، در سطح وسیعی در دنیای مجازی منتشر کند و جایزه آن می تواند بسیاری را وادار به انتشار تجربه واقعی خود از ایران در دنیای صفر و یکی کرده و ناخواسته دیدنی های کشورمان را در صدر اخبار منتشر شده در دنیای مجازی قرار دهد؛ نتیجه ای که اکثر مسئولان و فعالان گردشگری به دنبال آن هستند و شاید تاکنون هزینه های هنگفتی بدون حاصل در این زمینه انجام داده اند.

بسیاری از کارشناسان، حاصل این کار را بسیار بهتر از ارائه تخفیف های غیرضروری بر گردشگران ورودی می دانند و به ابتکار عمل آلمان در این زمینه اشاره می کند که هر سال با دعوت از بلاگرهای معروف گردشگری و تدارک سفری یک هفته ای برای آنها با صرف هزینه ای بسیار ناچیز باعث می شود میلیون ها گردشگر جدید برای دیدن جاذبه های گردشگری این کشور، بار سفر ببندند.

صنعت نشر در گردشگری

نگاهی به جایگاه گردشگری در صنعت نشر ایران

 

شاید گذشته های دور کتب و دست نوشته های مربوط به تمدن یا سرزمینی عامل مهمی در انتقال فرهنگ و تمدن بخشی خاصی از جهان به نقطه دیگر از آن بوده است اما امروزه گردشگری یکی از بهترین راه‌ها برای تبادل فرهنگی میان سرزمین‌های مختلف است. هرچند نباید جایگاه محصولات فرهنگی بخصوص کتاب را در این زمینه نادیده گرفت اما می توان صنعت نشر را در راستای توسعه گردشگری به کار گرفت و خود به خود به واسطه حضور گسترده گردشگران در منطقه ای خاص باعث انتشار تمدن و آداب و رسوم و فرهنگ آن منطقه در دیگر نقاط جهان شد.

جای تردید نیست گردشگرانی که به ایران می‌آیند، می‌توانند با فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ایران‌زمین از نزدیک آشنا شوند و به این ترتیب مبلغان خوبی برای معرفی این سرزمین به مردمان کشور خود باشند. چنان‌چه تاکنون نیز چنین بوده است و سیاحان و گردشگرانی که در طول تاریخ به ایران سفر کرده‌اند از خود سفرنامه‌هایی برجای گذاشته‌اند و فرهنگ و هنر و تاریخ این سرزمین کهن را برای جهانیان بازگو کرده و به صورت میراث مکتوب به یادگار گذاشته‌اند.

این در حالی است که علی رغم این تاثیرگذاری گسترده و البته بلند مدت مسئولان کشورمان بدون توجه به جایگاه صنعت نشر در توسعه گردشگری همواره در هیچ یک از تصمیم گیری های خود برای توسعه و رونق گردشگری جایگاهی برای نشر درنظر نگرفته و بطور کل ان را به دست فراموشی سپرده اند.

به گفته بسیاری از فعالان و دست اندکاران صنعت گردشگری یکی از مشکلات اساسی صادرات نامرئی ایران، کمبود کتاب‌هایی با موضوع گردشگری و معرفی داشته‌های فرهنگی و طبیعی کشور در گام نخست برای مخاطب داخلی و در مرحله بعد برای مخاطبان و گردشگران خارجی است که علاقه‌مند به ایران و داشتن اطلاعات از این سرزمین کهن است.

رحیم یعقوب زاده مدرس دانشگاه و پژوهشگر گردشگی در این زمینه می گوید: در این زمینه ما همواره دچار کمبود و مشکل بوده ایم ، به گونه ای که کتاب هایی که درباره جاذبه های نواحی مختلف کشور منتشر می شود بیشتر برای زیباتر کردن کتابخانه های شخصی یا سازمان ها کاربرد دارند و یا برای هدیه دادن خریداری می شوند و ممکن است مخاطبان تنها به دیدن عکس های آن اکتفاء کنند . این در حالی است که براساس استانداردها و مطالعات اینگونه کتابها باید در دسترس عموم جامعه قرار گیرد نه اینکه به واسطه قیمت بالای آنها نه تنها ساکنان منطقه بلکه گردشگران آن منطقه نیز توان تهیه و خرید آن را نداشته باشند.

وی درباره پوشش عام اینگونه کتاب ها می گوید: ابتدا باید بدانیم از چه زاویه ای به موضوع نگاه می کنیم آیا ما می خواهیم برای فهم بیشتر عامه مردم کتاب بنویسیم یا آن که کتاب باید یک استاندارد قابل قبول در زمینه خود و نحوه نگارش آن داشته باشد؟ به عقیده من نمی توان از جامعه علمی و تخصصی گردشگری نمی توان انتظار نوشتن کتاب های عامه پسند را داشته باشیم حال آنکه سازمان میراث فرهنگی و ارگان های مربوط به آن می توانند این وظیفه را به خوبی انجام داده و نظر بسیاری از مخاطبان عام را با استفاده از اینگونه کتابها به جاذبه های کشورمان جلب کنند.

در این زمینه مدیر مسئول انتشارات زند می گوید: اگر به آمار و تولیدات کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه کنید متوجه می شود که تعداد انگشت شماری از ناشران به صورت تخصصی در زمینه گردشگری فعالیت دارند که بیشتر آنها به انتشار کتاب های نفیس و عکس روی آورده اند و تعداد انتشار کتابهای کاربردی در زمینه گردشگری بسیار پایین است .

این ناشر دلیل توجه بیش از حد ناشران گردشگری به کتاب های نفیس را توجه به بازارهای خارجی وگردشگران می داند و بیان می کند هنوز بسیاری از ناشران به بازار بسیار بکر داخلی کشورمان پی نبرده اند و متصورند این مجلات گردشگری هستند که باید این مسئولیت یعنی ترویج و تشویق گردشگران به سفر را برعهده گیرند حال آنکه کتابچه ها و کتابهای راهنما در این زمینه می تواند بسیار مفید بوده و زمینه ساز مدیریت دقیق و صحیح گردشگری در کشورمان باشد.

121 عنوان کتاب در یک سال با موضوع گردشگری

براساس امار موجود در وزارت ارشاد از ابتدای سال 91 تا پایان شهریورماه 92 تعداد کتاب‌هایی که در حوزه گردشگری در کشور به چاپ رسیده است تنها 121 عنوان کتاب است که بیشتر این تعداد هم تخصصی و قابل استفاده برای دانشجویان این رشته است. این در حالی است که به گفته تمامی مسئولان و فعالان عرصه گردشگری نقش کتاب در گسترش این صنعت  بسیار حیاتی است .

با نگاهی به آمار موجود یعنی 121 عنوان کتاب گردشگری در سال و کشوری همچون ایران پی می بریم متولیان صنعت گردشگری کشور به این بخش توجه نمی‌کنند و این تعداد کتاب با توجه به جاذبه‌های فرهنگی، طبیعی و انسان ساخت بی‌شماری که در ایران وجود دارد بسیار اندک و ناچیز است و نه پاسخگوی نیاز گردشگران خارجی کشور است و نه گردشگران داخلی.

زند ناشر مجموعه کتابهای ایران زمین در این زمینه می گوید: با توجه به مشکلات و معضلاتی که هم اکنون گریبان صنعت نشرکتاب را گرفته و از آنجا که کتابهای گردشگی شاید متقاضیان کمی داشته اند بیشتر ناشران علاقمدن هستند برای کتابهای پرفروش اقدام نمایند و سرمایه خود را در این زمینه هزینه خواهند کرد نه کتابهای گردشگری که هنوز متقاضیان آن مشخص نیستندو به اصلاح فروش آنچنانی ندارد.

زند ضمن تاکید بر حمایت ناشران تخصصی گردشگری تصریح می کند: سازمان ها و ارگانهای مربوطه که درزمینه گردشگری فعال هستند می توانند با مشارکت با ناشران در راستای بهبود اوضاع کتابهای تخصصی و البته عمومی گردشگری کشورمان گام برداند و حضور کتابهای ایرانی را در زمینه معرفی جاذبه گردشگری کشورمان را تقویت نمایند.

زند به کسب و کار می گوید: متاسفانه به دلیل مشکلات بسیار زیادی که صنعت چاپ کشورمان درگیر آن است و البته بی توجهی مسئولان گردشگری که جایگاهی برای صنعت نشر در گردشگری متصور نیستند باعث شده است تا همان تعداد گردشگری هم که وارد کشورمان می شوند نیز کتاب های انتشار یافته خارج از مرزها درباره گردشگری ایران را در دست داشته باشند که ضعف بسیار بزرگی در این زمینه برای کشورمان است.

زند به همکاری با سفاتخانه ها و البته رایزنان فرهنگی خارج از مرزهای کشورمان اشاره می کند و می گوید این مراکز می توانند با توجه به نیاز منطقه میزبان خود ناشران تخصصی ایران را هدایت و همراهی کنند و در زمینه ارایه محصولات فرهنگی و بخصوص کتابهای گردشگری ایران به زبان محلی اقدام نمایند تا شاهد رونق مناسبی هم در گردشگری باشیم و هم ناشران تخصصی تشویق به سرمایه گذاری در این زمینه بشوند نه اینکه به انتشار کتابهای عکس و کارت پستال بسنده کنند.

ناشر سری کتابهای ایران زمین ضمن تاکید بر گسترش فعالیت و حمایت سازمان میراث فرهنگی از ناشران تخصصی گردشگری می گوید هم اکنون کشورمان هم به کتابهای تخصصی و علمی در زمینه دانشگاهی در زمینه پرورش نیروی متخصص گردشگری نیاز مند است و هم در زمینه عمومی بسیار فقیر است این در حالی است که اکثر کشورهای پیشرفته جهان از دوران کودکی در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند و با انتشار کتب جذاب کودکان در زمینه گردشگری و پرورش فرهنگ صحیح سفر در ذهن آنها اقدام می  کنند حال آنکه ایران زمین با این همه پتانسیل والبته هزاران جاذبه تاریخی و باستانی نه تنها برای گردشگران خارجی ناشناخته است بلکه بسیاری از فرزندان این مرز و بوم هم از آنها بی اطلاع هستند و فقط تخت جمشید و سی و سه پل را در ذهن خود دارند.

«بند یخچال» جاذبه ای در بند بی مهری مسئولان

مدتی است که اکثر مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری کشورمان از رویکرد تازه دولت در این زمینه سخن می گویند و بسیاری هم به آینده گردشگری کشورمان امید بسته اند و آرزوی جایگزینی دلارهای حاصل از صنعت گردشگری را با دلارهای نفتی نزدیک به واقعیت می دانند .

در همین زمینه بسیاری از دست اندرکاران گردشگری کشورمان معتقدند که استفاده از پتانسیل های طبیعی موجود کشورمان در زمینه گردشگری مهیج بخصوص گردشگری ورزشی می تواند نقطه شروعی برای توسعه هرچه بیشتر و بهتر گردشگری کشورمان باشد و یکی از این پتانسیل ها را می توان ارتفاعات کشورمان برشمرد بخصوص آنهایی که به صخره نوردی و کوهنوردی مربوط هستند و امکان برگزاری تورهای صعود در سطوح مختلف در آنها وجود دارد .

یکی از این جاذبه ها در ارتفاعات شمالی تهران «بندیخچال» که از امتیاز ویژه ای یعنی نزدیکی به پایتخت بهره مند است همواره مورد توجه علاقمندان قرار گرفته و به جاست که مسئولان و دست اندرکاران دوبخش ورزش و گردشگری در کنار مسئولان امداد ونجات کشورمان به این جاذبه توجه ویژه داشته باشند تا بتوان از «بند یخچال» درآمدی مناسب برای اقتصاد گردشگری کشورمان به دست آورد .

این در حالی است که علی رغم این امتیاز و البته شهرت بین ورزشکاران و گردشگران داخلی و خارجی این بند همواره مورد بی توجهی مسئولان ورزشی و البته گردشگری کشورمان قرار گرفته است و تابستان امسال بود که همین موضوع باعث سقوط یکی از ورزشکاران در منطقه شد و انتشار اخبار مربوط به سقوط آن در رسانه ها باعث واکنشهایی از سوی ورزشکاران و البته علاقمندان به این جاذبه طبیعی شد ، سقوطی که به دلیل فرسودگی ابزار و تجهیزاتی که برای صعود توسط فدراسیون کوهنوردی تهران طی سال های 1370 تا 1375 در مسیر این بند نصب شده بود، اتفاق افتاد. حال آنکه بر اساس قوانین بین المللی و استانداردهای موجود این تجهیزات باید هر ده سال یک بار مورد بازبینی و تعویض قرار گیرد .

جای تردید نیست که این جاذبه طبیعی نزدیک تهران و رشد روز افزون علاقمندان به ورزش مهیج صخره نوردی و برگزاری کلاس های آموزشی در بند یخچال علاوه بر فرسایش طبیعی به دلیل استفاده بیش از حد تجهیزات نصب شده در دیواره ها و ارتفاعات مدت زمان این استاندارد را برای تجهیزات موجود به کمتر از ده سال کاهش خواهد داده است ،  نکته ای که مسئولان ورزشی به آن هیچ توجهی نشان نداده اند بطور کلی فقط به فکر بهره برداری از منطقه بوده اند نه نگهداری از تجهیزات و باز سازی آنها.

 اگرچه جای خرسندی است که این حادثه تلفات جانی به همراه نداشت اما می توان از آن به عنوان زنگ خطری در این زمینه یاد کرد تا شاید مسئولان بتوانند رویه گذشته خود را اصلاح و در جهت توسعه گردشگری ورزشی و گردشگری مهیج کشورمان گام بردارند.

اما اگر از بحث تخصصی و تجهیزات ورزشی «بند یخچال» بگذریم پای سازمان گردشگری و میراث فرهنگی به میان خواهد آمد، سازمانی که کلیه خدمات رسانی به بحث گردشگری و ساخت و تجهیز تفرجگاههای ایران برعهده اوست ولی ظاهرا مسئولان این امر نیز بند یخچال را فراموش کرده اند و نبود امکانات بهداشتی ، اقامتی و حتی دفع زباله باعث شده تا این بند در بندبی مهری آنها هر روز بیشتر از روز قبل آلوده و زشت تر به نظر آید .

جای تردید نیست امتیازات ویژه این منطقه می تواند با مدیریتی کارآمد و البته نصب و تجهیز منطقه به محلی برای برگزاری برخی مسابقات محلی و البته بین المللی در صخره نوردی شده و بسیاری از علاقمندان و ماجراجویان داخلی و خارجی را گرد هم آورد تا درآمد حاصل از آن علاوه بر رونق اقتصاد گردشگری ایران در زمینه توسعه زیرساخت های مورد نیاز بندیخچال استفاده شود.

بررسی روند توسعه سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ایران

کمتر از 10 سال پیش بود که دولت نهم و ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی به یکبار صحبت از رشد و رونق گردشگری کشورمان به عنوان یکی از جذابترین  کشورهای جهان برای گردشگران به میان آوردند و همگان را در این امر بسیج کردند تا شاید رونقی در صنعت گردشگری کشورمان حاصل شود صنعتی که حدود سه دهه بود به خواب رفته و بیدار کردنش نیازمند زحمات زیادی بود.

این بسیج همگانی دولت در حالی رخ داد که بر مبنای سند چشم‌انداز ۲۰ ساله که هم اکنون کمی بیشتر از یک دهه تا پایان آن باقی مانده است ایران در بخش گردشگری و در افق ۱۴۰۴، باید سالانه حداقل ۲۰میلیون نفر گردشگر از بازار جهانی جذب کند.  قوانین ، جلسات ، کنفرانس ها و دستورالعمل هایی بسیار زیادی صادر شد تا شاید دروازه تمدن ایران زمین برای ورود گردشگران خارجی گشوده شود و دلارهای گردشگری به جای دلارهای نفتی سر سفره مردم آید.

 به هر حال کارهایی صورت گرفت بودجه تبلیغات گردشگری خارج از مرزها تعیین شد و آژانس داران موظف شدند به ازای سه نفر گردشگر ایرانی که از مرزها خارج می کنند یک نفر وارد کنند تا اینکه دولت یازدهم با شعار رونق گردشگری روی کار آمد و سخن از جهش یکباره ورود گردشگران با تغییر دیپلماسی خارجی کرد.

هرچند این شعار برای بسیاری از فعالان عرصه گردشگری خوش بود و آنها را به آینده گردشگری کشورمان امیدوار کرد اما جامعه علمی و البته تخصصی گردشگری را به فکر فرو برد و با یک سئوال بزرگ مواجه کرد که آیا زیرساخت های کنونی ایران در زمینه صنعت گردشگری جوابگوی رشد یکباره تقاضای سفر به این تمدن چند هزار ساله را دارد؟

زیرساخت هایی که به دلیل سه دهه بی توجهی و سوء مدیریت تقریبا زیر خط استانداردهای بین المللی هستند و حتی در برخی موارد پاسخگوی گردشگران داخلی نبود چه رسد تقاضای سفر خارجی ها ؛ هتل ها ، حمل و نقل (هوایی، زمینی و ریلی ) از کمبود صندلی رنج می برند و خدمات رفاهی دربرخی استان ها بطور کلی از کار افتاده است؛ که یکباره دریافت روادید برای بیش از 60 کشور از سوی ایران لغو شد ، نرخ برابری ارز با ریال ایران بالا رفت و ایران به عنوان بهشتی برای سفرهای ارزان قیمت خارجی ها تبدیل شد و براساس آمار دولتی ایران رشدی معادل 5 درصد در صنعت گردشگری خارجی ایران اتفاق افتاد اما آیا واقعا نباید برای آینده گردشگر ایران نگران بود؟

ایران در گردشگری خارجی به عنوان بازار هدف مناسب کشورهای همسایه است

این در حالی است که محمد حسن کرمانی رئیس  هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ایران می گوید: طی حاکمیت دولت نهم و دهم در ایران متاسفانه گردشگری ایران با سالها بی تدبیری و مدیرت غیر اصولی مواجه شده به گونه ای که هم اکنون جامعه گردشگری ایران هنوز وامدار تصمیم گیری ها و کارشناسی های غلط آن دوره است و با معضلاتی غیر قابل تصور مواجه شده است.

این کارشناس گردشگری و فعال عرصه خصوصی گردشگری درباره زیرساخت های گردشگری ایران معتقد است: ایران اگرچه پتانسیل های بسیار بالایی در توسعه گردشگری در اختیار دارد اما بسیاری از زیرساخت های کشور در حد رشد یکباره گردشگری کشور نیست و باید ابتدا به فکر رشد و توسعه زیر ساخت های گردشگری مثل مراکز اقامتی ، تفریحی ، خدماتی و حمل و نقل با جذب سرمایه های خارجی و داخلی باشیم سپس برای ورود گردشگران تسهیلات قایل شد.

کرمانی به هتل های ایران به عنوان اصلی ترین زیرساخت توسعه گردشگری اشاره می کند و می گوید : همه می دانیم که هتل های ایران در فصول پیک سفر قادر با پاسخ گویی نیاز مسافران داخلی نیستند و در اکثر مواقع سال هتل های معروف کشورمان در اختیار اجلاس و کنفرانس های دولتی است و جایی برای ورودی گردشگران ندارند این در حالی است در اکثر شهرستان های گردشگر پذیر ایران ، مهمانسراهای دولتی و اقامت گاههای ارگان های خاص مشغول به ارایه خدمات گردشگری هستند و به نوعی روند سرمایه گذاری خصوصی در هتلداری ایران را مختل کرده اند.

کرمانی می گوید این اماکن به عنوان معضلی بزرگ در این شهرستان ها برای سرمایه گذاری خصوصی شناخته شده و انگیزه سرمایه گذاری در زمینه های مختلف گردشگری را از بخش خصوصی گرفته اند ، پس حالا چطور می توانیم میزبان گردشگران خارجی باشیم ؟

رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی درباره جایگاه گردشگری ایران می گوید: بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی ما موظفیم با کارشناسی  و بدون شتابزدگی به سمت بخش خصوصی  برویم تا نفع آن به عموم مردم برسد و دوباره معضل رانت خواری پیش نیاید، اما روند فعلی متاسفانه خلاف آن را ثابت کرده و علی رغم اینهمه فعالیت دولتی در گردشگری دور باطلی را تکرار کرده ایم.

وی ادامه می دهد: با نگاه اجمالی به وضعیت صنعت گردشگری در کشور و مقایسه آمار ایران با کشورهای گردشگرپذیر جهان این واقعیت بیشتر نمایان می شود که کشور ما ایران با وجود ظرفیت بالقوه فراوان و زمینه مناسب برای توسعه این صنعت هنوز به جایگاه شایسته و واقعی خود نرسیده است.

کرمانی به معضل کمبود سرویس های بهداشتی در برخی از سایت های تاریخی و طبیعی ایران اشاره می کند و می گوید: همانطور که می دانیم مدتی است که بیشتر اخبار به این موضوع معطوف شده است و مسئولان گردشگری ایران هنوز نتوانسته اند یکی از ابتدایی ترین نیازهای توسعه گردشگری را در مناطق گردشگر پذیر و جاذبه های تاریخی و طبیعی ایران برطرف کنند حالا چه انتظاری می توان داشت که بتوانیم میزبان چندین میلیون گردشگر آنهم در مدتی کوتاه باشیم حال آنکه صدها مورد کمبود دیگر نیز در زیرساخت های گردشگری کشورمان وجود دارد؟

 از سوی دیگر ، رحیم یعقوب‌زاده ، کارشناس و پژوهشگر صنعت گردشگری ، در این زمینه می گوید: گردشگری در ایران، پدیده‌ای فصلی با قطب‌های محدود و تقریبا درون‌زا است و در بخش گردشگری خارجی بیشتر به‌عنوان بازاری برای کشورهای همسایه محسوب می‌شود تا جذب گردشگر به بازارهای داخلی.

این پژوهشگر ، عدم سرمایه گذاری های هدفمند و نبود توسعه زیرساخت های گردشگری متناسب با تبلیغات کنونی گردشگری ایران را به عنوان یکی معضلات گردشگری ایران عنوان می کند و می گوید: با این روند اگر قرار باشد با شدت هرچه تمام تر گردشگران خارجی را برای بازدید دیدنی های ایران فرابخوانیم اما به زیرساخت های گردشگری هیچ توجهی نداشته باشیم بدون تردید آینده ای نامطلوب را برای تمدن چند هزار ساله ایران در صنعت گردشگری تدارک دیده ایم و نباید منتظر پیشرفت در این صنعت باشیم.

بزودی کمبودهایی در زیرساخت‌های گردشگری خواهیم داشت

در همین حال اکبر غمخوار عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی نیز ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری قبل از دعوت گردشگران به ایران زمین می گوید: اوضاع گردشگری ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری و آغاز تعاملات بین‌المللی، تا حدودی روبه بهبودی رفته است اما پیش‌بینی می‌شود زیرساخت‌ها و نگرش‌های موجود، چندان همسو با تغییرات ایجادشده نباشد که همین موضوع باعث نگرانی بسیاری از فعالان بخش خصوصی گردشگری کشورمان شده است.

غمخوار در باره عدم تناسب توسعه گردشگری با زیرساخت های آن معتقد است ، هرچه آنچه که دست و پای گردشگری را بسته مربوط به توسعه زیرساخت های این صنعت است و پس از آن به فرهنگ سازی و تبلیغات وابسته هستیم . این فعال بخش خصوصی گردشگری به موانع 84 گانه توسعه گردشگری که چندی پیش اعلام کرده بود اشاره می کند و می گوید : اگر به مواردی که به عنوان مانع توسعه گردشگری از آنها یاد شده است توجه کنیم بیش از نیمی از آنها را در زمینه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در این صنعت خواهیم دید.

محمد علی واقفی، عضو جامعه‌ تورگردانان ایران نیز معتقد است: روند ورود گردشگران خارجی به کشور به‌گونه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ نزدیک، در زمینه‌ زیرساخت‌های گردشگری با چالش و کمبود جدی مواجه شویم.

واقفی ، با اشاره به وضعیت صنعت گردشگری در کشور، اظهار کرد: از وقتی دولت جدید روی کار آمده، متأسفانه اتفاق خاصی در گردشگری رخ نداده و حتی معاون گردشگری هم تغییر نکرده است؛ ولی با وجود همه‌ این مسائل، به‌دلیل تحولات رخ‌داده در دولت و تلطیف شدن فضای سیاسی جهان نسبت به ایران، آمار گردشگران افزایش یافته است، به‌طوری که ما تابستان هر سال مسافر نداشتیم، چون هوا گرم بود و بسیاری از گردشگران با محدودیت‌ها و سختی‌هایی مواجه بودند و ترجیح می‌دادند به کشور ما کمتر سفر کنند؛ اما امسال برخلاف گذشته، تعداد زیادی گردشگر، بویژه از اروپا به ایران سفر کردند.

وی ادامه داد: وضع موجود نشان می‌دهد اگر فضای کشور، خوب و تصویر ایران در خارج از کشور مثبت و واقعی شود، گردشگران بیشتری به ایران می‌آیند. بنابراین پیش‌بینی می‌کنیم از نظر زیرساخت، یعنی هتل‌ها و امکانات اقامتی‌، حمل و نقل و راهنما با چالش جدی مواجه شویم. این یک هشدار است و باید برای این شرایط پیش‌بینی‌هایی شود.

 

 

 

 

 

ادبیات قافیه گردشگری ایران

نویسنده: عماد عزتی

امروزه صنعت گردشگری با توجه به تنوع و البته تقاضاهای متفاوت گردشگران به شاخه های گسترده ای تبدیل شده است که یکی از آنها گردشگری ادبی است، در این نوع گردشگری، گردشگر به دنبال یافتن و درک زوایای مختلف زندگی یکی از مشاهیر نامدار ادبی، هنری یا علمی بار سفر از دیار خود به کشوری دیگر می بندد و فارغ از هرگونه جاذبه دیگر در مقصدش در آن مکان اقامت و سوژه مورد نظرش را دنبال می کند. به عنوان مثال بسیاری از اروپائیان وقتی به ایران سفر می کنند سعی دارند صرفا مسیر سفر مارکوپولو در جاده ابریشم را دنبال کنند تا شاید لذت سفرشان دوچندان شود و درک بهتری از مطالعه سفرنامه او داشته باشند.

 با این انگیزه و در قرن حاضر حتی بسیاری از کتابخانه ها یا سالن های نمایش می توانند جزئی از سفر این گروه از گردشگران و علاقمندان به فرهنگ و هنر در منطقه ای خاص باشد و از آنجا که اکثر کشورهای متمدن علاقمند به حفظ و حراست از فرهنگشان هستند این نوع گردشگری را جدی گرفته و با ریزبینی شرایط و نحوه گسترش آن را داخل مرزهایشان پیگیری می کنند به نوعی که تنها ایالات متحده آمریکا از این نوع گردشگری توانسته سالانه حدود یک میلیارد دلار درآمد کسب کند.

اگرچه چندی پیش و در روز جهانی گردشگری با همکاری و به پیشنهاد ایران شعار گفت و گوی تمدن ها برای این روز انتخاب و جشن گرفته شد که  بر اهمیت حفظ و حراست از فرهنگ و تمدن های باستان تاکید داشت  اما به واقع کمکار ترین کشور در این زمینه را می توان کشور پیشنهاد دهنده این شعار یعنی ایران نامید ، چون بعد از گذشت بیش از یک دهه از آن اتفاق میمون ایران باستان هنوز در فهرست مقاصد گردشگری ادبی بین المللی جایگاهی ندارد و تنها هر سال روز بزرگداشت سعدی یا حافظ این بحث میان افکار عمومی و رسانه گل می کند و پس از چند روز به دست فراموشی سپرده می شود این درحالی است که گردشگری ادبی در گوشت و پوست و خون ایران زمین گره خورده است و حالا که قصد توسعه گردشگری را داریم نباید از آن غافل باشیم.

«آرش نورآقایی» پژوهشگر و رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ، معتقد است ایران که در زمینه گردشگری ادبی به عنوان مستعدترین شاخه‌های گردشگری و غنی‌ترین آنهاست می‌تواند درآمد هنگفتی را در صنعت گردشگری به کشور تزریق کند.

گردشگری ادبی یا دیدار قبور؟

 از سوی دیگر نورآقایی در این زمینه می گوید: ایران بزرگانی چون حافظ، سعدی، فردوسی، مولوی دارد. به‌طور طبیعی باید یکی از پردرآمدترین‌ها در این زمینه باشد اما در کمال ناباوری ایران در این زمینه جزو کم‌کارترین کشورها بوده است.

رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ضمن تاکید بر افکار عمومی درباره گردشگری ادبی ایران می گوید: کم کاری ما زمانی مشخص می‌شود که بدانیم حتی در زمینه نگهداری فیزیکی از آرامگاه‌های مفاخر ایران هم موفق نبوده‌ایم و گردشگری ادبی را خلاصه در شیراز می دانیم بلکه شهرهای دیگر از جمله تهران نیز به عنوان پایتخت کشور می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری ادبی شناخته شود که به اعتقاد بسیاری آن چیزی که در شیراز هم به وقوع می‌پیوندد گردشگری ادبی نیست، بلکه دیدار از قبور و آرامگاه‌هاست.

در این باره می توان اشاره کرد که اگر از یک ایرانی بخواهیم مسیر سفر ناصرخسرو را کمی برایمان تشریح کند با اینکه در این تمدن زندگی کرده و حداقل یکی دو کتاب ادبی و باستانی را مطالعه کرده نمی تواند این کار را انجام دهد اما همین شخص اطلاعات اولیه و مفیدی درباره شهرهای رم و پاریس یا لندن داشته و در برخی موارد نام تعدادی از بزرگان هنری و ادبی آنها را نیز به یاد دارد .

 بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری ادبی دلیل اصلی عدم موفقیت گردشگری ادبی در ایران را به 3 عامل عدم رونق گردشگری فرهنگی در اماکن واقعی ، خیالی یا حتی ساختگی  که هر کدام زیرمجموعه های این نوع گردشگری هستند، می دانند. در حالی که کشور همسایه ایران ترکیه هر ساله در سالروز وفات مولانا در شهر قونیه مراسمی برپا می کند و هزاران هزار گردشگر را در این شهر به عنوان گردشگران ادبی و برای بزرگداشت این شاعر گردهم جمع می کند و به خوبی از این سه عامل یعنی جاذبه های واقعی مثل مقبره مولانا ، برنامه های خیالی از دوران زندگی مولانا و حتی نمایش نامه ها ، مشاعره ها و یا دیگر برنامه های تدارک دیده شده مثل مراسم اجرای موسیقی سنتی زنده با استفاده از اشعار این شاعر بزرگ استفاده  می کند.  حال آنکه مولوی در اصل یکی از مشاهیر ایرانی است نه اهل ترکیه، اما ایران چه کرده است؟

آرش نورآقایی نویسنده کتاب «عدد، نماد، اسطوره» با اشاره به این‌که برای بسیاری از شهرها از جمله کاشان می‌توان تور گردشگری ادبی تعریف کرد می گوید: در کاشان سه میراث جهانی ثبت کرده‌ایم: فرشبافی، مشهد اردهال به عنوان میراث معنوی و باغ فین به عنوان باغ ایرانی؛ چه اشکالی دارد یک تور گردشگری ادبی تعریف کنیم تا کسی که می‌آید مشهد اردهال و فاتحه‌ای برای سهراب می‌خواند، دوکیلومتر آن‌سوتر گلستانه را ببیند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری، فرهنگ و تاریخ ایران بر بستر ادبیات جاری است. برای مثال خیام یک ریاضیدان و منجم است که شعر هم می‌گوید یا ابن سینا پزشک و حکیمی است که شعر را می‌شناسد. پس ادبیات با گوشت و پوست و خون این مردم آمیخته است و چه خوب که راهنمایان گردشگری و کارشناسان ادبیات در کنار هم به تعریف مسیرهایی بپردازند که سعدی طی کرده یا روستای محل زندگی فردوسی کجا بوده و سیاوش کسرایی و سهراب سپهری که کتابی دارد با عنوان « هنوز در سفرم...» به چه فضاهایی اشاره کرده؛ در هر حال ادبیات، ارزش افزوده‌ای برای گردشگری است و متولیان فرهنگی باید به این نکته توجه کنند.

نورآقایی در ادامه می گوید: دولت ازبکستان، هر ساله پول می‌دهد تا بیایند سر خاک ابن سینا قرآن بخوانند. ما چقدر به ساخت و تجهیز موزه پزشکی در همدان فکر کرده‌ایم؟

 

اسطوره ها در گردشگری ادبی ایران جایگاهی ندارند

 آرش نورآقایی، با تاکید بر ضرورت توجه به اسطوره‌ها و افسانه‌ها در توسعه گردشگری ایران  می گوید:  شاید لازم به یادآوری نباشد که ایران ما از لحاظ تنوع اسطوره‌ها و افسانه‌ها مقام ویژه‌ای دارد. با این وجود، ما از این زاویه، خود را در میان کشورهای دیگر دنیا و حتی گردشگران داخلی  مطرح نکرده‌ایم. به عنوان مثال به جرات می توان گفت تعداد بسیار کمی از هموطنان ما درباره  مجسمه‌‌ای که در وسط میدان «حر» وجود دارد، می دانند و می توانند گوشه از  داستان این مجسمه را تعریف کنند. این در حال است که ایتالیایی‌ها در شهر «ورونا»، دو قبر نمادین به نام «رومئو» و «ژولیت» ساخته‌اند که هر ساله هزاران گردشگر برای دیدن این قبرها به ورونا سفر می‌کنند و همه می‌دانند که رومئو و ژولیت، نام دو شخصیت افسانه‌ای نمایشنامه‌ شکسپیر است و هیچ‌کدام از این دو، وجود خارجی نداشته و ندارند.

به هر حال  از این دست جاذبه های گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی بسیار هستند و میتواند صدها مورد آن را نام برد و در واقع استفاده از اسطوره‌ها و افسانه‌ها برای جذب گردشگر، یکی از شیوه‌های هوشمندانه در این زمینه است که متاسفانه علی رغم وجود صدها نمونه در ایران باستانی تاکنون مورد توجه مسئولان گردشگری کشورمان قرار نگرفته اند.

 

ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

وقتی مرغ اروپا برای فولادسازان ایرانی، غاز است

ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

تابستان امسال، انتشار خبر محکومیت ایران در بازار فولاد اروپا به دلیل دامپینگ قیمتی باعث شد تا بسیاری از فعالان صنعتی کشور نسبت به این خبر واکنش نشان دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، برخی کارخانه‌های تولیدکننده فولاد، زمانی که صنایع پایین دستی داخلی نیاز به این ماده اولیه مهم برای عرضه محصولات تکمیلی با ارزش افزوده بالاتری داشتند، با ارزان‌فروشی کالایشان در بازار اروپا ضربه‌ای دوگانه به اقتصاد کشور زده‌اند؛‌ هم موجب تضعیف صنایع داخلی مصرف‌کننده فولاد شده‌اند و هم با ارزان‌فروشی فولاد به اروپا و محکومیت کشورمان، موجب شدند این بازار اصلی صادراتی را از دست بدهیم.

 تصویر ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

آمارها چه می‌گویند

 

براساس داده‌های گمرکی اتحادیه اروپا، در دوره 2010 تا 2013 میلادی، مجموع ارزش صادرات ورق فولاد گرم ایران به اتحادیه اروپا 135 میلیون دلار (میانگین بهای واحد 652 دلار بر تن) بود. ارزش صادرات در سال 2014 میلادی به 219میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 545 دلار بر تن)، در سال 2015 میلادی به 324 میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 404 دلار بر تن) و در سال 2016 میلادی به 231 میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 332 دلار بر تن) بالغ شد.

 

بررسی روند بهای واحد صادرات ورق فولاد گرم ایران به اتحادیه اروپا نشان می‌دهد، بهای واحد اعلام شده توسط گمرک‌های اتحادیه اروپا برای واردات ورق فولاد گرم از ایران از 600 دلار بر تن در ماه ژانویه سال 2014 میلادی (دی ماه سال 1392) بتدریج کاهش یافت و به حدود 300 دلار در ماه ژانویه سال 2016 (دی ماه سال 1394) سقوط پیدا کرد. این آمار نشان می‌دهد، قیمت فولاد صادراتی ایران به اروپا نصف شده بود.

 

داخل مرزها چه خبر است

 

بر اساس داده‌های سازمان بورس کالا، بهای فروش ورق فولاد گرم شرکت فولاد مبارکه در سه‌ماهه اول سال 1394 حدود 17هزار ریال بر کیلوگرم بود که بتدریج مقداری کاهش یافت و طی ماه‌های مرداد سال 1394 تا فروردین سال 1395، حدود 14500 ریال بر کیلوگرم نوسانات اندکی داشت. ماه‌های اردیبهشت تا شهریور سال 1395 بهای ورق فولاد گرم به سطح 16 هزار ریال در کیلوگرم ترقی کرد و پس از آن مجدد بالا رفت و آذر سال 1395 تا فروردین 1396 در قیمت 20هزار و 600 ریال بر کیلوگرم تثبیت شد. بهای ورق فولاد گرم در ماه‌های مرداد و شهریور سال 1396 به 23 و 25 هزار ریال بر کیلوگرم افزایش پیدا کرد. شهریور ماه 1396، نسبت به ماه مشابه در سال قبل بهای ورق فولاد گرم 59 درصد و نسبت به ابتدای سال 1395، 74درصد افزایش را تجربه کرد.

 

در شرایطی که قیمت فروش داخلی ورق فولاد گرم افزایش مستمری را تجربه کرد، بهای واحد صادرات ورق فولاد گرم به اتحادیه اروپا به میزان قابل توجهی در سطح زیر قیمت فروش داخلی بود. فروردین ماه سال 1394، قیمت فروش داخلی ورق فولاد گرم 37 درصد (4700 ریال بر کیلوگرم) بالاتر از بهای واحد صادراتی به اتحادیه اروپا بود که این اختلاف بتدریج کاهش یافت و به 14درصد (1800 ریال بر کیلوگرم) در شهریور ماه سال 1394 تنزل پیدا کرد. از آبان ماه سال 1394، روند اختلاف بین قیمت‌های فروش داخلی و بهای واحد صادراتی به اتحادیه اروپا بتدریج شدت گرفت و گرانفروشی داخلی نسبت به صادراتی به 61 درصد (5500 ریال بر کیلوگرم) در اسفند ماه سال 1394 صعود کرد. این روند تا تیر ماه سال 1395 به میزان 65 درصد (6300 ریال بر کیلوگرم) ادامه یافت. افزایش شدید قیمت فروش داخلی نسبت به بهای صادراتی مقارن با رشد بالای صادرات ورق فولاد گرم به اتحادیه اروپاست.

 

دو روند کلی در عرضه ورق فولاد گرم به بازارهای داخلی و خارجی ملاحظه می‌شود: کاهش قابل ملاحظه بهای واحد صادرات به اتحادیه اروپا و افزایش مستمر قیمت‌های فروش داخلی.

 

حمایت بی‌قاعده، نامتناسب و بی قید و شرط دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت از تولیدکنندگان بزرگ فولاد داخلی با اعمال تعرفه‌ وارداتی بسیار بالا از ابتدای سال 1394 و از سوی دیگر، فقدان نظارت‌ لازم و آزادی عمل کامل، در عمل موجب شد، آنها به سهولت اقدام به صادرات زیر قیمت‌های داخلی و جهانی کنند و از سوی دیگر در جهت جبران زیان ناشی از صادرات، در جهت افزایش بی‌رویه قیمت‌های فروش داخلی گام بردارند. وزارت صنعت، معدن و تجارت با افزایش ناگهانی چند برابری تعرفه‌های واردات ورق فولاد گرم، بستر و زمینه لازم برای وقوع تخلفات صادراتی در تولیدکنندگان فولاد داخلی و از سوی دیگر احجاف به صنایع پایین‌دستی و اعمال تضییقات و گرانفروشی به آنها را فراهم ساخت.

 

اقدامات مشترک و هماهنگ دولت و تولیدکنندگان بزرگ فولاد، نتایج زیر را به همراه داشته است.

 

1- بهای نامتعارف و بالای مواد اولیه (ورق فولاد گرم) گران شدن محصولات و کالاهای تولیدی نهایی که ده‌ها شاخه تولیدی و صنعتی کشور را در بر می‌گیرد: نظر به گستره مصرف و کاربرد آهن و فولاد در بخش‌های مختلف اقتصادی عمرانی، ساختمانی، صنعتی، کشاورزی و حتی خدماتی، اثرات بهای بالا و افزایش شدید و بدون تناسب آن روی کل فعالیت اقتصادی کشور محسوس و قابل ملاحظه است.

 

2-تنزل شدید میزان فعالیت و در نتیجه، کاهش اشتغال و درآمد اقتصادی در صنایع پایین‌دستی فولاد و بخش‌های مرتبط با مصرف فولاد و محصولات فولادی: با این که در دو دهه اخیر بخش غالب حمایت‌ها و منابع مالی در جهت توسعه صنایع بالادستی تولید فولاد صرف شده است، حدود 80 هزار نفر در کل کارگاه‌های بزرگ تولید آهن و فولاد شاغل هستند و در مقابل اشتغال واحدهای صنعتی و تولیدی صنایع فلزی بالغ بر 400 هزار نفر است. با در نظر گرفتن صنایع ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات و دیگر بخش‌های صنعتی مرتبط، حدود یک میلیون نفر در کارگاه‌ها و صنایع پایین‌دستی فلزی شاغل هستند. کاهش میزان فروش و توان اقتصادی صنایع فلزی پایین‌دستی اثرات مستقیم و قابل ملاحظه بر کاهش درآمد و اشتغال صنعتی و تشدید رکود اقتصادی کشور دارد.

 

3- افزایش نامتعارف قیمت تمام‌شده و بهای فروش تولیدات صنایع فلزی داخلی (و همچنین دیگر بخش‌های تولیدی وابسته) و در نتیجه کاهش قدرت رقابت آنها در بازارهای داخلی در برابر کالاهای وارداتی و بخصوص اقلام ارزانقیمت ساخت چین .

 

4- ارزان‌فروشی صادراتی انواع ورق فولاد گرم در سطح جهان بخصوص به کشورهای اروپایی و محکومیت ایران در دامپینگ صادرات فولاد به اتحادیه اروپا و از دست دادن این بازار مهم.

علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

در گفت‌وگوی جام‌جم با عضو هیات مدیره انجمن ملی تولیدکنندگان فولاد ایران بررسی شد

علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

در شش ماه اخیر، قیمت انواع فولاد در ایران تقریبا 70 درصد افزایش یافته و به گفته فعالان این صنعت، همچنان در مدار صعود قرار خواهد داشت. در این زمینه، جام‌جم گفت‌وگویی با سیدرضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران داشته و علل گرانی فولاد را بررسی کرده است.

تصویر علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

علت افزایش 70 درصدی قیمت انواع فولاد در کشورمان در سال جاری چیست؟

 

دلیل اول، سیاست‌های چین در تولید فولاد با کیفیت و کاهش حجم تولید این کشور در کنار افزایش تقاضای فولاد در سراسر جهان بود. این مساله سبب شد، تقاضای مواد اولیه نیز روند صعودی به خود بگیرد. بنابراین قیمت مواد اولیه مثل سنگ‌آهن افزایش یافت، هرچند بیشترین افزایش قیمت مربوط به الکترودهای کوره قوس الکتریکی بوده است.

 

میزان تاثیرگذاری فعالیت فولادی چین در تعیین قیمت جهانی چقدر است؟

 

این کشور تقریبا 50 درصد از فولاد جهان را تولید می‌کند. بنابراین حجم قابل توجهی از بازار در اختیار این کشور بود و قطعا هرگونه سیاستگذاری در این کشور تأثیر قابل توجهی در بازار بین‌المللی داشت. البته لازم به یادآوری است که حجم بالای تولید فولاد در این کشور، عاملی بود برای کاهش قیمت‌ جهانی تا جایی که حتی برخی تولیدکنندگان در دیگر نقاط جهان قابلیت رقابتی نداشتند و یک به یک از صحنه خارج شدند.

 

این درحالی است که سیاست‌های تولیدی چین از سال گذشته کمی متفاوت شده است، به این دلیل که چین سعی کرده با وضع قوانین جدید، میزان تولید فولاد بی‌کیفیت این کشور را کاهش دهد و به جای آن فولاد با استانداردهای بالا تولید کند. به این ترتیب، طبق برنامه‌ای که تعیین کردند، 150 میلیون تن از میزان تولید فولاد چین کاهش خواهد یافت که امسال 50 میلیون تن آن محقق شد. به این ترتیب، حجم قابل توجهی از تولید فولاد بازار یکباره کاهش یافت و روند افزایشی قیمت آغاز شد.

 

درباره تاثیر افزایش قیمت مربوط به الکترودهای کوره قوس الکتریکی بر قیمت فولاد، براساس اسناد موجود بخش کمی از تولید جهان به این ماده اولیه نیاز دارد.

 

بله، شما دقیق اشاره کردید. 70 درصد تولید فولاد سراسر جهان براساس کوره بلند و بدون استفاده از الکترود انجام می‌شود و 30 درصد با استفاده از الکترود تولید می‌شود، درحالی که این تناسب در کشورمان برعکس است، چون 75 درصد حجم تولید فولاد ایران با استفاده از الکترود است و 25 درصد با استفاده از شیوه‌های دیگر. به همین دلیل طبیعی است که افزایش قیمت الکترود در قیمت تمام شده فولاد تاثیرگذار باشد.

 

میزان افزایش قیمت الکترود چقدر بوده و چقدر در قیمت تمام شده تأثیر گذار بوده است؟

 

قیمت الکترود تا یک سال پیش 2000دلار بوده، اما یکباره به 33 هزار دلار افزایش یافته یعنی تقریبا 1500 درصد افزایش قیمت؛‌ پس حالا که ایران 75 درصد وابسته به این ماده اولیه است،‌ هزینه تولید فولاد به‌ازای هر کیلوگرم 500 تومان افزایش یافته است، این درحالی است که بسیاری از مواد افزودنی برای تولید فولاد طی همین دوره 50 درصد افزایش قیمت را ثبت کرده‌اند.

 

آیا دلیل مشخصی برای افزایش یکباره قیمت الکترود مطرح شده است؟

 

بله، براساس تحقیقاتی که انجام شده،‌ دو عامل اصلی باعث افزایش یکباره قیمت الکترود در بازار بین‌المللی است. اولین دلیل مربوط به افزایش تقاضا برای تولید باتری خودروهای برقی بوده که نیازمند ماده‌ای به نام گرافیت سوزنی (ماده اولیه تولید الکترود) است و دیگری مربوط به انحصاری شدن تولید این کالا به دست یک کارخانه خاص.

 

به نظر شما چرا افزایش قیمت فولاد مورد نیاز صنایع مختلف متفاوت بوده است؟

 

با توجه به رکود ساخت و ساز و نبود بودجه عمرانی به اندازه کافی محصولات طویل فولادی مثل میل‌گرد، تیرآهن و از این قبیل موارد تقاضای کمتری دارند و بازار اشباع شده است. به همین دلیل، طبیعی است که تأثیرپذیری متفاوتی هم داشته باشیم، درحالی که به دلیل تقاضای بالای انواع ورق فولادی در صنایع تولید کالاهای مصرفی مثل لوازم خانگی و خودرو شاهد تأثیرپذیری بالا در افزایش قیمت فولاد بوده‌ایم.

 

پیش‌بینی شما درباره ادامه روند صعودی قیمت فولاد در بازارهای بین‌المللی چیست؟

 

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، روند افزایش قیمت فولاد تا سه ماهه اول سال آینده میلادی تقریبا ثابت و با شیب بسیار ملایم است،‌ اما پس از آن روند افزایشی قیمت دوباره تجربه می‌شود، به صورتی که احتمالا 100 دلار افزایش قابل پیش‌بینی است که قیمت ریالی آن حدود کیلویی 400 تومان در بازارهای خارجی است.

 

جاذبه‌های جدید گردشگری

جشنواره ماهیگیری طعمه لذیذ برای قلاب صادرات نامرئی ایران

برگزاری و میزبانی برخی مسابقات ورزشی درسطح جهان علاوه بر جنبه ورزشی از اهمیت ویژه ای در جابجایی افراد و علاقمندان ورزش داشته و دارد این امتیاز باعث شده تا مسئولان و دست اندرکاران صنعت نوین گردشگری یا همان صادرات نامرئی نیز به این مسابقات علاقمند شده و از شور وهیجان هنگام برگزاری این بازیها به نفع توسعه و درآمدزایی در حرفه خود بهره گیرند.

صحبت از برگزاری رویدادهای بین المللی و بسیار پرسروصدا مثل المپیک یا جام جهانی نیست بلکه می توان حتی با چند ده هزار نفر علاقه مند برخی از رشته های ورزشی به مقصود رسید و بدون نیاز به زیرساخت های بسیار و پیچیده در راستای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد گردشگری گام برداشت.

یکی از این شاخه های ورزشی که البته اغلب در گوشه و کنار جهان برای بازنشسته ها و افراد ثروتمند جذاب بوده است ماهیگیری با قلاب است رشته ای که علاوه بر مفرح بودن می تواند باعث سفر گروههای کثیری از گردشگران حتی در بدترین شرایط آب و هوایی نیز باشد.

ایران مستعدترین کشور منطقه

در این زمینه رضا خوش سرور ، رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران می گوید: با توجه به چهار فصل بودن آب و هوای ایران و البته اقلیم بسیار مناسب کشورمان می توان ایران باستانی را به عنوان یکی از مستعد ترین کشورهای منطقه در برگزاری اینگونه تورهای تفریحی به دنیای گردشگری جهان معرفی کرد.

به عقیده این فعال گردشگری ورزشی سرمایه گذاری در گردشگری ورزشی ایران یکی از زودبازده ترین سرمایه گذاری ها و بازی برد برد برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این زمینه است.

خوس سرو می گوید: اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را بنگریم شاید ببینیم در بسیاری از موارد زیرساخت های مناسبی وجود ندارد اما از آنجا که هدف ما امکان دسترسی و استفاده برای همگان است می توانم بگویم بسیاری از رشته های ورزشی هستند که می توان آنها را دستمایه سفر کرد اما با کمترین هزینه ، برگزاری مسابقات دوی ماراتن یا حتی برگزاری مسابقات داخلی یا بین الملی ماهیگیری با قلاب از جمله رشته های ورزشی هستند که علاوه بر مفید بودن در توسعه گردشگری و جلب نظر گردشگران به نقطه ای خاص از کشورمان نیاز به سرمایه گذاری کلان ندارند و می توان حتی به نوعی از آنها به عنوان بنگاههای زودبازده یاد کرد.

وی در ادامه می گوید: دشت ها و کوهستان ها و دریاچه ها همه و همه به عنوان سرمایه ای خدادادی و بسیار مناسب دراختیار گردشگری ایران و بخصوص گردشگری ورزشی ایران قرار گرفته اند بصورتی که حتی به گفته دست اندرکاران گردشگری کویرهای ایران که به عنوان غیر قابل سکونت ترین نقاط ایران هستند امکان جذب گردشگران ورزشی را به خود داشته و دارند.

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره برگزاری مسابقات ماهیگیری برای جلب نظر گردشگران می گوید:  ورزش مفرح و بسیار جذاب ماهیگیری که در جامعه ورزشی کشورمان که علاقمندان بسیاری دارد و زیر نظر انجمنی با همین نام فعالیت می کنند بستری بسیار مناسب در زمینه رشد و گسترش صنعت گردشگری ورزشی کشور است.  هرچند امروزه شاهد برگزاری پراکنده اینگونه تورهای تفریحی در استانهای مختلف کشور هستیم اما اگر این تورها با برنامه ریزی هدفمند و متمرکز و دقیق تر انجام شوند شاهد رونق کسب وکار والبته گردشگری ایران در سراسر کشور خواهیم بود .

وی می افزاید: این شاخه از گردشگری ، هرگز فصل خاص یا گرما و سرما نمی شناسد و تنها محدودیت آن زمان تخم ریزی و تولید مثل ماهی هاست که انهم با ایجاد دریاچه های مصنوعی این محدودیت هم قابل برطرف شدن است.  بصورتی که دست اندرکاران  با ریختن تعدادی ماهی در دریاچه مورد نظر می توانند در هر فصل از سال اقدام به برگزاری اینگونه تورهای تفریحی کنند. به عنوان مثال حتی سال 1386 شاهد برگزاری اولین مسابقات ماهیگیری با قلاب در قم به عنوان شهری با جاذبه مذهبی و البته کویری ، بوده ایم.

مدیریت سفر با برگزاری اینگونه مسابقات ورزشی

خوش سرور در باره توانمندی ایران برای برگزاری اینگونه تورها نیز می گوید: هم اکنون طبق اطلاعات انجمن ماهیگیری کشور که زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی فعالیت می کند در کشورمان 25 استان در این زمینه قابلیت داشته و مشغول برگزاری مسابقات نیز هستند که می توان با هدفمند کردن این مسابقات و البته تبلیغات مناسب داخلی و خارجی نظر گردشگران را مناطق یادشده جلب کرد و علاوه بر ترویج ورزش به بحث رونق گردشگری نیز بپرداخت.

اما رئیس انجمن گردشگری ورزشی کشور درباره زیرساخت های مورد نیاز این نوع گردشگری می گوید: اگر قرار است در حوضچه های مصنوعی این تورها برگزار شود که بسیار کار ساده ای پیش رو داریم و با برپایی چادرها و استفاده از کانکس هایی می توان مسابقاتی در قالب تورهای یک یا دوروزه را تدارک دید اما اگر قرار است در محیط طبیعی فعالیت کنیم باید با توجه به رعایت اصول حفاظت از محیط زیست و البته اقلیم منطقه شرایط ابتدایی را فراهم کرد و نسبت با آزاد سازی ماهی در منطقه مورد نظر با نظارت مسئولان اقدام به برگزاری تورهای گردشگری در این زمینه انجام داد .

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره امتیاز برگزاری اینگونه مسابقات در گردشگری کشورمان می گوید : مهمترین امتیاز برگزاری اینگونه تورهای گردشگری ورزشی این است که می توانیم مدیریت سفر را برای هموطنان داخلی والبته گردشگران خارجی به اجرا بگذاریم و از تجمع گردشگران بخصوص در پیک سفر در نقطه ای از کشورمان جلوگیری کنیم.

خوش سرور در پایان می افزاید: برگزاری این نوع تورهای گردشگری ورزشی امری تازه و خارق العاده نیست بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مثل آمریکا، کره جنوبی، ژاپن ، فرانسه ، ایتالیا ، کانادا ، استرالیا و سوئیس سابقه داشته و هر ساله برگزار می شود که می تواند حتی از تجربیات این کشورها در زمینه برگزاری اینگونه مسابقات بین المللی که باعث حضور گردشگران در منطقه مورد نظرشان می شود نیز استفاده کرد.

نمونه های خارجی از این نوع گردشگری

به عنوان مثال کشور کره جنوبی هر ساله در فصل زمستان در منطقه HWACHEON که یکی از سردترین مناطق کره جنوبی است و تصور حضور چند صد هزار نفر به عنوان گردشگر در آن فصل از سال برایش سخت بوده با برگزاری جشنواره ماهی گیری روی یخ رودخانه که قطر آن به حدود 40 سانت می رسد گرمای خاصی به صنعت و اقتصاد کشور اهدا می کند. به گزارش مسئولین دولتی کره جنوبی هر ساله در این جشنواره حدود یک میلیون نفر شرکت کننده داخلی و خارجی شرکت می کنند و از یازده هزار سوراخ ایجاد شده روی یخ رودخانه مشغول صید 35 تن ماهی ریخته شده به آب در فضایی کاملا شاد و با امکانات بسیار مناسب اقامتی خواهند شد.

بنابراین کره جنوبی توانسته اقتصاد یخزده این شهر را در سردترین فصل سال با حضور گسترده گردشگران رونق بخشد  در حالی که ایران با داشتن امکانات بسیار مناسب گردشگری بخصوص در این زمینه بصورتی که در ماههای سردسال حتی در برخی از مناطق کشور باید کولر روشن کرد تا از دست گرما آسایش داشت ، بی توجه مانده .

طبق بررسی های انجام شده توسط سازمان جهانی گردشگری به ازای هر 7 نفر گردشگر یک فرصت شغلی در کشورهای گردشگرپذیر ایجاد می شود بنابراین اگر به همین جشنواره ماهیگیری درکره جنوبی توجه کنیم این کشور توانسته سالانه و با برگزاری این جشنواره تنها حدود 150 هزار شغل برای این شهر سردسیری ایجاد کند.

از موازی کاری بپرهیزیم

با نگاهی به برگزاری اینگونه تورهای گردشگری در گوشه وکنار جهان بخصوص کشور کره جنوبی در میابیم  برگزاری اینگونه جشنواره ها را می توان به عنوان بازی بردبرد برای صنعت گردشگری کشورهای مستعد دانست که با همکاری دوبخش ورزشی و البته گردشگری شکل خواهد گرفت، نه اینکه مثل حال حاضر کشورمان هر کدام از این بخش ها مشغول موازی کاری با دیگری هستند که حاصل این موازی کاریها برگزاری جشنواره های ماهیگیری با قلاب تنها با حضور یکصد خانوار در مناطق بکر ایران بوده در حالی که کشور سوئیس به عنوان نمونه در آخرین جشنواره ماهیگیری خود توانسته در یکی از دریاچه های بسیار کوچک این کشور سرسبز اروپایی 250 هزار نفر را به مدت دو شبانه روز در چادرهایشان میخکوب کند  و باعث رونق صنعت گردشگری آن منطقه بشود.

سفرنامه نویسی

نویسنده : عماد عزتی

آمار بیش از یک میلیاردی گردشگران در دهکده جهانی بیانگر آن است که این صنعت به سرعت در حال رشد و گسترش سراسر جهان است و بسیاری از صنایع را به خود وابسته کرده است ، از این رو همه کشورها علاقمند هستند سهم خود را از درآمد هنگفت این صنعت مفرح و البته روبه رشد افزایش دهند و تعداد بیشتری از گردشگران را به داخل مرز و بوم خود هدایت کنند.

راهکارهای مختلفی در این زمینه توسط دست اندرکاران و فعالان عرصه صادرات نامرئی معرفی شده که همه آنها در سراسر جهان به کار گرفته شده و نتایجی نیز به دنبال داشته اند اما نسخه ای واحد و مشترک برای توسعه گردشگری از گذشته های دور وجود داشته که به تازگی برخی از کشورهای پیشگام در گردشگری از آن استفاده کرده و نتایج بسیار مناسبی نیز به دست آورده اند.

این راهکار چیزی نیست به جز سفرنامه نویسی و ثبت خاطرات تلخ و شیرین سفرها و ماجراجویی هایمان که از زمان جاده ابریشم حتی دوران پارینه سنگی براساس سنگ نگاره های موجود در برخی نقاط جهان همراه بشر بوده و خواهد بود، اما امروزه این خاطره نویسی بیشتر در دنیای مجازی رونق داشته و به یاری گردشگری کشورهای مختلف آمده است. راهکاری که ژاپن ، استرالیا، ایالات متحده آمریکا و آلمان توانسته اند به خوبی از آن بهرمند شده و صادرات نامرئی خود را افزایش دهند.

خاطره ایران، کام گردشگران خارجی را شیرین می کند

چندی پیش در خبرهای مربوط به گردشگری ایران آمده بود که گروهی از گردشگران فرانسوی در قالب تور رالی پاریس – پکن از ایران گذشتند ، بطوری که حلاوت این حضور این گروه در ایران برای مسئولان گردشگری دولت دهم  بقدری بود که نکته ای ریز اما جدی از دید آنها و حتی جرایدی که این خبر را مخابره کرده بودند، بدورماند .

در خبرهای مربوط به حضور این ماجراجویان فرانسوی در قالب این تور رالی آمده بود ؛ شرکت فرانسوی برگزار کننده این تور بزرگ به دلیل تبلیغات غیر واقعی رسانه ها نسبت به امنیت داخلی ایران به سختی توانسته گردشگران و ماجراجویان شرکت کننده را متقاعد کند که ایران به عنوان مناسبت ترین راه  عبور طی مسیر است و می توانند با امنیت کامل از ایران عبور کنند.

نکته اینجاست که این تورگردان به سختی توانسته افراد مورد نظرش را راضی به عبور از ایران کند ، در حالی که امنیت داخلی ایران هم اکنون بسیار بالاتر از برخی همسایگان کشور است . بنابراین همان تصویرسازی غیر واقعی رسانه ها توانسته باعث نگرانی گردشگران مشتاق ورود به ایران باشد مشکلی که به دست خود همین افراد یعنی گردشگران به سادگی قابل برطرف شدن است و نیازمند هزینه ای گزاف برای تبلیغات بدون حاصل در کشورهای دیگر یا ساخت برنامه های پرهزینه تبلیغاتی نیست .

همه واقفیم برخی از کشورهای غربی با استفاده از قدرت رسانه ها سعی در ساختن تصویری غیر واقعی از تمدن ایران زمین در ذهن گردشگران داشته و دارند که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت برخی از دست اندرکاران صنعت گردشگری طی دوران گذشته این موضوع جدی گرفته نشد اما حالا که دولت یازدهم با شعار توسعه گردشگری روی کار آمده و سازمان میراث فرهنگی سخن از رونق گردشگری در آینده ای نزدیک می گوید به جاست که با استفاده از همین قدرت یعنی رسانه ها و دنیای مجازی تصویری واقعی و دقیق از ایران برای جهان مخابره کنیم .

اما چگونه؟

همانطور که می دانیم، گردشگران امروزی قبل از سفرشان سعی می کنند در دنیای مجازی سری به مقصدشان بزنند و از امکانات و شرایط اجتماعی آن کشور اطلاعاتی کاربردی را به دست آورند، اما متاسفانه هم اکنون اطلاعات گردشگری تمدن ایران زمین در دنیای مجازی بسیار اندک و بعضا صحیح نیست.

 

 بنابراین اگر ایران بتواند در این دنیا نیز به قدر کافی حضور داشته باشد و واقعیت موجود ایران را برای علاقمندان و ماجراجویانی که قصد سفر به ایران را دارند شرح دهد  بدون تردید سوء نیت دیگران بی اثر شده و صنعت گردشگری ایران با توجه به امکانات و جاذبه های کشورمان رونقی دوچندان را به خود ببیند. لازم نیست برای اینکار مسئولان امر آستین بالا زده و وارد کارزار گردشگری شوند بلکه کافی است که فقط بستر سازی کنند و با استفاده از تجربیات کشورهایی مثل ژاپن ، وظیفه تولید مطالب مفید گردشگری کشورمان را برعهده گردشگرانی که از ایران بازدید کرده اند گذاشته و اجازه دهند آنها با زبان عامیانه و محلی خود وارد عمل شوند نه اینکه از ادبیات خشک تبلیغاتی برای جلب نظر گردشگران دیگر استفاده کنیم،.

پس می توانیم با استفاده از گردشگران همان تور پاریس – پکن کار را شروع کرد . همگی می دانیم اطلاعات گردشگرانی که به ایران وارد می شوند در سفارتخانه های کشورمان موجود است، بنابراین رایزانان فرهنگی ایران بخصوص در کشور فرانسه با ایجاد انگیزه هایی مانند ارسال جوایزی نفیس از صنایع دستی ایران برای شرکت کنندگان در تورد یاد شده و برقراری ارتباط با این گردشگران از آنها برای ثبت خاطراتشان در دنیای مجازی دعوت کرده و با انتشار این خاطرات مستند جلوی سم پاشی برخی از کشورها علیه جاذبه های کشور ایران را بگیرندتا این روش به استراتژی مفیدی برای گردشگری ایران تبدیل شود.

خاطراتی که کام گردشگری ژاپن را شیرین کرد

حفظ جایگاه و رشد صنعت گردشگری دربین کشورهای دارای جاذبه های گردشگری به قدری جدی است که حتی کشورهایی چون چین، ژاپن و استرالیا  نیز که به عنوان کشورهایی مهم در صنعت گردشگری شناخته شده اند دست از کار نکشیده اند و برای رونق هرچه بیشتر این صنعت در منطقه شان تلاش می کنند به عنوان مثال می توان از آخرین ابتکار کشور ژاپن برای احیای صنعت گردشگری خود پس از حادثه ناگوار فوکوشیما یاد کرد که طی دو مرحله و با برنامه ریزی بسیار دقیق و منطقی توانسته جانی تازه به صنعت گردشگری سرزمین آفتاب ببخشد.

 بسیاری از گردشگران که قصد سفر به ژاپن را داشتند به دلیل مشکلات زیست محیطی به وجود آمده مقصد سفرشان را به نقطه ای دیگر در این کره خاکی تغییر دادند و سرزمین شکوفه های گیلاس را از فهرست مقاصد سفرشان خارج کردند با این اتفاق صنعت گردشگری ژاپن دچار مشکلات عمده ای شد. اما مسئولان گردشگری ژاپن با ابتکاری جالب دوباره نظر این گروه را به سرزمین آفتاب جلب کردند و هم اکنون هم برای تحقق اهدافشان گام بعدی را برداشته اند.

اینگونه که سفارت خانه های ژاپن و بخصوص رایزنان فرهنگی این کشور بازارهای مهم صنعت گردشگریشان را انتخاب کرده و با تبلیغات گسترده ای در جراید و رسانه های کشورهای هدف گردشگری، دوباره نام ژاپن را در ذهن گردشگران آن منطقه و آنهایی که چمدان سفر بسته اند زنده نگاه داشتند. همین موضوع باعث شد تا تعدادی دوباره برای گذراندن تعطیلات خود به سرزمین آفتاب سفر کنند.

ژاپنی ها با تدارک بروشورهایی بسیار جالب این مسافران را تشویق به نوشتن خاطراتشان در دنیای مجازی کردند؛ به این صورت که فقط کافی بود تا این گردشگران خاطراتشان و تعدادی از عکس های یادگاری از سفر به سرزمین آفتاب را در وب لاگ های شخصی یا حتی وب سایت های گردشگری معرفی شده در بروشورها ثبت کنند و آدرس نوشته را برای مرکز معرفی شده توسط دولت ژاپن بفرستند .

دست اندرکاران و فعالان گردشگری ژاپن چه دولتی و چه خصوصی با ارایه یکهزار جایزه نفیس برای گردشگرانی که در این طرح شرکت کرده بودند انگیزه لازم برای شرکت هرچه بیشتر گردشگران در طرح یاد شده ایجاد و بسیاری را وادار به ثبت خاطرات سفرشان به سرزمین آفتاب در دنیای مجازی کردند.جالب اینجاست که جایزه این مسابقه نیز سفر رایگان خانواده شرکت کنندگان به ژاپن تعیین شده بود. همین موضوع باعث تولید شدن حجم انبوهی از اطلاعات درباره گردشگری و جاذبه های ژاپن شد و همگان اتفاقات ناگوار فوکوشیما را فراموش کردند و دوباره گردشگری ژاپن رونق گرفت.

سفر ارزان قیمت به بالی

ده قانون طلایی برای لذت رایگان هنگام سفر به جزیره بالی

درمیان ما کمتر کسی هست که آرزوی سفر به جزایر بالی را نداشته و در ذهن خود رویای این سفر را نپرورانده باشد، بی شک یکی از عکس های زیبای این سواحل را در جراید و تبلیغات گردشگری اینترنتی دیده اید ویلاهای زیبا و سواحل بسیار تمیز همه و همه برای جلب توجه هر گردشگری سراسر دهکده جهانی کافی خواهد بود.

هیجان سفر به این منطقه زیبا روی کره زمین هرگز از ذهن ما خارج نشده و باعث پرکشیدن ذهنمان به آن منطقه زیبا می شود اما ناگهان فکر هزینه های این سفر رویایی بسیاری از ما را از ادامه رویاپردازی منصرف کرده و راهی نقطه ای دیگر از کره زمین خواهیم شد.

نگران نباشید ما ده توصیه برای شما داریم که می توانید با استفاده از آنها رایگان از سفرتان به جزیره بالی لذت ببرید. هرچند بالی همیشه در ذهن ما فقط محل اقامت ثروتمندان بوده اما با عمل به قوانین طلایی ما خواهید دید که اصلا اینگونه نیست و با کمی مدیریت و آشنایی با منطقه می توانید با هربودجه ای از این سفر رویایی لذت ببرید.

 البته به یاد داشته باشید که هزینه اقامت و رسیدن به این جزایر را می پردازید . لازم به یاد آوری است که با هر بودجه ای می توانید محل اقامت خود را در بالی انتخاب کنید و با استفاده از تخفیف های ویژه خطوط هوایی یا دریایی خودتان را با هزینه ای بسیار اندک به بالی برسانید. پس نگران این بخش از سفر خود نباشید. خوب حالا که به این جزیره رویایی رسیدید دیگر نگران هزینه ها نباشید و بقیه را مهمان کسب و کار باشید. پس چمدان را ببندید و به توصیه های کسب و کاری ما عمل کنید تا با هم به بالی سفر کنیم البته با تفریحاتی رایگان!!!

1.       از سواحل زیبای بالی رایگان لذت ببرید

از زمانی که بالی به عنوان مقصد گردشگری به دنیای ماجراجویی معرفی شده و خورشید همچنان سواحل زیبای آن را گرم می کند گردشگران علاقمند به سفر و بازدید از دیدنی های این جزیره بوده اند. بسیاری از سواحل این منطقه توریستی رایگان در اختیار علاقمندان و گردشگران بوده اند و دولت و دست اندرکاران گردشگری هم امکانات رفاهی رایگانی را برای جلب نظر هرچه بیشتر گردشگران به این مناطق را فراهم کرده اند. شنا، ساختن قلعه های شنی، آفتاب گرفتن کنار ساحل، بازی های ساحلی ، بادبادک بازی ، تمرینات صبحگاهی یوگا و همچنین تماشای غروب و طلوع خورشید از جاذبه های مهیج رایگان سواحل این جزیره برای گردشگران است. ولی هرگز فراموش نکنید که قبل از پریدن داخل آب به پرچم  هشدار دهنده وضعیت آب توجه کامل داشته باشید تا تفریحات رایگان شما به تخت بیمارستان منتهی نشود.

به عنوان مثال در ساحل seminyak انتهای جاده شماره 66 هر شب قبل از غروب خورشید، صدها گردشگر از سراسر جهان دور هم جمع می شوند و با بازیهایی چون بدمینتون، والیبال ساحلی و نواختن موسیقی محلی کشورشان تا طلوع دوباره خورشید از سفر خود لذت می برند که حال و هوایی بسیار جذاب برای هر گردشگری با جیب خالی فراهم می کند . البته ساحل sanur نیز فقط ایام تعطیلات آخر هفته چنین امکانات رایگان را همراه با امکانات رفاهی در اختیار علاقمندان و ماجراجویانی چون شما  قرار می دهد.

2.       یک وعده شام ارزان قیمت در بازارهای محلی

از اتاق هتل هنگام غروب بیرون بزنید و از تعداد بی شماری غذاهای محلی که در بازارهای محلی تهیه می شوند لذت ببرید. طبق رسوم و آداب قدیمی مردم این جزیره، هر شب درمحله های مختلف بالی بازارهای شبانه ای برپاست که هم برای خرید سوغاتی مناسب است و هم برای لذت بردن از یک وعده غذای خوشمزه محلی و البته بسیار ارزان قیمت یا در حد رایگان . همانطور که می دانید خورد و خوراک در سفرها همیشه از نگرانی های گردشگران است و هزینه های مربوط به آن شاید در برخی کشورها بسیار گران باشد و هزینه قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص می دهد اما این بازارهای شبانه بالی امکان خوردن یک وعده شام واقعا ارزان قیمت را برای گردشگران فراهم کرده اند. منطقه seminyak و sanur بهترین بازارهای شبانه را دارند و غذاهای بسیار خوشمزه محلی مثل انواع کباب، مرغ بریان، ماهی ، سوپ ، انواع نودل با سبزیجات و شیرینی در کنار میوه های استوایی در این بازارهای شبانه فروخته می شود و شما می توانید با کمتر از 4 دلار وعده غذایی بسیار کامل همراه با دسر و نوشیدنی میل کنید ؛ این مبلغ برای اکثر گردشگران بسیار ارزان و در حقیقت رایگان است. نگران آلودگی و بهداشت این غذاها نباشید چون آنها بسیار تازه تهیه می شوند و چیزی برای فرداشب باقی نمی ماند.

3.       موسیقی و رقص های محلی در بالی

اجرای موسیقی زنده و رقص های سنتی جزو جدایی ناپذیر فرهنگ ساکنان اندونزی و البته جزیره بالی است بطوری که هر شب در گوشه و کنار سواحل این جزیره مراسمی به صورت رایگان برگزار می شود. این مراسم که در حقیقت برای جشن ها ، تشعیع جنازه و تولد نوزاد برپا می شود هر شب در قسمتی از جزیره می تواند شما را به خود جلب کند . پس نگران از دست دادن آنها در طول سفرتان نباشید. اگرچه با انبوهی از تبلیغات تورهای بازدید از این مراسم مواجه خواهید شد اما عجله نکنید و زود دست به جیب نشوید کافی است که کنار ساحل کمی قدم بزنید و منتظر بمانید تا یکی از این مراسم سنتی را ببینید و صد البته که سازمان گردشگری بالی نیز اقدام به برپایی مراکزی رایگان برای تماشای اینگونه مراسم و تجمع گردشگران کرده است. حالا پس از میل کردن یک وعده شام خوشمزه محلی به سمت ساحل قدم بزنید تا مجانی از دیدن این مراسم سنتی لذت ببرید.

مراکز آموزش sanur و ubud gamelan جزو مراکز آموزشی رقصهای سنتی بالی هستند ، کافی است که حدود ساعت 8 شب به نزدیکی یکی از این دو مرکز برسید یقین داشته باشید که مسئولان این مراکز از شما برای تماشای تمرینات شاگردانشان دعوت و با نوشیدنی خنکی از شما پذیرایی می کنند.  هرگز دست رد به سینه این دعوت نزنید چون فرصت طلایی را از دست داده اید. شما می توانید از مسئول پذیرش هتل در مورد این جشن های هفتگی نزدیک هتل محل اقامت خود نیز اطلاع کسب کنید.

4.       سری به کارگاههای مجسمه سازی و هنری بزنید

بطور کلی صنایع دستی و پیکره تراشی در این جزیره رونق بسیار دارد و اگرچه قیمت این مصنوعات در بازار فروش بسیار گران هستند اما شما می توانید به صورت رایگان از مراحل تولید آنها بازدید کنید. کارگاههای مجسمه سازی و صنایع دستی که بین دو روستای sanur و ubud واقع شده اند همگی به عنوان جاذبه هایی رایگان برای گردشگران هستند. به عنوان مثال 20 کیلومتری شمال روستای Batuan تعداد زیادی از کارگاههای پیکرده تراشی و مجسمه های سنگی می تواند ساعت ها هر گردشگری را مجانی به خود مشغول می کند. صنعت گران  این منطقه در کارخانه های ریسندگی و بافندگی علاوه بر مجسمه های سنگی، پارچه های بسیار زیبایی هم تولید می کند با کمی حوصله می توانید بهترین سوغات را با ارزان ترین قیمت تهیه کنید. مصنوعات ساخته شده در کارگاههای این منطقه آنقدر متنوع هستند که اگر واقعا قصد دارید از تمامی کارگاهها بازدید کنید یک هفته باید در این منطقه اقامت کنید.

5.       مراکز آموزش نقاشی و تولید آثار هنری بالی

اگر اهل هنر نقاشی هستید بدون شک آثار معروفی از این منطقه را دیده اید . بطور کلی نقاشی منطقه از شهرت جهانی برخوردار است بنابراین آموزشگاهها و مراکز هنری بسیاری آماده سرگرم کردن شما علاقمند به هنر نقاشی خواهند بود ubud به عنوان مرکز نقاشی بالی به جهان معرفی شده است. پس اگر هنرمند گردشگر هستید می توانید در این آتلیه ها با تمام سبک های نقاشی در بالی آشنا شوید البته گاهی می توانید دست به قلم شوید و اثری در بالی خلق کنید.

6.       با ساکنان این جزیره زیبا چای بنوشید

بطور کلی هر منطقه در این کره خاکی دارای نوشیدنی های سنتی و محلی مخصوص به خود است. جزیره بالی هم نوشیدنی های مخصوص به خود زیاد دارد که اکثرا خواص دارویی دارند. بنابراین می توانید در کنار یکی از ساکنان محلی بالی چند فنجان چای محلی یا نوشیدنی هایی گیاهی بنوشید بی آنکه نگران صورتحساب باشید. این تفریح که همانند مراسم چای در چین و ژاپن حالت سنتی به خود گرفته با این روش برای شما که اقتصادی سفر می کنید هیچ هزینه ای نخواهد داشت، ولی خاطراتی شیرین و بیاد ماندی به شما هدیه می دهد. به یاد داشته باشید که در این مراسم نوبت نوشیدن را رعایت کنید چون هر دوی شما (مهمان و میزبان) باید از یک فنجان بنوشید.

7.       لذت بازدید از کارخانه تولید نمک دریایی

یکی از صنایع رایج این جزیره زیبا تولید نمک از دریاست که راز و رمز این کار سالهاست سینه به سینه بین مردم منطقه نسل به نسل منتقل شده است ؛ اینبار شما می توانید از این راز و رمز ها سردرآورید و از نزدیک این مراحل را نظاره گر باشید و گاهی هم آستین بالا بزنید و همکاری کنید. اگر مدتی کنار مراکز تولید نمک بایستید حتما دعوت به کار می شوید این تجربه برای گردشگران تجربه ای نمکی خواهد بود  و اینجاست که سختی تولید نمک را خواهید چشید. در این تفریح می توانید عکس های به یادماندی بسیاری تهیه کنید و به عنوان خاطراتی بامزه همراه خود به منزل ببرید.

کارگاههای تولید نمک AMED و GARAM در واقع از معروفترین کارگاههای تولید نمک در بالی هستند که هر ساله تعداد زیادی گردشگران را  به سمت خود خود جلب می کنند اگر علاقمند به تجربه کار در کارگاه تولید نمک از دریا هستید می توانید یک روز کامل همراه کارگران این کارگاهها، نمک تولید کنید و در انتهای روزکاری وعده غذایی رایگان اما خوشمزه دریافت کنید.

8.       عکاسی از قایق های بادبانی رنگارنگ

اگر در ماههای آگوست تا اکتبر یعنی از مرداد تا آبان به این جزیره گرمسیری سفر می کنید حتما این تفریح رایگان را جزو برنامه های خود قرار دهید، این فصل که در واقع فصل ماهیگیری برای بومیان جزیره بالی است و دل به دریا می زنند با قایق های رنگارنگ خود صحنه هایی خارق العاده را برای عکاسی در اختیار شما خواهند گذاشت. این قایق های بادبانی با بادبانهای رنگارنگ خود  همانند دست های بزرگ ماهی های رنگارنگ روی امواج دریا شناور شده و این سو و آن سو می روند. اگر تا بعداظهر تحمل کنید وقتی این قایق ها به ساحل بازمی گردند می توانید ماهی مورد علاقه خود را تازه تازه به قیمتی بسیار مناسب بخرید و روی آتش کنار ساحل کباب کنید و طعم واقعی ماهی تازه را در بالی تجربه کنید.

9.       شرکت در جشنواره هندوهای ساکن بالی

همانطور که قبلا هم گفته شد در روزهای خاصی از هفته و همچنین ایام مذهبی گروهی از هندوهای ساکن این جزیره رویایی با برپایی جشنی مذهبی از معبد در مرکز شهر به سمت دریا حرکت می کنند و در کنار ساحل مراسم آیینی خود را ادامه می دهند. این مراسم بیشتر هنگام سوزاندن اجساد توجه گردشگران را به خود جلب می کند . البته مراسم مذهبی بسیاری در ماه مارس یعنی اسفند و فروردین هر سال انجام می شود بنابراین در این ماه هرگز اینگونه جشن های سنتی را از دست ندهید برای بازدید از اینگونه مراسم می توانید به سواحل SANUR، KUTA، SEMINYAK وCANGU بروید و از این مراسم مذهبی لذت ببرید و البته تعدادی عکس یادگاری نیز همراه خود بیاورید.

10.   قدم زدن در باغها و پارک های بالی

بطور کلی جزیره بالی معروف به مناظر طبیعی و خیره کننده از نظر پوشش گیاهی منطقه است بنابراین با یک دست لباس راحت و خنک و البته کفش های مناسب، قدم زدن در این پارک ها و باغ ها را تجربه کنید و از دیدن این مناظر زیبا و بی نظیر رایگان لذت ببرید. اکثر پارک ها و هتل ها فضای سبز خود را رایگان در اختیار گردشگران قرار داده اند اگر علاقمند به این تفریح رایگان هستید می توانید در مناطق SANUR وTJAMPUAN و کنار رودخانه WOS حتی از باغ های خصوصی هم دیدن کنید و عکس های زیبایی از طبیعت آنجا بگیرید.

 حالاکه از این ده دستور طلایی مطلع شدید می توانید با استفاده از این راهکارها سفر خوشی را در بالی تجربه کنید البته با کمترین هزینه و پس انداز خود را برای سفرهای آتی نگهدارید، هرچند کسب و کار راهکارهای زیادی برای ارزان سفر کردن شما به گوشه و کنار دهکده جهانی ارایه خواهد داد.

نقش گمرک در گردشگری

سیاست های جدید دولت در زمینه توسعه گردشگری بسیاری از فعالان و دست اندرکاران بخش خصوصی داخلی وخارجی را مشتاق به حضور در بازار صادرات نامرئی کشورمان کرده است به نوعی که علاوه بر ایجاد انگیزه سفر بین گردشگران بین المللی برخی از سرمایه گذاران خارجی نیز برای حضور در بازار بکر و بسیار مستعد گردشگری ایران نیز تشویق شده اند و از گوشه وکنار خبر از حضور گروههای مختلف در این زمینه به گوش می رسد.

هتل سازی ، ایجاد جاذبه های نوین ، از جمله جاذبه های مورد نظر اینگونه سرمایه گذاران در صنعت گردشگری ایران بوده که هم اکنون نشانه هایی از حضور کشور اسپانیا ، ایتالیا و البته برخی از کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس در این زمینه وجود دارد و براساس آمارهای منتشر شده از سوی دیگر کشورها نیز تقاضاهایی در زمینه سرمایه گذاری صنعت گردشگری مطرح شده است.

هرچند این اتفاق بسیار میمون یکی از آرزوهای دیرینه گردشگری ایران و البته موفقیتی برای دست اندرکاران دولت یازدهم به شمار می رود اما به راستی ایران با توجه به این امر قوانین مربوطه را تدارک دیده است و زمینه های سرمایه گذاری خارجی در کشورمان مهیاست ؟

اگر بحث قانون گذاری بگذریم یکی از ارگان هایی که می توان در جهت توسعه حضور سرمایه گذران خارجی در کشور مفید بوده و نقش مهمی را ایفا کند گمرک جمهوری اسلامی ایران است . سازمان یا ارگانی که با تصمیمات و قوانینی که وضع می کند می تواند علاوه بر همسویی با سیاست های کلان گردشگری کشورمان در زمینه اشتیاق حضور سرمایه گذاران خارجی به عنوان نقش کلیدی وارد عمل شود.

جای تردید نیست که این سازمان راسا نمی تواند وارد عمل شده و خود تصمیم گیری کند اما به جاست که سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشورمان به عنوان سکاندار توسعه گردشگری و البته رونق صادرات نامرئی از این فرصت و امتیاز گمرک استفاده کرده و با ارایه راهکارها و درخواست از مجلس و دولت زمینه ساز تصمیمگیری های مفیدی در زمینه ورود تجهیزات و لوازم مربوط به سرمایه گذاری های صنعت گردشگری باشد.

همانگونه که دولت جمهوری اسلامی ایران هم اکنون برای حمایت از برخی تولید کنندگان عمده کشورمان با وضع قوانینی معافیت های گمرکی مناسبی را برایشان قایل شده می توانیم انتظار داشته باشیم این امتیاز برای حضور گسترده سرمایه گذاران خارجی که قصد سرمایه گذاری در زمینه گردشگری دارند به کار گرفته شود نه اینکه به عنوان مثال قطعات مورد نیاز یک شهربازی با تعرفه اسبابازی وارد کشورد شود، یا اینکه کاغذبازی های موجود باعث کاهش انگیز حضور سرمایه گذاران در صنعت گردشگری کشورمان باشد.

امیدواریم برای تحقق سیاست های توسعه گردشگری دولت یازده شرایط به گونه ای برقرار شود که علاوه بر حفظ منافع ملی کشورمان طبق قوانین درب گمرک جمهوری اسلامی ایران برای ورود تجهیزات ولوازمی که برای احداث و یا راه اندازی پروژه های عظیم گردشگری کشور مورد نیاز است باز باشد.

 

روستاها ؛ فرصتی برای توسعه پایدار

نگاهی جایگاه گردشگری روستایی در ایران

سادگی ، تحرک و شادابی زندگی با انقلاب صنعتی رفته رفته جای خود را به تجمل و زندگی ماشین داد تا اینکه پس از چند دهه دوباره بشر برای بازیابی آرامش و استراحت هنگام تعطیلات از دنیای شهری به سوی روستاها روی آورد.

همین موضوع باعث شد تا تقاضایی نوین برای سفرهای زندگی شهری انسان شکل گیرد و راهکاری برای توسعه گردشگری شد. گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی اجتماعی، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و اروپا شکل گرفت. پیش از آن هم مناطق روستایی برای فعالیت‌های تفریحی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما شرکت در این فعالیت‌های تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود. در قرن نوزدهم و بیستم به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابه‌جایی، راه‌یابی به روستاها آسان شد. رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال ۱۹۴۵ آغاز شد. در این زمان گردشگری روستایی شاهد رشدی چشمگیر و گردشگری بین‌المللی نیز شاهد رشد جمعیت بود و افزایش تقاضا برای گردشگری روستایی تا اندازه‌ای منجر به توسعه گردشگری شد.

هرچند هنوز بسیاری از کارشناسان در زمینه تعریف گردشگری روستایی به توافق نهایی نرسیده اند اما نمونه‌های زیادی از انجام فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی وجود دارد و می توان آنها را اینگونه برشمرد: فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت، جشنواره‌ها، وقایع میراث، جاذبه‌های مبتنی بر جامعه‌ بومی، گردشگری کشاورزی، نمایشگاه‌های هنری و صنایع دستی ، تئاتر اجتماع محلی که همه و همه در غالب گردشگری روستایی انجام می پذیرند و همه این موارد باعث شده گردشگری روستایی به عنوان فلسفه‌ ای برای توسعه روستایی نیز مطرح شود که این جنبه دارای سه دیدگاه مهم است: از یک دیدگاه، گردشگری راهبردی برای توسعه روستایی و انعکاس دهنده ویژگی‌های محیط روستایی است. دیدگاه دیگر گردشگری را ابزار و سیاستی برای باز ساخت اقتصاد روستایی می‌شناسد. بعضی نیز گردشگری را سیاست و ابزاری برای توسعه روستایی پایدار قلمداد کرده‌اند.

گردشگری روستایی راهبردی برای توسعه اقتصادی 

علی حسین پور کارشناس گردشگری ، درباره صنعت گردشگری  جایگاه آن در جوامع امروزی  می گوید: اقتصاد توریسم بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدودیت منابع درآمدی دارای اقتصاد ناکارآمد هستند، حال می‌رود تا توسط بسیاری از کشور‌های در حال توسعه به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی تبدیل شود.

وی با اشاره به اهمیت توسعه گردشگری روستایی در بهبود کیفیت زندگی و اقتصاد روستاهای کشور می افزاید: اگر درآمد برخی از کشورهای جنوب شرقی آسیا را که امروز به قطب های صنعتی و اقتصادی جهان تبدیل شده اند ارزیابی کنیم به راحتی مشاهده می‌شود که بخش بزرگی از این منابع مالی از طریق اقتصاد توریسم پویا در این کشورها به دست آمده است و این چیزی نیست جز اینکه کشورهای فوق صنعت گردشگری و نقش آن را در اقتصاد امروز درک کرده‌اند.

این کارشناس ضمن تاکید بر توسعه گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی جهان است.

حسین پور تصریح کرد: یکی از راهبردهای که اخیرا در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است، توجه و تاکید بر توریسم در نواحی روستایی دارای پتانسیل و زیرساخت‌های لازم جهت گسترش گردشگری است.

از سوی دیگر قربان عباسی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان نیز درباره گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی نیز از جمله انواع گردشگری است که در دیگر کشورها از جذابیت و سودآوری بسیاری برخوردار است وکشور ایران و به ویژه استان گلستان در این زمینه پتانسیل های قابل توجه ای دارد که در صورت توجه و بالفعل نمودن آن شاهد تحول جدی در روند توسعه گردشگری ایران زمین خواهیم بود و جاذبه هایی نظیر طبیعت، آب و هوا ، اماکن تاریخی و مذهبی ، مزارع ، کوهستان ها و منابع آبی روستاها می توانند در این زمینه نقش داشته باشند.

وی ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری روستایی در روستاهای هدف ایران تصریح کرد: در این راستا باید به توریسم روستایی به عنوان یک راهبرد اثر بخش برای توسعه اقتصادی نگریست و به جوامع روستایی برای سازماندهی ساخت‌ها و تبیین کارکردهای توریسم روستایی و هدایت آنها در جهت دستیابی به اهداف رشد و توسعه جامعه محلی کمک کرد و در این صورت است که می‌توان به رشد و تنوع بخشی اقتصادی جوامع روستایی امیدوار شد .

عباسی یکی از راهکارهای توسعه گردشگری روستایی را استفاده از امکانات دنیای مجازی می داند و می گوید: جایگاه دنیای مجازی در زندگی امروز ما قابل انکار نیست بنابراین می توانیم با معرفی جاذبه های بکر روستاهایمان برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد انگیزه کنیم و آنها را به منطقه مورد نظر خود با رعایت تمام حقوق حفاظت از محیط زیست دعوت نماییم.

گلستان ؛ پایتخت گردشگری روستایی کشور

معاون عمرانی استاندار گلستان درباره پتانسیل موجود در توسعه گردشگری روستایی کشور می گوید: استان گلستان به دلیل جاذبه‎های طبیعی، فرهنگی، تاریخی و مذهبی واقع در محدوده روستاها، می‎تواند به پایتخت گردشگری روستایی کشور تبدیل شود.

عبدالرضا دادبود ؛ رئیس کارگروه گردشگری استان گلستان خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره‎های گوناگون در ایام مختلف سال و استقبال بسیار صورت گرفته از این جشنواره‎ها، ظرفیت استان در حوزه گردشگری روستایی را عیان کرده و اکنون نیاز است با برگزاری نشست‎های کارشناسی، تصمیمات لازم را در راستای استفاده از این ظرفیت‎ها برای جذب گردشگر اتخاذ کرد.

دادبود افزود: در بحث‎های مرتبط با گردشگری علی‎الخصوص گردشگری روستایی علاوه بر استفاده از این ظرفیت برای معرفی استان، باید به بحث اقتصاد گردشگری نیز توجه لازم را داشت به نحوی که فعالیت‎ها در نهایت سبب کسب درآمد و ایجاد تحول اقتصادی در زندگی روستائیان و فعالان این حوزه شود.

قائم مقام ستاد تسهیلات سفرهای استان گلستان اظهار داشت: ارائه آموزش‎های لازم به روستائیان و فعالان حوزه گردشگری روستایی، صیانت از جاذبه‎های طبیعی و فرهنگی و تاریخی و مذهبی روستاها، شناساندن بیش از پیش جاذبه‎های گردشگری روستایی استان، هماهنگی با تورهای گردشگری مطرح کشور و … می‎تواند به عنوان نقشه راه در حوزه گردشگری روستایی مدنظر باشد.

«بزم» پاتوق گردشگران خارجی

اگر از تمام امتیازات مطرح شده و اما اگرها درباره گردشگری روستایی بگذریم بیشتر فعالان و دست اندرکاران عرصه گردشگری علاقمند هستند نمونه ای عینی و شاهد مثالی در این زمینه داشته باشند که بدون تردید با نام روستای «بزم» در استان فارس برخورد خواهند کرد . روستایی که کمتر از یک دهه پیش حتی مردم شیراز زیاد از آن نمی دانستند و هم اکنون شهرت آن خارج از مرزهای کشورمان و بیش از 40 کشور دنیا به گوش می رسد.

شهرتی که به واسطه مهمان نوازی عباس برزگر، یکی از روستائیان در پناه دادن به دو گردشگر آلمانی که با موتور سفر می کردند ، کلید خورد و هم اکنون «بزم» را به عنوان پاتوق گردشگران خارجی معروف کرده است و خبرنگاران شبکه های تلویزیونی خارجی از کشورهایی چون آلمان، تایلند و روسیه از آن سخن گفته اند.

عباس برزگر بنیان گذار گردشگری روستایی در «بزم» ضمن تاکید بر اینکه تمامی روستاهای ایران قابلیت استفاده و بهره برداری در زمینه توسعه گردشگری روستایی را دارند، می گوید: این نوع گردشگری نیازمند حمایت سازمان میراث فرهنگی و البته مسئولان امر است و می تواند از مهاجرت روستائیان به شهرهای مختلف کشور جلوگیری کند.

بنابراین بجاست که مسئولان امر بخصوص سازمان میراث فرهنگی به این مهم توجه ویژه داشته باشند و با استفاده از ابتکار عمل جامعه بومی روستا ابتدا به فرهنگ سازی در زمینه توسعه گردشگری روستایی گام بردارند تا بتوانیم با ایجاد اشتغال علاوه بر حفظ و حراست از آئین و فرهنگ روستایی کشورمان در زمینه جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز اقدام نماییم.

 

گردشگری مذهبی

عاشورای حسینی فرصتی برای توسعه گردشگری

همانطور که می دانیم صنعت گردشگری یکی از پررونق ترین صنایع جهان حتی در دوران رکود اقتصادی بوده است و همواره با سرعت به رشد و توسعه خود ادامه می دهد. این صنعت پررونق بنا به نیازهای بشر به شاخه ها و زیرشاخه های بسیار گسترده ای تقسیم شده که هر یک از آنها سالانه صدها هزار نفر را وادار به بستن چمدانهایشان می کند و راهی دیاری ناشناخته در گوشه و کنار دهکده جهانی می شود.

یکی از زیر شاخه های گردشگی که هم اکنون بسیاری از کشورها نیز به آن توجه نشان داده اند بحث گردشگری مذهبی است ، ایران، عربستان ، ایتالیا ، تبت ، هندوستان ، فرانسه، تایلند و فلسطین  با توجه به جاذبه های مذهبی که در درون مرزهایشان وجود دارد هم اکنون در صدر جدول گردشگری مذهبی جهان واقع شده اند و سالانه میلیون ها گردشگر را به خود جلب می کنند.

این در حالی است که  با توجه به حدود یک میلیارد و دویست میلیون نفر مسلمانی که در این کره خاکی زندگی می کنند، بحث گردشگری مذهبی بین مسلمانان رونق بیشتری داشته و دیگر کشورها که از ادیان دیگری پیروی می کنند همواره با ایجاد شرایط مناسب (گردشگری حلال) برای جذب گردشگران مسلمان در تلاش هستند تا سهم خود را در این شاخه نیز افزایش دهند و بتوانند با بهره گیری از دستورات الهی دین اسلام شرایط حضور گردشگران مسلمان را نیز در منطقه خود فراهم کنند. در این زمینه می توان به کشورهایی مثل تایلند، انگلستان ، استرالیا اشاره کرد که با ایجاد شرایط مناسب گردشگران مسلمان با نام گردشگری حلال توانسته اند سهم گردشگری خود از جهان اسلام را تقویت نمایند.

اما ایران از سهم بیش از یک میلیاردی مسلمان جهان با توجه به جاذبه های مذهبی بسیار فراوانش همواره در این بین گمنام باقی مانده و به جز یک یا دو مورد جاذبه بسیار معروف خود مثل مشهد مقدس و بارگاه حضرت معصومه نتوانسته از دیگر امکانات خود برای جلب نظر گردشگران به جاذبه های مذهبی خود موفق عمل کند و آمارهای پراکنده و غیر رسمی نشان میدهد کشور ما در این زمینه توانسته حدود یک میلیون گردشگر مذهبی جهان را جذب کند و به عنوان چهارمین مقصد گردشگری مسلمانان جهان محسوب شود ، هر با توجه به رویکرد دولت یازدهم باید شاهد رشد گردشگری مذهبی باشیم اما جای تردید نیست که با توجه به پتانسیل های موجود مذهبی در کشورمان و سهم بسیار بزرگ مسلمانان در گردشگری جهان می توانیم رشد بهتری در این زمینه داشته باشیم.

عاشورای حسینی جاذبه ای برای همه ادیان

جای تردید نیست بسیاری از گردشگران برای درک بهتر فرهنگ و تمدن و آداب و سنن سرزمین های دیگر بار سفر می بندند و راهی دیار ناشناخته ها می شود حال اگر با توجه به اکثریت مذهب شیعه در کشورمان اگر از بحث تفاوت های مذهبی بین شیعه و سنی در دین الهی اسلام بگذریم و همواره به یکتا پرستی و کتاب مشترک آنها بنگریم باز در می یابیم ، در جهان امروز چیزی حدود 300 میلیون شیعه  که هیچ تفاوتی با باورهای دینی ما ندارند زندگی می کند و می توان از آنها به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای توسعه گردشگری مذهبی کشورمان بهرمند شد.

این در حالی است که جاذبه های  مذهبی کشورمان بخصوص مراسم عزاداری سالار شهیدان برای شیعیان سراسر جهان می تواند بهترین فرصت سفر بوده و آنها را با آداب و رسوم تمدن ایران اسلامی آشنا کند اما نباید فراموش کرد که این مراسم می تواند به عنوان یکی از بهترین جاذبه ها برای گردشگران خارجی نیز باشد. که به عنوان مثال می توان به سخنان سفیر کشور نروژ درباره مراسم عاشورا اشاره کرد که در مصاحبه خود به کسب و کار گفت: «مراسم عاشورا یکی از بهترین خاطرات من در ایران بوده است.»

گردشگری مذهبی متولی ندارد

گرچه موقعیت کشورمان سبب شده ما را به نوعی کانون ادیان الهی بدانند، اما تا از این فرصتِ ممتاز بهره‌برداری درستی صورت نگرفته است؛ تا آنجا که با وجود تشکیل کمیته‌ای در معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگى، صنایع‌دستی و گردشگرى تحت عنوان «کمیته گردشگری مذهبى»، هنوز هیچ برنامه‌ای در این‌ زمینه برای رونق سفرهای زیارتی و مذهبی داخلی وجود ندارد.

هوشنگ غفارپور، یکی از فعالان عرصه توریسم ، که نخستین بار طرح ایجاد «جاده ولایت» در کشور را برای رونق گردشگری مذهبى مطرح کرد، با زیر سوال بردن تشکیل کمیته‌هایی این‌چنینی تصریح می‌کند: «نکته اینجاست که ما در تشکیل کمیته تبحر خاصی داریم ولی در خروجی‌ گرفتن از این کمیته‌ها نه. باید از این کمیته گردشگری مذهبى پرسیده شود طرح پایه و اصلی شما برای گردشگری مذهبى چیست و قرار است چه زمانی به اجرا درآید و تا چه زمانی به بازدهی برسد؟ برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت آن چیست؟ اگر پاسخی بود، تازه باید ببینیم چشم‌انداز آنها از اماکن مذهبی چیست؟ مشکل دیگر این است که ما همواره روی موج حرکت کرده‌ایم. الان تَب یک نوع گردشگری بالاست و ما به سراغش می‌رویم، اما برایش برنامه نداریم؛ فقط برایش مجموعه درست می‌کنیم، اما هیچ شناسنامه‌ای ندارد و نقطه ثقلش هم مشخص نیست.»

وی می‌افزاید:« اگر نقطه ثقل را به درستی مشخص کنیم، می‌توانیم از ایران به‌عنوان پایگاه شیعیان دنیا یاد کنیم و این در حالی است که دست‌کم 300 میلیون شیعه در جهان وجود دارد. اگر ما بتوانیم فقط یک درصد از این تعداد را به ایران جذب کنیم، می‌شود 3 میلیون نفر که برای اقتصاد گردشگری ما یک پیروزی محسوب می‌شود. این جدا از توریسم داخلی است که همواره تأکید من بر این بوده که ما تا توریسم داخلی خود را رونق ندهیم، نمی‌توانیم میزبان خوبی برای خارجی‌‌ها باشیم.»

این فعال عرصه گردشگرى، مشکل اصلی را در مشخص‌نبودن متولی برای گردشگری مذهبى دانسته و تصریح می‌کند: «به‌درستی مشخص نیست چه کسی مسئول و متولی این‌گونه مسافرت‌ها و برنامه‌هایش است. البته این مشکل تنها به کشور ما برنمی‌گردد و وقتی خاورمیانه را می‌نگرید، می‌بینید مهم‌ترین سایت‌های گردشگری دنیا هیچ‌کدام 5 میلیون‌ توریست هم ندارند، چه رسد به اینکه یک نوع خاص توریست داشته باشند؛ در حالی که مثلا اسپانیا 60 تا 63 میلیون گردشگر در سال را پذیراست.»

غفارپور تصریح می‌کند:«ما از نظر بافت‌شناسی و آشنایی با ادبیات توریستی در کشور مشکل داریم. الان فقط در مشهد است که با وجود زیرساخت‌های خوب اقامت، مردم با ادبیات مسافران و زائران آشنا هستند و به‌سادگی می‌توان در آن خانه اجاره کرد، اما دیگر سایت‌های مذهبی‌‌مان مثل شیراز و اصفهان هنوز مشکل زیرساختی دارند.»

گردشگری مذهبی کاروانداری نیست

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران با اشاره به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی در کشورمان می گوید: صنعت گردشگری ایران هنوز شناخت درستی از گردشگری مذهبی به دست نیاورده است و گردشگران مذهبی را با گردشگران عمومی در یک جایگاه درنظر گرفته است . همه می دانیم گردشگران عمومی با یک یا دو شب اقامت در یک شهر می توانند به مقصود سفر خود برسند اما گردشگران مذهبی که برای انجام فرضیه ها و زیارت راهی شهر و دیاری دیگر شده اند اینگونه نیستند بلکه آنها نیازمند خدمات ویژه ای در این زمینه بوده و باید آنها را جداگانه سرویس دهی کرد.

وی به مشهد مقدس و رونق استفاده از هتل آپارتمان ها توسط گردشگران مذهبی به جای هتل اشاره می کند و می گوید: :«به همین دلایل است که معتقدم ما هنوز نتوانسته‌ایم این فرصت را بشناسیم و هنوز زیارت و گردشگری مذهبى را به صورت کاروانداری می دانیم.»

این فعال بخش خصوصی گردشگری به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی وتکرار پذیر بودن آن اشاره می کند و می گوید: در دنیا، بر اساس برنامه سازمان جهانی گردشگری150 تور با علایق ویژه طراحی شده است و توریسم عمومی کم کم جای خود را به شاخه های گردشگری تخصصی داده است . اینگونه که اگر تصور کنیم گردشگری برای دیدن دیوار چین بار سفر بست و آن جاذبه را یک بار دید برای بار دوم شاید به سختی بتوان وی را راضی کرد برای دیدن همان جاذبه هزینه کند در حالی که ما شاهدیم هر ساله هزاران نفر راهی مکه مکرمه می شود و علاقمند هستند در طول عمر خود دهها بار این سفر را تجربه کنند این یعنی امتیاز گردشگری مذهبی ، همه می دانیم که زائر حرم مطهر امام رضا هنگام خروج از حرم و بازگشت به موطن خود دست به دعا برمی دارد که دوباره این امام معصوم او را بطلبد و تجربه سفر زیارتی را به او هدیه دهد.

پایگاهی برای شیعیان دنیا

بر اساس تحقیقات انجام شده هم اکنون زیارت، هدف اول سفر بسیاری از مردم کشورهای مسلمان و عربی است، بنابراین می‌توان از این امکان استفاده کرد و با تبلیغات در این‌گونه کشورها زمینه ورود گردشگران مذهبی و توسعه توریسم زیارتی را فراهم کرد؛ البته این در شرایطی است که ابتدا زیرساخت‌های موردنیاز ورود گردشگران فراهم باشد.

بنابراین در شرایطی که رونق صنعت گردشگری می‌تواند موجب تحول اقتصادى، کسب درآمد و همچنین اشتغال‌زایی در کشور شود و حضور گردشگران به‌ویژه گردشگران مسلمان در ایران می‌تواند در زدودن تصویر نامناسب و غیرواقعی که کشورهای غربی با تبلیغات گسترده خود علیه کشورمان ترسیم کرده‌اند، مؤثر باشد، آیا بهتر نیست مسئولان سازمان میراث‌ فرهنگی و گردشگری و برنامه‌ریزان کشور توجه ویژه‌ای به ظرفیت‌های موجود به‌ویژه در بخش زیارتی و مذهبی داشته باشند تا شاید از این طریق بتوانیم در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد رونق صنعت توریسم و جذب توریست زیارتی بیشتری به کشور باشیم.

اگرچه ایران می تواند مقصد نهایی سفر زیارتی بسیاری از ادیان الهی دیگر نیز باشد چون هم اکنون مهمترین جاذبه های گردشگری مذهبی اماکن مقدس مسیحیان در آذربایجان غربی و شرقی و مناطق مورد احترام زرتشتیان نیز در مرکز ایران در محدوده یزد، اصفهان و فارس واقع شده است.

ارزان سفر کردن؛ سفری بدون کیفیت نیست

تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد.

هیجان زیارت در دامن طبیعت آرام می گیرد

نویسنده : عماد عزتی

هنوز صدای حرکت دسته های عزاداری امام سوم شیعیان در گوشمان است و یاد رونق سفرهای زیارتی در این ایام در خاطرمان زنده است. سفرهایی معنوی که همه ما مسلمانان به آن تشویق و ملزم شده ایم.

جای تردید نیست که بسیاری از سفرهای زیارتی مثل سفر خانه خدا نیازی به تبلیغ و تشویق مردم و علاقه مندان نداشته و ندارد و از زمانی که دین اسلام ظهور کرد، به صورتی خودجوش صورت پذیرفته است، پس بجاست مسئولان گردشگری ایران این حرکت خودجوش را نه به عنوان مدالی بر سینه بلکه به عنوان فرصتی طلایی معرفی کرده و از آن بیشترین بهره را ببرند.

وجود بقاع متبرک در ایران و البته بنا شدن همه نوع خدمات سفر و گردشگری ایران بر مبنای گردشگری حلال، امتیازی است که صنعت نوپای گردشگری ایران می تواند از آن به عنوان فرصتی استثنایی استفاده کرده و آن را به چشمه ای جوشان از درآمد ارزی تبدیل کند.

اگر به آمار ارائه شده از سوی مسئولان بنگریم، شاهد حضور پررنگ گردشگران مسلمان بخصوص از کشور عراق در اماکن زیارتی ایران خواهیم بود؛ حضوری که حتی گاهی اوقات مسئولان به ساماندهی آن به دلیل تقاضای بالای سفر اشاره کرده اند، بنابراین جاذبه های مذهبی ایران بالقوه انگیزه ای برای ورود گردشگران مسلمان از سراسر جهان و بدون تردید از کشورهای همسایه است و می توان با استفاده از دیگر جاذبه های ایران مثل طبیعت یا حتی جاذبه سازی کمیت حضور پررنگ گردشگران مذهبی را مدیریت کرد و با برگزاری تورهای ترکیبی زمینه ساز رونق دیگر شهرهای کشورمان به غیر از شهرهای زیارتی شد.

لازم به یادآوری است خدمات درمانی و خدمات آموزشی ایران مهم ترین امتیاز و برتری بخصوص در بین گردشگران همسایه ایران است و می توان روی آن برنامه ریزی دقیق و مناسبی کرد تا علاوه بر مدیریت زمان سفر گردشگران مذهبی ایران مدت اقامت آن را در ایران باستانی بیافزاییم تا پس از مدتی روند صعودی حضور گردشگران باعث رونق اقتصاد دیگر مناطق گردشگرپذیر کشورمان در کنار قم و مشهد مقدس باشد.

این در حالی است که می دانیم تورهای زیارتی در قالب کاروان هایی مخصوص برگزار می شود و از تجمل گرایی در آن خبری نیست و از سوی دیگر جای تردید نیست که آرامش روحی و روانی پس از زیارت می تواند عاملی برای درک بهتر طبیعت و جاذبه های طبیعی ایران در روستاها و البته مناطق سرسبز کشور باشد.

بنابراین بجاست که علاوه بر آرامش روستایی از ساده زیستی این اماکن برای آرامگرفتن هیجان حضور گردشگران مذهبی استفاده کنیم تا چرخ اقتصاد گردشگری این مناطق هم به حرکت درآید و ایران به سمبلی برای حضور گردشگران مسلمان تبدیل شود.

تورهای دقیقه 90

کسب و کار از رونق تورهای دقیقه 90 و اما و اگرهایش می گوید

بروم یا نروم؛ مسئله این است

نویسنده: عماد عزتی

گردشگری و بطور کلی صنایع وابسته به آن در دو یا سه دهه اخیر به یکی از صنایع بسیار پرمخاطب در جهان تبدیل شده اند و بسیاری را شیفته خود کرده است. تجربه دیدن مناطق زیبا و طبیعت بکر دیگر نقاط جهان و همچنین آشنایی با فرهنگ و تمدن مردمان دیگر جزو اولین امتیازات سفر و گردشگری است که هرکس را به بستن بار سفر تشویق می کند اما گاهی اوقات این هزینه های سفر است که مانع از به واقعیت رسیدن رویاهایمان می شود.

یکی از راهکارهایی که به واسطه بروز بحران اقتصادی در صنعت گردشگری بسیار مشهور شد و خودنمایی کرد خدماتی با نام «تورهای دقیقه 90» یا آخرین لحظه بود (last minute )، هرچند این ابتکار عمل توسط آژانسداران دهه 80 میلادی برای فروش تورهای باقی مانده خود بکار گرفته شده بود و قرار بود برای پرکردن هزینه های دفاتر خدمات گردشگری استفاده شود اما در حال حاضر و کمتر از یک دهه است که خود دقیقه نودی ها هم به عنوان نوعی تور برای ماجراجویان تبدیل شده است و روزی نیست که یکی از پیام های تبلیغاتی اینگونه تورها را روی صفحه نمایش تلفن همراهمان نخوانید و به فکر فرو نروید.

چه شد که ایران هم دقیقه نودی شد؟

اوایل دهه 80 میلادی وقتی رونق سفر و گردشگری سراسر جهان رشد خود را آغاز کرده بود و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری مشغول عقدقراردادهای بلند مدت با شرکت های هواپیمایی، اقامتی و تفریحی بودند ناگهان معضلی به نام فروش نرفتن تورها خودنمایی کرد و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری را از تا مرز حذف از چرخه اقتصاد گردشگری پیش برد. اما اینجا بود که پای تورهایی معروف به لحظه آخر به میان آمد و بسیاری را از نابودی کامل نجات داد.

به هر حال برگزاری تورهای دقیقه نود به عنوان ابتکار عملی از سوی فعالان گردشگری چه در بحث حمل و نقل و چه در مراکز اقامتی بکار گرفته شد تا اینکه رشد صنعت گردشگری و جابجایی مسافران و گردشگران در ایران نیز باعث شد  تقریبا از اوایل دهه 80 شمسی ایران هم دقیقه نودی شده و شاهد رشد و گسترش اینوع تورها باشد به گونه ای که در حال حاضر این دقیقه نودی ها هستند که در بازار گردشگری کشورمان یکه تازی می کنند.

اما و اگر های نودی شدن در ایران

 آیسا اسدی کارشناس ارشد برنامه ریزی گردشگری ضمن اشاره به امتیازات ویژه اینگونه تورها برای گردشگران، می گوید: هرچند این نوع تورهای به عنوان معامله ای دو سر برد در صنعت گردشگری برای گردشگران و البته فعالان این صنعت سراسر جهان شناخته شده اما ظاهرا مدتی است در برخی نقاط بخصوص کشورهایی که تازه به جمع مناطق گردشگرپذیر افزوده شده اند ، اینگونه تورها به نوعی فرصت برای سود جویی و ورود افراد غیر متخصص به عرصه گردشگری شده است.

این کارشناس گردشگری می گوید: داستان از این قرار است که بسیاری از برگزار کنندگان غیر قانونی تورهای دقیقه نود با استفاده از جاذبه قیمت های باورنکردنی مثل برگزاری تور ترکیه با قیمت 500 هزار تومان مسافران و علاقمندان را به محل خود می کشانند و با ارایه دلایل و پیشنهاد متفاوتی وی را وادار به خرید تورهای دیگری می کنند یا اینکه همان تور مورد نظر را به قیمتی بالاتر به او می فروشند درحالی که همین تورهای دقیقه نودی هم برای خودشان قاعده و قانونی دارند.

وی ضمن اشاره به کمبود فرهنگ سازی برای استفاده از تورهای لحظه آخر می گوید: در کشورهای توسعه یافته و معروف در صنعت گردشگری تکلیف مشخص است چون هم گردشگران به حقوق خود آگاهند و هم فعالان عرصه گردشگری می دانند در صورتی که خدمات مناسب به مشتری خود ندهند به سرعت از فهرست انتخاب گردشگران حذف خواهند شد اما در کشورهایی مثل ایران که تازه اول راه هستند موضوع متفاوت است و بسیاری از گردشگران به حقوق قانونی خود حتی در باره اینگونه تورها آگاه نیستند ، به همین دلیل شاهد بروز اختلافات عمده و سودجویی هایی بوده ایم.

این کارشناس گردشگری می افزاید: جای تردید نیست که اینگونه تورها بیشت در دنیای مجازی دست به دست می شوند و زیاد از دفاتر خدمات گردشگری در این زمینه خبری نیست بنابراین بسیاری از متقاضیان که شناخت دقیقی از حق و حقوق خود ندارد و صرفا با این دلخوشی که ارزان سفر می کنند دست به جیب شده و تورهای لحظه آخری را خریداری می کنند.

اسدی ضمن تاکید بر اطلاع رسانی مسئولان در این زمینه و جلوگیری از فعالت غیر متخصص ها می گوید: شاید بسیاری از مسئولان به این عقیده که برگزاری تورهای دقیقه نودی میتوان مدیریت سفر کرده و از هجوم یکباره مسافران در فصول پیک سفر مثل تعطیلات نوروزی و تعطیلات تابستانی جلوگیری کند ایمان داشته باشند اما نیمه خالی لیوان را ندیده اندکه همین تورها می تواند باعث ایجاد اختلال در جابجایی مسافران شده و دوباره آنها را در لیست انتظار تورهای معمولی قرار دهد.

از سوی دیگر محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیر انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران می گوید: این پدیده یعنی فروش تورهای لحظه آخر پدیده ای تازه در جهان نیست و صنعت گردشگری کاملا با آن آشنایی دارد اما متاسفانه در ایران به دلیل کسادی کار به روندی معمول تبدیل شده و صنعت واقعی گردشگری به حاشیه رفته است.

این فعال خصوصی در گردشگری می گوید: امروزه شاهد موجی از تبلیغات که بعضا غیر واقعی نیز هستند برای برگزاری اینگونه تورها باشیم که عدم رسیدگی مسئولان و مقامات گردشگری کشورمان به این روند زمینه ساز رکود و حذف بسیاری از فعالان و متخصصان گردشگری در بخش خصوصی بوده و در نهایت می تواند یاعث زیان هنگفت گردشگری ایران بشود.

کرمانی نیز به عدم آگاهی گردشگران ایرانی به حقوق خود بخصوص هنگام استفاده از این نوع تورها اشاره می کند و می افزاید: بدون تردید کسانی که برای تهیه تورهای دقیقه نودی مراجعه می کنند آنچنان از قیمت بسیار پایین ارایه شده توسط برگزار کننده هیجان زده شده اند که به فکر آینده و عاقبت کارشان نیستند و فراموش می کنند که در نهایت ممکن است این تور باعث ایجاد خاطرات تلخی برایشان بشود.

 رئیس هیات مدیرن انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران ضمن تاکید بر امضاء قرارداد تور با برگزار کننده از سوی متقاضیان ، می افزاید: طبق قانون و عرف بین المللی این گونه تورها هم باید دقیقا مثل تورهای عادی خدمات و سرویس دهی داشته باشد و فقط براساس سیاست های تجاری برگزار کننده برای تکمیل ظرفیت است که ارزان تر فروخته می شوند نه اینکه کیفیت بدتری داشته باشند یا خدمات متفاوت. بنابراین بهتر است کسانی که قصد استفاده از این نوع خدمات را دارند ابتدا از شرایط عادی تورها توسط برگزار کننده  اطلاع یابند و سپس با همان شرایط اما دقیقه نود یا همان لحظه آخری اقدام به عقد قرار داد کنند تا در صورت بروز هرگونه اختلافی از طریق مراجع قانونی بتوانند خواسته خود را پیگیری نمایند.

فرهنگ سفر در ایران


تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد

اهمیت رستوران‌ها در گردشگری

                                                            تنوع منو ، تعدد گردشگر

جای تردید نیست که  یکی از بخش های بسیار ایده آل و خوشمزه گردشگری یا همان سفر خودمانی مخصوص تجربه طعم غذاها و خوراکی های متفاوت در مقاصد مختلف گردشگری ما است و بیشتر خاطرات سفرمان به غیر از بازگو کردن مناطق دیدنی به این بخش خوشمزه از سفرمان یا همان خوراکی ها اختصاص می یابد که مزه آن همیشه زیر دندانمان خواهد ماند.

براساس اطلاعات و آمارهای موجود بین المللی یک سوم از کل هزینه سفر گردشگران در جهان مربوط به خوردن و آشامیدن است و بهمین منظور می توان بخش مربوط به غذا که نیاز اصلی هر یک ازماست را در سفر و گردشگری به یکی از پولسازترین بخش های سفر تعبیر کرد و فرصتی مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و اشتغالزایی دانست.

طعم و عطر و بوی غذاهای محلی در شهر های مختلف جهان یکی از جاذبه های معروف بین گردشگران بخصوص آنهایی که با یک کوله پشتی راهی سفر می شوند ، شناخته شده است . بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر جهان دارای بازارچه های شبانه ای هستند که مملو از غذاهای ارزان قیمت محلی هستند و تعداد انبوهی از گردشگران مشغول تجربه طعم غذای محلی مقصد خود هستند .

هرچند این نوع گردشگری یا همان «گردشگری غذا» (در این نوع از گردشگری، می توان مسافران را به دیدار از غذاهای بومی مناطق، چگونگی گردآوری مواد اولیه، فرایند تهیه و پخت و ابزار و وسایل بکار برده شده سفر دعوت کرد. ) در بسیاری از نقاط مختلف جهان هم اکنون به شاخه ای از صنعت توریسم تبدیل شده است اما هنوز هم می توان از عطر و طعم غذاهای محلی برای سرذوق آوردن گردشگران استفاده کرد و آنها را دست به جیب کرد. این نوع گردشگری از ابتدا در غالب تورهای آموزش طرز تهیه و پخت غذاهای محلی بیشتر در اروپا شکل گرفت و در نهایت این آسیایی ها بودند که گوی رقابت را از اروپا گرفتند و برای معرفی غذاهای محلی و عجیب و غریب خودشان بسیاری را به بستن چمدان هایشان تشویق کردند.

غذاهای محلی نمادی از فرهنگ مناطق

همه می دانیم که برخی از مناطق مختلف جهان دارای غذاهایی بومی هستند و این غذاها به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن آن منطقه بین گردشگران شناخته می شود . شاهد مثال موضوع این است که با شنیدن یا دیدن نام غذای «میرزا قاسمی» ناخودآگاه سواحل زیبای خزر را به یاد می آورید و به یاد آرامش کنار ساحل خواهید و افتاد در حالی که با شنیدن نام سمبوسه ناگهان به یاد عطر و طعم غذاهای حاشیه خلیج فارس خواهید افتاد . همین موضوع دستاویزی شده برای معرفی و البته رونق کسب و کار گردشگری در مناطق دیگر جهان که می توان به نمونه آسیایی این نوع گردشگری را می توان مالزی دانست . مالزی برای به دست آوردن بازار گردشگری کشورهای اسلامی با شعار «غذای حلال» وارد عرصه رقابت در صنعت گردشگری شد و هم اکنون هم در این زمینه موفق عمل کرده است. البته کمی دورتر از این کشور می توان به جشنواره های مختلف غذا در ژاپن و کشور پرو نیز اشاره کرد که هر ساله صدها هزار گردشگر را روانه این کشور می کند.

بنابراین اگر در کشورمان نیز قصد تجربه رونق گردشگری را داریم می توانیم از تنوع بسیار بالای غذاهای محلی استفاده کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی زمینه ساز زنده نگهداشتن این تمدن و فرهنگ در زادگاه خود باشیم نه اینکه جای تمام این غذاها را به یک یا چند نوع غذای معمول بدهیم.

برگزاری جشنواره عاملی در توسعه گردشگری

همانطور که اشاره شد تنوع غذایی و البته تجربه عطر و طعم نمون های محلی و اصیل این غذاها هم اکنون سراسر جهان برای جلب نظر گردشگران در صادرات نامرئی به کار گرفته شده و باعث جابجایی میلیون ها نفر گردشگر در گوشه و کنار دهکده جهانی شده است که متاسفانه این امتیاز علی رغم وجود صدها نمونه از غذاهای معروف و مشهور محلی در کشورمان دیده نشده والبته گاهی اوقات به دست فراموشی نیز سپرده شده است.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان گردشگری همین امر باعث شده تا اکثر رستوران های محلی کشورمان دارای منوهای تکراری و بعضا یکسانی باشند و تعبیر برخی گردشگران خارجی که در ایران سفر می کنند؛ همجا کباب باشد . این درحالی است که می توان کمبود رشد فرهنگی و اجتماعی، کمبود مهارت و خلاقیت در آشپزهای رستورانها را از عمده ترین دلایل محدود بودن منوی غذای رستورانهای هتل ها دانست .

از سوی دیگر برخی از کارشناسان می گویند این معضل به دلیل این است که کسانی که در کشورمان شغل آشپزی را انتخاب می کنند،  بعد از مدتی دچار یک نواختی و روز مرگی می شوند. به همین سبب باید درزمینه تربیت آشپز و سرآشپز رستورانها یک تحول اساسی به وجود آید چون آشپزی علم توام با ظرافت های هنری و خلاقانه است و برای این حرفه باید ازوجود جوانان خلاق و آموزش دیده استفاده شود. آشپزها و سرآشپزها ی امروزی باید علاوه برتحصیلات آکادمیک، ذائقه مردم فرهنگ های مختلف را به خوبی بشناسند تا بتوانند در زمینه جلب نظر گردشگران خارجی درکشورمان موفق عمل کنند.

این کارشناسان با تاکید براینکه غذاهای اصیل ایرانی فقط کباب و دیزی نیست می گوید: با استفاده از مراکز آموزش آکادمیک می توان به جای انتقال تجارب سینه به سینه آشپزی بین کسانی که آشپزی را یک حرفه انتخاب می کنند باعث ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری بین جوانان شد و البته حضور هرچه بیشتر گردشگران در کشورمان نیز خود عاملی برای سرذوق آوردن سرآشپزها نیز خواهد شد و به قول معروف تنوع منوی رستوران هایمان می تواند به تعدد حضور گردشگران در ایران باستانی کمک کند.

البته نباید فراموش کرد که تنوع در منوی غذای رستوران ها به معنی زیرپاگذاشتن قوانین وعرف جامعه ما نیست بلکه می توان با استفاده از همان خلاقیت یاد شده بین سرآشپزهای جوان و زنده نگهداشتن فرهنگ و تمدن ایران باستانی ما علاوه بر معرفی و سرو غذاهای محلی ایران به ارایه برخی از غذاهای فرنگی نیز پرداخت و با استفاده از این روش هم به توسعه گردشگری رسید و هم شرایط و عقاید جامعه را احترام گذاشت.شاید به تازگی این اتفاق در برخی شهرهای بزرگ کشورمان از جمله تهران رخ داده و شاهد افتتاح رستوران های کره ، چینی ، ترکی یا دیگر اقوام هستم اما نباید فراموش کرد که دیدنی های ایران فقط در پایتخت خلاصه نشده و البته گردشگران خارجی که با توجه به رویکرد تازه دولت و سازمان میراث فرهنگی به ایران خواهند آمد فقط در تهران ساکن نمی شوندبلکه بیشتر به شهرهای باستانی کشورمان مثل اصفهان ، شیراز و کاشان خواهند رفت که باید برای مدت زمان اقامت آنها در این مناطق نیز منوی غذای بسیار کاملی تدارک دید تا علاوه بر معرفی غذاهای محلی بتوانیم به منوی غذاهای محلی خودشان نیز وفادار بمانیم و ذائقه آنها را محترم بشماریم.

 

ظرفیت تکمیل است از پذیرفتن مسافر معذوریم

چندی پیش نام ابیانه دوباره سر زبان ها افتاد و بسیاری را برای سفر به این منطقه باستانی هوایی کرد. این در حالی است که جاذبه های باستانی، فرهنگی ، قومی و حتی رسوم محلی ابیانه می تواند در توسعه اقتصاد گردشگری آن نقش بسزایی داشته باشد و به گفته بسیاری این شهرت حتی از مرزهای ایران گذشته و بین گردشگران خارجی نیز معروف شده است .

موقعیتی که می تواند هر ساله میلیون ها دلار درآمد ارزی را به خانوار این منطقه هدیه دهد اما امسال در تعطیلات عاشورای حسینی که بسیاری برای دیدن فرهنگ عذاداری این منطقه به ابیانه سفر کرده بودند شاهد اتفاقی نادر در صنعت گردشگری داخلی بودیم به این صورت که از ورود گردشگران به دلیل محدود بودن فضا و البته نبود امکانات پذیرایی جلوگیری شده است.

این اتفاق هرچند می تواند به عنوان خاطره ای تلخ برای گردشگری کشورمان که تازه قصد ایستادن روی پاهایش را کرده باشد اما می توان از آن به عنوان تلنگری در صنعت گردشگری کل کشورمان نیز یاد کرد و به یاد این ضرب المثل تاریخی ایران افتاد که می گوید «مشت نمونه ای از خروار است».

مدتی است که می شونیم تمام مسئولان و دست اندکاران صنعت گردشگری کشورمان از رده پایین و بالا تصمیم گرفته اند با گشودن دروازه های تمدن ایران زمین به روی گردشگران خارجی رونق غیر قابل تصور را در صادرات نامرئی کشورمان ایجاد کنند و به قول برخی از آنها صادرات نامرئی را همردیف صادرات نفتی کشورمان ارتقاء دهند .

اما سئوال اصلی این است که آیا واقعا گردشگری می توان تصور این رشد را داشته باشیم؟ صنعتی که طی سه دهه گذشته گاهی اوقات کاملا به دست فراموشی سپرده شده و هرگز به آن رسیدگی نشده به راستی آمادگی مواجه شدن با خیلی از گردشگران خارجی با صدها نمونه از سلیقه های متفاوت و خواسته های مختلف را دارد؟

می توان برای دریافت واقعیت و البته پاسخ دقیق این سئوال به اتفاقی که در ابیانه افتاد دوباره نگاه کنیم و دریابیم ایران باستانی ما دارای بالاترین جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی است که در صورت گشودن دروازه های تمدنش به روی گردشگران خارجی با انبوهی از تقاضای سفر مواجه شده و متاسفانه نبود امکانات باعث از بین رفتن فرصتی طلایی برای مطرح شدن تمدن ایران زمین در صنعت گردشگری بین المللی می شود .

جایگاهی که اگر نتوانیم دقیقا برایش برنامه ریزی کنیم آنچنان زمین خواهد خورد که سالهای متمادی باید تلاش کنیم تا دوباره به همین جایگاه امروزه خودمان برسیم. بنابراین بد نیست که دست از رویاپردازی برداشته و به واقعیات گردشگری کشورمان خوب بنگریم تا با رفع کاستی های موجود توان پذیرایی از گردشگران مشتاق سفر به ایران را داشته باشیم و خدایی ناکرده مجبورنشویم مقابل سفارتخانه هایمان بنویسیم ظرفیت تکمیل است و فعلا از پذیرفتن شما معذوریم.

.

 

گردشگری سلامت ایران در دوران نقاهت

همچنان که صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی بیش از پیش در زندگی امروزه بشر ریشه می گستراند شاخه های مختلفی از گردشگری به جهانیان معرفی شده و فرصتهای اقتصادی متفاوتی نیز به تناسب این رشد ایجاد می شود .

یکی از این شاخه های جدید این صنعت که کمتر از نیم قرن از ظهورش نمی گذرد گردشگری سلامت یا همان health tourism است . بنابر تعریف سازمان جهانی، گردشگری سلامت سفر افراد از محل دایمی زندگی خود به مدت بیش از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال برای حفظ ، بهبود یا به دست آوردن سلامت جسمی و روانی است.

دکتر «حسن راشکی»، دبیر کمیته گردشگری وزارت بهداشت در این باره می گوید: گردشگری سلامت گستره وسیعی است و شامل ۳ بخش گردشگری تندرستی(پیش گیری)، گردشگری درمانی و گردشگری پزشکی است. بر این اساس گردشگری پزشکی به سفرهایی اطلاق می شود که به منظور درمان یک بیماری خاص یا اعمال جراحی تحت نظارت پزشک در مراکز درمانی یا بیمارستانی انجام می شود در حالی که گردشگری درمانی سفری برای بهبود یک بیماری یا گذراندن دوران نقاهت تحت نظارت پزشک با استفاده از منابع طبیعی مانند چشمه  های آبگرم و گردشگری تندرستی(پیش گیرانه) سفربه دهکده های سلامت و مناطقی با آب و هوای خاص برای رهایی از تنش های روزمره زندگی و تجدید قوا بدون مداخله یا نظارت پزشک است.

و در حال حاضر توانمندی کشورمان از نظر تاریخی و فرهنگی در جذب توریست در کنار فراهم آمدن بهترین امکانات پزشکی در بیمارستان هایی نظیر بیمارستان رضوی «پایلوت گردشگری سلامت ایران» ، باب تازه ای پیش روی توسعه گردشگری پزشکی کشور گشوده است.

کمیته مشترک با وزارت بهداشت برای توسعه خدمات درمانی به گردشگران خارجی

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تاکید بر توسعه گردشگری پزشکی در کشورمان با توجه به امتیازات آن می گوید: کمیته ای مشترک با وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد تا هم در ارتباط با اطلاع رسانی به کشورهای هدف و هم در ارتباط با توسعه خدمات به توریست های که برای درمان یا سلامت به ایران می آیند، اقداماتی صورت گیرد.

دکتر محمدعلی نجفی درباره برنامه های این سازمان در بخش توریسم درمانی اظهار کرد: علی رغم مزیت هایی که کشور ما در مقایسه با اکثر کشورهای منطقه در بخش سلامت و درمان دارد ، متاسفانه در حوزه توریسم درمانی خیلی موفق نبوده ایم.

وی ضمن تاکید بر استفاده از پتانسیل سفارتخانه های ایران خارج از مرزها در ادامه تصریح کرد: امیدواریم این اقدام ظرف مدت دو سه ماه آینده انجام شود زیرا نیاز به بررسی دقیق دارد و متأسفانه سیستم بهداشتی درمانی ما آمادگی این موضوع را ندارد و باید بتواند خود را به  خوبی در دنیا معرفی کند تا با همکاری سازمان میراث فرهنگی و وزارت بهداشت این بخش نیز فعال شود.

 

درآمد ۲/۵ میلیاردی با رونق گردشگری سلامت

بطور کلی گردشگری سلامت به عنوان چهارمین صنعت درآمدزای جهان اکنون مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است و در منطقه خاورمیانه و آسیا نیز کشورهایی نظیر هندوستان ، ترکیه، مالزی، سنگاپور و تایلند با برنامه ریزی های کلان سعی کرده اند تا با فراهم آوردن امکانات مناسب نسبت به جذب توریست به قصد درمان اقدام نمایند.

بر اساس آخرین آمار در جهان سالانه حدود 7 میلیون نفر به این دلیل بار سفر می بندند و گردش مالی گردشگری سلامت رقمی حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می شود که سالانه ۲۰ درصد نیز به آن افزوده می شود. امروزه کشورهای شرق آسیا و خاورمیانه جزو اصلی ترین و اولین مقاصد گردشگری سلامت در دنیا هستند به عنوان مثال کشور تایلند به عنوان یکی از بزرگ ترین مقاصد گردشگری پزشکی در دنیا ۳۸ درصد از این بازار پررونق را در اختیار دارد و بر اساس اعلام سازمان گردشگری و بهداشت ترکیه با رشد ۴۰ درصدی مواجه بوده است.

دکتر حسن راشکی،  می افزاید: در حال حاضر سالانه 4۰۰ تا 5۰۰ هزار گردشگر سلامت وارد کشور می‌شوند که اگر از ۴۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت خالی بیمارستان‌های خصوصی و ۱۰ درصد ظرفیت بیمارستان‌های دولتی استفاده کنیم و با احتساب اینکه هر بیمار ۴ تا ۵ هزار دلار سود خالص برای کشور درآمد داشته باشد می‌توانیم ۱ تا ۲/۵ میلیارد دلار در سال برای کشور درآمد زایی داشته باشند.

وی با بیان این آژانس‌های مسافرتی اثر به سزایی در جذب گردشگری سلامت دارند عنوان کرد: ولی متاسفانه آژانس‌ها از گردشگر سلامت شناخت خوبی ندارند چرا که بیشتر آن‌ها یک طرفه یعنی در بحث خروج عمل می‌کنند و به همین خاطر در گردشگر سلامت موفق نیستیم.

راشکی اظهار داشت: ما ساختار پذریش خاصی برای بیماران خارجی نداریم در واقع همانطور که بیماران ایرانی پذیرش می‌شوند بیماران خارجی هم پذیرش می‌شوند، بنابراین باید فرآیند پذیرش را درست کنیم که این امر از طریق آموزش به آژانس‌های مسافرتی در جذب گردشگر سلامت و ایجاد ساختار درست انجام پذیر است.

هشدار نسبت به وجود دلالان درمانی در بازار سلامت

دکتر سعید عبدالحسینی، با بیان اینکه بیمارستان رضوی به عنوان پایلوت توریسم درمانی کشور معرفی شده است، می گوید: این بیمارستان هم اکنون پذیرای بیماران مختلفی از کشورهای عربی و آسیای میانه از جمله ترکمنستان ، تاجیکستان، کـویـت، امـارات، عربستان و اکراین است.

رییس انجمن بین المللی خدمات گردشگری سلامت و مدیرعامل بیمارستان رضوی می افزاید: هم اکنون توریسم درمانی با چالشهایی مختلف در ایران و کشورهای اسلامی مواجه است که در این میان، برخی با اهداف سودجویانه، آسیب های متعدد به بیمار و خانواده اش وارد می کنند.
عبدالحسینی تصریح می کند: تسهیل در انتقال، اقامت، روادید و انتخاب بیمارستان مربوطه از جمله ارکان توریسم درمانی است که توسط انجمن گردشگری سلامت در کشورهای اسلامی قابل انجام است.

وی نسبت به ورود و درمان برخی بیماران کشورهای منطقه و عرب زبان به واسطه قرارداد دلالان در ایران، انتقاد می کند و می گوید: وجود چنین دلالانی در بازار سلامت کشور، موجب بدنامی‌ایران در عرصه پزشکی می‌شود.

عبدالحسینی با اشاره به مشکلات پیش روی بیماران خارجی برای درمان در ایران، اظهار می کند: برای تسهیل در ورود گردشگر سلامت به کشورمان می‌بایست ویزای سلامت تهیه شود تا امکان تسریع در ورود این افراد به کشورمان فراهم شود.

مدیرعامل بیمارستان رضوی با تاکید بر اینکه ورود بیماران خارجی به کشور باید از یک کانال باشد، می گوید: متاسفانه برخی افراد کار دلالی برای بیماران کشورهای عربی انجام می‌دهند و با ارتباطی که با برخی پزشکان جراح دارند، قرارداد می‌بندند و خودشان این بیماران را می‌آورند و با پایین‌ترین کیفیت درمان می‌شوند که متاسفانه بیمار از وضعیت درمان اعلام نارضایتی می‌کند و همین مسئله موجب بدنامی‌کشورمان می‌شود. در حالی که هیچ اطلاعی از روند ورود و درمان این قبیل بیماران خارجی نداریم.

تارنمای جامع گردشگری سلامت ایران

علی اصغر هدایتی دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  با اشاره به فقر اطلاعات در عرصه گردشگری کشور، به خصوص در زمینه گردشگری سلامت می گوید:  مشکلات اساسی صنعت گردشگری سلامت در کشور، فقدان زیرساخت های مناسب جهت معرفی توانمندی های کشور در عرصه ملی، منطقه ای و بین المللی است.

دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت خاطر نشان کرد: اقدامات موثری در خصوص تجمیع اطلاعات گردشگری سلامت در قالب راه اندازی و تولید محتوا در تارنمای جامع گردشگری سلامت انجام شده است و  تارنمای جامع گردشگری سلامت در مجموع معرف توانمندی های ایران در عرصه استرات‍ژیک گردشگری سلامت خواهد بود.

 

لندن به دنبال فرودگاه شناور

توسعه گردشگری سراسر جهان باعث شده تا بسیاری از صنایع و البته زیرساخت های مربوط به این صنعت روبه رشد به سرعت به فکر گسترش خود بیافتند و مسئولان و دست اندرکاران گردشگری به فکر راهکارهای جدید باشند.

یکی از صنایع بسیار مهم و تاثیرگذار در توسعه صنعت گردشگری حمل و نقل هوایی است و ظرفیت فرودگاهها در کشورهای گردشگرپذیر است از این رو مسئولان حمل ونقل وهوایی و البته گردشگری لندن با توجه به میزبانی این شهر در المپیک و البته دیگر رویدادهای بزرگ ورزشی وتجاری به فکر توسعه فرودگاه هیتروی لندن افتاده اند.

این مسئولان می گویند: فرودگاه هیتروی لندن به عنوان چهارمین فرودگاه شلوغ جهان هم اکنون برای جابجایی روزانه چند صد هزار نفر مسافر آمادگی دارد اما طبق برآوردها و البته توسعه گردشگری لندن پس از رویدادهای مهم یاد شده پیش بینی می شود این شهر در سال 2030 میلادی دچار مشکل شده و توان خدمات رسانی به متقاضیان سفرهای هوایی را نداشته باشد که این موضوع برای فعالان عرصه گردشگری زیاد خوش آیند نخواهد بود و باعث رکود در صنعت حمل و نقل هوایی و البته گردشگری این شهر تاریخی خواهد شد .

بنابراین این مسئولان با ارایه پیشنهادی برای ساخت فرودگاه شناور قصد دارند توان حمل و نقل هوایی لندن را با توجه به افزایش یاد شده در سال 2030 میلادی متناسب و چه بسا بیشتر از حد مورد نیاز آماده کنند . هرچند این پروژه زیاد هم تازه نیست و در کشورهای هنگ کنگ و ژاپن نیز سابقه ساخت و استفاده از فرودگاههای شناور وجود دارد اما شلوغی و البته فضای بسیار محدود رودخانه تیمز (Thames River) در لندن از چالش های بسیار مهم این پروژه بزرگ برای ساخت فرودگاه شناور در این شهر خواهد بود .

مسئولان این پروژه اعلام کرده اند با استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و جاده های ارتباطی می توانند ترافیک ایجاد شده به واسطه ساخت این فرودگاه بزرگ را روی رودخانه تیمیز کنترل کنند و در ادامه این پروژه خطوط متروی لندن نیز از زیر این رودخانه به فرودگاه متصل خواهد شد تا کمک کنترل ترافیک مناطق اطراف این فرودگاه باشد.

گردشگری روستایی

 صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی همواره در کشورهای گردشگرپذیر مشغول رشد و شکوفایی شاخه های جدیدی از گشت و گذار و جاذبه سازی است اما مهمترین سوژه گردشگری که امروزه بسیاری را در گوشه و کنار جهان به خود مشغول کرده است گردشگری در دل طبیعت و اقامت در مناطق روستایی است.

ساده زیستی و البته محیط آرام و بدون آلودگی روستاها به عنوان پناهگاهی بسیار مناسب برای گردشگران خسته از هیاهوی شهرها و زندگی دیجیتالی آنهاست که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری هم اکنون روی آن سرمایه گذاری کرده اند و میلیون ها گردشگر سراسر جهان از این خدمات استفاده می کنند.

این نوع از گردشگری می تواند سالانه میلیون ها دلار درآمد ارزی و البته اشتغالزایی فراوانی در کشورهای مختلف ایجاد کند و ایران هم به عنوان کشوری که دارای چهارفصل است به عنوان یکی از منحصر بفردترین کشورها در این زمینه خواهد بود.

هرچند تا کنون مسئولان گردشگری کشورمان به این نوع گردشگری بی توجه بوده و گاهی اوقات از موج مهاجرت روستائیان به شهرها نگران هستند اما می توان به این نکته اشاره کرد که روش از سفر و سیاحت می تواند زندگی دوباره را به مناطق مختلف روستایی به ارمغان آورد و باعث ایجاد نشاطی مضاعف در مناطق روستایی کشورمان باشد.

تنوع اقوام و البته آداب و رسوم روستای کشورمان که هر کدام می تواند نمادی از تمدن و البته توسعه کشورمان باشد در این بین به عنوان جاذبه ای بسیار دلچسب برای گردشگران داخلی و خارجی ایران خواهد بود که در صورت سرمایه گذاری روی آنها می توان به ایده آلی از زندگی روستایی رسید و دیگر نگران مهاجرت روستان به شهرهای بزرگ در جستجوی کار نبود .

هستند افرادی که به نوع گردشگری خرده گرفته و آن را برای منابع و البته محیط زیست اطراف روستاها مضرر می دانند اما می توان با استفاده از تجربه کشورهایی مثل ترکیه ، سوئیس و استرالیا که در این صنعت پیشگام بوده و نامی خوش از خود برجای گذاشته اند بهرمند شد و زمینه ای برای توسعه روستاها و البته زنده نگهداشتن خرده فرهنگ ها و البته آداب سنتی آنها شد .

بدون تردید این نوع گردشگری از گذشته های دور در کشورمان به واسطه گلگشت های معروف خودمانی جایگاهی ویژه داشته است اما اگر قصد پذیرایی از انبوه گردشگران را داشته باشیم باید زمینه فرهنگی و البته زیرساخت های لازم را در روستاهای هدف گردشگری کشورمان مهیا کنیم تا دوباره شاهد اتفاقی مشابه که در روستای ابیانه امسال رخ داد نباشیم.

اگر مسئولان گردشگری کشورمان به همکاری مسئولان بخش و دهداری ها بتوانند امتیاز پذیرایی از گردشگران خارجی و داخلی را به روستاییان در محیط گرم زندگی خود بیاموزند هیچ جای تردید نیست که مهمانوازی و خونگرمی ما ایرانیان کار خود را کرده و شاهد ظهور بخش بسیار پررونق گردشگری در کشورمان خواهیم شد که البته نمونه های بسیاری هم اکنون در استان فارس و مازندران موجود است که به جاست مسئولان با معرفی آنها دیگر روستائیان ایران را نیز به این امر تشویق کنند. به هر حال هنوز روستاهای ایران در صنعت گردشگری ایران گمنام باقی مانده اند در حالی که هر یک از این روستاها خود می تواند جاذبه ای منحصر بفرد در صنعت گردشگری کشورمان باشد و زمینه اشتغالز و البته درآمد ساکنان آن مناطق باشد.

 

توریسم خوراک

شهرت رستوران‎های پرو درسراسر جهان و تلاش برای معرفی سنت های آشپزی دراین کشور ظرف 6 سال گذشته، سبب جذب میلیون هاگردشگر خارجی به سرزمین و خاستگاه اصلی این غذاها شده است.

به گزارش خبرگزاری پرو، به نقل از «آلساندرو گارو» از شرکت مشاوره توسعه بازاریابی پرو، تا پایان سال 2013 بیش از 1.5 میلیون گردشگر خارجی تنها با هدف «توریسم گاسترونومی» یا گردشگری خوراک و غذا، به این کشور سفر کرده‎اند . این رقم برابر با 40 درصد از کل کل 3.1 میلیون گردگشران خارجی است که هرسال، به این کشور سفر می‎کنند.

 طبق همین گزارش به نقل از شرکت« ال کومیریکو» گردشگران غذا و خوراک روزانه، به طور میانگین 130 دلار امریکا برای صرف غذا  دررستوران‎های برتر پرو هزینه می‎کنند.

 «نیکلا استاکیف»سرآشپز شاغل در پرو در بررسی‎های انجام شده توسط شرکت ال کومیریکو می‎گوید:« تا شش سال پیش تنها 7 درصد از گردشگران خارجی که به پرو می آمدند ، با غذاهای محلی آشنایی داشتند و گردشگری خوراک و غذا آنان را به پرو کشانده بود اما اکنون موفقیت بزرگی است که با همکاری صنعت گردشگری و رستوران‎های کشور درسال‎های اخیر تلاش‎های گسترده‎ای برای آشنا کردن خارجی‎ها با میراث غنی و متنوع پخت انواع خوراک وخوردنی در پرو نتیجه داده است. »

 به گفته استاکیف بیشتر گردشگرانی که با هدف آشنایی با سنت‎های خوراک و آشپزی به پرو می‎آیند از کشورهای آسیایی هستند و 35 درصد بقیه نیز از بازارگردشگران ژاپنی با روحیه اپیکوریستی خاص ژاپنی است. گردشگران چینی نیز با 25 درصد سهم بالایی دارند.  بقیه توریست‎ها نیز شامل گردشگران مکزیکی، آرژانتینی و آلمانی  هستند که در قالب تورهای گردشگری به این کشور می‎آیند.

 به گفته ناظران صنعت گردشگری پرو این نوع گردشگری به ویژه ازآن رو اهمیت دارد که در فصل‎هایی که گردشگری و طبیعت‎گردی رونق ندارد، این نوع توریسم تا حد زیادی کاهش تعداد گردشگران را دربخش‎های دیگر جبران می‎کند زیرا خوردنی‎های محبوب و سنتی پرو در همه فصل‎ها قابل تهیه است.