گردشگری دریایی خزر

به بهانه روز دریانوردی، آموزش و اشتغال؛ کسب و کار بررسی می کند

اول مهر نزدیک است و بسیاری در تکاپوی بازگشایی مدارس و برخی هم به واسطه نزدیک شدن هفته گردشگری در حال برنامه ریزی برای برگزاری مراسم این هفته بسیار مهم برای کشورمان هستند اما دریغ از اینکه اول مهر روز دریانوردی، آموزش و پژوهش و اشتغال نیز نامگذاری شده است.

هرچند دیگر نقاط جهان روز جهانی گردشگری را جشن می گیرند اما ایران به پشتوانه وسعت وجاذبیت های تاریخی و طبیعی خود هفته ای را به این مهم اختصاص داده و به جشن و برگزاری مراسمی ویژه در این زمینه می پردازد بنابراین اهمیت صنعت گردشگری برای کشورمان از این تصمیم کاملا مشخص و واضح است و مسئولان سعی دارند با برگزاری اینگونه برنامه ها علاوه بر رونق گردشگری داخلی پای خارجی ها را هم به میان آورند اما امسال روز جهانی گردشگری در ایران به دو دلیل عمده بسیار پراهمیت تر از قبل خواهد بود.

اول اینکه دولت تدبیر و امید با برنامه ای در زمینه توسعه گرشدگری کار خود را آغاز کرده است و دوم شعار روز جهانی گردشگری است که می گوید:«گردشگری و آب، حفظ میراث مشترک».

اگرچه برنامه های کاملا مشخصی از سوی دولت و دست اندرکاران صنعت گردشگری برای توسعه آن تدوین شده است و بررسی آنها خارج ازحوصله این بحث اما شعار روز جهانی گردشگری با توجه به امتیازات آبی و ساحلی کشورمان رنگ و بوی دیگری به این هفته یعنی هفته گردشگری امسال داده است و از این رو کسب و کار سراغ یکی از کهنه کاران دریانوردی که حدود سه دهه از عمرش را روی عرشه کشتی سوار بر امواج دریا ها بوده رفته است تا از امتیازات گردشگری دریایی ایران و شرایط توسعه آن پرس و جو کند .

کاپیتان سید حسن گیتی پسند علاوه بر کوله باری از تجربه دریانوردی به عنوان طراح طرح ملی گردشگری دریایی در دریای خزر نیز بین اهالی گردشگری و دریانوردی کشورمان شناخته شده است اما این فعال عرصه گردشگری و دریانوردی ناگفته های بسیاری از بی مهری دولت دهم و مسئولان قبلی سازمان میراث فرهنگی به این طرح ملی دارد که مطالعه آنها برای شما خالی از لطف نیست.

گیتی پسند سخن خود را با ارایه تاریخچه ای از این طرح که از سال 1385 شمسی درگیر آن شده است آغاز می کند و می گوید: با توجه به تجربه دریا نوردی خودم و پتانسیل های دریایی کشورم ایران متوجه شدم پروژه های دریایی عظیمی را می توان در محدوده دریای خزر اجرا کرد چون سواحل جنوبی کشورمان همواره به واسطه وجود نفت مورد توجه مسئولان بوده است اما این خزر است که از دید مسئولان با تمام ظرفیت هایش پنهان ماندهاست و ظاهرا به دست فراموشی سپرده شده.

وی در این زمینه می افزاید: اولین بار طرح آمبولانس دریایی را به واسطه تعداد بسیار بالای غریق در سواحل خزر به مسئولان دولتی ارایه کردم. با توجه به مطالعاتم متوجه شدم بسیاری از مجروحان حوادث مختلف جاده به دلیل ترافیک جاده های نوار ساحلی ایران در طول مسیر انتقال به بیمارستان جان می سپارند و بسیاری از غریق ها هم به دلیل دیر رسیدن کمک از دنیا می روند بنابراین با استفاده از پتانسیل بسیار مناسب آبهای ساحلی می توانیم از آمبولانس های دریایی به خوبی استفاده کنیم که متاسفانه این طرح بسیار کارآمد نیز مورد بی مهری مسئولان وقت قرار گرفت و با کپی برداری از طرح اصلی طرحی بسیار ناکارآمد با هزینه ای بسیار هنگفت اجرایی شد که البته هم اکنون هیچ خبری از آن نیست.

این کاپیتان کهنه کار در ادامه می گوید: به هر حال با تمام ناملایمان مسئولین به واسطه علاقه ای که دریای دارم به مطالعات خودم در نوار ساحلی خزر ادامه دادم که به ضعف بسیار عمده ای در زمینه حمل و نقل دریایی این منطقه و پتانسیل بسیار بالای آن که توجه اقتصادی هم دارد پی بردم . طرحی را با نام طرح گردشگری دریایی خزر که شامل 4 فاز بود به دولت ارایه کردم.

همان سال و در نمایشگاه دریانوردی این طرح توسط ریاست جمهوری طرحی ملی اعلام و مقرر شد با همکاری تمام ارگان مسئول مثل صنعت بیمه، وزارت نفت، وزارت راه، سازمان بنادر، میراث فرهنگی و محیط زیست اجرایی شود اما دریغ از همکاری که این طرح تا همین امروز درگیر کاغذبازی مسئولان شده و به جز سازمان بنادر و محیط زیست ارگان های دیگر هیچگونه همکاری با بنده نکرده اند با توجه به این که این طرح ، طرحی ملی و مولد برای جامعه کشورمان است.

این کهنه کار دریایی ضمن تاکید ملی بودن این طرح و لزوم همکاری مسئولان ادامه می دهد: با توجه به تحقیقات گسترده بنده و تیم کارشناسی من تمامی زیرساخت های این طرح هم اکنون در نوار ساحلی خزر مهیاست و فقط کافی است که دولت با اختصاص بودجه ای بسیار اندک شرایط ورود چند فروند شناور مورد نیاز اولین فاز این طرح را فراهم کند تا با توجه به اقتصادی بودن آن مراحل اجرایی شدن فازهای دیگر نیز انجام شود.

کاپیتان گیتی پسند می گوید: همانطور که در اصل طرح مطرح شده است این طرح می تواند حدود هفده هزار فرصت شغلی مستقیم و غیر مستقیم را به جوانان حاشیه دریای خزر که از معضل بیکاری و رکود اقتصادی رنج می برند ، هدیه دهد و زمینه رشد و ترقی اقتصادی منطقه باشد، اما دریغ از همکاری در خزر که هم اکنون شاهد انعقاد قرارداد برقراری خطوط کشتیرانی مسافری بین ایران عمان هستم .

وی ضمن اشاره بر تاخیر 4 ساله این پروژه تاکید می کند : با توجه به نرخ بیکاری منطقه اگر این پروژه از همان روز اول اجرایی شده بود هم اکنون تعدادبسیاری از جوانان کشور بخصوص منطقه مشغول به کار مولد بودند و هزینه بسیار هنگفتی هم از دوش دولت برداشته می شد، سئوال اینجاست که چه تفاوتی بین سواحل جنوبی وشمالی کشور است؟ پس چرا این طرح که ملی اعلام شده و هم اکنون که دولت نیازمند تولید شغل برای متقاضیان کار است به آن توجهی ندارد.

کاپیتان گیتی پسند به ورود روزانه حدود یکصد دستگاه تریلر از مرزهای غربی و شمال غربی کشورمان به ایران خبر می دهد و می افزاید این تریلرها که حامل اقلام صادراتی ترکیه و دیگر کشورها برای کشورهای شمال شرقی وشرق کشورمان هستند باید نوار ساحلی خزر را طی کنندو در برخی موارد هم مجبور هستند به تهران آمده و از جاده فیروزکوه به مسیر خود ادامه دهند که این موضوع یعنی هزینه بسیار زیاد نگهداری از جاده ها برای کشورمان و نیاز به سوخت اضافه برای حرکت و حمل و نقل این تریلرها در کنار تریلرهای خودی حال آنکه با اجرای فاز اول و ورود کشتی های رورو به منطقه می توان علاوه بر کاهش ترافیک جاده و اصطلاح جادهای مواصلاتی کشور میزان قابل توجهی از سوخت صرفه جویی کنیم، این درحالی است که روزانه حدود دو میلیون سفر درون شهری بین شهرهای نوار ساحلی توسط ساکنان صورت میگیرد که علاوه بر سوخت ، سوانح ناگواری نیز در پی خواهد داشت این موضوع هم با ورود اتوبوس های دریایی که هم اکنون بسیاری از ایستگاههای آن آماده بهره برداری هستند می توانند جان  بسیاری از همو طنانمان را حفظ کند و در محیط زیست و صنعت بیمه کشورمان توجیه اقتصادی داشته باشد.

وی به مبحث گردشگری این طرح اشاره دارد و می گوید: همانطور که می دانیم تعداد بسیاری از هموطنانمان هر ساله به کشورهای شمالی ایران از طریق جاده و هوایی سفر می کنند که با راه اندازی خطوط کشتیرانی مسافری علاوه بر ایجاد جاذبه ای جدید برای گردشگری دریایی خزر می توانیم هزینه سفر این گروه را به کشورهای مورد علاقه شان کاهش دهیم چون حمل و نقل دریایی یکی از ارزان ترین روش های حمل ونقل است.

گیتی پسند با تاکید بر توجه ویژه دولت یازدهم به این طرح که سالهاست غریق بروکراسی اداری شده است می گوید: دریای خزر به عنوان گنجی پر از جواهر هنوز دست نخورده باقی مانده و می توان با اجرایی کردن این طرح ملی منافع آن را به کل اقتصاد کشورمان هدیه داد. طرحی که علاوه بر توجیه اقتصادی در زمینه صرفه جویی در صنعت سوخت ، بیمه اشتغالزایی نیز در پی خواهد داشت.

طراح طرح ملی گردشگری دریای خزر در پایان می افزاید: اگر دولت زمینه اجرایی شدن اولین فاز این طرح را فراهم کند بدون تردید توجیه اقتصادی آن دیگر مراحل و فازهای طرح را اجرایی خواهد کرد بنابراین کافی است که دولت شرایط ورود شناورهای مورد نیاز فاز اول این طرح را فراهم کند تا خود طرح دیگر شرایط را برای تکمیل فازهای بعدی در اختیار آن قرار دهد.