گردشگری سینمایی

گردشگری سینمایی را جدی بگیریم

با رویکار آمدن دولت یازدهم و تحولات ایجاد شده در سیاست های داخلی و خارجی کشورمان، جایگاه صنعت گردشگری در اقتصاد کلان ایران رنگ و بوی تازه ای به خودگرفته و بیشتر ارگان ها از توسعه این صنعت یا صادرات نامرئی ایران زمین سخن می گویند.

اگرچه در گذشته هم این صنعت نوظهور و پولساز جهانی مورد توجه دولتمردان و سیاستگذاران کشور بوده است. راهکارهای متفاوت و سیاست های خرد و کلانی که همه و همه برای به مقصد رساندن کشتی گردشگری ایران بدون توجه به تجربیات دیگران و کشورهای موفق در گردشگری به کار گرفته شده و باعث به بی راهه رفتن این صنعت در کشورمان شد. به هر دلیل کشتی گردشگری ایران به سرمنزل مقصود نرسیده و در حال مبارزه با امواجل خروشان بازارهای جهانی همچنان در تلاطم  است بی آنکه از تجربیات گذشته درس عبرت گرفته باشد. .

شاید بسیاری اعتقاد داشته و دارند تمدنی چند هزار ساله و جایگاه جاذبه های تاریخی تک رقمی آن در دهکده جهانی به خودی خود پتانسیل بسیار مناسب و قوی برای رشد و توسعه گردشگری کشورمان باشد اما به واقع اینگونه نیست و کشورمان نیازمند حضوری چشمگیرتر در بازارهای بین المللی و معرفی جاذبه هایش به علاقمندان است.

جای تردید نیست که این صنعت نیازمند تبلیغات و حضور گسترده در بازارهای هدف است تا علاقمندان به هنر ، تاریخ وتمدن ایران زمین هر روز با آثار و جاذبه های بیشتری از کشورمان آشنا شوند و زادگاهشان را برای درک بهتر این سرزمین کهن یعنی ایران ترک کنند اما سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعات شیوه های گذشته در تبلیغات گردشگری هم اکنون هم کار ساز است یا باید به دنبال روشهای نوینی از تبلیغات برای توسعه گردشگری کشورمان باشیم.

مجلات ، رسانه ها و امروزه دنیای مجازی از گذشته تا کنون مورد استفاده قرار گرفته اند ولی جای تردید نیست که هنر هفتم هم در این زمینه می توان مفید بوده و به کار گرفته شود درحالی که همگی اعتقاد دارم صنعت سینما هم اکنون جایگاه ویژه ای در زندگی قرن بیست و یکمی ما دارد کشورمان ایران با تمدنی چند هزار ساله هنوز از جایگاه این هنر در گردشگری غافل مانده و هیچ اقدامی مفید در زمینه به کارگیری پتانسیل سینما در جذب گردشگر نکرده است.

بد نیست بدانم که براساس آمار مستند در ایالات متحده آمریکا هم اکنون چهل درصد از گردشگران این سرزمین مقصد سفر های آینده خود را از صحنه ها و لوکیشن های فیلم هایی که دیده اند انتخاب می کنند و به سمت درک واقعی این صحنه ها بار سفر می بندند و این سوی دنیا یعنی نزدیک کشورمان ترکیه نیز توانسته با ساخت و پخش سریال های اجتماعی خود جاذبه ای برای گردشگران خارجی ایجاد کند و رونق مناسبی را به گردشگری خود هدیه دهد بطوری که براساس آمار این کشور توانسته امار گردشگران ورودی خود از سرزمین های جنوب خلیج فارس را با استفاده از همین سریال ها حدود بیست درصد افزایش دهد و گردشگران عرب را شیفته جاذبه های طبیعی و تاریخی خود کند.

پس به جاست حالا که هنر هفتم ایران سراسر جهان و در اکثر جشنواره های بین اللملی خوش درخشیده است از این پتانسیل جهت معرفی جاذبه های باستانی کشورمان به گردشگران خرجی استفاده کنیم و آنها را برای دیدن این آثار دعوت نماییم.

گردشگری ورزشی

مدتی است که تب و تاب جام جهانی و البته اعزام تماشاگران و علاقه مندان این ورزش بین المللی همه جا را فراگرفته و بسیاری را در صنعت گردشگری داخلی و خارجی به خود مشغول کرده است، اما همه اینها در جهت اعزام گردشگر به نقطه ای خاص از جهان که میزبان این بازی هاست، انجام شده است و چه ارتباطی به کشورمان با بسیاری از امکانات دارد؟

کشوری که چهار فصل بودنش بهترین پتانسیل گردشگری ورزشی بوده و می تواند به اتکای طبیعت زیبای خود سالانه میلیون ها نفر ماجراجو را به داخل مرزهایش دعوت کند، اما دریغ از برنامه ریزی و مدیریت که همواره مقصر اصلی را نبود بودجه می دانند و دائم از کمبود آن گلایه دارند.

اگر اهل ورزش بخصوص فوتبال با تمام اما اگرهایش باشیم، جای تردید نیست که می دانیم پشت تیم های موفق و مطرح در سطح ایران و البته بین المللی اسپانسرهای قوی و موفقی قرار گرفته اند که با همین حمایت تیم های خود را در سکوهای موفقیت مطرح و به جهان معرفی می کنند که البته این کار هم نوعی تجارت است، چون هر بار موفقیت تیمشان به صفرهای حساب بانکی آنها می افزاید، حال اگر کشورمان با توجه به تمام امتیازات و پتانسیل های موجود خود قصد ورود به دنیای گردشگری ورزشی را دارد، بد نیست ابتدا به فکر یافتن اسپانسرهای قوی و قدرتمندی حتی در سطح بین المللی باشد. شاهد مثال این حرکت هوشمندانه درباره شرکت تولید نوشیدنی های انرژی زا ردبول است که با توجه به امکانات مالی و قدرت اقتصادی خود هرساله مسابقاتی مهیج چون شیرجه از روی صخره در آب های آزاد، اتومبیلرانی، دوچرخه سواری یا دهها مورد مشابه را برگزار می کند. پس بیاییم فعلا به جای تشویق گردشگران ورزشی برای ورود به ایران به معرفی توانمندی های خود با توجه به عرف جامعه در این شاخه از گردشگری به سرمایه گذاران کلان داخلی و خارجی بپردازیم و سپس سفره ای رنگین برای جلب نظر ماجراجویان بین المللی بگسترانیم تا شاهد رونق گردشگری ورزشی داخل کشورمان؛ ایران باستانی باشیم.

گردشگری ورزشی

هدف گذاری، برنامه ریزی و پشتکار سه عنصر اصلی گردشگری ورزشی

گردشگری ورزشی یکی از شاخه های بسیار جذاب و البته پرسود صادرات نامرئی است که در گوشه و کنار جهان مورد توجه علاقمندان و سرمایه گذاران قرار گرفته و مدت هاست که از بهم پیوستن این دو یعنی ورزش و گردشگری بسیاری از کشورها درآمد مناسبی را برای خود به ارمغان آورده اند. اما ایران به عنوان کشوری چهارفصل با پتانسیل بسیار بالا در این زمینه هنوز این شاخه از گردشگری را زیاد جدی نگرفته و اندرخم یک کوچه باقی است .

از این رو با رضا خوش سرور رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران به گفت و گو نشسته ایم تا از کم و کیف برنامه های این انجمن و دیگر سازمان های مربوط در توسعه گردشگری ورزشی بپرسیم.

انجمن گردشگری ورزشی ایران از چه تاریخی تشکیل شد؟

همان طور که می دانیم اکثر کشورهای بزرگ دنیا به دنبال این هستند که بتوانند از تلفیق دو صنعت گردشگری و ورزش به نفع درآمدزایی و اشتغالزایی خود استفاده کنند که این امر طبیعی و البته بسیار هوشمندانه ای بوده است. به همین منظور انجمن گردشگری ورزشی سال 1384 در سازمان تربیت بدنی تشکیل شد.

اما متاسفانه تا اواخر سال 1390 هیچ فعالیت عمده ای در این زمینه صورت نگرفت و تقریبا این انجمن گمنام بود. از دی ماه سال 1390 که مسئولیت اداره این انجمن توسط سازمان تربیت بدنی به بنده واگذار شد ؛ با همکاری و حمایت های دیگر مسئولان توانستیم انجمن گردشگری ورزشی را فعال و به سمت پویایی هدایت کنیم.

به طور کلی انجمن گردشگری ورزشی چه اهدافی را دنبال می کند؟

این انجمن به طور کلی دو مقوله را دنبال می کند؛ 1) آموزش راهنمایان، مدیران و مسئولان حوزه گردشگری در این شاخه بخصوص 2) همسو کردن سازمان های اجرایی مثل محیط زیست، سازمان ملی جوانان و فنی حرفه ای

چه اقداماتی تاکنون در زمینه توسعه گردشگری ورزشی صورت گرفته؟

از زمانی که بنده ریاست این انجمن را برعهده گرفتم تاکنون انجمن نسبت به برگزاری دو دوره مدیریت گردشگری ورزشی اقدام نموده است، همایش ملی گردشگری ورزشی و 3 دوره آموزش راهنمایان گردشگری ورزشی سطح 3 برگزار شده و دو سمینار بین المللی در تهران و قزوین برگزار شد، اما از همه مهمتر این که طی این مدت توانستیم وب سایت انجمن را فعال و همواره به روزرسانی کنیم که کلیه اخبار از ابتدا تا امروز به صورت کامل به ثبت رسیده است.

این کمیته چه همکاری با سازمان میراث فرهنگی داشته است؟

از زمانی که انجمن گردشگری ورزشی دوباره فعال شد یکسری مشارکت های بسیار سازنده بین سازمان میراث فرهنگی و انجمن گردشگری ورزشی صورت گرفت که یکی از آنها برگزاری گردهمایی مسئولان کمیته گردشگری ورزشی استان ها و کارشناسان گردشگری ادارات کل میراث فرهنگی استان ها بود که سال گذشته برگزار شد. از آن تاریخ تا به امروز انجمن گردشگری ورزشی به دنبال این بود که با سازمان میراث فرهنگی تفاهم نامه همکاری منعقد کند و این نوع گردشگری را در کشورمان به جایگاه واقعی خود برساند که خوشبختانه امسال در هفته گردشگری این اتفاق افتاد.

تفاهم نامه همکاری بین سازمان میراث فرهنگی و انجمن گردشگری ورزشی ایران چرا برای شما اهمیت داشت؟

همان طور که قبلا اشاره شد گردشگری ورزشی از به هم پیوستن دو صنعت گردشگری و ورزشی به وجود می آید که هریک از آنها دارای ارگان ها  و مدیریت مجزایی در همه کشورها هستند، اما وقتی قرار است هر دو در یک مسیر حرکت کنند، باید هریک از ارگان ها بدانند چه وظایفی دارند و حیطه اختیارات آنها در این امر مشترک چیست؛ بنابراین حالا که انجمن گردشگری ورزشی حلقه واسط بین این دو نهاد قرار گرفته می بایست با این تفاهم نامه ورزش را به گردشگری پیوند می زد. با این اتفاق هر دو ارگان می دانند چه باید بکنند و چه وظایفی دارند یا به اصطلاح تکلیف خودشان را می دانند. به هر حال این حوزه تخصصی نیازمند همکاری متخصصان ورزشی و گردشگری کنار یکدیگر است.

این تفاهم نامه چگونه به دیگر شهرهای ایران ابلاغ شد؟

در تاریخ 8 مهرماه امسال که تفاهم نامه همکاری انجمن گردشگری ورزشی تحت پوشش فدراسیون ورزش های همگانی با سازمان میراث فرهنگی امضاء شد یک نسخه از این تفاهم نامه که شرایط و وظایف قانونی هر گروه در آن مشخص کرده بود برای کمیته های گردشگری هر استان و ادارات میراث فرهنگی آن ارسال شد تا از این پس شاهد همسویی و هدفمندی تصمیمات در زمینه گردشگری ورزشی باشیم.

این گونه انجمن آیا خارج از مرزهای کشورمان نیز مرسوم است؟

بله، انجمن بین المللی ورزش های همگانی که تافیسا نام دارد و هم انجمن آسیایی ورزش های همگانی که اتفا بخش را به عنوان کمیسیون گردشگری ورزشی دارند، بنابراین از آنجا که توسعه گردشگری ورزشی جزو دستور کار این انجمن هاست، ایران هم نسبت به فعالیت انجمن گردشگری ورزشی اقدام کرد.

همان طور که اشاره کردید، توسعه گردشگری ورزشی جزو اولویت های بسیاری از کشورهاست. ایران در این زمینه چه فعالیتی انجام داده است؟

اکثر اقتصاددانان و فعالان عرصه ورزشی و گردشگری در سطح جهان از تلفیق این دو شاخه یعنی گردشگری و ورزش سعی می کنند درآمد هنگفتی برای خود فراهم کنند که مشهورترین اقدامات آنها میزبانی بازی های بین المللی مثل جام جهانی یا المپیک است که متاسفانه ایران علی رغم توانایی و پتانسیل های بالا در این زمینه تنها به مواردی اندک بسنده کرده است مثل برگزاری مسابقات کشورهای اسلامی بوده که کاملا محدود بوده است.

اما پس از امضای تفاهم نامه یادشده انجمن با دو رویکرد داخلی و خارجی برای جذب گردشگران ورزشی و توسعه این شاخه از گردشگری برنامه ریزی کرده است، بنابراین با توجه به این که رویکرد دولت یازدهم درآمدزایی از گردشگری است، انجمن برنامه ریزی کرده تا با ایجاد رویدادهای ورزشی داخل مرزهای ایران شرایط حضور ماجراجویان و گردشگران خارجی را فراهم کند و گردشگری ورزشی را توسعه دهد. ابتدا قصد داریم به جمع آوری اطلاعات و برآورد توانمندی بپردازیم و پس از آن زیرساخت های کشورمان را در این زمینه توسعه دهیم تا با یک اقدام هماهنگ و همکاری دیگر ارگان ها، گردشگری ورزشی را رونق دهیم.

به نظر شما ایران چه ویژگی مهمی در این زمینه دارد؟

ببینید چهار فصل بودن ایران زبانزد خاص و عام است که همین موضوع مهمترین امتیاز است، یعنی همزمان که گروهی از گردشگران در سواحل شمالی خلیج فارس شنا می کنند، گروه دیگر در ارتفاعات مشغول اسکی هستند، بنابراین با 3 عنصر ایجاد هدف، برنامه ریزی و پشتکار می توانیم گردشگری ورزشی را توسعه دهیم.

این انجمن آیا همکاری با جامعه علمی در زمینه پرورش نیروی متخصص دارد یا خیر؟

هیچ برنامه ای به عقیده من بدون همکاری با نهادهای علمی نمی توان به سرمنزل مقصود رساند، بله انجمن گردشگری ورزشی از بهمن ماه سال جاری با دانشگاه علمی و کاربردی اقدام به برگزاری دوره هایی تا مقطع فوق لیسانس در زمینه گردشگری ورزشی برگزار خواهد کرد و تفاهم نامه ای هم با دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه منعقد کرده ایم.

آیا انجمن گردشگری ورزشی درباره بازی های جام جهانی برزیل نقشی خواهد داشت؟

بدون تردید پاسخ شما مثبت است اما این انجمن فقط با معرفی آژانس های معتبر و البته نظارت بر عملکرد آنها و نحوه اعزام تورهای گردشگری در این حیطه وارد خواهد شد و هیچ دخالتی در اجرا یا برگزاری اینگونه تورها نخواهد داشت

به عنوان آخرین سوال، انجمن گردشگری ورزشی ابتدا روی چه رشته های ورزشی سرمایه گذاری کرده است؟

با توجه به شرایط جامعه ایران و البته تفاوت تعریف گردشگری ورزشی در ایران و خارج مرزها، انجمن بیشتر سعی کرده روی ورزش های همگانی سرمایه گذاری کند و اگر قرار است تورهای گردشگری ورزشی در کشور برگزار شود، این تورها همه رده های سنی را دربر خواهد گرفت و در مرحله بعدی کار را تخصصی خواهیم کرد.

هزینه‌های آژانس مسافرتی

بحث گردشگری و توسعه آن هم اکنون در کشورمان سر زبان ها افتاده و بسیاری را به خود مشغول کرده است، حال چه از گروه مسافران و ماجراجویان و چه از گروه سرمایه گذاران این صنعت اگر از مقوله سفر و ماجراجویی بگذریم، به سرمایه گذاری و توسعه زیرساخت های گردشگری خواهیم رسید؛ مبحثی که هم اکنون سوژه اصلی اکثر محافل اقتصادی و مدیریت ایران بوده است، اما باز هم اگر کمی ذره بین را جلوتر ببریم و فرصت های سرمایه گذاری را در این صنعت مفرح زیر آن بنگریم، درمی یابیم که یکی از آنها بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفته و بیشترین علاقه سرمایه گذاری را به خود دیده است، به طوری که شاید در ذهن اکثر ما ایرانیان با شنیدن نام سفر و گردشگری، تصوری از یک دفتر خدمات گردشگری با کارکنانی آراسته و محیطی تمیز پیش چشم آید.

به عقیده بسیاری از کارشناسان و اهل فن، این اتفاق به این دلیل رخ داده که با توجه به شرایط جامعه، راحت ترین و کم سرمایه ترین کار در زمینه گردشگری، افتتاح یا راه اندازی دفاتر خدمات گردشگری یا همان آژانس های مسافرتی خدماتی است.

مراکزی که در تنظیم و تبادل گردشگر میان کشورمان و دیدنی های دیگر نقاط جهان، نقش عمده ای به دوش دارند و با سیاست هایشان می توانند کمک ارزنده ای به صنعت گردشگری ایران باستانی داشته باشند، اما اگر از بحث تعدد این آژانس ها و رشد قارچ گونه این مراکز در کشورمان به دلیل مدیریتی ناقص بگذریم به بحث شیرین افتتاح آژانس هواپیمایی یا دفاتر خدمات گردشگری خواهیم رسید؛ شیرینی که گاهی به دلیل ناواردی و ناآشنایی، کام برخی سرمایه گذاران را تلخ کرده و خاطره ای ناخوشایند از سفر و گردشگری هم در ذهن مسافرانشان و هم در ذهن خودشان به ثبت رسانده است.

از کجا شروع کنیم؟

قبل از هر چیز باید بدانیم که دفاتر گردشگری و خدمات مسافرتی در کشورمان معروف به بند «الف، ب و پ» هستند که هریک حوزه فعالیت مخصوص به خود را دارند، اما کامل ترین آنها که می تواند در همه حوزه ها فعالیت کند، مخصوص بند «پ» است که از صفر تا صد نحوه درخواست افتتاح این گونه مراکز را براساس قوانین مندرج در وب سایت سازمان میراث فرهنگی به عنوان سکاندار اصلی این کار می گویم، اما به یاد داشته باشید که همه راه ها به رم ختم می شود، اما در دنیای مجازی و از ابتدا تا انتهای کار شما با سازمان میراث فرهنگی سر و کار خواهیم داشت و باید از قوانین و دستورالعمل های آن بخوبی آگاهی داشته باشید.

شرایط و ضوابط افراد حقیقی

شرایط لازم جهت متقاضیان حقیقی تأسیس دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بند (ب)

 موضوع بند (ب) از ماده یک آیین نامه نظارت بر تاسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی:

«فعالیت در زمینه اخذ روادید، تنظیم و انجام مسافرت گروهی داخلی و خارجی، ذخیره مکان و هرگونه خدمات ایرانگردی و جهانگردی با رعایت قوانین و  مقررات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری»

 متقاضیان دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری جهت ارائه درخواست خود ابتدا باید شرایط مندرج در ذیل را مطالعه و در صورت داشتن شرایط مذکور و  مدارک لازم جهت ارائه تقاضای خود اقدام نمایند.

■         تابعیت جمهوری اسلامی ایران

■         متدین به دین اسلام یا سایرادیان به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی

■         عدم اعتیاد به موادمخدر بنا به تائید مراجع ذی صلاح

■         عدم سوء پیشینه کیفری

■         دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت از آن برای متقاضیان مرد

■         نداشتن اشتغال دیگر که مانع فعالیت مورد نظر باشد

■         داشتن حداقل 25 سال سن

■         داشتن حداقل 3 سال سابقه کار مفید مرتبط با فعالیت مورد نظر و صلاحیت شغلی

■         جهت تائید سابقه فعالیت ارائه یکی از مدارک ذیل الزامی است:

■         تائیدیه پرداخت بیمه فعالیت مرتبط

■         تصویر قرارداد انجام کار مرتبط و فهرست پرداخت حقوق

 ضوابط کلی (ارائه مدارک زیر پس از موافقت با درخواست اولیه و نیز پس ازاعلام از سوی مرجع صدور مجوز الزامی است)

1ـ ارائه محل مناسب برای دفتر کاربا شرایط ذیل:

دارای مساحت بین 40 تا 70 مترمربع

دارای کاربری تجاری یا اداری

ارائه سند مالکیت یا اجاره نامه محضری

واقع در طبقه همکف ، اول یا دوم به تشخیص مرجع صدور مجوز، قابل دسترس و دید عموم

دارای سنخیت با دیگر صنوف مجاور

دارای تجهیزات و امکانات مناسب با نوع فعالیت با تائید مرجع صدور مجوز

2ـ معرفی مدیر فنی با شرایط ذیل:

تابعیت جمهوری اسلامی ایران

متدین به دین اسلام یا سایرادیان به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی

عدم اعتیاد به موادمخدر بنا به تائید مراجع ذی صلاح

عدم سوء پیشینه کیفری

دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت از آن برای متقاضیان مرد

نداشتن اشتغال دیگر که مانع فعالیت مورد نظر باشد

داشتن حداقل 25 سال سن

داشتن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی مورد تائید وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری

داشتن حداقل 3 سال سابقه کار مفید مرتبط با فعالیت مورد نظر و صلاحیت شغلی

جهت تائید سابقه فعالیت ارائه یکی از مدارک ذیل الزامی است:

الف) تائیدیه پرداخت بیمه فعالیت مرتبط                   

ب) تصویر قراداد انجام کارمرتبط با دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و فهرست پرداخت حقوق

آشنایی کامل به یکی از زبان های خارجی (ترجیحا انگلیسی)

ارائه گواهینامه فارغ التحصیلی از آموزشگاه ها و مراکز آموزش عالی و مدارس حرفه ای خدمات مسافرتی و سیاحتی -  جهانگردی یا مراکز آموزشی وزارتخانه های مرتبط

فعالیت اتباع خارجی در سمت مدیر فنی منوط به دارا بودن پروانه معتبر اشتغال و تائید صلاحیت فنی آنها به وسیله مرجع صادرکننده مجوز است.

توضیح: متقاضیان اخذ مجوز فعالیت  در صورت دارا بودن شرایط  فوق  می توانند به عنوان مدیر فنی همان دفتر تعیین شوند.

3ـ ارائه نام و نشان دفتر با شرایط ذیل:

دارای مفهوم متناسب با نوع فعالیت

از نام های غیر فارسی و غیرمتعارف نباشد

4ـ سپردن تضمین با شرایط ذیل:

حداقل 50 میلیون ریال به عنوان حسن انجام کار و تضمین تعهد

قابل افزایش با توجه به شاخص تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی ایران

تمامی مراحل از طریق سامانه  می بایست پیگیری شود و از مراجعه حضوری خودداری فرمایید. مراجعه حضوری خارج از درخواست مرجع صدو مجوز موجب لغو درخواست شما خواهد شد.

چگونه می توان برای برگزاری تورهای مسافرتی برآورد قیمت کرد؟

اگرچه این کار بظاهر کاری بسیار ساده به نظر می رسد و در ذهن بسیاری با داشتن هزینه ها می توان با افزودن مقداری به آن حاشیه سود مطمئنی را برای خود در نظر گرفت، اما عوامل و شریط خاصی در تعیین قیمت هزینه های تورهای داخلی و خارجی کاملا متفاوت است که اگر به عنوان یک آژانس دار قصد برگزاری تورهای گردشگری را دارید، باید به آنها توجه خاصی داشته باشید که در این مطلب ما آنها را به دو گروه تورهای خارجی و داخلی تفکیک می کنیم.

محاسبه هزینه تورهای خارجی

اگرچه یکی دو سال است که به دلیل نوسانات نرخ ارز و البته مشکل نقل و انتقال پول، شاهد تغییراتی در رشوه محاسبه قیمت تورهای گردشگری بوده ایم، اما اصول کار یکی است؛ به این صورت که یک دفتر خدمات گردشگری که مجاز به برگزاری تورهای خارجی است، با توجه به بازاریابی خود برای تورهای خارجی (اعزام تورهای خارجی) ابتدا با بررسی مقصد توسط کادر فنی خود، میزان هزینه های روزانه یک گردشگر را که شامل بلیت رفت و برگشت، هزینه اقامت، هزینه خورد و خوراک (در صورت داران بودن تور)، هزینه ترانسفر فرودگاهی، هزینه تورلیدرهای مقیم و موارد احتمالی دیگر قیمت پایه روزانه را محاسبه می کند که معمولا به نرخ دلار یا یکی از ارزهای معتبر بین المللی تعیین می شود و پس از آن با توجه به نیاز و توان مشتریان داخلی خود در دو یا سه بخش تورهای معمولی، لوکس و اکونومی اقدام به عقد قراردادهایی بلندمدت یا کوتاه مدت با کشور میزبان (هتل، شرکت هواپیمایی، شرکت حمل و نقل و گاهی مراکز خرید و تفریحی می کند) و پس از آن با محاسبه درصدی سود که گاهی حتی تا یکصد درصد در شرایطی خاص می رسد، این تور را در قالب پکیج های مختلف به همکاران یا مسافران ارائه می دهد. لازم به یادآوری است که این پیشنهاد اگر برای همکاران خود آژانس باشد و آنها به صورت نماینده وی اقدام به فروش تور کنند، مقداری پورسانت با توافق قبلی به آنها پرداخت خواهد شد، اما گاهی اوقات ما شاهد دست به دست شدن این پیشنهاد و واسطه گری در آن هستیم که در نهایت قیمت سفر را برای گردشگران افزایش می دهد که بحث در مورد آن از حوصله ما خارج است.

اما پدیده ای جالب به واسطه نوسانات نرخ ارز هم اکنون در تورهای خروجی کشورمان مشاهده شده است و آن دریافت بخشی از هزینه تور به صورت یکی از ارزهای معتبر جهان و بقیه به صورت ریالی است که سیاستی هوشمندانه از سوی مدیران آژانس ها جهت حفظ حاشیه امن قراردادهای خود با کشورهای خارجی بوده؛ به این صورت که گردشگران با پرداخت مبلغ ارزی تور درواقع هزینه خارجی خود را بدون افت و خیز به برگزارکننده پرداخته و بخش ریالی معمولا حاشیه سود آژانس است که قرار نیست به خارج از مرزها انتقال یابد.

اما بحث تورهای داخلی (آنهایی که وارد ایران می شوند)

هرچند مبنای کار تقریبا یکی است و سیاست های مشابهی در کار است، اما عطش ورود گردشگران و البته برخی سیاست های تشویقی دولت باعث شده تا مدیران آژانس های کشور گاهی اوقات بسیار انعطاف پذیرتر در این بخش عمل کنند. در این بخش هم آژانس دار با توجه به ارتباطاتی که با کشور بازار هدف خود دارد، ابتدا از توان مالی گردشگران آن منطقه مطلع شده و با توجه به خواسته های گردشگران آن کشور اقدام به ارائه پیشنهادهایی به همکاران خود در زمینه ارسال مسافر می کند. لازم به یادآوری است که طبق قوانین بسیاری از کشورها، آژانس های خارجی به صورت مستقیم نمی توانند برای فروش تور در بازار هدفشان اقدام کنند و باید این کار صرفا از طریق آژانس های معتبر محلی صورت گیرد. در این مورد هم بحث ایجاد حاشیه امن در سرمایه گذاری آژانس ها مطرح است و آنها سعی می کنند با عقد قراردادهای بلندمدت با مراکز اقامتی داخلی، حمل و نقل و دیگر موارد از اصل هزینه بکاهند تا با توجه به نوسانات نرخ ارز در حاشیه امن تری قرار گیرند، اما در این زمینه معامله پایاپای یکی از راهکارهای جالب و مطمئنی است که تا راه برخی از آژانس ها به آن پرداخته اند. این گونه که دو آژانس گردشگری با عقد قراردادی معمولا یک ساله متعهد می شود تعداد مشخصی گردشگر را برای یکدیگر با شرایطی مشخص و در کلاسی مشخص شده از نظر نوع خدمات و اقامتی که از قبل به تاکید دو طرف رسیده، بفروشد و هیچ پولی رد و بدل نکنند که این موضوع به جذابیت کشور میزبان برای هریک از طرفین بستگی دارد که چه تعداد گردشگر در مقابل چه تعداد گردشگر ورودی بین آنها رد و بدل شود.

مشکلات هتلداری ایران

آقای ژیان دربندی شما سالهاست که در زمینه هتلداری فعالیت می کنید

و هر فردی که با صنعت هتلداری در ارتباط است با نام و مقاله های شما آشناست شما را بعنوان پدر هتلداری ایران می شناسند و نویسنده کتاب های هتلداری هستید  ممکن است بفرمائید از چه زمانی در این رشته فعالیت میکنید وتخصص شما صرفا در هتلداری است  و چند کتاب در زمینه هتلداری تالیفت کرده اید ؟

بله تخصص من وتحصیلات من درمدیرت هتل وراه اندازی و سیستم گذاری هتل و بخش هتلی بیمارستان ها است و تا کنون 5 جلد کتاب تالیف کرده ام که آخرین ان دانش هتلداری با قطع A4و 1600 صفحه است و در سال 2000 هم برنده جهانی هتلداری و توریسم در اسپانیا بوده ام  و تنها فردی در ایران هستم که دارای چنین  تالیفات ومدرک وبا حدود 50 سال تجربه کاری بطورمستمر در ایران و خارج از کشور می باشم و بالا ترین تعداد هتل وبزرگترین هتل های ایران توسط اینجانب راه‌اندازی یا اصلاح نقشه و سیستم‌گذاری یا کارشناسی شده است و تعدادی بیمارستان البته باید بگویم پدر و پدربزرگم هم هتلدار بوده اند.در واقع من نسل سوم هستم و درسال 1967 که ازخارج از کشوربه ایران آمده ام با شغل مشاورا مور هتلداری کسی  اشنایی نداشت توسط اینجانب این شغل شناخته شد در ایران شناخته شد 

ـ آیا شما سمتی در دولت داشته‌اید؟

خیر، اما من با پروژه های دولتی در ارتباط با امور هتلداری همکاری دارم وبسیاری از پروژه‌های دولتی در ارتباط با هتلداری  با مشاوره اینجانب انجام شده یامی‌شود.

ـ آیا شما فقط درزمینه ساخت هتل فعالیت دارید؟

من درزمینه ساخت،مدیریت هتل،اصلاح نقشه هاوتجهیز، و بازسازی هتل و اموزش هتل‌هاوبرنامه ریزی برای تکنولوزی های پیشرفتهHMS)) که برای اولین با درجهان اجرا میشود توسط اینجانب تحلیل و انجام میشود فعالیت می‌کنم.

ـ به اصلاح نقشه هایا بازسازی هتل‌ها اشاره فرمودید، در صورت امکان کمی بیشتر توضیح دهید.

سرمایه گذاران هتل ها برای ساخت هتل و اصلاح نقشه ها به من مراجعه میکنند و طی قرار دادی همکاری آغاز می شوداین همکاری تا افتتاح هتل ادامه دارد و در ساخت و اصلاح نقشه ها و اندازه ها  با مهندسین معمار؛  تاسیسات , برق  همکاری میکنم تا ساختمان بدون نقص باکمترین هزینه و بدون دوباره کاری به اتمام برسد و این همکاری باعث می شود که بعد از پایان ساختمان از نیرو کمتر و تجهیزات کمتر و عمل سرویس دهی با سرعت بیشتر و کنترل های ضروری در زمان بهره برداری انجام گیرد و همینطور بسیاری ازهتل‌ها پس از مدتی بهره برداری به این نتیجه می‌رسند که باید اصلاحاتی یا تغییراتی در هتل بوجود اید این بازسازی ها که با مبلغ قابل توجه باید  سرمایه گداری شود تا بعد از بازسازی به اهداف خود برسند از تغیرو به روزکردن تجهیزات از نظرسرویس دهی مطلوب وکنترلی وکم کردن نیرو انسانی و سیستم و گردش کار باز سازی و تغییراتی در این ساختمان صورت گیرد. هتل‌های جدید هم مالکانی تیز بین اگرکمی دقت و توجه داشته باشند ویا مدیر با تجربه و دقیق در امورهتلداری داشته باشند،خوب می دانند یک مشاور ورزیده و باتجربه میتواند در زمان بازسازی یا ساخت هتل کمک شایانی انجام دهد که پس از باز سازی بسیاری از نکات که برای بهره برداری از هتل  لازم بوده توسط مشاور هتلداری پیش بینی شده و از این بابت سود سر شاری به مالک میرساند

میشود توضیح بیشتری بدهید؟

بله در یک باز سازی هتل 5 ستاره که هم اکنون مسئولیت ان به عهده من میباشد بعنوان یکی از کارهای که انجام داده ام   یک سالن رستوران از محل های پرت ساختمان و اضافه کردن 14 اتاق به هتل 120  اتاقی بوده است  وضمن اینکه بستر سازی برنامه های HMS  ازکه از پیشرفته ترین  تکنولوژی  در جهان است در این هتل پیاده خواهد شد و درهمین هتل با هزینه های که پیش بینی میشده با جرئت میتوانم بگویم شایدکمتراز نصف از آنچه برآورد کرده  بودند صورت میگیرد

ـ مگر این نقشه‌ها به تائید سازمان میراث فرهنگی نرسیده‌اند؟

برای باز سازی نیازی نیست ولی برای تاسیس یک هتل بایدموافقت اصولی را از میراث فرهنگی دریافت کنند در صورت عدم تائید دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی هرگز هتلی ساخته نمی‌شود و این موافقت اصولی که با مهرزدن روی نقشه و تائید انجام میشود بی نقص نیست

زیرا مهندس معمار و یا میراث فرهنگی تجربه و نیاز های بهره بردار را نمی دانند به همین دلیل بسیاری بعد از دریافت موافقت اصولی پلان ها را نزد من میاورند تا اصلاحاتی از قبیل اندازه ها دسترسی ها با امکانات و موقعیت محلی هتل ونیاز هتل و فضاهای ضروری که باید در نقشه ها لحاظ شود  اصلاح نمایم

- می‌توانید به برخی از این اشکال اشاره کنید؟

بله اکثر نقشه های که برای اصلاح نزد من آورده اند

   متاسفانه با واقعیت ها و نیاز های یک هتل خیلی تفاوت دارد و اشکالات فراوان . این نقشه تائید شده اماازلحاظ تخصصی هتلداری معایبی زیادی دارد مثلا روم سرویس در طبقات درپلان آنها دیده شده ولی محلی که خدمات روم سرویس را تامین کند در نقشه ها دیده نمی شود یا اندازه های بخشهای هتل با توجه به امکانات و درجه هتل یا دسترسی ها سازگاری ندارد یا پیش بینی نشده  یا مثال دیگر آشپزخانه در زیرزمین و رستوران یک طبقه بالاتردر یک سطح نیست که  این نقشه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند چنین ساختمان تا عمرهتل همیشه با گرفتاری های فراوانی روبرو خواهد بود چه ازنظرساخت سازچه از نظر نیرو انسانی چه از نظر تجهیزات و چه از نظر عمل سرویس دهی و تولید مواد غذایی این نقص معماری با بهترین و با تجربه ترین مدیران هتل درعمل سرویس دهی مواجه خواهد شد و مدیریت هتل به شدت به درد سر خواهد افتاد که ایراد را باید به مهندسین گرفت نه به مدیر هتل خوب یا گاهی در نقشه ها رستوران را روی  بام طراحی می‌کنند،ولی اصلا محل خدمات و سرویس دهی دیده نمی شود یا اگر دیده میشود آنقدرکوچک است که امکان سرویس دهی وجود ندارد  ویا در ساختمان های مرتفع که برای تاسیسات دیگ فولادی نصب میکنند معمولا موتور خانه در زیر زمین است که همان بهتر که در زیر زمین است ولی  وقتی بعد از چند سال بخواهند دیگ را تغویض کنند امکان پذیر نخواهد بود چون نمی توانند که ساختمان را خراب کنند که دیگ شوفاز را تعویض کنند نکات مهمی که مهندسین باید توجه کنند وهیچ توجه نمی کنند قسمت پشتی هتل است ساختمان هرچند زیبا باشد تجهیزات لوکس باشد ولی نتوانند خدمات بدهند لوکس و لوکسی بی اثراست بایدمهندسین معمار همانقدر که به قسمت جلویی (اشکارهتل )توجه میکنندبه بخشهای پشتی هتل که از دید مهمان پنهان است توجه کنند که متاسفانه اصلا توجه نمی کنند و علت ان بی اطلاعی مهندسین از سیستم گردش کار هتل و برنامه ها و مشکلات اداره کردن مدیریت هتل یا بهره برداراست و وصدها المان دیگر که شاید از حوصله شما خارج باشد، اما من با تجربه علمی و عملی که طی 50 سال بدست آمده با حوصله وریزبینی آنها را بررسی دقیق با امکانات ودرجه و محل ساخت هتل تا جای ممکن برطرف و پیش بینی می کنم.در واقع من نجات دهند سرمایه گذار هستم  و صدها مورد دیگر که در این مصاحبه کوتاه فرصتی نیست که توضیحات بیشتری را بدهم

ـ‌ آیا این موضوع مرسوم نیست که مالکان هتل‌ها قبل از طراحی نقشه با افرادی مثل شما مشورت کنند؟

در حقیقت افرادکمی  هستندکه متوجه میشوند که باید یک مشاورقبل از ساخت باید نظراتش را لحاظ کنند به این موضوع  اهمیت زیادی نمی دهند و صرفا به دانش مهندسین آرشیتکت بسنده می‌کنند و نقشه هم توسط سازمان‌ میراث فرهنگی تائید می‌شود و اقدام به ساخت می‌کنند، اما بسیاری در زمان ساخت که متوجه اشکال میشوند به من مراجعه می کنند یازمان تجهیز که بسیاری از کارها را نمی توان انجام داد مثلا برای استفاده از تکنولوژی پیش رفته که در برخی موارد حتی با صرف هزینه‌های هنگفت قابل برطرف شدن نیست.زیرا مهندسان و طراحان با توجه به علم و تجربه خود هتل را طراحی می‌کنند که  به نکاتی که بطورخلاصه در بالا  اشاره شد توجهی نمی کنند چون در تخصص انها نیست و نیاز ها را نمی دانند

ـ به دفتر فنی میراث فرهنگی اشاره کردید. آیا مسئولان مربوطه این اشکال‌ها را نمی‌بینند؟

پاسخ شما خیراست، چون از لحاظ محاسبات  اندازه ها  و سیستم گردش کار هتل  با امکانات هر هتل که با هتل دیگر متفاوت است  و نیاز ها و دسترسی ها را نمی دانند

تخصص و کار من هم با تجربه علمی و عملی هتل آنها را با دقت  بررسی و رفع اشکالات  می‌کنیم

ـ به متخصص در این حرفه اشاره کردید. جایگاه فارغ‌التحصیلان هتلداری هم‌اکنون در این صنعت چیست؟

امروزه یکی از مهم‌ترین معضل صنعت هتلداری همین موضوع است، چون آنهای که اقدام به هتل سازی می‌کنند ازگروه ثروتمند جامعه هستند  سرمایه گذار یکی از بستگان درجه یک خود را به سمت مدیریت هتل تعیین می‌کند بدون آن‌که کوچک‌ترین اطلاعی از آن حرفه داشته باشد.

البته این موضوع هیچ مانعی ندارد وبسیار هم نکوست، اما لزوم و جایگاه مدیر هتل در این سیستم زیاد جدی گرفته نمی‌شود و به قول معروف میدان به تحصیلکرده‌های این رشته نمی‌دهند.

ـ به نظر شما کیفیت و سطح علمی دانشگاه ها در این زمینه مناسب است؟

افراد زیادی ازدانشجویان این رشته یا ازفارغ‌التحصیلان هتلداری داشته‌ام، درمقاطع مختلف لیسانس یابالاترکه خودشان به کیفیت پایین آموزش اعتراف می‌کردند و می‌گفتندما در دانشگاه چیزی یاد نگرفته‌ایم.وآنچه اطلاعات هتلداری داریم  از کتاب های شمایااز سایت هتلداری است

ـ بزرگ‌ترین مشکل به عقیده شما چیست؟

بزرگ‌ترین مشکل منابع درسی و مدرسین دانشگاه‌هاست که یا آنچه آموزش می دهند کاربردی نیست و در تمام عمر مدیریت هتل بکارنخواهد آمد جزوات درسی آنها را مطالعه کنید و اصولا اساتیدیا مدرسین به این رشته اشراف ندارند. این یک معضل بزرگ و دیگر اینکه به دلیل بی تجربه بودن اساتید در مدیریت هتل ازکتاب های کپی کاری میکنند با توجه به اینکه خودمی دانند آنچه کپی کردن را نمی توانندتدریس کنند به عبارت دیگر من کتاب های پزشکی را بخوانم یاترجمه کنم دکتر نمی شوم زمانی که بخواهم تدریس کنم طبیعتا نمی توانم توضیح درستی بدهم که این یکی از مشکلات عمده این صنعت است  

ـ آیا نمونه‌ای از این دست دارید؟

بله، همین امروز شخصی به من زنگ زد وگفت چون من تدریس حسابداری می‌کنم، قصد دارم از کتاب شما در این زمینه استفاده کنم، چون منبع دیگری در زمینه حسابداری هتل نداشتم. این اولین گام اشتباه است، چون اگر فردی متخصص و کارشناس  حسابداری است وسررشته‌ای ازحسابداری هتل که کاملا متفاوت با حسابداری که آنها خوانده اند دارد نمی تواند حسابداری هتل را تدریس کندیابرای حسابداری هتل برنامه‌ای مفید ارائه دهد و بدون تردید دانشجویانی که از کلاس ایشان فارغ می‌شوند هم متاسفانه هیچ دید دقیقی ازحسابداری هتل نخواهند داشت، چون حسابداری معمولی با حسابداری هتل، زمین تا آسمان تفاوت است.ویکی از دلایل من با توجه به اینکه در کتابی که سال 1369 انتشار داده ام در مورد کاست توضیحات کاملی داده ام ولی تا این تاریخ هیچ هتلی در این و یا آموزشگاه و دانشگاهی نتوانسته کاست کنترل هتل را به درستی اموزش دهد به همین دلیل هنوز هیچ هتلی در ایران نتواسته یک گزارش ازهر بخشی که مایل است  نقطه سر به سردر حسابداری ارائه دهد

 لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید.

یک مثال ساده برای شما می‌زنم. در یک کارخانه صنعتی هزینه تمام شده برای ساخت یک  بخاری کاملا مشخص است. قیمت و مصرف ورق، هزینه استهلاک، کارگر و ده‌ها مورد دیگر کاملا مشخص است، اما هزینه یک پرس ‌پلومرغ برای رستوران هتل چگونه حساب می‌شود؟ آیا فقط قیمت مرغ برنجباید محاسبه شود ؟ خیر، چون هنگام پخت مرغ از آب مرغ سوپ هم بدست می اید و آن را جداگانه بفروش میرسانید، و در عوض آبلیمو یخ نان فلفل نمک  ابلیم و روغن زیتون  را پولی دریافت نمی کنیدولی برای هتل هزینه است چطور محاسبه میکنید یا اگر در یک روز بخصوص گارگر اشپزخانه دو شیشه روغن از دستش افتاد و شکست این هزینه که یکبار اتفاق افتاده و شاید دیگر این اتفاق نیفتد چگونه محاسبه شده می‌توانم  صدها مورد دیگر را در این زمینه یادآوری کنم برای اینکه مطمئن شوید هنوز طرز این محاسبه ها را نمی دانند از هر هتلی که مایل هستید  یا مدرس هتلداری  در ایران سئوال کنید که نقطه سر به سر یا نقطه تساوی فروش اتاق جگونه محاسبه میشود را نمی دانند هرگز حسابداران هتل و یا مدرسین نمی توانند این پاسخ را بدهند به عبارتی که بدانند تعداد از اتاق ها اگر پر باشد برابر باهزینه است هنوز هیچ هتلی در ایران  چنین محاسبه های را ندارند چون طرز محاسبه را نمی دانند . جالب اینجاست که بسیاری حتی با خواندن مطالب کتاب من درزمینه حسابداری هتل که بخشی ازکتاب است، فکر می‌کنند کل شرایط و قوانین رادریافته‌اند در صورتیکه باید سیستم گردش کار هتل را بدانند و بعد حسابداری را آموزش ببینند چنین افرادی که اصول حسابداری هتل را نمی دانند اقدام به تدریس کاست کنترل میکنند.

ـ آیا معیاری برای تعیین کتاب‌های ؟‌درسی هتلداری هست؟

پاسخ منفی است. بسیاری از کتاب‌های موجوددردانشگاه‌ها ازاینترنت گرفته یا ترجمه  شده یا این‌که ازکتاب‌های دیگرکپی‌کاری کرده‌اندکه هر دو مورد پر از اشکال است اولا آنچه در اینترنت بود که درست و صحیح نیست و نمی توان اعتماد کردشما سایت های اینترنتی در اراتباط را ببینید هرگز مطلبی از خود ندارد و یا کار نویی ارائه نداده اند پارگراف های مقاله های دیگران را بنام خود انتشار داده اند و خود را متخصص معرفی کرده اند بد نیست به نکته اشاره کنم سایت اینترنتی را می شناسم که تمام سرفصل های حسابداری کتاب من را عینا در سایت بنام خود انتشار داده وخود را حسابدارخبره و مدرس حسابداری معرفی کرده است که طرز محاسبه نقطه یر برسر از هر بخشی از هتل که مایل است را توضیح دهد خوب معلوم است که موسس این سایت نمیتواند حسابدار خبره یا مدرس باشد اگر واقعا خبره بود از خودش سرفصل می نوشت  متاسفانه به دلیل نبود ممیزی دقیق دراین زمینه همین افراددردانشگاه با نوشته های کپی برداری تدریس می‌شود که مدرس آن اطلاعاتی برای شرح و توضیح که کار آموز را آموزش دهدندارد .جالب اینجاست که افرادی که صاحب چنین سایتی های اینترنتی هستندیا دست نوشته دیگران را بنام خود انشار داده اند و تدریس می‌کنند، حتی از کنار یک هتل عبور نکرده‌اند، چه رسد به تجربه کاری هتل

ـ‌ آیا در صنعت هتلداری بحث کارمند باتجربه و تازه‌وارد هم روی کیفیت خدمات تاثیری می‌گذارد؟

بله. متاسفانه بسیاری از هتل‌ها اهمیت و ارزش کارمند باتجربه هتل را برای آینده شغلی خود درک نمی‌کنند و چون فصل خلوتی هتل می شودکارگری که چند ماه مشغول خدمات‌رسانی به مهمانان هتل بوده و تجربه ای کسب کرده را  برای صرفه‌جویی در هزینه اخراج می‌کند و باشروع دوباره فصل سفر، تعدادی کارگر بی تجربه جدید استخدام می‌کند، این کارکنان بی تجربه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند در یک هتل موفق هرگز از کارکنان بی تجربه وآموزش ندیده استفاده نمی کنند بخصوص پست های کلیدی  

به عقیده شما، استاندارد هتلداری ایران با خارج از کشور چقدر تفاوت دارد؟

درکار خدماتی هیچ استانداری را نمی توان تعریف کرد زیرااز خوب خوب تر و از عالی عالی تر داریم معیاری اندازه گیری استاندارد درکار خدماتی چیست ؟ یا اینکه در هتلداری چه چیزی قراربود استانداردشود؛ ساختمان، پرسنل، خدمات،بهداشت،تجهیزات خدمات، ،نوع و سیاست های مدیریت،ایمنی و... هیچ کدام قابل استانداردسازی نیست که بخواهیم چارچوب برایش تعیین کنیم.

  مسئولان که قصد استانداردسازی خدمات هتل‌ها را در برنامه داشتند و چند هتل را هم اعلان کردند استاندارد سازی شده ولی هرگز نگفتند چه فرقی یا چه نکاتی تفاوت کرد و افراد که برای استاندارد سازی انتخاب شده بودند اینکاره نبودند که از ابتدا بدانند که این کار شدنی نیست استاندارد سازی سلیقه ای نمی شود چون از ابتدا کار کاملا غیر کارشناسی بود که با شکست روبرو شد از ابتدا تنها فردی بودم که اعلام کردم اینکار کار کارشناسی نیست و کاملا مخالف این طرح بودم مقاله ها در سایت هتلداری موجود است   

ـ آیا کیفیت هتل‌های ایران با خارج از مرزها متفاوت است؟

خیر، من هرگز این موضوع را قبول ندارم؛ بلکه معتقدم حتی بسیاری از هتل‌های ما خدمات بسیاربالاتری نسبت به خارج ارائه می‌دهند. همانطوریکه در ایران بعضی از هتل های پر ستاره خدمات بسیار ضعیف و بسیاری از هتل های درجه پائین  خدمات بسیار بالایی ارائه می دهند که حتی  از هتل های 5 ستاره ما بسیار بالا تر است

 ـ آیا مثالی دارید؟

یکی از هتل‌های زنجیره‌ای  چهار ستاره ایالات متحده آمریکا که جزو هتل‌های بسیار معروف زنجیره‌ای که 11 هتل زیرمجموعه دارد مشخصات و عکسهای آن در سایت هتلداری موجود است کل بشقاب، قاشق و لیوان بوفه ازنوع یک بار مصرف استفاده شده آیا شما در هتل 2 ستاره در ایران چنین چیزی مشاهده میکنید ؟ چون این هتل قصد دارد با پایین نگهداشتن قیمت، مسافر بیشتری در سال پذیرایی کند، اما کدام هتل 2 ستاره تا 4 ستاره ایرانی هست که این کار را بکند؟

امروزه بحث ارزان سفر کردن برای گردشگران اهمیت زیادی دارد و هتل‌ها هم به این موضوع اهمیت می‌دهند و با کاهش برخی هزینه‌ها، سعی در همسویی با تقاضاها دارند، به عنوان مثال حتی امروزه در بسیاری از کشورها  هتل‌های چهارستاره اقدام به حذف ‌یخچال، مینی‌بار از داخل اتاق می‌کنند تا هزینه‌ها سرشکن شود و کاهش یابند، بنابراین به عقیده من قیمت پایین به معنی بی‌کیفیتی نیست.

آیا زمینه استفاده از هاستل‌ها در ایران مهیاست؟

متاسفانه من متوجه نمی‌شوم چرا هرکس قصد سرمایه‌گذاری در این صنعت دارد، صرفا به دنبال هتل پنج ستاره وارد بازار می‌شود، در حالی که شاید یک هاستل با هزینه به مراتب کمتر، بیشتر از یک هتل پنج ستاره سودآور باشد. متاسفانه این فرهنگ غلط گردشگران ایران است که فقط به فکر سفرهای لوکس هستند. مثالی می‌زنم. ببینید یک گردشگر درکاتماندو به دنبال طبیعت وکوهنوردی وارد منطقه می‌شود و هیچ به فکر هتل پنج ستاره نیست؛ در هند یا پاکستان دیده میشودیک گاری؟؟ را به توریست اجاره اجاره می‌دهند. پس باید به دنبال واقعیت باشیم و رویاپردازی نکنیم.

ـ به عقیده شما ایران در سیاست جذب گردشگر موفق بوده است؟

واقعیت خیر، اگر از تمام تبلیغات منفی علیه ایران بگذریم، خودمان هم مقصر هستیم، باید برای جلب و جدب توریست برنامه های کارشناسی صورت گیرد مثلا توریستی که 10 روز مرخصی دارد وبرای 10 روز برنامه ریزی میکند که چندین مقصد گردشگری کشور را بازدید کندبرای یافتن بلیط اتوبوس، هواپیما و قطار مشکل دارد و گاهی تاخیر این وسایل باعث هدر رفتن روزهای مفید آن خواهد شد که باعث از دست رفتن زمانی که برای سفر فرصت داشته است مثل این مسایل  باعث می شودکه گردشگران دیگر کشورها را برای سفرهای خود انتخاب کنند، چون می‌توانند برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند.

ـ یکی از هزینه‌برترین بخش‌های هتل مربوط به صرف انرژی است. شما برای این موضوع برنامه‌ای دارید؟

بله، به طورکلی  برای انرژی یا همان EMS  , BMS,HMS   باید در زمان ساخت برنامه ریزی کرد وبستر را آماده کرد به عنوان مثال در هتل‌های جدیدی که من راه‌اندازی می کنم یا مشاور هستم یکی از توصیه های من اینکه برای باغبانی فضای سبز و کارواش وسیفون توالت ها از اب خاکستری استفاده کنند که باید در زمان ساخت برنامه ریزی شود که البته  این اب  قابل شرب نیست ولی صرفه جویی زیادی در مصرف اب دارد

در مورد نام هتل ها که هتل بین المللی و بزرگ نام گذاری میکنند نظری دارید

به طورکلی در ایران بازی با لغات بسیار مرسوم است که ترفندی برای گول زدن مردم است مثال هتل بین‌المللی یا هتل‌های بزرگ در ایران رواج دارد. که هیچ کدام نه بین المللی هستند نه بزرگ به یک نکته اشاره کنم جای تعجب است هتل هیلتون ، راما دا ، هایت و... در تما م کشور ها شعبه دارند ولی هیچ کدام از نام بین المللی یا بزرگ استفاده نمی کنند یا هتل های با 5000 یا 6 هزار اتاق در امریکا و مالزی در حال کار است که هیچ کدام از نام بزرگ استفاده نکرده اند ولی در ایران هتل با 40 یا 50  اتاق یا 100 اتاق پشت نامش بزرگ گذاشته یا هتل فقط در یک شهر است بین المللی نام کذاشته وقتی هم بگوئیم کجا شعبعه داری میگوید یک دفتر ررزو در دبی داریم خوب همه اژانس های مسافرتی می توانند نماینده همه هتل ها باشد پس همه هتل ها بین المللی است ؟

ـ‌ آیا اقامتگاه‌های ارگان‌ها باعث ضربه زدن به هتلداری ما می‌شود؟

بله و به عقیده من، این نوع اقامتگاه‌ها باید به بخش خصوصی واگذارشود و یا با برنامه ریزی دیگری اداره شودکه به هتل ها صدمه ای وارد نشود و رقابت در هتلداری بوجود اید و باعث سرمایه گذاری بیشتری در این زمینه شود

صنایع دستی ایران

طبق آمار و اطلاعات موجود صنایع دستی ایران به عنوان متنوع ترین در جهان است و بسیاری از انواع آن هیچ بدیلی در دهکده جهانی ندارند.

هرچند نام ایران به قدمت تمدنش در صنایع دستی درخشیده است، اما مدتی است به دلیل برخی سوءمدیریت ها و البته کوتاهی در ارگان های مربوطه و در نهایت دلسردی تولیدکنندگان، بازار کهن خود را از دست داده است و در زمینه حفظ آن ناتوان شده است. به همین دلیل کسب و کار با رئیس هیات مدیره اتحادیه صنایع دستی، محمد عبدلی به گفتگو نشسته تا از چند و چون این موضوع اطلاع یابد.

به طور کلی جایگاه صنایع دستی ایران در سطح جهان چیست؟

جایگاه ایران هم اکنون با تمام معضلات و مشکلات خود در جهان جزو 3 رتبه برتر است.

کدام کشورها قبل از ایران در سطح بین المللی مطرح هستند؟

هند و چین با صادرات رسمی حدود 5 میلیارد دلار در سال به عنوان رتبه اول و دوم جهان هستند.

به صادرات رسمی اشاره کردید، لطفا کمی بیشتر توضیح دهید.

صادرات رسمی در صنایع دستی منظور آن بخشی از صادرات است که غیر از خرید معمولی گردشگران به ثبت رسیده و از طریق ارگان ها و سازمان ها به صورت رسمی و از طریق گمرک آن کشور انجام شده است.

چندی پیش معاون اسبق سازمان میراث فرهنگی گفته صادرات صنایع دستی ایران می تواند سالانه حدود 4 میلیارد دلار باشد، منظور شما در این باره چیست؟

با توجه به تنوع و کیفیت صنایع دستی ایران در سطح جهان اگر هم برنامه ریزی ها و سیاست ها دقیق انجام شود، این رقم پایه خواهد بود و می توان انتظار خیلی بیشتر از آن داشت.

به نظر شما اصلی ترین مشکل صنایع دستی کجاست؟

اگر بخواهم یک مورد را بگویم، عدم حمایت دولت اما این ضعفی که در حال حاضر صنایع دستی کشورمان از آن رنج می برد، در این عامل خلاصه نیست؛ بلکه عواملی چون برندسازی، ثبت مالکیت معنوی، بازاریابی و بسته بندی را می توان در این زمینه نام برد.

به بسته بندی اشاره کردید. به چه دلیل تاکنون بسته بندی و برندسازی برای صنایع دستی ایران انجام نشده است؟

در مورد برندسازی باید بگویم این معضل مربوط به عدم درک صحیح از این موضوع یعنی برندسازی صنایع دستی در کشورمان باعث شده تاکنون این امر لازم محقق نشود، به طور کلی برندسازی کار یک کارگاه یا موسسه کوچک نیست؛ بلکه کار باید در سطح ملی صورت گیرد، اما در مورد بسته بندی باید این گونه گفت که علی رغم وجود تکنولوژی لازم و دستگاه های مربوطه در این زمینه یعنی بسته بندی هنوز بسیاری از تولیدکنندگان از آن فراری هستند و شاهد ارسال محصولات در کارتن یا در بسته هایی که پر از پوشال است به بازارهای هدف هستیم. این امر نیازمند فرهنگ سازی بین تمام تولیدکنندگان است.

آیا در زمینه توزیع صنایع دستی ایران از مشکلی رنج می برد؟

ببینید شاید بتوان گفت اصلی ترین مشکل همین جاست. بگذارید مثالی بزنم؛ در حال حاضر حتی پفک نمکی در ایران از سیستم توزیع برخوردار است و تولیدکنندگان میلیون ها تومان بابت توزیع آن هزینه می کنند، حال آن که هنر صنعت ایران که می تواند میلیون ها دلار سودآوری داشته و صدها هزار فرصت شغلی ایجاد کند، هنوز در پستوی کارگاه ها و مغازه های انگشت شمار سطح شهرها منتظر معرفی شدن هستند.

ببینید کار معرفی و جمع آوری محصولات و ارسال آنها به بازار هدف، کار تولیدکننده نیست؛ بلکه تشکل هایی مثل اتحادیه موظف به این کار است، اما این سیستم هنوز در ایران جایی ندارد و همین دلیل باعث ضعف در صنایع دستی ایران شده است.

همان طور که می دانیم محصولات صنایع دستی به مواد اولیه محل وابسته هستند، اما بسیاری معتقدند که توزیع مناسب مواد اولیه در کشور وجود ندارد.

بله. این موضوع هم باعث ضعف تولید صنایع دستی کشورمان شده است. همه تولیدات ایران به مواد اولیه محلی وابسته نیستند، به عنوان مثال بسیاری از صنایع دستی تولیدی ایران به مس، قلع، برنج یا امثال این مواد نیازمند هستند و تولیدکنندگان نمی توانند به صورت مستقیم از تولیدکننده خرید کنند و به ناچار در دنیای بورس کالا علاوه بر اتلاف وقت گاهی اوقات با نوسانات بازار متضرر می شوند، در حالی که این تولیدکنندگان اگر واقعا قصد حمایت از آنها را داریم، باید مورد حمایت دولت در این زمینه نیز قرار گیرند تا نه وقت از دست بدهند و نه پول و فقط به فکر بالا بردن سطح کیفیت محصولات خود باشند و به تولید فکر کنند.

به حمایت های تولیدی اشاره کردید، آیا مردم کشور هم در این حمایت نقشی دارند یا خیر؟

صنایع دستی ایران از ابتدا به حمایت مردم نیازمند بوده، این گونه که مردم ایران اگر به کالاهای صنایع دستی فقط به دید کالای لوکس بنگرند، به شکل طبیعی باعث کاهش تولید خواهند شد، چون تقاضا نیست، تولیدکننده هم از تولید خود کم می کند. بسیاری از کالاهای صنایع دستی به عنوان کالاهای سرمایه ای هستند و در گذشته به عنوان سرمایه نوعروسان بودند، اما هم اکنون فقط به دید کالای لوکس به آنها فکر می کنیم. ظروف نقره، مسی، سفره های قلمکار یا صدها مورد دیگر که روزگاری به عنوان سرمایه همراه نوعروسان بود، هم اکنون به کالایی در ویترین برخی منازل تبدیل شده و همین موضوع تقاضای داخلی را کاهش داده و بسیاری از تولیدکنندگان را از تولید منصرف کرده است.

بازارهای هدف صنایع دستی ایران هم اکنون چه کشورهایی هستند؟

ببینید صنایع دستی ایران در سطح جهان متقاضی دارند، به شرط این که بخوبی معرفی و بازاریابی شوند. صنایع دستی ایران به دلیل تنوع و کیفیت می تواند اکثر نظرها را به خود جلب کند، اما مشکل اصلی در شناسایی بازاراهای هدف و نیاز آنهاست. هم اکنون در ایران هیچ معیاری جهت شناسایی بازارهای هدف و نیاز آنها نیست و صرفا از روی تقاضا این اتفاق می افتد، اما بازارهای هدف اصلی ایران، کشورهای اروپایی، چین، ترکیه و بخشی از آمریکاست. البته می توان این گونه تصور کرد که هر کجای جهان که ایرانیان زیاد ساکن هستند، تقاضای صنایع دستی هم بالا رفته، چون معرف این اجناس در آن مکان ساکن بوده است.

اتحادیه صنایع دستی و مجموعه تحت نظر شما در این زمینه یعنی معرفی صنایع دستی ایران چه کرده است؟

حضور گسترده در نمایشگاه ها و البته بازاریابی صنایع دستی ایران، اصلی ترین فعالیت برون مرزی ما بوده است. نمایشگاه های دائمی و فصلی ایران در این زمینه می تواند کارنامه این اتحادیه باشد.

چرا بسیاری از تولیدکنندگان به حاکمیت دولتی بر این صنعت اعتراض دارند؟

ببینید به عنوان مثال به حمایت دولت برای حضور در این نمایشگاه ها اشاره می کنم. اگرچه سوبسیدهای خوبی برای حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه ها داده می شود، اما همیشه این امکانات در اختیار افرادی خاص قرار می گرفته و بسیاری از تولیدکنندگان هیچ منافع یا حمایتی از این طریق نداشته اند، پس همواره بر حاکمیت دولت بدبین شده و به صورت انفرادی وارد بازار می شوند که متاسفانه همین موضوع باعث حذف تدریجی آنها از چرخه تولید می شود، چون توان رقابت با شرکت های بزرگ و دیگر کشورها را ندارند.

به بازار هدف چین اشاره کردید، مگر نه این که چین رقیب ایران است، پس چگونه بازار خوبی جهت فروش محصولات ماست؟

خیر، چین با توجه به این که حدود 20 درصد از مردمش از قشر پردرآمد هستند، می توان به عنوان بازار خوبی برای صنایع دستی کشورمان باشند. ما در آخرین نمایشگاه صنایع دستی که ایران در این کشور برگزار کرد، تجربه خوبی از حضور در بازار چین داشتیم و گاهی برخی از محصولات را به چندین برابر قیمت فروخته ایم، اما متاسفانه به دلیل عدم شناخت دقیق از بازار هدف، کمی از فرصت ایجاد شده خوب استفاده نکردیم که امید داریم در آینده این مشکل برطرف شود.

کمی بیشتر در این زمینه توضیح دهید؟

چینی ها خریداران خوبی برای مینای اصفهان و سفره های قلمکار بودند، اما در این نمایشگاه اکثر سفرهای قلمکار ما با ابعاد بزرگ بودند، دریغ از این که میزهای چینی ها به دلیل محدودیت فضای خانه هایشان ابعاد کوچکتری دارند، بنابراین تمام سفره قلمکارهای کوچک در همان روز اول فروخته شد و بقیه که ابعاد بزرگ داشتند، دوباره به ایران آمد. این معنی دقیق شناخت بازار هدف محصولات است و اگر از این موضوع قبل از ارسال جنس باخبر بودیم، تمام محصولات را متناسب با آن تهیه می کردیم. به هر حال تجربه ای بود که امید داریم در موارد بعدی از آن بخوبی استفاده کنیم.

نظر شما درباره نمایشگاه های دائمی صنایع دستی ایران خارج از مرزها چیست؟

این نیازی است که باید به آن خوب توجه کنیم. در سال های گذشته خانه های فرهنگ و هنر ایران خارج از ایران این مسئولیت، یعنی معرفی محصولات و صنایع دستی کشور را خارج از مرزها به عهده داشتند که تجربه خوبی هم بود، اما از سال 84 که شرکت صنایع دستی ایران منحصل شد، علی رغم دارایی های زیادی که خارج از مرزها داشت، هیچ جایگزینی برای آن توسط مسئولان در نظر گرفته نشد و این مهم به دست فراموشی سپرده شده است، در حالی که امکانات و املاک این شرکت که بعضا همین حالا هم بلاتکلیف هستند، می تواند بخوبی در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان آخرین سوال؛ مهم ترین کاری که برای رونق صنایع دستی باید انجام دهیم چیست؟

با توجه به این که سودآوری و اشتغالزایی این صنعت در بسیاری از صنایع موجود بالاتر است و صنایع دستی ایران، سفیران فرهنگی کشورمان خارج از مرزها هستند، اول باید بحث مالکیت معنوی، گارانتی و بسته بندی را برای این صنعیت جدی گرفت و پس از آن فرهنگ استفاده از صنایع دستی را در منازل رواج داد. باقی کارها خود به خود انجام می شود، چون وقتی بازار داخلی نیازهای تولیدکنندگان را تامین کند، بازار خارجی خود به خود مهیا می شود، یعنی حالا چون برخی از محصولات تولیدکنندگان داخل ایران متقاضی ندارد و در بازارهای خارحی هم گمنام باقی مانده، تولیدکنندگان آنها را به دست فراموشی سپرده اند و تولید را متوقف کرده اند. این صنعت توان تولید ثروت و اشتغالزایی بالایی دارد، در صورتی که به آن توجه کنیم و اهمیت بدهیم.

نظر شما درباره محصولات چینی یا هندی در بازار ایران چیست؟

این موضوع با همکاری ارگان های مختلف و در راس آن گمرک باید پیگیری شود، اما مسائلی که قبلا به آنها اشاره شد، مثل نبود بازار داخلی باعث کاهش تولید داخل شده و زمینه را برای حضور کالاهای متفرقه و خارجی را فراهم کرده است و باید بتدا فرهنگ سازی کنیم تا مردم کالاهای متفرقه را نخرند، بعد با اعمال سیاست های گمرکی به طور کلی واردات را حذف کنیم، طوری که واردات این نوع کالاها برای واردکنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد.

چطور سرمایه‌گذاری کنیم

اگر واقعا دوست دارید ثروتمند شوید زمان شروع کردن و دست به کار شدن همین حالاست. برنامه ریزی مالی ، ابزاری است که باید از آن استفاده کنید تا از جایی که هستید به استقلال مالی و ثروتی که به آن علاقه مندید و آرزویش را دارید برسید. این بار ، می خواهم شما را با انواع راه کارهای سرمایه گذاری و کارهایی که باعث می شود ثروتمند شوید آشنا کنم!

برایان تریسی

---

مراقب پولهایتان باشید

اولین و مهمترین نکته ای که باید رعایت کنید این است که پولتان را از دست ندهید بهتر این است که پولتان را در حساب پس انداز بانک بگذارید، اما سرمایه گذاری بی حساب نکنید بررسی های مختلف نشان می دهند در صورت استفاده از روش بهره مرکب و به ودیعه گذاشتن پولتان در حساب های بانکی بلند مدت ، سود بیشتری پس از کارکردن برای خود فراهم می کنید. توجه داشته باشید ثروتمندان همیشه در برخورد با پولشان محافظه کاری می کنند وسعی می کنند بدهکاری های خود را به حداقل برسانند آنها به شدت مراقب پولشان هستیند و همواره سعی می کنند با حداقل ریسک بیشتین بهره برداری را از پولشان بکنند.

هیچ چیز مجانی نیست

پولی که آسان به دست آید وجود خارجی ندارد هرگز در هیچ جا از من نمی شنوید که بگویم رسیدن به موفقیت مالی و ثروتمند شدن کار ساده ای است این مطلب در مورد ملک و املاک هم صدق می کند سرمایه گذاری در ملک و املاک برنامه ای حداقل 10 ساله است که یک سرمایه گذاری بلند مدت محسوب می شود و در ضمن فکر و شانس زیادی هم احتیاج دارد. درست مثل این شبکه های هرمی که وعده میلیون ها دلار پول بدون دردسر را به شما می دهند هرگز به فکر استفاده از آنها نباشید چون پولتان را از دست داده اید و فقط در رویاهایتان می توانید آنها را خرج کنید و هرگز در دنیای واقعی وجود خارجی ندارند و قابل استفاده نیستند.

پولهایمان را کجا سرمایه گذاری کنیم

فرض کنیم به اندازه کافی پس انداز دارید تا در صورت قطع منبع درآمدتان بتوانید 6 ماه از مل آن زندگی کنید از این به بعد در هر زمان که پولتان افزایش می یابد می توانید از روشهای دیگر برای بهره برداری و سرمایه گذاری از محل پولهایتان استفاده کنید.

سهام و اوراق بهادار

ثروتمندان به خصوص برای سود دراز مدت سهام و اوراق بهادار می خرند این اشخاص معمولا دربازار اوراق بهادار بررسی کامل بعد با توجه به جمع شرایط اقدام به خرید می کنند آنها این اوراق را برای مدتی طولانی نگه می دارند و کاری به نوسانات قیمت هر ندارند.

سرمایه گذاری های نقدی

بسیاری از ثروتمندان ثروت خود را به شکل نقد حفظ می کنند به خصوص اگر روش محافظه کارانه ای داشته باشند پول هایشان را در حساب بانکی می گذارند و از آنها بهره می گیرند. اما روشهای مختلف سرمایه گذاری در میان آنهاست که عبارتند از 1. فلزات قیمتی 2. عتیقه

1. می توانید در طلا ، نقره و سایر فلزات قیمتی سرمایه گذاری کنید اما باید توجه داشته باشید سرمایه گذاری روی این اقلام خطرناک است به عنوان قاعده کلی هنگام سرمایه گذاری روی طلا ، نقره باید بسیار مراقب باشید و بدانید که برخی از باهوشترین اشخاص در این زمینه فعالیت می کنند.
2. اما روش دوم که سرمایه گذاری روی عتیقه هاست سکه و فرش هم جور دیگر سرمایه گذاری است ولی باید بدانید سرمایه گذاری در این زمینه ها گاهی سودمند و گاهی مضر است تا زمانی که تخصص کافی در این زمینه را ندارید بهتر است از روش های دیگر استفاده کنید و هرگز به فکر سرمایه گذاری در این زمینه نباشید.

 چهار پایه برنامه ریزی مالی

3 پایه از 4 پایه برنامه ریزی مالی عبارتند از : پس انداز، بیمه و سرمایه گذاری ، اجازه دهید با پس از انداز و بیمه شروع کنیم. چه مبلغی احتیاج دارید؟ پس انداز شما حداقل باید به اندازه ای باشد که 3 تا 6 ماه اگر درآمدی نداشتید با آن زندگی کنید. این پس انداز می تواند به شکل نقدی ، اسناد یا اشیای قابل تبدیل به پول باشد.

کاری که برای خودتان باشد

اغلب میلیونرها با ایجاد کارهایی برای خودشان ثروتمند می شوند، به همین دلیل اغلب ثروتمندان برای خودشان کار می کنند. علاوه براین، بسیاری از مدیران اجرایی سطح بالا، پول هایشان را در شرکتی که مدیریت اش را خودشان برعهده دارند سرمایه گذاری می کنند. در جریان یک بررسی که اخیرا انجام شد، از تجار، اساتید دانشگاه روزنامه نگاران و ... سوال شد بهترین جایی که بخواهید پولتان را در آنجا سرمایه گذاری کنید کجاست؟ اغلب جوابشان این بود که بهتر است این پول را به موسسه خود بریزند تا توان کاسبی شان را بالا ببردند. در هر کاری که می کنید و هر سرمایه گذاری که صورت می دهید. باید به میزان ریسک و بازدهی سرمایه گذاری خود توجه کنید.

متغیرات سرمایه گذاری

سومین پایه از 4 اصل برنامه ریزی مالی، سرمایه گذاری است. 3 عامل مهم در هر سرمایه گذاری ایمنی، نقدینگی و رشد است. سرمایه گذاری باید درجه ایمنی بسیار بالایی داشته باشد، مثلا اگر اوراق مشارکت دولتی بخرید امکان رشد آن بسیار کم است. اگر سرمایه گذاری نقدینگی شدید داشته باشید، مثلا اگر پولتان را در حساب پس انداز بگذارید نرخ بهره بسیار کمی به آن تعلق می گیرد.

اگر سرمایه گذاری امکان رشد زیاد داشته باشد امکان ریسک آن زیاد است و نقدینگی هم ندارد و نمی توانید به سرعت پولتان را پس بگیرید. هر کس باید اقدام به ترکیبی از سرمایه گذاری کند و این نکته ای است که خودتان باید درباره اش تصمیم بگیرید.

مثل قروتمندان سرمایه گذاری کنید

آدم های ثروتمند و میلیونرها که همه پولشان را خودشان در آورده اند، بخش اعظم سرمایه هایشان را در 5 بخش زیر قرار می دهند.

1. کاری که برای خودشان باشد
2. املاکی برایشان پول بسازد
3. زمین در حال رشد
4. سرمایه گذاری های نقدینه دار
5. سهام و اوراق بهادار

قبل از سرمایه گذاری، این 7 فرمول را حفظ کنید

1. حساب پس اندازی در بانک باز کنید و پس اندازتان را به حدی برسانید که اگر بیکار شدید بتوانید از آن استفاده کنید.
2. با یک کارشناس بیمه صحبت کنید و از او بپرسید برای برخورد با خطرات احتمالی چه مقدار باید بیمه بپردازید و خودتان را بیمه کنید
3. حسابی در بانک باز کنید و به کمک یک واسطه اوراق بهادار، در بانک سرمایه گذاری کنید.
4. قبل از خرید سهام اوراق بهادار، به طور کامل بررسی کنید و همه جوانب را در نظر بگیرید
5. روزنامه های مالی را بخوانید و از تجربیات آن بهره برداری کنید.
6. پولی را برای خرید ملک و املاک در بانک ذخیر کنید و ملکی بخرید که زیاد دور از دسترس شما نباشد.
7.  پیوسته به این فکر کنید که یک فعالیت اقتصادی برای خود شروع کنید.

با ملک و املاک به سود برسید

زمینه دیگری که ثروتمندان در آن سرمایه گذاری می کنند ملک و املاک است از جمله می توان به خرید خانه به منظور اجاره دادن ساختمان های اداری ، آپارتمان ، فروشگاه و سایر مکان هایی را که بتوان اجاره داد و از آنها در آمدی کسب کرد. اشاره کرد بسیاری از ثروتمندان برای خودشان کار می کنند و بخش قابل ملاحظه ای از آنها این پول را صرف خرید مستغلات می کنند اگر مراقب همه جوانب باشید این نوع سرمایه گذاری در بلند مدت سود خوبی می دهد. بسیاری از مردم معتقدند سرمایه گذاری در املاک مطمئن ترین راه رسیدن به استقلال مالی برای اشخاص است آنها می گویند خانه را با واخ بخرید آن را اجاره دهید و با دریافت اجاره نهایتان بدهی وام خود را بپردازید همه این حرف ها گاهی درست و گاهی نادرست است زمینه ملک و املاک به شدت پویا و در آن رقابت فراوان و شدید است. در این حیطه کاری برخی از کارآمدترین و خبره ترین اشخاص کار می کنند و با این حال همه ساله شمار قابل ملاحظه ای از این خبرگان به سبب سرمایه گذاری اشتباه میلیون ها دلار ضرر می کنند.

بخرید ، باز سازی کنید و بفروشید

شاید بهترین کاری که در مورد خرید و فروش ملک می توان صورت داد. این باشد که ملکی را بخرید آن را بازسازی یا تکمیل کنید سپس بفروشید در این مورد خوب بررسی کنید و منطقه ای که خواهید در آنجا خانه ای بخرید را خوب زیر نظر بگیرید و با معایت و محاسنش آشنا شوید. سعی کنید کمترین پیش قسط ممکن را بپردازید به خانه اسباب کشی کنید و در هر فرصتی خانه را بازسازی و مرمت کنید و سعی کنید بخش اعظم کار را خودتان انجام دهید. بعد از مدتی که کارتان تمام شد ملک بازسازی شده را بفروشید یا اجاره دهید این کار را تکرار کنید و در دفعه های بعدی سعی کنید سراغ ملک های بزرگتر بروید.

9 دستور العمل برای تضمین دوران بازنشستگی

9 راز برای گذراندن دوران بازنشستگی شاد

9 راز برای بهترین بازنشستگی

داشتن یک تخم مرغ از طلا هرگز نمی تواند آینده شما در دوران بازنشستگی را تضمین کند، البته در آمد داشتن هنگام بازنشستگی می تواند راه را برای گذراندن زندگی هموار کند اما هرگز شرط اصلی برای تحقق تمامی آرزوها در دوران بازنشستگی نیست. همگی آرزوهایی برای دوران بازنشستگی داریم برخی سفر را برنامه ریزی کرده اند و برخی باغبانی کردن در باغچه ای کوچک که با پس اندازشان خریده اند ، اما تحقق هر یک از این آرزوها بستگی به نوع برنامه ریزی و آینده نگری ما در دوران نوجوانی و میانسالی خواهد داشت .

دوران بازنشستگی در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است به شکلی که حتی درباره داشتن دوران بازنشستگی مناسب و خوب ضرب المثلی هم در فرهنگ ما جایگرفته است که می گوید : «مدتی بخور نون و تره ، یک عمر بخور نون و کره » این ضرب المثل بیشتر به پس انداز کردن و کوشیدن برای داشتن آینده ای طلایی و مناسب است . در این متن نکاتی کلیدی برای داشتن اوقاتی بسیار خوش در دوران بازنشستگی را بیان خواهیم کرد.

1.        تاریخ بازنشستگی خودتان را مشخص کنید: بهترین دوران بازشستگی برای افراد زمانی است که هم از نظر جسمی و هم از نظر مالی آمادگی پذیرفتن این امر را داشته باشند. اما تعداد زیادی از کارمندان به اجبار با دوران بازنشستگی مواجه خواهند شد به عنوان مثال برخی اخراج می شوند برخی محل کارشان تعطیل می شود وبسیاری هم به زودهنگام مجبور به بازنشسته شدن خواهند شد.

اما، جان نلسون Jhon Nelson مشاور برنامه ریزی زندگی و نویسنده کتاب « چترنجات دوران بازنشستگی شما چه رنگی است؟» می گوید: افرادی که طبق برنامه ریزی خودشان بازنشسته می شوند از کیفیت زندگی بهتری نسبت به دیگران که مجبور به پذیرفتن بازنشستگی شده اند برخوردارند و بسیار شادتر از آنها در این دوران زندگی می کنند.

این نویسنده می گوید: اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که به اجبار بازنشستگی را پذیرفته اید  و پیش از موعد بازنشسته شده اید بهترین راه برای شما بازگشت به عقب خواهد بود این گروه می توانند دوباره مشغول به کار شوند تا بتوانند همه چیز را تحت کنترل خودتشان درآورند و سپس طبق برنامه خودشان بازنشسته شوند . این گروه می توانند با اشتغال به کار نیمه وقت دوباره شرایط قبل از بازنشستگی را بازسازی کنند یا اینکه برای خود کسب و کاری راه بیاندازند و بعد از آن طبق برنامه ریزی تاریخ بازشستگی را دوباره مشخص کرد و با برنامه قبلی دست از کار بکشند. 

2.        برنامه ریزی برای هزینه ها : بسیاری از ما این نکته را با پس انداز کردن اشتباه می گیریم و تصور می کنیم هنگامی که کار می کنیم باید هر ماه مقداری پول کنار بگذاریم و در حسابی پس انداز کنیم تا زمان بازنشستگی از آن استفاده کنیم که متاسفانه این اشتباه رایج بین اکثر انسانهاست.

پول و ثروت معمولا فضای زیادی از ذهن انسان را اشغال می کند حالا تصور کنید چندین سال متوالی پس انداز کرده اید و مبلغی در حساب بانکی خودتان دارید و پس از بازنشستگی شروع می کنید از آن هزینه می کنید و هر روز شاهد کمتر شدن مبلغ حساب بانکی خودتان خواهید بود این روند برای روحیه شما بسیار نا مناسب و استرس زا خواهد بود و باعث کاهش کیفیت زندگی و رشد نگرانی برای آینده خود و زندگی شما در دوران بازنشستگی شما که دوران بسیار مهمی در طول زندگیست خواهد بود.

حال آنکه بهترین راه برای تضمین آینده و بهبود کیفیت زندگی در دوران بازشستگی به جریان انداختن این پس انداز در این دوران مهم زندگی است به گونه ای که این پس انداز در دوران بازنشستگی شما سرمایه مولد باشد یعنی اصل پول کاسته نشود بلکه برای شما درآمد حاصل کند و شما از آن درآمد هزینه کنید به این ترتیب آرامش و روحیه ای بسیار مناسب را برای دوران بازنشستگی خودتان تامین کرده اید و کیفیت زندگی را به بالاترین سطح روانی رسانده اید.

لورا کارستن سن Laura Carstensen مدیر برنامه طول عمر در دانشگاه استنفورد با عنوان «آینده ای طولانی و روشن» در این باره تاکید می کند: این برنامه ریزی برای شما حد و مرزی در خرج کردن مشخص می کند به گونه ای که هرگز برای پس انداز کردن زندگی خود را سخت نخواهید گرفت بنابراین می توانید از هزینه های اضافه بکاهید و در عین حال صرفه جویی بی مورد هم نداشته باشید و آنچه را که دوست دارید انجام دهید و در اختیار بگیرید . این موضوع زمانی که سرمایه شما مولد است قابل دسترس است نه اینکه شما سرمایه ای (پس اندازی) ثابت در دوران بازنشستگی خود داشته باشید.

3.        سلامتی کامل: زندگی روزانه و مسئولیت های زندگی ما باعث شده که تا قبل از بازنشستگی زیاد به سلامتی خود اهمیت ندهیم یا اینکه همیشه به دلیل مشغله کاری اختصاص زمان برای سلامتی خودمان را در درجه های دوم و سوم اهمیت زندگی قرار دهیم که این غفلت در آینده برایمان بسیار گران تمام خواهد شد.

باربارا واکسمن Barbara Waxman مشاور خانواده و نویسنده کتاب «چگونه بازنشستگی را دوست بداریم؟» در این باره می گوید: اغلب اوقات مردم اینقدر درگیر زندگی خانوادگی و مسایل مربوط خانواده می شوند که خودشان و سلامتی بدنشان را فراموش می کنند و در واقع فراموش می کنند که از خودشان باید چه انتظاری داشته باشند و موفقیت آنها در گرو سلامتی آنهاست ، این فراموش کاری به نوعی برنامه ریزی آنها را برای آینده تحت تاثیر قرار می دهد و از بین می برد.

این کارشناس اضافه می کند که یقین داشته باشید که در دوران بازنشستگی برای آشپزی و سرزدن به بستگان بسیار وقت خواهید داشت به شرط اینکه بدنی سالم داشته باشید او اضافه می کند: با نرمش های روزانه بدن و ذهن خودتان را پرورش دهید تا در دوران بازنشستگی بتوانید بیشترین بهره را از هر دوی آنها (جسم و ذهن) بگیرید .

4.        حمایت از همسر: با توجه به زندگی های صنعتی امروزی معمولا زوجین هر دو شاغل هستند ، بنابراین در طول شبانه روز شاید ساعات کوتاهی با یکدیگر باشند و در کنار هم به زندگی ادامه دهند و اغلب اوقات در محیط اداره یا دفترشان هستند. بنابراین بهترین کار برنامه ریزی دقیق برای زمان بازنشستگی خواهد بود ، شاید علاقمند باشید هر دو با هم در یک زمان دست از کار بکشید و بازنشسته شوید و شاید هم از آن دسته افراد باشید که عقیده دارند مرد باید مدت طولانی تر از زن کار کند به هر حال برای این کار برنامه ریزی کنید تا به ناگاه روند زندگی شما دست خوش تغییرات نشود .

اما به عقیده کارشناسان و مشاوران خانواده پس از دوران بازنشستگی وابستگی زوجین به یکدیگر بیش از قبل خواهد شد بنابراین حمایت آنها از یکدیگر امری ضروری و لازم خواهد بود ولی هرگز لازم نیست 24 ساعت و هر روز هفته این امر اتفاق بیافتد بلکه باید حد تعادل رعایت شود چون این وابستگی بیش از حد هم خود دردسرساز خواهد شد.

وقتی زوجین هر دو با هم بازنشسته می شوند ناگهان با تغییری بسیار مهم در زندگی خود مواجه خواهند شد آنها بیشتر وقت خود را خارج از منزل گذرانده اند و ساعاتی را که کنار هم بوده اند به بهترین شکل گذشته اما حالا با توجه مدت طولانی کنار هم بودن ممکن است برخی مشکلات بیشتر نمایان شود بنابراین باید در این ارتباط تعادل برقرار کنیم تا دچار مشکل نشویم.  با توجه به این موضوع از لذت کنار هم بودن غافل نشوید اما برای این زمان هم برنامه ریزی کنید و روزانه چند ساعت را با دوستان و فرزندانتان باشید و به طرف مقابل خود اجازه دهید با اشتیاق بیشتری در کنار شما باشد.

5.        دوستان و همکاران: بسیاری از ما هنگام کار و فعالیت اجتماعی خودمان قبل از دوران بازنشستگی دوستان و همکاران بسیار زیادی داشته ایم و ارتباط خوبی با آنها برقرار کرده ایم اما به یاد داشته باشید که پس از بازنشستگی حفظ این ارتباط با آن دسته از همکاران که هنوز مشغول به کار هستند زیاد هم ساده نخواهد بود. بنابراین سعی کنید بیرون از محیط کار هم دوستانی داشته باشید تا در دوران بازنشستگی یکباره رفقای صمیمی را از دست ندهید و احساس تنهایی نکنید . با عقیده کارشناسان سلامت خانواده حس تنهایی که پس از دوری از دوستان به شما دست می دهد از نظر روحی ضربه جبران ناپذیری را به سلامتی روانی افراد بازنشسته خواهد زد بنابراین اگر این دسته از مردم دوستانی خارج از اداره نیز داشته باشند می توانند این حس را با دوستانی غیر از همکاران سابقشان از بین ببرند.

البته هر چند وقت یک بار به دیدن همکاران سابق و دوستان خود بروید و دوباره خودتان را در محیط گذشته اداره قرار دهید این کار انگیزه خوبی به شما جهت شاد زیستن می دهد.

6.        کاری انجام دهید: فرض کنید که چندین سال متمادی هر روز صبح راس ساعت 7 از خانه خارج شدید و به اداره رفته اید حالا پس از گذشت چندین سال ناگهان این عادت را باید تغییر دهید و کلیه فعالیت های خودتان را قطع می کنید . آیا تصور کرده اید چه ضربه روحی را به خودتان وارد می کنید؟ یا اینکه چقدر نامید خواهید شد؟

واکسمن مشاور خانواده عنوان می کند: بهترین راه برای بهبود کیفیت زندگی پس از بازنشستگی ایجاد تعادل بین دوران شاغل بودن و دوران بازنشستگی است به این صورت که برای بازنشستگی خودتان برنامه ریزی کنید و کاری را که به آن علاقمند هستید شروع کنید و هرگز از فعالیت های روزانه خودتان را دور نگه ندارید، با برنامه ریزی و پایه ریزی این گونه کارها در دوران میان سالی می توانید بلافاصله پس از بازنشستگی این کار را ادامه دهید بدون اینکه وقفه ای در روند زندگی شما ایجاد شود. با این کار روحیه خودتان را دو چندان کرده اید و هرگز فکر نمی کند که جامعه به شما نیازی ندارد بلکه شما هنوز فعال و تاثیر گذار خواهید بود.

نلسون کارشناس دیگر نیز می گوید: حتی می توانید در این دوران مهارتهای تازه ای کسب کنید به گونه ای که حتی ادامه تحصیل بدهید به عنوان مثال با گذراندن دوره حسابداری میتوانید به عنوان حسابدار در برخی شرکت ها پاره وقت کار کنید، یا هر رشته ای که دوست دارید را بخوانید بهر حال هرگز یکباره دست از کار نکشید و از فعالیت روزانه خود نکاهید.

7.        چالش های جدید: بسیاری از مردم برای دوران زندگی خود برنامه ریزی می کنند و اهدافی را برای خودشان مشخص می کنند که قبل از بازنشستگی باید به آنها برسند یا اینکه تصمیم دارند این اهداف در دوران بازشستگی آنها محقق شود اما متاسفانه بدون در نظر گرفتن شرایط و توانائیهایشان این تصمیم ها را اتخاذ می کنند که نمی توانندبه اهداف مورد نظر برسند بنابراین به روحیه و اعتماد به نفس خودشان ضربه ای جبران ناپذیر وارد می سازند و کیفیت زندگی خودشان را در دوران بازنشستگی دست خوش ناملایماتی می کنند .

این دسته از افراد شاید در دوران بازنشستگی خود دچار سرخوردگی های جبران ناپذیری خواهد شد بگونه ای که زندگی را برای خود و اطرافیان مشکل خواهند کرد و در برخی از موارد هم دست به خودکشی خواهند زد. کارشناسان معتقدند که اگر افراد با توجه به توانایی ها و امکانات خودشان برای دوران زندگی و بازنشستگی خودشان برنامه ریزی کنند با هر موفقیت و بالا رفتن از پله های ترقی کیفیت امیدوار تر و شاداب تر به زندگی خود ادامه می دهند بنابراین اول از امکانات و توانایی های خودمان مطمئن شویم سپس برای آینده برنامه ریزی کنیم یا اینکه اهدافمان را طبق همین تواناییها تعیین کنیم.

8.        تقبل از بازنشستگی این دوران را امتحان کنید : بهترین راه حل برای داشتن دوران بازنشستگی مناسب امتحان کردن این دوره قبل از وقوع برای شماست.

نانسی شلسبرگ Nancy Schlossberg استاد بازنشسته دانشگاه مریلند و نویسنده کتاب «تجدید قوا برای بازنشستگی، بازسازی هویت ، روابط و اهداف» می گوید: من توصیه می کنم که مردم یک بازشستگی ساختگی را قبل از رسیدن بازنشستگی واقعی به خودشان هدیه بدهند چون این هدیه ارزشمند ترین هدیه دوران زندگی آنها خواهد بود.

این کارشناس می گوید به عنوان مثال به مدت 3 ماه هر یکشنبه درست مثل یک فرد بازنشسته زندگی کنید یا اینکه در طول سال یک هفته مرخصی بگیرید و شرایط را به گونه ای مهیا کنید که انگار دوران بازنشستگی شما شروع شده . این موضوع باعث می شود که شما برای دوران اصلی بازنشستگی آمادگی کامل داشته باشید و بتوانید با تمامی چالش های آن دوره مبارزه کنید و موفق این دوران حساس را پشت سر بگذارید.

در این دوران ساختگی بسیاری در میابند که هنوز آمادگی پذیرش این واقعیت یعنی بازنشستگی را از نظر روحی ندارند بلکه فقط نیاز به یک دوره مرخصی کوتاه دارند اما برخی دیگر خود را هم از نظر روحی و هم جسمی کاملا آماده پذیرش این موضوع می یابند و شرایط را طوری برنامه ریزی می کنند که این امر اتفاق بیافتد. بنابراین با علم کامل به این دوره قدم در این دوران می گذراند و با بهترین کیفیت این دوران را سپری خواهند کرد.

9.        انتقال تجربیات به نسل بعدی: بسیاری از افراد پس از بازنشسته شدن دوباره مشغول به کار می شوند یا اینکه از طرف واحد اداری خودشان دعوت به کار می شوند . اهمیت این موضوع برای انتقال تجربیات آنها به نسل جدید یا افراد جایگزین آنهاست البته مهمترین فایده این امر در بهبوده و ارتقای کیفیت زندگی خود این افراد خواهد بود. احساس پوچی مهمترین عامل برای از بین بردن روحیه افراد بازنشسته است که همین امر باعث می شود زندگی مشکلی را برای خود دست و پا کنند بنابراین با اشتغال دوباره و فهمیدن اینکه می توانند نسل آینده را متوجه تجربیات خود کنند باعث دلگرمی و بهبود کیفیت زندگی آنهاست.

کارستن سن می گوید : بسیاری از بازنشستگان وقتی به ناگاه شغل خود را رها می کنند دچار افسردگی می شوند اما اگر همین افراد توسط کارفرمایان پس از بازنشستگی برای مدتی کوتاه تحت عنوان مشاور به کارشان ادامه دهند با آمادگی روحی کامل اداره را ترک می کنند و شاد به زندگی آینده خودشان وارد می شوند.

اما این کارشناس می گوید اگر این امکانات برای شما مهیا نبود می توانید خودتان شرایط را فراهم کنید و با انجام دادن کارهای داوطلبانه و خیریه دانش و تجربه خود را به نسل اینده منتقل کنید با این کار احساس مفید بودن دوباره درون شما زنده خواهد شد.

همه کارشناسان خانواده معتقدند که هرگز به بازنشستگی بی تفاوت نباشیم چون در واقع تولد دیگری است در زندگی ما که اتفاق خواهد افتاد بنابراین اگر برای آینده این کودک متولد شده برنامه ای نداشته باشیم نباید انتظار داشته باشیم به سلامت رشد کند .

آنها می گویند : بازنشستگی به معنی بی مصرف نیست بلکه چشمه ای خروشان از تجربه برای سیراب کردن نسل بعدی و آماده سازی برای رویارویی با مشکلات زندگی آینده شان خواهد بود.

بنابراین با برنامه ریزی دقیق برای این دوران بسیار مهم در طول زندگی خودمان می توانیم سلامتی روانی جامعه آینده و نسل بعدی را تضمین کنیم.

عماد عزتی

City news-Feb-2011

مراقب گردشگری مجازی باشیم

چندی است که تکنولوژی اینترنتی و دنیای مجازی به دنیای واقعی گردشگری نیز وارد شده و بسیاری از خدمات گردشگری را به خود وابسته کرده است. هر گردشگری که قصد سفر داشته و بار سفر بسته باشد یقینا قبل از سفر خود در دنیای مجازی سری به مقصد زده ، البته در دنیای مجازی و از طریق صفر و یک ها، حداقل از آب و هوای مقصدش و مراکز خرید و تفریحی آن سراغی گرفته و با آمادگی هرچند ابتدای راهی دیار ناشناخته های سفر شده است. به جرات می توان گفت امروزه از پشت مانیتور کامپیوتر شخصی خودمان می توانیم به دورترین مراکز تفریحی و گردشگری دهکده جهانی سری بزنیم واز دیدن آن لذت ببریم.

هم اکنون صفر و یک های این دنیای مجازی در کشورمان توانسته اند به سرعت جای خود را بین مردم باز کرده و اکثر فعالیت های اقتصادی از جمله فعالیت آژانس های گردشگری را تحت تاثیر خود قرار دهند. زرق و برق این دنیای دیجیتال آنچنان دیدگان کاربران خود را کور کرد که هرگز دیدن تزئینات بسیار شیک و عکس های زیبای داخلی آژانس های گردشگری دیگر برایشان جذاب نیست.

به هر حال دنیای مجازی توانست رویکرد دفاتر خدمات گردشگری را کاملا تغییر دهد و این دفاتر پرزرق و برق را به دفاتر کوچک اما آنلاین تبدیل کند. این دگردیسی شرایطی بسیار نوین را برای صنعت بسیار درآمدزای گردشگری جهان فراهم کرد که امروزه شاهد آن هستیم .

اما این دنیای مجازی دردسرهایی را هم برای گردشگران و هم برای دست اندرکاران صنعت گردشگری به ارمغان آورده که اگر دولت ها و مسئولان این صنعت توان مقابله با آن را نداشته باشند ممکن است صنعت گردشگری کشورشان دچار آسیب های جدی بشود.

از آنجا که در این دنیای مجازی مرزها معنی ندارند و ردیابی آژانس های برگزار کننده تورهای تفریحی ، علمی ، تحقیقاتی بسیار سختر از دنیای واقعیست فرصتی برای سوء استفاده در اختیار سودجویان در این صنعت درآمدزا فراهم شده است. به راستی دنیای مجازی در صنعت گردشگری را می تواند به عنوان تیغ دولبه دانست که در صورت عدم کنترل آن می توان کشوری را از درآمد این صنعت نوظهور محروم کند.

از سوی دیگر اگر بلند مدت به این دنیای مجازی امید بسته باشیم می توانیم افق بسیار روشنی را برای صنعت گردشگری ایران متصور شویم و با بهره گیری از این دنیای بدون مرز و پرمخاطب ایرانی باستانی و پرجاذبه را به دنیا بشناسانیم بنابراین چه زیباست که مسئولان و متولیان صنعت گردشگری ایران با اتخاذ تصمیمات مفید و کارآمدی در این زمینه از سوی بی خطر این تیغ دو لبه  جهت باز کردن راه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند نه اینکه از لبه خطرناک آن استفاده کنند و آسیب های جدی را برپیکر این صنعت نوظهور وارد کنند.

پس به جاست که مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران علاوه بر کنترل دنیای حقیقی ، توجه ویژه ای هم به گردشگری مجازی داشته باشند تا مبادا به بیراهه برود و با مدیریت مناسب هر دو دست به دست هم دهند و رویای موفقیت صنعت گردشگری ایران را به واقعیت برسانند.

عمان فرصتی برای دانش‌آموختگان گردشگری

هر وقت صحبت از گردشگری و صنایع وابسته به آن می شود ناخواسته به یاد صادرات نامرئی و کسب درآمد از این صنعت روبه رشد جهان خواهیم افتاد در حالی که این صنعت علاوه بر ارایه محصولات فرهنگی و بسته های گردشگری می تواند زمینه اعزام نیروی کار متخصص و همکاری گسترده گردشگری بین دونقطه از دهکده جهانی را فراهم کند.

اگرچه کشورمان در آستانه شکوفایی صادرات نامرئی و صنعت گردشگری نیازمند افرادی متخصص در این زمینه است اما به واسطه علاقه و گسترش ارتباط جامعه علمی ایران با صنعت سبز گردشگری که از چندی پیش آغاز شده بود هم اکنون نیروی کار و متخصصان فراوانی داخل مرزهای کشورمان حضور دارند که بعضا به دنبال فرصتی مناسب برای خودنمایی و معرفی توانمندی علمی خود در گردشگری هستند .

این در حالی است از سال 1388 شمسی ایران و عمان سعی کردند بابرگزاری نشست ها ، گردهمایی ها و تشکیل کمیته های فنی روابط خود در این زمینه و دیگر صنایع وابسته را گسترش دهند و ظاهرا آبان 1392 نقطه ای طلایی برای این منظور در اختیار جامعه علمی گردشگری کشورمان قرار گرفته است.

بسیاری از سرمایه گذاران خصوصی و فعالان عرصه گردشگری به واسطه تشکیل کمیته فنی و نشست همکاری بین ایران و عمان در تاریخ 12 و 13 آبان ماه سال جاری خرسند بوده و به فکر تبادل و گسترش ارتباطات خود در این زمینه با طرفهای عمانی و برگزاری تورهای گردشگری در آینده نزدیک بین دو کشور خواهند بود.

هرچند این موضوع سوژه ای بسیار مفید و البته کارساز برای درآمد دو کشور از گسترش روابط گردشگری شناخته شده است و دو طرف به واسطه پتانسیل های گردشگری خود و زمینه های سرمایه گذاری بسیار مناسب علاقمند به این رویداد هستند اما نکته ظریف و طلایی در این میان فرصتی که در اختیار جامعه علمی گردشگری ایران قرار گرفته؛ خواهد بود، تا بتواند کفه ترازو را در این نشست به سمت شمال خلیج همیشه فارس سنگین تر کند .

این فرصت طلایی اعلام خبر معضل گردشگری عمان به دلیل نبود نیروی کار متخصص در این زمینه علی رغم سرمایه گذاری های هنگفت این کشور برای توسعه صنعت گردشگری داخل مرزهایش است، فرصتی که هرگز ایران نباید از آن غافل شده و با توجه به جاذبه های سرمایه گذاری ایران برای سرمایه های سرگردان عمان در این زمینه می تواند وارد بازی بردبردی با این کشور در صنعت گردشگری شود که تاریخ گردشگری کشورمان تا کنون به خود ندیده است.

بنابراین خبر گسترش روابط گردشگری میان کشور عمان و ایران باستانی می تواند این فرصت را در اختیار این گروه از دانش آموختگان کشورمان قرار داده و زمینه ساز گسترش ارتباط فرهنگی و تخصصی گردشگری بین دوکشور باشد و به جای ارسال و اعزام تورهای گردشگری که عموما از ایران به عمان متصور خواهیم بود گروههایی از دانش آموختگان صنعت گردشگری کشورمان را روانه بازار کار بکر عمان کند.

امید است مسئولان دولتی و علمی گردشگری ایران از این فرصت طلایی به خوبی استفاده کرده و ضمن جذب سرمایه های این کشور جهت توسعه زیرساخت های گردشگری ایران باستانی بازار کاری دائم برای دانش آموختگان گردشگری ایران خارج از مرزها فراهم نمایند.

زنگ خطری برای گردشگری ایران

گرفتن روادید از سوی گردشگران ایرانی برای سفر به بسیاری از نقاط جهان امروز به عنوان یکی از مراحل سخت سفر برایشان تبدیل شده است در حالی که ایران با توجه به رویکرد جدید دولت یازدهم سعی می کند با توجه به منافع ملی کشورمان ورود گردشگران دیگرنقاط دهکده جهانی را به ایران باستانی با حذف روادید یا صدور آنی روادید در فرودگاه تسهیل نماید.

اما ظاهرا بسیاری از کشورهایی که تا کنون برای گردشگران ایرانی بسیار در دسترس بود بنابه دلایلی مشابه یکی یکی در صف دوردست ها ایستاده و برای ورود ایرانیان از آنها روادید می خواهند که می توان به نام کشورهای اندونزی، گرجستان و اخیرا مالزی در این زمینه اشاره کرد.

هرچند این اقدام از سوی کشورهای یاد شده با ارایه دلایل منطقی و البته عامه پسند صورت گرفته است و توجیهی حداقل برای خود آنهاست اما این اتفاق می تواند به عنوان زنگ خطری برای گردشگری و تمدن ایران بوده که همواره قصد دارد با دیگر کشورها روابطی گسترده و بدون حضور قوانین دست و پاگیر داشته باشد و باید مسئولان را متوجه معضلی به نام بدنام شدن گردشگران ایرانی خارج از مرزهای کشور کند.

مشکلی که چندی پیش گردشگران چینی را به عنوان بی ادب ترین گردشگران جهان مطرح کرد و باعث شد تا مسئولان فرهنگی چین به عنوان بزرگترین صادر کننده گردشگر به اقصی نقاط جهان برای آموزش گردشگران چینی قبل خروج از کشور اقدام به برگزاری کلاسهایی درباره آداب و رسوم سفر و البته کشور میزبان کنند تا گردشگران چینی با کوله باری از فرهنگ راهی دیار ناشناخته ها شوند.

اما سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعا ایران متمدن و گردشگرانش نیز در این گروه قرار گرفته اند و ایرانیان با توجه به تمدنی چند هزار ساله شایسته دریافت چنین عنوان یا عناوین مشابهی در صنعت گردشگری جهان هستند؟ به صورتیی که سخنگوی مهاجرت کشور اندونزی درپی تصمیم جدید دولت این کشور مبنی به لزوم دریافت ویزا برای گردشگران ایران می گوید: فعالیت های دردساز گردشگران ایرانی برای دولت مالزی عامل اصلی اتخاذ این تصمیم بوده است و از سوی دیگر یکی از روزنامه های محلی مالزی نوشته قاچاق مواد مخدر، فعالیت های غیر مجاز، قاچاق انسان و برخی دیگر موارد غیر قانونی که از سوی گردشگران ایران صورت گرفته به دولت ثابت کرده بسیاری از ایرانیان برای گردش و تفریح وارد خاک مالزی نمی شوند.

در حالی که ایرانیان مقیم این کشور و حتی گردشگران ورودی سالانه از ایران به مالزی سهم قابل توجهی در درآمد صنعت گردشگری کشور مالزی دارند و ایران به عنوا ن بازار هدفی مناسب برای مالزی تاکنون بوده است.

به هر حال این اتفاق افتاد و به قول معروف هروقت ماهی را از آب بگیریم تازه است و اگر سالها پیش که در کشور ژاپن چنین اتفاقی رخ داده بود به فکر افتاده بودیم و جلوی آن را گرفته بودیم هم اکنون شاهد اینچنین نوشته ها یا بیاناتی از سوی مقامات دولت های خارجی برای گردشگران ایران باستانی نبودیم پس به جاست که سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی گردشگری کشورمان و وزارت امور خارجه به همکاری سفارتخانه های ایران خارج از مرزها به این معضل جدی بنگرند و با فرهنگ سازی داخل و خارج از مرزهای کشورمان برای هموطنان و گردشگران ایرانی ، مانع از خدشه دار شدن نام ایران باستانی و ایرانیان متمدن به دلیل رفتار و کردار گروهی ناآگاه که نمی دانند نماینده جامعه تمدن 70 میلیون ایرانی با فرهنگ خارج از مرزها هستند؛ بشوند.

ماجراهای سفرکارت ایران

پس از گذشته حدود هفت سال از طرح سفرکارت

طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری ، صادرات نامرئی یا همان صنعت گردشگری جهان در سال جاری رشدی معادل 5 درصد را تجربه کرده است و این رشد بسیاری از کشورها را برای به دست آوردن سهم بیشتری از آن وادار به اتخاذ تصمیماتی برای رشد و توسعه گردشگری خود کرده است.

ایران باستانی هم که تقریبا یک دهه است سخن از توسعه گردشگری و یا جایگزینی درآمد گردشگری به جای دلار های نفتی گفته ؛ با توجه به داشته ها و جاذبه هایش جزو آن گروه قرار گرفته است اما با توجه به رکودی چندین ساله در صنعت گردشگری ابتدا باید به فکر تامین زیرساخت های خود در توسعه گردشگری بوده و پس از آن برای رشدی پایدار در گردشگری برنامه ریزی کند .

هرچند همه جا سخن از تکمیل زیرساخت ها و امکانات رفاهی برای توسعه گردشگری داخلی و گردشگران خارجی ورودی به کشور است و از صدور آنی ویزا سخن به میان آمده اما نکته ای بسیار ظریف از دید بسیاری از مسئولان امر گردشگری بخصوص دولتی ها دور مانده که حتی با روی کار آمدن دولت یازدهم و البته تغییر سیاست های جذب گردشگران به آن توجه نشده و می توان از آن به عنوان پاشنه آشیل گردشگری کشورمان یاد کرد.

عدم دسترسی گردشگران به شبکه بانکی بین المللی و ناتوانی از پرداخت های الکترونیک و از همه مهمتر عدم تمایل حمل پول نقد از سوی گردشگران نکته ای است که حتی اکنون هم از دید مسئولان و متولیان گردشگری کشورمان باز مانده و به آن توجهی نشده است .

سفرهای انفرادی بیش از تورهای گردشگری

اگر از بحث سفرکارت ملی برای گردشگران داخلی که هنوز هم اینده آن در پرده ای از ابهام است بگذریم به گردشگران خارجی می رسیم که به گفته رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران محمدحسن کرمانی : شاید بتوان با سفرهای گروهی و برنامه ریزی شده از سوی آژانس های گردشگری و دریافت هزینه سفر در مبدا، معضل حمل پول نقد برای گردشگران خارجی ورودی به ایران  را به حداقل رساند،  اما همانطور که بسیاری از همکاران من و البته مسئولان دولتی می دانند در حال حاضر بحث سفرهای انفرادی بخصوص از سوی دوچرخه سواران، موتورسواران و البته ماجراجویان خارجی به کشورمان بسیار جدی تر از تورهای بزرگ گردشگری است و آمار بالایی از گردشگران خارجی به صورت انفرادی و یا گروههای بسیار کوچک وارد کشورمان می شوند که نمی توان در این زمینه کمکی به آنها کرد و اکثر آنها از حمل پول نقد در ایران بسیار ناخرسند هستند و بزرگترین مشکل خود در سفر به ایران باستانی را عدم دسترسی به سیستم بانکی بین المللی اعلام می کنند.

سفرکارت گردشگران خارجی؛ طرحی فراموش شده

اواخر سال 1385 بود که همزمان با مطرح شدن سفرکارت کارمندان دولت بحث سفرکارت گردشگران خارجی نیز در سازمان میراث فرهنگی مطرح و به عنوان طرحی بسیار ایده آل برای تسهیل سفر گردشگران خارجی به کشورمان از آن یاد شد .

علی آدوسی، رئیس اداره تبلیغات بانک مرکزی سپه ، در این باره به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: حدود دو سال پیش (1387) بنا به درخواست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سفر کارتهایی ویژه توریستهای خارجی توسط این بانک صادر شد که قابلیت آن مشابه کارت های اعتباری یا همان ATM بوده و امکان استفاده از خدمات ارائه شده در مراکز اقامتی و گردشگری و موزه ها و...بدون حمل پول نقد را به گردشگران خارجی می دهد.
وی ادامه داد: این کار با هدف جلب توریست و گردشگر به کشور انجام گرفت و قرار شد علاوه بر صدور کارت برخی مراکز خرید زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و موزه ها برای دارندگان کارت سفرمبلغی را به عنوان تخفیف در نظر بگیرند تا میزان استقبال گردشگر افزایش پیدا کند.به این ترتیب مسافران خارجی با این کارت ها هم از نگرانی حمل پول نقد راحت می شوند و هم از تخفیف های ویژه این مراکز استفاده می کنند.

آدوسی درباره نحوه استفاده از این کارت ها در سال 1389 گفت: در حال حاضر نیز چند سامانه در فرودگاه ها مستقر هستند که این کارت ها را به مسافران می دهند.البته امکان استرداد ما بقی پول باقی مانده در کارت هنگام بازگشت توریست به کشورش وجود دارد و از طریق همین سامانه ها به او پس داده می شود.

هرچند در آن زمان جایگاهی مخصوص و البته نیمه فعال در سه فرودگاه اصلی ایران یعنی تهران، اصفهان و تبریز در این زمینه توسط بانک سپه راه اندازی شد اما همانطور که می دانیم کشورمان همواره مورد تهاجم گسترده رسانه ای  و تصویر سازی غیر واقعی از شرایط ایران قرار گرفته و جای تردید نیست که گردشگرانی که با دنیایی از سئوال و البته ناشناخته های بسیار وارد خاک کشورمان شده اند  برای هزینه سفرشان در فرودگاه کل پول همراهشان را تبدیل به کارتی اعتباری کرده و کل برنامه سفرشان را به دست کارتی که هیچ شناختی از آن ندارند بسپارند بلکه علاقمند هستند همواره بااستفاده از کارتهای ویزا یا مسترکارت خود با اطمینان سفر می کنند یا اینکه با توجه به شرایط پول خود را در جیبشان نزد خود نگهدارند و به میزان نیاز از آن هزینه کنند.

برنامه ریزی غیر اصولی  و البته عدم اطلاع رسانی دقیق به گردشگران ورودی هنگام ورود به کشورمان باعث شد تا این طرح بدون اینکه حاصلی برای تسهیل سفر گردشگران به کشورمان داشته باشد فراموش شده و به خاطره ها بپیوندد.

بازهم بخش خصوصی نادیده گرفته شد

براساس تصمیم ها و البته برنامه ریزی های سازمان میراث فرهنگی در ابتدا قرار بود آژانس های مسافرتی و دفاتر خدمات گردشگری به عنوان متولی و مجری این طرح انتخاب شوند و با همکاری بانک عامل که در آن زمان بانک سپه بود این امکانات را در برای تسهیل سفر گردشگران خارجی به آنها ارایه دهند اما از آن زمان تا کنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته و بسیاری از فعالان عرصه خصوصی گردشگری کشورمان مانند گذشته از این امکانات و این طرح بطور کلی بی خبر هستند.

محمد حسن کرمانی ضمن تاکید بر غیر کارشناسی بودن این طرح گفت: این موضوع تا کنون به آژانسها ابلاغ نشده و سازمان میراث فرهنگی تنها با تعداد معدودی از شرکتها و بخشهای خصوصی در ارتباط است و ممکن است این اختیار به آنها واگذار شده باشد.

این در حالی است که این فعال خصوصی در زمینه گردشگری با مقایسه نمونه ملی آن که قرار بود به گردشگران داخلی تحویل داده شود می گوید: طرح ملی سفرکارت ملی ایران که بلا استفاده مانده و چه از سوی پذیرندگان و چه از سوی گردشگران استقبالی از آن نشده است چطور می توانیم طرح شکست خورده داخلی را برای خارجی ها پیاده کنیم آنهم زمانی که عصر ارتباطات و تجارت الکترونیک برای اکثر این گردشگران تبدیل به واقعیتی غیر قابل انکار شده است.

همه راهها به رم ختم می شود!

شاید بتوان معضلات زیرساختی شبکه بانکی و البته عدم پذیرش برخی از مراکز مطرح شده در لیست سفرکارت داخلی یا خارجی را با مدیریت و جدیت برطرف کرد اما مسئله اصلی این است که چگونه گردشگران خارجی را با این امکانات در ایران آشنا کنیم . هرچند هم اکنون گردشگران برخی از کشورها برای ورود به کشورمان نیازمند دریافت ویزا نیستند و برخی هم هنگام ورود به کشورمان می توانند ویزای مورد نیاز خود را دریافت کنند اما بازهم به قول معروف همه راهها به رم ختم می شود و سفارتخانه های ایران به عنوان خط مقدم گردشگری ایران در بازارهای هدف می توانند در این زمیننه ایفای نقش کرده و به یاری صنعت گردشگری کشورمان بیاییند و با توجه به نیاز جامعه میزبانشان که بازار هدف گردشگری ایران نیز است اقدام به اطلاع رسانی برای استفاده گردشگران از این امکانات کنند.

کاهش مصرف انرژی در هتل‌ها

یکی از زیرساخت های اصلی توسعه صنعت گردشگری بحث مراکز اقامتی و البته هتل هاست، اگرچه مراکز اقامتی انواع و اقسام بسیاری دارند و همه دولت ها در فکر گسترش آنها در سطوح مختلف برای قابل دسترس بودن گروههای گوناگون گردشگران هستند؛ اما بازهم با توجه به تمام تلاش ها و کوشش های صورت گرفته در بسیاری از کشورها قیمت اقامت در هتل یکی از معضلات اصلی گردشگران است .

ایران نیز که از گذشته های دور به مهمانپذیر بودنش معروف شده وهم اکنون هم قصد تجربه توسعه گردشگری را دارد می بایست در اولین گام به توسعه زیرساخت های گردشگری خود بیاندیشد و به فکر توسعه مراکز اقامتی خود با قیمتی مناسب در شهرهای گردشگرپذیر باشد.

هرچند صنعت ساخت و ساز هتل در کشورمان بخصوص در برخی مراکز مثل مشهد مقدس بسیار پررونق است و ذهن بسیاری از سرمایه داران را به خود جلب کرده ، اما بازهم نکاتی مبهم در زمینه احداث و البته مدیریت این مجموعه ها توانسته به صنعت هتلداری کشورمان لطمه وارد و در نهایت گردشگران را ملزم به پرداخت هزینه های آن کند.

شاید هنوز بحث زندگی در هاستل ها یا مراکز اقامتی ارزان قیمت در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی رایج نیست و بسیاری هم اطلاع دقیقی در این زمینه ندارند اما با کمی تغییر در روند روبه رشد مصرف انرژی در هتل ها و یا اصلاح ساختاری آن و جلوگیری از هدر رفتن انرژی در مراکز اقامتی کشورمان بتوان از هزینه های نگهداری و در نهایت خدمات ارایه شده به مسافران کاست و هزینه اقامت گردشگران را مقرون به صرفه کرد.

 نکته ای که هم اکنون از دیدبسیاری از فعالان و البته مسئولان گردشگری کشورمان به دور مانده و زیاد هم به آن توجه نشده است در حالی که حتی از همان ابتدای طراحی نقشه می توان به این موضوع اندیشید و با استفاده از ابزار و راهکارهای نوین در صنعت هتلداری مصرف انرژی در مراکز اقامتی و هتل های کشورمان را به حداقل رساند تا هر ساله میلیون ها تومان در مدیریت آن صرفه جویی شده و امکان ارایه خدمات ارزانتری به گردشگران فراهم شود.

هم اکنون بسیاری از آشپزخانه ها، موتورخانه، اتاق ها و البته سالن های مختلف مراکز اقامتی ایران خارج از استانداردهای نوین هتلداری ساخته شده یا حتی طراحی می شوند در حالی که در بسیاری از هتل های نوین خارج از مرزهای کشورمان حتی برای استفاده از بازدم گردشگران حاضر در هتل نقشه کشیده و از آن برای گرمایش ساختمان استفاده می کنند.
پس بجاست که واحدهای مربوطه در زمینه تایید کاربری هتل که در سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی این امر مشغول به انجام وظیفه هستند با علم براین موضوع و نتایج مثبت آن از همان ابتدا بحث کاهش مصرف انرژی را در مراکز اقامتی کشورمان مدنظر بگیرند تا همواره امکان استفاده از بهترین امکانات اقامتی برای اکثر گردشگران داخلی و خارجی فراهم باشد.

جایگاه تلویزیون در گردشگری

صدا و سیما پتانسیلی فراموش شده در صادرات نامرئی کشور

نویسنده: عماد عزتی

اگرچه جعبه جادویی مدتهاست که جای شهرفرنگ سر گذر را گرفته و دیرزمانی است که همراه و همسفر زندگی ما شده است اما مدت زیادی نیست که مرزهای جغرافیایی به دلیل انتشار برنامه تلویزیونی دیگر معنایی نداشته و بسیاری از مناظر دیدنی و طبیعت دیگر نقاط جهان در قالب برنامه های مستند یا تبلیغاتی مقابل چشمانمان در منزل خودنمایی می کنند .

بنابراین اگر از تمام امکانات و توانمندی های جعبه جادوی مقابل خود بگذریم یکی از کارکردهای چند دهه گذشته این وسیله بحث رونق گردشگری و ایجاد انگیزه سفرهاست انگیزه ای که به گزارش دیلی نیوز تقریبا 40 درصد از گردشگران آمریکایی مقصد سفرهایشان را با توجه به تصاویر زیبایی که در تلویزیون دیده اند انتخاب می کنند .

همین موضوع باعث شد تا تمامی فعالان و دست اندرکاران گردشگری به سمت جعبه جادویی معروف گرایش داشته و از تمام امکانات و قدرت تولید برنامه های مستند یا حتی تبلیغاتی در این زمینه برای جلب نظر گردشگران استفاده کنند کاری که متاسفانه در کشورمان با توجه به امتیازات ویژه  تاریخی و طبیعی هنوز صورت نگرفته است و در تمام کنفرانس ها و یا نشست های خبری در که برای رشد و رونق گردشگری برگزار شده کمتر به آن توجه شده است.

این در حالی است که اکثر کشورهای گردشگرپذیر جهان مثل آمریکا ، روسیه ، استرالیا ، چین ، ترکیه ، کره جنوبی و بسیاری دیگر ، با استفاده از تمام امکانات رسانه ای خود در این زمینه گام برداشته و حتی توانسته اند با ایجاد جریان های خبری نظر گروه کثیری ازگردشگران را به سمت دیدنی های کشورشان جلب نمایند.

ستاره جوادی: همکاری رسانه ملی و میراث فرهنگی نیاز امروز گردشگری ایران

ستاره جوادی تهیه کننده و سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد ضمن تاکید بر گسترش برنامه های رادیویی و تلویزیونی در توسعه گردشگری ایران می گوید: صنعت گردشگری ، صنعتی است که همواره نیازمند معرفی شدن دارد و تنها تبلیغات موضوعی یا حتی گذرا برای آن کافی نیست ، شاید بارها و بارها در باره جاذبه های اصفهان یا حتی سواحل جنوبی خلیج فارس شنیده باشیم اما اگر دوباره درمورد آنها صبحت شود بدون اینکه از خودمان بی حوصلگی نشان دهیم تا انتها به آنها گوش خواهیم کرد چون سفر در ذات انسان نهادیه شده است .

جوادی، با اشاره به اینکه هیچ جاذبه گردشگری در ایران یا هیچ نقطه ای از دهکده جهانی نیست که تازه هایی برای گفتن نداشته باشد می افزاید: با تمام اخبار ناگواری که درباره دریاچه ارومیه شنیده ایم فرض کنیم یک برنامه درباره خواص لجن درمانی یا امکانات سرمایه گذاری در این زمینه سخن می گوید با علم براینکه می دانیم این دریاچه در خطر نابودی است بازهم به آن گوش می کنیم و بارها و بارها سوژه را در طول روز مرور خواهیم کرد این یعنی کارکرد رسانه در توسعه گردشگری حالا اگر درباره مناطق خوش آب و هوا یا دیدنی دیگر باشد که کارایی آن دو چندان خواهد بود.

سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد درباره تاثیر رسانه در صنعت گردشگری می گوید: هم اکنون صدا و سیما امکانات بسیار گسترده ای در این زمینه در اختیار دارد که شاید از سوی مسئولان گردشگری کشورمان به آنها توجهی نشده است و رسانه ملی با توجه به رویکرد خود مشغول برنامه ریزی و تدارک برنامه های مختلفی در این زمینه یعنی معرفی جاذبه های گردشگری کشورمان بوده است اما با توجه به رویکرد دولت جدید در توسعه گردشگری لازم است این دو نهاد بسیار مهم در توسعه گردشگری دست به دست یکدیگر داده و با هدفمند کردن برنامه های تولیدی در این رسانه گردشگری کشورمان را به سرمنزل مقصود برسانند.

شبکه گردشگری پروژه ای فراموش شده

مسئولان دولتی و دست اندرکاران گردشگری ایران نیز با توجه به تمام امکاناتی که رسانه ها در سراسر جهان برای توسعه گردشگری در اختیار داشتند به فکر استفاده بهینه از پتانیسل موجود در کشورمان گرفتند و اواخر سال 1390 شمسی بود که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری تصور کردند جایگاه فراموش شده رسانه ملی در کشورمان توسط مسئولان و مدیران دولتی شناخته شده و قرار است تحولی نوین در اینباره رخ دهد .

تمام رسانه ها از تصمیم جدی همکاری رسانه ملی با سازمان میراث فرهنگی خبر دادند و حتی شبکه ای به نام «شبکه شما» در این زمینه به عموم مردم معرفی شد، اما علی رغم برگزاری نشست های خبری گوناگون و البته متعدد توسط ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی و یا حتی مدیران ارشد سازمان صدا سیما این شبکه که قرار بود از دیدنی های ایران باستانی با کمک پتانسیل هایی که در شهرستانها در اختیار داشت، بگوید هنوز در راه خود ناشناخته باقی مانده است.

هرچند شبکه شما هم اکنون برنامه هایی مستند و البته دیدنی در زمینه حیات وحش یا حتی جاذبه های طبیعی کشورمان را به تصویر می کشاند اما متاسفانه این نوع برنامه ها با توجه به رویکردهای رسانه ای در سازمان صدا و سیما بدون درنظر گرفتن مدیریت سازمان میراث فرهنگی در جهت توسعه گردشگری کشورمان بوده و به قول معروف هرکس راه خود را پیش گرفته است.

این در حالی است که بسیاری از امکانات داخلی و البته برون مرزی کشورمان که توان تاثیرگذاری و تصویرسازی واقعی از تمدن و فرهنگ کشورمان را دارند در حال حاضر بدون هیچ استفاده در جهت نیل به آرمان های گردشگری کشورمان مشغول به پخش سریال ها یا برنامه های ورزشی و اخبار هستند، اما کشورهایی مثل ترکیه ، کره جنوبی توانسته اند با درنظر گرفتن فرهنگ و آداب و رسوم منطقه تحت پوشش برنامه هایشان از طریق ماهواره بسیاری از گردشگران بازار هدفشان را به سمت دیدنی های خود روانه کنند.

افشین حیدری، میراث فرهنگی ، نیازمند کمک صدا و سیما

این درحالی است که مدیرکل میراث فرهنگی  افشین حیدری، اعلام کرد: میراث فرهنگی برای معرفی آثار تاریخی استان نیازمند کمک صدا و سیماست و به این دلیل با این مرکز تفاهم کرده‌ایم تا در ساخت برنامه در آثار تاریخی استان گام‌های موثری برداشته شود.

وی گفت: برگزاری جشن‌های اعیاد، مراسمات و ... در آثار تاریخی در راستای معرفی آثار تاریخی استان از جمله مواردی است که در این تفاهم‌نامه ذکر خواهد شد.

حیدری با اشاره به اینکه خوزستان آثار تاریخی زیادی دارد، افزود: قرار است در ساخت فیلم‌های کوتاه، معرفی آثار تاریخی و معرفی رشته‌های صنایع دستی و تاریخچه آنها صدا و سیمای خوزستان با اداره کل میراث فرهنگی همکاری تنگاتنگی انجام شود.

حیدری عنوان کرد: معرفی آثار تاریخی خوزستان می‌تواند به صنعت گردشگری استان رونق ببخشد و به این دلیل می‌کوشیم تا در راستای معرفی آثار تاریخی استان گامی موثر برداشته شود و همکاری صدا و سیمای خوزستان در این زمینه بسیار مهم و تاثیرگذار است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان خوزستان با اشاره به اینکه تعامل با صدا و سیما می‌تواند برای معرفی آثار تاریخی بسیار مفید باشد، تاکید کرد: بطور کلی ایران و مخصوصا خوزستان زیرساخت‌های زیادی برای جذب گردشگر دارد و به این دلیل می‌کوشیم تا گامی در راستای معرفی آثار برداریم و گردشگران خارج از استان یا حتی خارج از مرزهای ایران را به سفر به خوزستان ترغیب کنیم.

وی با تاکید بر اینکه میراث فرهنگی آماده هرگونه تعاملی با متصدیان امر در این باره است، گفت: نقطه پنهان و مخفی وجود ندارد و خبرنگاران برای معرفی آثار تاریخی دست یاری میراث فرهنگی را بفشارند و در این زمینه از همه رسانه‌ها یاری می‌طلبیم.

جایگاه راه‌آهن در صنعت گردشگری

نزدیک به یک قرن از حضور راه آهن در کشور می گذرد

هرچند هنوز درباره توسعه خطوط ریلی کشورمان و البته ساخته شدن راه آهن شیراز اخباری بسیار متفاوتی به گوش می رسد و هنوز حمل ونقل ریلی کشورمان فاصله بسیاری با ایده آل جهانی خود دارد اما هنوز صنعت ریلی ایران به خاطر دارد روز 23 مهرماه سال 1305 شمسی را که اولین کلنگ راه آهن سراسری کشور در تهران به زمین زده شد و از آن روز به بعد کشورمان هر روز با تحولات تازه ای در زمینه حمل ونقل ریلی روبرو شد.

این تحولات یا حتی فراز و فرودهای راه آهن کشورمان باعث شده تا بسیاری از دست اندرکاران و البته کارشناسان امر حمل و نقل به جایگاه این غول های آهنی در صنعت گردشگری زیاد توجه نکرده و صرفا آن را بهترین وسیله برای جابه جایی کالا و مسافر بدانند .

این درحالی است که سال ها قبل از شنیده شدن صدای سوت قطار در خاک ایران با اختراع موتور بخار و استفاده از نیروی آن برای به حرکت در آوردن لکوموتیو و در نهایت واگن های اهنی و چوبی ، انقلابی بزرگ در صنعت حمل و نقل جهان و بطور غیر مستقیم انقلابی را در صنعت گردشگری  رخ داده است .

در آن زمان سراسر جهان شبکه خطوط راه آهن با سرعتی باورنکردنی از میان دشت ها، کویرها و کوهستان ها گذشت و همانند رگ های آهنین تمدن و رونق را به شهرهای سرراه خود هدیه داد، گسترش این خطوط فولادی باعث شد تا شنیدن صدای سوت قطار در هر شهر و دیاری نوید رونق اقتصادی و پیشرفت صنعت گردشگری آن شهر باشد. و هرچه ایستگاه قطار شهر بزرگتر و زیبا تر ساخته می شد ، به معنی اهمیت و رونق سفر در آن منطقه بود و خبر از هتل ها ، مراکز خرید، مراکز تفریحی و رستوران های مجلل و زیبا در آن می داد.

این ایستگاههای قدیمی که گاهی آنها را در فیلم های وسترن یا قدیمی دیده ایم سراسر جهان و همچنین ایران اگرچه امروزه خالی از مسافر هستند و سالهاست که صدای سوت قطار در آنها شنیده نمی شود ، اما باز هم به عنوان یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری آن شهر  باعث جذب گردشگران هستند و برخی شرکت های خصوصی از خاطرات تلخ و شیرین آنها جهت رونق کسب و کار خود استفاده می کنند.

بنابراین دوباره شنیدن صدای سوت لکوموتیوهای بخار یا حتی لکوموتیوهای مدرن در برخی مناطق حاکی از رونق گردشگری منطقه خواهد بود و بسیاری از دست اندرکاران و متخصصان صنعت گردشگری از این قطارها به عنوان پاشنه آشیل صنعت گردشگری یاد می کنند.

قطارهای تفریحی خارج از مرزها

همانطور که می دانیم قطارگردشگری (Train Tour) ، شکل سوم کاربرد قطار علاوه بر جابجایی بار و مسافر است . در قطارهای گردشگری ، هدف رسیدن به مقصد نیست ، بلکه نفس سفر و گردش هدف اصلی است . لذا در این قطارها سرعت سیر و زمان ، نقش بسیار کمرنگی دارند . در کشورهای مختلف از این نوع قطار ها وجود داردبه طوری که گردشگران تور با قطار را می پسندند .

طبق آمار کارشناسان صنعت گردشگری، اکثر کشورهای جهان دارای خطوط راه آهن هستند و بسیاری از این خطوط به دلیل فرسودگی به حال خود رها شده و زیر باد و باران در حال پوسیدن و تبدیل شدن به قطار ارواح هستند که با کمی بازسازی و مرمت قطارهای ارواح می توانند به قطارهای تفریحی تبدیل شده و راهی مقاصدی بسیار بکر همراه با مسافران خندان خود در دل طبیعت شوند.

این صنعت در کشورهایی چون آفریقای جنوبی، هندوستان ، فرانسه ، سوئیس ، آمریکا ، استرالیا ، چین ، آرژانتین و روسیه از جایگاه ویژه ای برخوردار است بطوری که هر کدام دارای چندین شرکت خصوصی در این زمینه و قطارهایی با نامهای متفاوتی هستند و هرساله حجم زیادی از گردشگران را جابه جا می کنند که البته در آمدی هنگفت را برای منطقه به ارمغان می آورند.

به عنوان مثال کشور آمریکا که از پیشگامان این صنعت بوده قطاری معروف به نام Napa را در این زمینه طراحی و ساخته است. سوت این قطار هنگام برداشت انگور در تاکستان های این کشور شنیده می شود و تعداد زیادی از گردشگران را از میان طبیعت این مزارع می گذرانند و در برخی مزارع با توقف میان آن ها باعث رونق صنعت گردشگری دهکده های اطراف می شود و گردشگران را در شادی کشاورزان منطقه هنگام برداشت محصولشان همراهی کنند.

این درحالی است در برخی موارد گردشگران یک روز به یاد ماندنی را در کنار کشاورزان مشغول برداشت محصول خواهند بود و در انتهای روز دستمزد خود را که یک وعده غذای محلی در محیطی کاملا سنتی است را دریافت خواهند کرد. این لذت و خوشی آنچنان شیرین است که هر گردشگری را به سمت خود جلب می کند و همین ابتکار باعث رونق این صنعت در کنار صنعت کشاورزی مزارع شده است.

امتیاز قطارهای تفریحی

کارشناسان صنعت گردشگری چند عامل را باعث موفقیت این قطارها در صنعت پررونق گردشگری هر منطقه عنوان کرده اند و متعتقدند اقتصادی بودن برگزاری این تورهای گروهی می تواند بهترین گزینه و دلیلی برای جذب سرمایه در کشورها باشد.

این کارشناسان دلیل اهمیت استفاده از قطارهای تفریحی را صنعت گردشگری اینگونه عنوان می کنند که همیشه در تورها گردشگری که در غالب یک گروه کنار هم سفر می کنند ، شاهد نظرات متفاوتی هستیم، به عنوان مثال،  گروهی اقامت در دامنه کوه و نزدیک دریاچه را بهترین گزینه برای اقامت شبانه در طبیعت می دانند، اما دیگران عبور از میان دشت ها و اقامت در کنار شکارگاه های طبیعی حیوانات را بهترین مکان برای اقامت می دانند. اینجاست که مزیت بسیار بزرگ این هتل های سیار متبلور می شود.

 اما دو عامل بسیار مهم در این زمینه وجود دارد که باعث استقبال گسترده گردشگران از این قطارها شده است وعبارتند از

1.        دسترسی آسان به مناطق بسیار دور افتاده و بکر در دامن طبیعت با استفاده از این نوع قطارها

2.        اقتصادی بودن مسافرت با این نوع تورها برای گردشگران

ابرنوردی با قطار شاهرود – گرگان؛ طرحی فراموش شده

مسافرت با قطار بر فراز ابرها موضوعی است که آرژانتینی ها با خط آهن شهر سالتای ( salta ) این کشور ، حتی در وضعیت بحران اقتصاد جهان با راه اندازی جاذبه ای جدید صنعت گردشگری خود را همچنان زنده و درآمدزا نگه داشتند .

 از این رو در کشور ما ظرفیت های بلقوه بسیاری از این قبیل وجود دارد که با استفاده از تجربیات دیگران گاهی با هزینه ای به مراتب کمتر امکان پذیر خواهد بود و قابل توجه برای سرمایه گذاری است تا به جای برگزاری تور با خودرو ویژه توریستی قطارهایی را پیش بینی کرده که مسلماً با استقبال عمومی مواجه خواهد شد .

 یکی از همین طرح ها ، مسیر زیبای شاهرود – علی آباد - گرگان از سوی جنگل ابر است که علیرغم کوتاه نمودن مسیر از لحاظ گردشگری از توجیه بسیار بالای اقتصادی نیز برخوردار است .

کارشناسان این امر معتقدند که با توجه به موقعیت استراتژیک شهرستان شاهرود در تلاقی دو مسیر کریدور شمال - جنوب و کریدور غرب به شرق یا همان مسیر باستانی جاده ابریشم و وقوع اداره کل راه آهن شمالشرق و بزرگترین مرکز سی تی سی راه آهن کشور در شاهرود و طرح احداث کارخانه واگن سازی شاهرود آن هم در میانه مسیر تهران - مشهد و نیز تحت بررسی بودن طرح مطالعاتی خط آهن شاهرود گرگان با توجه به تنوع اقلیمی و جاذبه های اکوتوریستی ، تاریخی و عرفانی که از آن به عنوان قاره کوچک نام می برند ، این طرح می تواند یکی از مهمترین طرح های گردشگری کشورمان بوده و باعث رشد و توسعه غیر قابل تصوری در این زمینه معرفی شود.

چشم امید صادرات نامرئی به صنعت نشر ایران

نویسنده : عمادعزتی

گردشگری و صنایع وابسته آن یکی دو سال است که در کشورمان بیش از پیش خبرساز شده و بسیاری از فعالان جامعه علمی و اقتصادی را به خود مشغول کرده اند ، اما یکی از صنایعی که در صنعت گردشگری حضوری کاملا پنهان داشته  وکمتر از آن تا کنون سخن به میان آمده صنعت نشر است . صنعتی که رشد و رونق آن علاوه بر تاکیدی دوباره بر میزان آگاهی و درک بالای جامعه، گواهی بر ارتباط گردشگری با آن خواهد بود.

شاید با این کلمات به فکر نقشه و کتابهای عکس معروف ایران بیفتید که در ویترین برخی از کتابفروشی های میدان انقلاب دست به دست می شوند و در مورد دیگر کاربردهای صنعت نشر در گردشگری زیاد با خودتان به تفاهم نرسید اما اولین کاربرد این صنعت یعنی چاپ و نشر در گردشگری همان ها هستند که می دانید و دنیایی از بروشورها و کتابچه های راهنما وجود دارد که هر روز در دستان گردشگران و ماجراجویان اقصی نقاط جهان دست به دست شده و همراهشان سفر می کنند از این موارد مهمتر نیز می توان به مجلات گردشگری که هم اکنون بخش عمده ای از بازاریابی خارجی در کشورهای گردشگرپذیر برعهده دارند را می توان برشمرد و از جایگاه کلی صنعت نشر به واسطه آنها در گردشگری و صادرات نامرئی سخن گفت.

متاسفانه هم اکنون ایران باستانی ما در این زمینه فقر مطلق را تجربه می کند و به نوعی هیچ جایگاهی از نشر را نمی توان در گردشگری نوپای کشورمان متصور شد. همین موضوع باعث شده تا حتی گردشگران ورودی کشورهای مختلف جهان قبل از ورود به سرزمین باستانی ایران ، اطلاعات مربوط به سفرشان را در کتابچه های راهنمای گردشگری مثل لونلی پلنت  جستجو کنند و همراه این کتابچه ها که خارج از مرزهای کشورمان و توسط موسسه های خارجی منتشر شده اند،  وارد سرزمین باستانی ایران شوند، نکته ای که حاکی از کمکاری گردشگری ایران داشته و دارد.

این در حالی است که کشور ترکیه همسایه شمال غربی کشورمان حدود 5 ماه پیش خبر از انتشار چندمیلیون جلد کتابچه راهنما به سی زبان زنده دنیا و توزیع آنها در بازارهای هدف گردشگری خود داد و این کار را به عنوان حرکتی نوین در جهت توسعه گردشگری ترکیه و جلب نظر گردشگران مناطق مختلف جهان به دیدنی های این کشور دانست.

هرچند برخی متعتقدند که هم اکنون دنیای مجازی جای نسخه های چاپی کتابچه های راهنما را در بازار گردشگری بین المللی به خود اختصاص داده است اما نباید فراموش کنیم که دنیای مجازی در صنعت گردشگری ایران نیز چنان وضع خوشی ندارد و تازه برخی از فعالان گردشگری و البته جامعه علمی کشورمان به فکر برگزاری کنفرانس هایی در این زمینه افتاده اند برای یافتن راهکارهای استفاده از دنیای مجازی در واقعیت گردشگری کشورمان.

به هر حال علاقه انسان بخصوص گردشگران به مطالعه و البته استفاده از نسخه های چاپی مطالب مورد علاقه و مورد نیازشان این یادآوری را به ما خواهد داشت که صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی به تمام صنایع موجود در کشورها وابسته است و صنعت نشر ایران و البته ناشران می توانند کمک بسیار مفیدی در توسعه و رونق گردشگری تمدن ایران زمین داشته باشند چه در زمینه جلب نظر گردشگران به مناطق دیدنی کشور و چه برای تربیت نیروی متخصص علمی در گردشگری ایران توسط دانشگاهها دو مقوله ای که هم اکنون در کشورمان زیاد مورد توجه قرار نگرفته و تقریبا به دست فراموشی سپرده شده اند پس امیدواریم دولت یازدهم با رویکرد تازه خود در گردشگری علی رغم تمام مشکلات صنعت نشر ایران به ناشرانی که بصورت تخصصی در زمینه صنعت گرشدگری فعال هستند توجه بیشتری کرده و آنها را در زمینه توسعه گردشگری ایران یاری رساند.

گردشگری ایران در دنیای مجازی

به مناسبت 2 دهه تلاش کشور در گردشگری الکترونیکی

رشد و توسعه گردشگری سراسر جهان همواره باعث جذب سرمایه های بسیاری به این صنعت شده و اکثر سرمایه داران علاقه مند به حضور در این زمینه هستند، اما بسیاری از این سرمایه داران پس از این امر به دنبال جلب نظر گردشگران به منطقه مورد نظرشان دارند، به صورتی که حتی این موضوع باعث تغییر سیاست در دولت ها نیز شده است. ایران هم با توجه به تغییر رویه در صنعت گردشگری خود علاقه مند به توسعه این صنعت با توجه به دانسته ها و پتانسیل های گاها منحصر بفرد خود است و یکی از راهکارهای موجود را استفاده از دنیای مجازی تشخیص داده است؛ دنیایی که حتی زندگی روزمره بسیاری از ما را مدیریت می کند و گاهی برنامه ریزی سفرمان را به عهده خواهد داشت.

خریدهای آنلاین بلیت، رزرو هتل، تعیین مقصد یا حتی سفرهای مجازی برای آنها که امکان حضور فیزیکی در منطقه مورد نظرشان را ندارند، از جمله فعالیت هایی است که می توان در این زمینه به آنها اشاره کرد، ولی شاید در ایران باستانی هنوز راهکارهای بسیاری در دنیای مجازی باقی است که می تواند چرخ های صنعت گردشگری کشورمان را به حرکت درآورد و رونق مناسبی به کسب و کار فعالان گردشگری هدیه دهد.

شاید با شنیدن یا دیدن نام گردشگر مجازی، تصوری از بازدید مجازی از موزه ها یا مناطق گردشگری جهانی را خواهیم داشت، اما بدون تردید اینها تنها کارکرد دنیای صفر و یکی در گردشگری نیستند و صدها مورد از کارایی این دنیای مجازی هنوز برای کشورمان غیرقابل تجربه است، درصورتی که هر روز به تعداد کاربران اینترنت افزوده می شود و به گفته آمار تا سال 2020 میلادی چیزی حدود 50 میلیارد وسیله قابل اتصال به اینترنت مثل تلفن های همراه هوشمند در دستان بشر خواهد بود و همین موضوع یعنی 50 میلیارد بار فرصت دیده شدن یا معرفی توانمندی های گردشگری منطقه ای خاص در جهان.

تسهیل ارتباط بین عرضه و تقاضا با شبکه های اجتماعی

هرچند بسیاری از نرم افزارها یا شبکه های اجتماعی در کشورمان هم اکنون به دلیل سیاست های حاکم بر ایران غیرقابل دسترس هستند و استفاده از آنها برای عموم مردم ممنوع است، اما آیا این موضوع خارج از مرزهای ایران نیز غیرمجاز است؟ فیسبوک و توییتر نام های کاملا آشنایی برای وبگردان و علاقه مندان به ارتباط با دیگران است؛ نرم افزارهایی که در کسری از زمان شاید می تواند اطلاعاتی درباره نقطه ای در شرق دهکده جهانی را به دورترین نقطه از غرب آن مخابره کند. براساس آمارهای موجود هم اکنون سراسر جهان در هر ثانیه چیزی حدود 300 پیغام در شبکه های اجتماعی توییتر مخابره و دست به دست می شود؛ فرصتی که می توان از آن برای معرفی جاذبه های ایران استفاده کرد.

در این زمینه دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس شورای سیاستگذاری و دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران ضمن تاکید توسعه زیرساخت های این روش از گردشگری می گوید: یکی از مهم ترین تجربه های کشورهای پیشرفته، استفاده بهینه از توانمندی های الکترونیک در توسعه گردشگری است و ایران باید از این تجربیات استفاده دقیق و کامل داشته باشد.

وی در این زمینه می افزاید: استفاده از دنیای مجازی یعنی تسهیل ارتباط بین تولیدکننده و خریدار؛ رویایی که همه سرمایه گذاران به دنبال آن هستند.

به عنوان مثال فرض کنیم ایران قصد معرفی منطقه گردشگری لاهیجان را به علاقه مندان داشته باشد. اگر بخواهیم از جراید و روزنامه ها استفاده کنیم، حوزه کوچکی را پوشش خواهیم داد، اما اگر از امکانات دنیای مجازی استفاده کنیم، هیچ محدودیت یا مانعی در این زمینه نخواهد بود. اینجاست که می توان از ظرفیت های خالی شبکه های اجتماعی برای معرفی دقیق گردشگری کشور استفاده کرد و آن را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران اگر قصد موفق شدن در صنعت گردشگری را دارد، بدون در نظر گرفتن گسترش ارتباطات در شبکه های اجتماعی و حوزه IT نمی تواند بر رقبای خود غلبه کند و پیروز میدان باشد و اگر گردشگری الکترونیک به واقع جدی نگیریم، از بازارهای گردشگری جهان حذف خواهیم شد.

سفارتخانه ها بهترین نقطه شروع

هرچند تولید و پخش آگهی های تبلیغاتی در دنیای مجازی و البته راه اندازی وب سایت های راهنمای گردشگری می تواند به عنوان راهکاری دقیق در این زمینه باشد، اما باز هم نباید پوشش و ارتباط شبکه های اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت و در این مورد هم باید تدابیری دقیق اندیشید که بهترین نقطه شروع را می توان سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران در بازارهای هدف بخصوص بخش رایزنان فرهنگی در نظر گرفت که آنها می توانند با استفاده از این ابزار ارتباطی در بازارهای هدفشان وارد و باعث ایجاد جریان وسیع و همه گیر در گردشگری کشورمان بشود؛ آن هم زمانی که ایران نیازمند ساخت تصوری دقیق از هویت واقعی ایران اسلامی خارج از مرزهاست، نه آنچه که رسانه های غربی علیه ایران تحویل مخاطبان خود داده اند.

برگزاری مسابقات بین المللی عکس و وبلاگ نویسی

بهترین راهکاری که هم اکنون ایران برای توسعه گردشگری خود می تواند انجام دهد، برگزاری مسابقات وبلاگ نویسی و مسابقات عکس است؛ راهکاری که بسیاری از کشورها مثل آلمان، ویتنام و انگلستان را برای معرفی و توسعه حضور در دنیای مجازی به کار گرفته اند.

این راهکار می تواند تجربه سفر گردشگرانی را که به ایران سفر کرده اند، در سطح وسیعی در دنیای مجازی منتشر کند و جایزه آن می تواند بسیاری را وادار به انتشار تجربه واقعی خود از ایران در دنیای صفر و یکی کرده و ناخواسته دیدنی های کشورمان را در صدر اخبار منتشر شده در دنیای مجازی قرار دهد؛ نتیجه ای که اکثر مسئولان و فعالان گردشگری به دنبال آن هستند و شاید تاکنون هزینه های هنگفتی بدون حاصل در این زمینه انجام داده اند.

بسیاری از کارشناسان، حاصل این کار را بسیار بهتر از ارائه تخفیف های غیرضروری بر گردشگران ورودی می دانند و به ابتکار عمل آلمان در این زمینه اشاره می کند که هر سال با دعوت از بلاگرهای معروف گردشگری و تدارک سفری یک هفته ای برای آنها با صرف هزینه ای بسیار ناچیز باعث می شود میلیون ها گردشگر جدید برای دیدن جاذبه های گردشگری این کشور، بار سفر ببندند.

صنعت نشر در گردشگری

نگاهی به جایگاه گردشگری در صنعت نشر ایران

شاید گذشته های دور کتب و دست نوشته های مربوط به تمدن یا سرزمینی عامل مهمی در انتقال فرهنگ و تمدن بخشی خاصی از جهان به نقطه دیگر از آن بوده است اما امروزه گردشگری یکی از بهترین راه‌ها برای تبادل فرهنگی میان سرزمین‌های مختلف است. هرچند نباید جایگاه محصولات فرهنگی بخصوص کتاب را در این زمینه نادیده گرفت اما می توان صنعت نشر را در راستای توسعه گردشگری به کار گرفت و خود به خود به واسطه حضور گسترده گردشگران در منطقه ای خاص باعث انتشار تمدن و آداب و رسوم و فرهنگ آن منطقه در دیگر نقاط جهان شد.

جای تردید نیست گردشگرانی که به ایران می‌آیند، می‌توانند با فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ایران‌زمین از نزدیک آشنا شوند و به این ترتیب مبلغان خوبی برای معرفی این سرزمین به مردمان کشور خود باشند. چنان‌چه تاکنون نیز چنین بوده است و سیاحان و گردشگرانی که در طول تاریخ به ایران سفر کرده‌اند از خود سفرنامه‌هایی برجای گذاشته‌اند و فرهنگ و هنر و تاریخ این سرزمین کهن را برای جهانیان بازگو کرده و به صورت میراث مکتوب به یادگار گذاشته‌اند.

این در حالی است که علی رغم این تاثیرگذاری گسترده و البته بلند مدت مسئولان کشورمان بدون توجه به جایگاه صنعت نشر در توسعه گردشگری همواره در هیچ یک از تصمیم گیری های خود برای توسعه و رونق گردشگری جایگاهی برای نشر درنظر نگرفته و بطور کل ان را به دست فراموشی سپرده اند.

به گفته بسیاری از فعالان و دست اندکاران صنعت گردشگری یکی از مشکلات اساسی صادرات نامرئی ایران، کمبود کتاب‌هایی با موضوع گردشگری و معرفی داشته‌های فرهنگی و طبیعی کشور در گام نخست برای مخاطب داخلی و در مرحله بعد برای مخاطبان و گردشگران خارجی است که علاقه‌مند به ایران و داشتن اطلاعات از این سرزمین کهن است.

رحیم یعقوب زاده مدرس دانشگاه و پژوهشگر گردشگی در این زمینه می گوید: در این زمینه ما همواره دچار کمبود و مشکل بوده ایم ، به گونه ای که کتاب هایی که درباره جاذبه های نواحی مختلف کشور منتشر می شود بیشتر برای زیباتر کردن کتابخانه های شخصی یا سازمان ها کاربرد دارند و یا برای هدیه دادن خریداری می شوند و ممکن است مخاطبان تنها به دیدن عکس های آن اکتفاء کنند . این در حالی است که براساس استانداردها و مطالعات اینگونه کتابها باید در دسترس عموم جامعه قرار گیرد نه اینکه به واسطه قیمت بالای آنها نه تنها ساکنان منطقه بلکه گردشگران آن منطقه نیز توان تهیه و خرید آن را نداشته باشند.

وی درباره پوشش عام اینگونه کتاب ها می گوید: ابتدا باید بدانیم از چه زاویه ای به موضوع نگاه می کنیم آیا ما می خواهیم برای فهم بیشتر عامه مردم کتاب بنویسیم یا آن که کتاب باید یک استاندارد قابل قبول در زمینه خود و نحوه نگارش آن داشته باشد؟ به عقیده من نمی توان از جامعه علمی و تخصصی گردشگری نمی توان انتظار نوشتن کتاب های عامه پسند را داشته باشیم حال آنکه سازمان میراث فرهنگی و ارگان های مربوط به آن می توانند این وظیفه را به خوبی انجام داده و نظر بسیاری از مخاطبان عام را با استفاده از اینگونه کتابها به جاذبه های کشورمان جلب کنند.

در این زمینه مدیر مسئول انتشارات زند می گوید: اگر به آمار و تولیدات کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه کنید متوجه می شود که تعداد انگشت شماری از ناشران به صورت تخصصی در زمینه گردشگری فعالیت دارند که بیشتر آنها به انتشار کتاب های نفیس و عکس روی آورده اند و تعداد انتشار کتابهای کاربردی در زمینه گردشگری بسیار پایین است .

این ناشر دلیل توجه بیش از حد ناشران گردشگری به کتاب های نفیس را توجه به بازارهای خارجی وگردشگران می داند و بیان می کند هنوز بسیاری از ناشران به بازار بسیار بکر داخلی کشورمان پی نبرده اند و متصورند این مجلات گردشگری هستند که باید این مسئولیت یعنی ترویج و تشویق گردشگران به سفر را برعهده گیرند حال آنکه کتابچه ها و کتابهای راهنما در این زمینه می تواند بسیار مفید بوده و زمینه ساز مدیریت دقیق و صحیح گردشگری در کشورمان باشد.

121 عنوان کتاب در یک سال با موضوع گردشگری

براساس امار موجود در وزارت ارشاد از ابتدای سال 91 تا پایان شهریورماه 92 تعداد کتاب‌هایی که در حوزه گردشگری در کشور به چاپ رسیده است تنها 121 عنوان کتاب است که بیشتر این تعداد هم تخصصی و قابل استفاده برای دانشجویان این رشته است. این در حالی است که به گفته تمامی مسئولان و فعالان عرصه گردشگری نقش کتاب در گسترش این صنعت  بسیار حیاتی است .

با نگاهی به آمار موجود یعنی 121 عنوان کتاب گردشگری در سال و کشوری همچون ایران پی می بریم متولیان صنعت گردشگری کشور به این بخش توجه نمی‌کنند و این تعداد کتاب با توجه به جاذبه‌های فرهنگی، طبیعی و انسان ساخت بی‌شماری که در ایران وجود دارد بسیار اندک و ناچیز است و نه پاسخگوی نیاز گردشگران خارجی کشور است و نه گردشگران داخلی.

زند ناشر مجموعه کتابهای ایران زمین در این زمینه می گوید: با توجه به مشکلات و معضلاتی که هم اکنون گریبان صنعت نشرکتاب را گرفته و از آنجا که کتابهای گردشگی شاید متقاضیان کمی داشته اند بیشتر ناشران علاقمدن هستند برای کتابهای پرفروش اقدام نمایند و سرمایه خود را در این زمینه هزینه خواهند کرد نه کتابهای گردشگری که هنوز متقاضیان آن مشخص نیستندو به اصلاح فروش آنچنانی ندارد.

زند ضمن تاکید بر حمایت ناشران تخصصی گردشگری تصریح می کند: سازمان ها و ارگانهای مربوطه که درزمینه گردشگری فعال هستند می توانند با مشارکت با ناشران در راستای بهبود اوضاع کتابهای تخصصی و البته عمومی گردشگری کشورمان گام برداند و حضور کتابهای ایرانی را در زمینه معرفی جاذبه گردشگری کشورمان را تقویت نمایند.

زند به کسب و کار می گوید: متاسفانه به دلیل مشکلات بسیار زیادی که صنعت چاپ کشورمان درگیر آن است و البته بی توجهی مسئولان گردشگری که جایگاهی برای صنعت نشر در گردشگری متصور نیستند باعث شده است تا همان تعداد گردشگری هم که وارد کشورمان می شوند نیز کتاب های انتشار یافته خارج از مرزها درباره گردشگری ایران را در دست داشته باشند که ضعف بسیار بزرگی در این زمینه برای کشورمان است.

زند به همکاری با سفاتخانه ها و البته رایزنان فرهنگی خارج از مرزهای کشورمان اشاره می کند و می گوید این مراکز می توانند با توجه به نیاز منطقه میزبان خود ناشران تخصصی ایران را هدایت و همراهی کنند و در زمینه ارایه محصولات فرهنگی و بخصوص کتابهای گردشگری ایران به زبان محلی اقدام نمایند تا شاهد رونق مناسبی هم در گردشگری باشیم و هم ناشران تخصصی تشویق به سرمایه گذاری در این زمینه بشوند نه اینکه به انتشار کتابهای عکس و کارت پستال بسنده کنند.

ناشر سری کتابهای ایران زمین ضمن تاکید بر گسترش فعالیت و حمایت سازمان میراث فرهنگی از ناشران تخصصی گردشگری می گوید هم اکنون کشورمان هم به کتابهای تخصصی و علمی در زمینه دانشگاهی در زمینه پرورش نیروی متخصص گردشگری نیاز مند است و هم در زمینه عمومی بسیار فقیر است این در حالی است که اکثر کشورهای پیشرفته جهان از دوران کودکی در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند و با انتشار کتب جذاب کودکان در زمینه گردشگری و پرورش فرهنگ صحیح سفر در ذهن آنها اقدام می  کنند حال آنکه ایران زمین با این همه پتانسیل والبته هزاران جاذبه تاریخی و باستانی نه تنها برای گردشگران خارجی ناشناخته است بلکه بسیاری از فرزندان این مرز و بوم هم از آنها بی اطلاع هستند و فقط تخت جمشید و سی و سه پل را در ذهن خود دارند.

«بند یخچال» جاذبه ای در بند بی مهری مسئولان

مدتی است که اکثر مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری کشورمان از رویکرد تازه دولت در این زمینه سخن می گویند و بسیاری هم به آینده گردشگری کشورمان امید بسته اند و آرزوی جایگزینی دلارهای حاصل از صنعت گردشگری را با دلارهای نفتی نزدیک به واقعیت می دانند .

در همین زمینه بسیاری از دست اندرکاران گردشگری کشورمان معتقدند که استفاده از پتانسیل های طبیعی موجود کشورمان در زمینه گردشگری مهیج بخصوص گردشگری ورزشی می تواند نقطه شروعی برای توسعه هرچه بیشتر و بهتر گردشگری کشورمان باشد و یکی از این پتانسیل ها را می توان ارتفاعات کشورمان برشمرد بخصوص آنهایی که به صخره نوردی و کوهنوردی مربوط هستند و امکان برگزاری تورهای صعود در سطوح مختلف در آنها وجود دارد .

یکی از این جاذبه ها در ارتفاعات شمالی تهران «بندیخچال» که از امتیاز ویژه ای یعنی نزدیکی به پایتخت بهره مند است همواره مورد توجه علاقمندان قرار گرفته و به جاست که مسئولان و دست اندرکاران دوبخش ورزش و گردشگری در کنار مسئولان امداد ونجات کشورمان به این جاذبه توجه ویژه داشته باشند تا بتوان از «بند یخچال» درآمدی مناسب برای اقتصاد گردشگری کشورمان به دست آورد .

این در حالی است که علی رغم این امتیاز و البته شهرت بین ورزشکاران و گردشگران داخلی و خارجی این بند همواره مورد بی توجهی مسئولان ورزشی و البته گردشگری کشورمان قرار گرفته است و تابستان امسال بود که همین موضوع باعث سقوط یکی از ورزشکاران در منطقه شد و انتشار اخبار مربوط به سقوط آن در رسانه ها باعث واکنشهایی از سوی ورزشکاران و البته علاقمندان به این جاذبه طبیعی شد ، سقوطی که به دلیل فرسودگی ابزار و تجهیزاتی که برای صعود توسط فدراسیون کوهنوردی تهران طی سال های 1370 تا 1375 در مسیر این بند نصب شده بود، اتفاق افتاد. حال آنکه بر اساس قوانین بین المللی و استانداردهای موجود این تجهیزات باید هر ده سال یک بار مورد بازبینی و تعویض قرار گیرد .

جای تردید نیست که این جاذبه طبیعی نزدیک تهران و رشد روز افزون علاقمندان به ورزش مهیج صخره نوردی و برگزاری کلاس های آموزشی در بند یخچال علاوه بر فرسایش طبیعی به دلیل استفاده بیش از حد تجهیزات نصب شده در دیواره ها و ارتفاعات مدت زمان این استاندارد را برای تجهیزات موجود به کمتر از ده سال کاهش خواهد داده است ،  نکته ای که مسئولان ورزشی به آن هیچ توجهی نشان نداده اند بطور کلی فقط به فکر بهره برداری از منطقه بوده اند نه نگهداری از تجهیزات و باز سازی آنها.

 اگرچه جای خرسندی است که این حادثه تلفات جانی به همراه نداشت اما می توان از آن به عنوان زنگ خطری در این زمینه یاد کرد تا شاید مسئولان بتوانند رویه گذشته خود را اصلاح و در جهت توسعه گردشگری ورزشی و گردشگری مهیج کشورمان گام بردارند.

اما اگر از بحث تخصصی و تجهیزات ورزشی «بند یخچال» بگذریم پای سازمان گردشگری و میراث فرهنگی به میان خواهد آمد، سازمانی که کلیه خدمات رسانی به بحث گردشگری و ساخت و تجهیز تفرجگاههای ایران برعهده اوست ولی ظاهرا مسئولان این امر نیز بند یخچال را فراموش کرده اند و نبود امکانات بهداشتی ، اقامتی و حتی دفع زباله باعث شده تا این بند در بندبی مهری آنها هر روز بیشتر از روز قبل آلوده و زشت تر به نظر آید .

جای تردید نیست امتیازات ویژه این منطقه می تواند با مدیریتی کارآمد و البته نصب و تجهیز منطقه به محلی برای برگزاری برخی مسابقات محلی و البته بین المللی در صخره نوردی شده و بسیاری از علاقمندان و ماجراجویان داخلی و خارجی را گرد هم آورد تا درآمد حاصل از آن علاوه بر رونق اقتصاد گردشگری ایران در زمینه توسعه زیرساخت های مورد نیاز بندیخچال استفاده شود.

بررسی روند توسعه سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ایران

کمتر از 10 سال پیش بود که دولت نهم و ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی به یکبار صحبت از رشد و رونق گردشگری کشورمان به عنوان یکی از جذابترین  کشورهای جهان برای گردشگران به میان آوردند و همگان را در این امر بسیج کردند تا شاید رونقی در صنعت گردشگری کشورمان حاصل شود صنعتی که حدود سه دهه بود به خواب رفته و بیدار کردنش نیازمند زحمات زیادی بود.

این بسیج همگانی دولت در حالی رخ داد که بر مبنای سند چشم‌انداز ۲۰ ساله که هم اکنون کمی بیشتر از یک دهه تا پایان آن باقی مانده است ایران در بخش گردشگری و در افق ۱۴۰۴، باید سالانه حداقل ۲۰میلیون نفر گردشگر از بازار جهانی جذب کند.  قوانین ، جلسات ، کنفرانس ها و دستورالعمل هایی بسیار زیادی صادر شد تا شاید دروازه تمدن ایران زمین برای ورود گردشگران خارجی گشوده شود و دلارهای گردشگری به جای دلارهای نفتی سر سفره مردم آید.

 به هر حال کارهایی صورت گرفت بودجه تبلیغات گردشگری خارج از مرزها تعیین شد و آژانس داران موظف شدند به ازای سه نفر گردشگر ایرانی که از مرزها خارج می کنند یک نفر وارد کنند تا اینکه دولت یازدهم با شعار رونق گردشگری روی کار آمد و سخن از جهش یکباره ورود گردشگران با تغییر دیپلماسی خارجی کرد.

هرچند این شعار برای بسیاری از فعالان عرصه گردشگری خوش بود و آنها را به آینده گردشگری کشورمان امیدوار کرد اما جامعه علمی و البته تخصصی گردشگری را به فکر فرو برد و با یک سئوال بزرگ مواجه کرد که آیا زیرساخت های کنونی ایران در زمینه صنعت گردشگری جوابگوی رشد یکباره تقاضای سفر به این تمدن چند هزار ساله را دارد؟

زیرساخت هایی که به دلیل سه دهه بی توجهی و سوء مدیریت تقریبا زیر خط استانداردهای بین المللی هستند و حتی در برخی موارد پاسخگوی گردشگران داخلی نبود چه رسد تقاضای سفر خارجی ها ؛ هتل ها ، حمل و نقل (هوایی، زمینی و ریلی ) از کمبود صندلی رنج می برند و خدمات رفاهی دربرخی استان ها بطور کلی از کار افتاده است؛ که یکباره دریافت روادید برای بیش از 60 کشور از سوی ایران لغو شد ، نرخ برابری ارز با ریال ایران بالا رفت و ایران به عنوان بهشتی برای سفرهای ارزان قیمت خارجی ها تبدیل شد و براساس آمار دولتی ایران رشدی معادل 5 درصد در صنعت گردشگری خارجی ایران اتفاق افتاد اما آیا واقعا نباید برای آینده گردشگر ایران نگران بود؟

ایران در گردشگری خارجی به عنوان بازار هدف مناسب کشورهای همسایه است

این در حالی است که محمد حسن کرمانی رئیس  هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ایران می گوید: طی حاکمیت دولت نهم و دهم در ایران متاسفانه گردشگری ایران با سالها بی تدبیری و مدیرت غیر اصولی مواجه شده به گونه ای که هم اکنون جامعه گردشگری ایران هنوز وامدار تصمیم گیری ها و کارشناسی های غلط آن دوره است و با معضلاتی غیر قابل تصور مواجه شده است.

این کارشناس گردشگری و فعال عرصه خصوصی گردشگری درباره زیرساخت های گردشگری ایران معتقد است: ایران اگرچه پتانسیل های بسیار بالایی در توسعه گردشگری در اختیار دارد اما بسیاری از زیرساخت های کشور در حد رشد یکباره گردشگری کشور نیست و باید ابتدا به فکر رشد و توسعه زیر ساخت های گردشگری مثل مراکز اقامتی ، تفریحی ، خدماتی و حمل و نقل با جذب سرمایه های خارجی و داخلی باشیم سپس برای ورود گردشگران تسهیلات قایل شد.

کرمانی به هتل های ایران به عنوان اصلی ترین زیرساخت توسعه گردشگری اشاره می کند و می گوید : همه می دانیم که هتل های ایران در فصول پیک سفر قادر با پاسخ گویی نیاز مسافران داخلی نیستند و در اکثر مواقع سال هتل های معروف کشورمان در اختیار اجلاس و کنفرانس های دولتی است و جایی برای ورودی گردشگران ندارند این در حالی است در اکثر شهرستان های گردشگر پذیر ایران ، مهمانسراهای دولتی و اقامت گاههای ارگان های خاص مشغول به ارایه خدمات گردشگری هستند و به نوعی روند سرمایه گذاری خصوصی در هتلداری ایران را مختل کرده اند.

کرمانی می گوید این اماکن به عنوان معضلی بزرگ در این شهرستان ها برای سرمایه گذاری خصوصی شناخته شده و انگیزه سرمایه گذاری در زمینه های مختلف گردشگری را از بخش خصوصی گرفته اند ، پس حالا چطور می توانیم میزبان گردشگران خارجی باشیم ؟

رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی درباره جایگاه گردشگری ایران می گوید: بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی ما موظفیم با کارشناسی  و بدون شتابزدگی به سمت بخش خصوصی  برویم تا نفع آن به عموم مردم برسد و دوباره معضل رانت خواری پیش نیاید، اما روند فعلی متاسفانه خلاف آن را ثابت کرده و علی رغم اینهمه فعالیت دولتی در گردشگری دور باطلی را تکرار کرده ایم.

وی ادامه می دهد: با نگاه اجمالی به وضعیت صنعت گردشگری در کشور و مقایسه آمار ایران با کشورهای گردشگرپذیر جهان این واقعیت بیشتر نمایان می شود که کشور ما ایران با وجود ظرفیت بالقوه فراوان و زمینه مناسب برای توسعه این صنعت هنوز به جایگاه شایسته و واقعی خود نرسیده است.

کرمانی به معضل کمبود سرویس های بهداشتی در برخی از سایت های تاریخی و طبیعی ایران اشاره می کند و می گوید: همانطور که می دانیم مدتی است که بیشتر اخبار به این موضوع معطوف شده است و مسئولان گردشگری ایران هنوز نتوانسته اند یکی از ابتدایی ترین نیازهای توسعه گردشگری را در مناطق گردشگر پذیر و جاذبه های تاریخی و طبیعی ایران برطرف کنند حالا چه انتظاری می توان داشت که بتوانیم میزبان چندین میلیون گردشگر آنهم در مدتی کوتاه باشیم حال آنکه صدها مورد کمبود دیگر نیز در زیرساخت های گردشگری کشورمان وجود دارد؟

 از سوی دیگر ، رحیم یعقوب‌زاده ، کارشناس و پژوهشگر صنعت گردشگری ، در این زمینه می گوید: گردشگری در ایران، پدیده‌ای فصلی با قطب‌های محدود و تقریبا درون‌زا است و در بخش گردشگری خارجی بیشتر به‌عنوان بازاری برای کشورهای همسایه محسوب می‌شود تا جذب گردشگر به بازارهای داخلی.

این پژوهشگر ، عدم سرمایه گذاری های هدفمند و نبود توسعه زیرساخت های گردشگری متناسب با تبلیغات کنونی گردشگری ایران را به عنوان یکی معضلات گردشگری ایران عنوان می کند و می گوید: با این روند اگر قرار باشد با شدت هرچه تمام تر گردشگران خارجی را برای بازدید دیدنی های ایران فرابخوانیم اما به زیرساخت های گردشگری هیچ توجهی نداشته باشیم بدون تردید آینده ای نامطلوب را برای تمدن چند هزار ساله ایران در صنعت گردشگری تدارک دیده ایم و نباید منتظر پیشرفت در این صنعت باشیم.

بزودی کمبودهایی در زیرساخت‌های گردشگری خواهیم داشت

در همین حال اکبر غمخوار عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی نیز ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری قبل از دعوت گردشگران به ایران زمین می گوید: اوضاع گردشگری ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری و آغاز تعاملات بین‌المللی، تا حدودی روبه بهبودی رفته است اما پیش‌بینی می‌شود زیرساخت‌ها و نگرش‌های موجود، چندان همسو با تغییرات ایجادشده نباشد که همین موضوع باعث نگرانی بسیاری از فعالان بخش خصوصی گردشگری کشورمان شده است.

غمخوار در باره عدم تناسب توسعه گردشگری با زیرساخت های آن معتقد است ، هرچه آنچه که دست و پای گردشگری را بسته مربوط به توسعه زیرساخت های این صنعت است و پس از آن به فرهنگ سازی و تبلیغات وابسته هستیم . این فعال بخش خصوصی گردشگری به موانع 84 گانه توسعه گردشگری که چندی پیش اعلام کرده بود اشاره می کند و می گوید : اگر به مواردی که به عنوان مانع توسعه گردشگری از آنها یاد شده است توجه کنیم بیش از نیمی از آنها را در زمینه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در این صنعت خواهیم دید.

محمد علی واقفی، عضو جامعه‌ تورگردانان ایران نیز معتقد است: روند ورود گردشگران خارجی به کشور به‌گونه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ نزدیک، در زمینه‌ زیرساخت‌های گردشگری با چالش و کمبود جدی مواجه شویم.

واقفی ، با اشاره به وضعیت صنعت گردشگری در کشور، اظهار کرد: از وقتی دولت جدید روی کار آمده، متأسفانه اتفاق خاصی در گردشگری رخ نداده و حتی معاون گردشگری هم تغییر نکرده است؛ ولی با وجود همه‌ این مسائل، به‌دلیل تحولات رخ‌داده در دولت و تلطیف شدن فضای سیاسی جهان نسبت به ایران، آمار گردشگران افزایش یافته است، به‌طوری که ما تابستان هر سال مسافر نداشتیم، چون هوا گرم بود و بسیاری از گردشگران با محدودیت‌ها و سختی‌هایی مواجه بودند و ترجیح می‌دادند به کشور ما کمتر سفر کنند؛ اما امسال برخلاف گذشته، تعداد زیادی گردشگر، بویژه از اروپا به ایران سفر کردند.

وی ادامه داد: وضع موجود نشان می‌دهد اگر فضای کشور، خوب و تصویر ایران در خارج از کشور مثبت و واقعی شود، گردشگران بیشتری به ایران می‌آیند. بنابراین پیش‌بینی می‌کنیم از نظر زیرساخت، یعنی هتل‌ها و امکانات اقامتی‌، حمل و نقل و راهنما با چالش جدی مواجه شویم. این یک هشدار است و باید برای این شرایط پیش‌بینی‌هایی شود.

ادبیات قافیه گردشگری ایران

نویسنده: عماد عزتی

امروزه صنعت گردشگری با توجه به تنوع و البته تقاضاهای متفاوت گردشگران به شاخه های گسترده ای تبدیل شده است که یکی از آنها گردشگری ادبی است، در این نوع گردشگری، گردشگر به دنبال یافتن و درک زوایای مختلف زندگی یکی از مشاهیر نامدار ادبی، هنری یا علمی بار سفر از دیار خود به کشوری دیگر می بندد و فارغ از هرگونه جاذبه دیگر در مقصدش در آن مکان اقامت و سوژه مورد نظرش را دنبال می کند. به عنوان مثال بسیاری از اروپائیان وقتی به ایران سفر می کنند سعی دارند صرفا مسیر سفر مارکوپولو در جاده ابریشم را دنبال کنند تا شاید لذت سفرشان دوچندان شود و درک بهتری از مطالعه سفرنامه او داشته باشند.

 با این انگیزه و در قرن حاضر حتی بسیاری از کتابخانه ها یا سالن های نمایش می توانند جزئی از سفر این گروه از گردشگران و علاقمندان به فرهنگ و هنر در منطقه ای خاص باشد و از آنجا که اکثر کشورهای متمدن علاقمند به حفظ و حراست از فرهنگشان هستند این نوع گردشگری را جدی گرفته و با ریزبینی شرایط و نحوه گسترش آن را داخل مرزهایشان پیگیری می کنند به نوعی که تنها ایالات متحده آمریکا از این نوع گردشگری توانسته سالانه حدود یک میلیارد دلار درآمد کسب کند.

اگرچه چندی پیش و در روز جهانی گردشگری با همکاری و به پیشنهاد ایران شعار گفت و گوی تمدن ها برای این روز انتخاب و جشن گرفته شد که  بر اهمیت حفظ و حراست از فرهنگ و تمدن های باستان تاکید داشت  اما به واقع کمکار ترین کشور در این زمینه را می توان کشور پیشنهاد دهنده این شعار یعنی ایران نامید ، چون بعد از گذشت بیش از یک دهه از آن اتفاق میمون ایران باستان هنوز در فهرست مقاصد گردشگری ادبی بین المللی جایگاهی ندارد و تنها هر سال روز بزرگداشت سعدی یا حافظ این بحث میان افکار عمومی و رسانه گل می کند و پس از چند روز به دست فراموشی سپرده می شود این درحالی است که گردشگری ادبی در گوشت و پوست و خون ایران زمین گره خورده است و حالا که قصد توسعه گردشگری را داریم نباید از آن غافل باشیم.

«آرش نورآقایی» پژوهشگر و رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ، معتقد است ایران که در زمینه گردشگری ادبی به عنوان مستعدترین شاخه‌های گردشگری و غنی‌ترین آنهاست می‌تواند درآمد هنگفتی را در صنعت گردشگری به کشور تزریق کند.

گردشگری ادبی یا دیدار قبور؟

 از سوی دیگر نورآقایی در این زمینه می گوید: ایران بزرگانی چون حافظ، سعدی، فردوسی، مولوی دارد. به‌طور طبیعی باید یکی از پردرآمدترین‌ها در این زمینه باشد اما در کمال ناباوری ایران در این زمینه جزو کم‌کارترین کشورها بوده است.

رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ضمن تاکید بر افکار عمومی درباره گردشگری ادبی ایران می گوید: کم کاری ما زمانی مشخص می‌شود که بدانیم حتی در زمینه نگهداری فیزیکی از آرامگاه‌های مفاخر ایران هم موفق نبوده‌ایم و گردشگری ادبی را خلاصه در شیراز می دانیم بلکه شهرهای دیگر از جمله تهران نیز به عنوان پایتخت کشور می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری ادبی شناخته شود که به اعتقاد بسیاری آن چیزی که در شیراز هم به وقوع می‌پیوندد گردشگری ادبی نیست، بلکه دیدار از قبور و آرامگاه‌هاست.

در این باره می توان اشاره کرد که اگر از یک ایرانی بخواهیم مسیر سفر ناصرخسرو را کمی برایمان تشریح کند با اینکه در این تمدن زندگی کرده و حداقل یکی دو کتاب ادبی و باستانی را مطالعه کرده نمی تواند این کار را انجام دهد اما همین شخص اطلاعات اولیه و مفیدی درباره شهرهای رم و پاریس یا لندن داشته و در برخی موارد نام تعدادی از بزرگان هنری و ادبی آنها را نیز به یاد دارد .

 بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری ادبی دلیل اصلی عدم موفقیت گردشگری ادبی در ایران را به 3 عامل عدم رونق گردشگری فرهنگی در اماکن واقعی ، خیالی یا حتی ساختگی  که هر کدام زیرمجموعه های این نوع گردشگری هستند، می دانند. در حالی که کشور همسایه ایران ترکیه هر ساله در سالروز وفات مولانا در شهر قونیه مراسمی برپا می کند و هزاران هزار گردشگر را در این شهر به عنوان گردشگران ادبی و برای بزرگداشت این شاعر گردهم جمع می کند و به خوبی از این سه عامل یعنی جاذبه های واقعی مثل مقبره مولانا ، برنامه های خیالی از دوران زندگی مولانا و حتی نمایش نامه ها ، مشاعره ها و یا دیگر برنامه های تدارک دیده شده مثل مراسم اجرای موسیقی سنتی زنده با استفاده از اشعار این شاعر بزرگ استفاده  می کند.  حال آنکه مولوی در اصل یکی از مشاهیر ایرانی است نه اهل ترکیه، اما ایران چه کرده است؟

آرش نورآقایی نویسنده کتاب «عدد، نماد، اسطوره» با اشاره به این‌که برای بسیاری از شهرها از جمله کاشان می‌توان تور گردشگری ادبی تعریف کرد می گوید: در کاشان سه میراث جهانی ثبت کرده‌ایم: فرشبافی، مشهد اردهال به عنوان میراث معنوی و باغ فین به عنوان باغ ایرانی؛ چه اشکالی دارد یک تور گردشگری ادبی تعریف کنیم تا کسی که می‌آید مشهد اردهال و فاتحه‌ای برای سهراب می‌خواند، دوکیلومتر آن‌سوتر گلستانه را ببیند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری، فرهنگ و تاریخ ایران بر بستر ادبیات جاری است. برای مثال خیام یک ریاضیدان و منجم است که شعر هم می‌گوید یا ابن سینا پزشک و حکیمی است که شعر را می‌شناسد. پس ادبیات با گوشت و پوست و خون این مردم آمیخته است و چه خوب که راهنمایان گردشگری و کارشناسان ادبیات در کنار هم به تعریف مسیرهایی بپردازند که سعدی طی کرده یا روستای محل زندگی فردوسی کجا بوده و سیاوش کسرایی و سهراب سپهری که کتابی دارد با عنوان « هنوز در سفرم...» به چه فضاهایی اشاره کرده؛ در هر حال ادبیات، ارزش افزوده‌ای برای گردشگری است و متولیان فرهنگی باید به این نکته توجه کنند.

نورآقایی در ادامه می گوید: دولت ازبکستان، هر ساله پول می‌دهد تا بیایند سر خاک ابن سینا قرآن بخوانند. ما چقدر به ساخت و تجهیز موزه پزشکی در همدان فکر کرده‌ایم؟

اسطوره ها در گردشگری ادبی ایران جایگاهی ندارند

 آرش نورآقایی، با تاکید بر ضرورت توجه به اسطوره‌ها و افسانه‌ها در توسعه گردشگری ایران  می گوید:  شاید لازم به یادآوری نباشد که ایران ما از لحاظ تنوع اسطوره‌ها و افسانه‌ها مقام ویژه‌ای دارد. با این وجود، ما از این زاویه، خود را در میان کشورهای دیگر دنیا و حتی گردشگران داخلی  مطرح نکرده‌ایم. به عنوان مثال به جرات می توان گفت تعداد بسیار کمی از هموطنان ما درباره  مجسمه‌‌ای که در وسط میدان «حر» وجود دارد، می دانند و می توانند گوشه از  داستان این مجسمه را تعریف کنند. این در حال است که ایتالیایی‌ها در شهر «ورونا»، دو قبر نمادین به نام «رومئو» و «ژولیت» ساخته‌اند که هر ساله هزاران گردشگر برای دیدن این قبرها به ورونا سفر می‌کنند و همه می‌دانند که رومئو و ژولیت، نام دو شخصیت افسانه‌ای نمایشنامه‌ شکسپیر است و هیچ‌کدام از این دو، وجود خارجی نداشته و ندارند.

به هر حال  از این دست جاذبه های گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی بسیار هستند و میتواند صدها مورد آن را نام برد و در واقع استفاده از اسطوره‌ها و افسانه‌ها برای جذب گردشگر، یکی از شیوه‌های هوشمندانه در این زمینه است که متاسفانه علی رغم وجود صدها نمونه در ایران باستانی تاکنون مورد توجه مسئولان گردشگری کشورمان قرار نگرفته اند.

ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

وقتی مرغ اروپا برای فولادسازان ایرانی، غاز است

ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

تابستان امسال، انتشار خبر محکومیت ایران در بازار فولاد اروپا به دلیل دامپینگ قیمتی باعث شد تا بسیاری از فعالان صنعتی کشور نسبت به این خبر واکنش نشان دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، برخی کارخانه‌های تولیدکننده فولاد، زمانی که صنایع پایین دستی داخلی نیاز به این ماده اولیه مهم برای عرضه محصولات تکمیلی با ارزش افزوده بالاتری داشتند، با ارزان‌فروشی کالایشان در بازار اروپا ضربه‌ای دوگانه به اقتصاد کشور زده‌اند؛‌ هم موجب تضعیف صنایع داخلی مصرف‌کننده فولاد شده‌اند و هم با ارزان‌فروشی فولاد به اروپا و محکومیت کشورمان، موجب شدند این بازار اصلی صادراتی را از دست بدهیم.

 تصویر ارزان‌فروشی در خارج گرانفروشی در داخل

آمارها چه می‌گویند

براساس داده‌های گمرکی اتحادیه اروپا، در دوره 2010 تا 2013 میلادی، مجموع ارزش صادرات ورق فولاد گرم ایران به اتحادیه اروپا 135 میلیون دلار (میانگین بهای واحد 652 دلار بر تن) بود. ارزش صادرات در سال 2014 میلادی به 219میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 545 دلار بر تن)، در سال 2015 میلادی به 324 میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 404 دلار بر تن) و در سال 2016 میلادی به 231 میلیون دلار (با میانگین بهای واحد 332 دلار بر تن) بالغ شد.

بررسی روند بهای واحد صادرات ورق فولاد گرم ایران به اتحادیه اروپا نشان می‌دهد، بهای واحد اعلام شده توسط گمرک‌های اتحادیه اروپا برای واردات ورق فولاد گرم از ایران از 600 دلار بر تن در ماه ژانویه سال 2014 میلادی (دی ماه سال 1392) بتدریج کاهش یافت و به حدود 300 دلار در ماه ژانویه سال 2016 (دی ماه سال 1394) سقوط پیدا کرد. این آمار نشان می‌دهد، قیمت فولاد صادراتی ایران به اروپا نصف شده بود.

داخل مرزها چه خبر است

بر اساس داده‌های سازمان بورس کالا، بهای فروش ورق فولاد گرم شرکت فولاد مبارکه در سه‌ماهه اول سال 1394 حدود 17 هزار ریال بر کیلوگرم بود که بتدریج مقداری کاهش یافت و طی ماه‌های مرداد سال 1394 تا فروردین سال 1395، حدود 14500 ریال بر کیلوگرم نوسانات اندکی داشت. ماه‌های اردیبهشت تا شهریور سال 1395 بهای ورق فولاد گرم به سطح 16 هزار ریال در کیلوگرم ترقی کرد و پس از آن مجدد بالا رفت و آذر سال 1395 تا فروردین 1396 در قیمت 20هزار و 600 ریال بر کیلوگرم تثبیت شد. بهای ورق فولاد گرم در ماه‌های مرداد و شهریور سال 1396 به 23 و 25 هزار ریال بر کیلوگرم افزایش پیدا کرد. شهریور ماه 1396، نسبت به ماه مشابه در سال قبل بهای ورق فولاد گرم 59 درصد و نسبت به ابتدای سال 1395، 74درصد افزایش را تجربه کرد.

در شرایطی که قیمت فروش داخلی ورق فولاد گرم افزایش مستمری را تجربه کرد، بهای واحد صادرات ورق فولاد گرم به اتحادیه اروپا به میزان قابل توجهی در سطح زیر قیمت فروش داخلی بود. فروردین ماه سال 1394، قیمت فروش داخلی ورق فولاد گرم 37 درصد (4700 ریال بر کیلوگرم) بالاتر از بهای واحد صادراتی به اتحادیه اروپا بود که این اختلاف بتدریج کاهش یافت و به 14درصد (1800 ریال بر کیلوگرم) در شهریور ماه سال 1394 تنزل پیدا کرد. از آبان ماه سال 1394، روند اختلاف بین قیمت‌های فروش داخلی و بهای واحد صادراتی به اتحادیه اروپا بتدریج شدت گرفت و گرانفروشی داخلی نسبت به صادراتی به 61 درصد (5500 ریال بر کیلوگرم) در اسفند ماه سال 1394 صعود کرد. این روند تا تیر ماه سال 1395 به میزان 65 درصد (6300 ریال بر کیلوگرم) ادامه یافت. افزایش شدید قیمت فروش داخلی نسبت به بهای صادراتی مقارن با رشد بالای صادرات ورق فولاد گرم به اتحادیه اروپاست.

دو روند کلی در عرضه ورق فولاد گرم به بازارهای داخلی و خارجی ملاحظه می‌شود: کاهش قابل ملاحظه بهای واحد صادرات به اتحادیه اروپا و افزایش مستمر قیمت‌های فروش داخلی.

حمایت بی‌قاعده، نامتناسب و بی قید و شرط دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت از تولیدکنندگان بزرگ فولاد داخلی با اعمال تعرفه‌ وارداتی بسیار بالا از ابتدای سال 1394 و از سوی دیگر، فقدان نظارت‌ لازم و آزادی عمل کامل، در عمل موجب شد، آنها به سهولت اقدام به صادرات زیر قیمت‌های داخلی و جهانی کنند و از سوی دیگر در جهت جبران زیان ناشی از صادرات، در جهت افزایش بی‌رویه قیمت‌های فروش داخلی گام بردارند. وزارت صنعت، معدن و تجارت با افزایش ناگهانی چند برابری تعرفه‌های واردات ورق فولاد گرم، بستر و زمینه لازم برای وقوع تخلفات صادراتی در تولیدکنندگان فولاد داخلی و از سوی دیگر احجاف به صنایع پایین‌دستی و اعمال تضییقات و گرانفروشی به آنها را فراهم ساخت.

اقدامات مشترک و هماهنگ دولت و تولیدکنندگان بزرگ فولاد، نتایج زیر را به همراه داشته است.

1- بهای نامتعارف و بالای مواد اولیه (ورق فولاد گرم) گران شدن محصولات و کالاهای تولیدی نهایی که ده‌ها شاخه تولیدی و صنعتی کشور را در بر می‌گیرد: نظر به گستره مصرف و کاربرد آهن و فولاد در بخش‌های مختلف اقتصادی عمرانی، ساختمانی، صنعتی، کشاورزی و حتی خدماتی، اثرات بهای بالا و افزایش شدید و بدون تناسب آن روی کل فعالیت اقتصادی کشور محسوس و قابل ملاحظه است.

2-تنزل شدید میزان فعالیت و در نتیجه، کاهش اشتغال و درآمد اقتصادی در صنایع پایین‌دستی فولاد و بخش‌های مرتبط با مصرف فولاد و محصولات فولادی: با این که در دو دهه اخیر بخش غالب حمایت‌ها و منابع مالی در جهت توسعه صنایع بالادستی تولید فولاد صرف شده است، حدود 80 هزار نفر در کل کارگاه‌های بزرگ تولید آهن و فولاد شاغل هستند و در مقابل اشتغال واحدهای صنعتی و تولیدی صنایع فلزی بالغ بر 400 هزار نفر است. با در نظر گرفتن صنایع ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات و دیگر بخش‌های صنعتی مرتبط، حدود یک میلیون نفر در کارگاه‌ها و صنایع پایین‌دستی فلزی شاغل هستند. کاهش میزان فروش و توان اقتصادی صنایع فلزی پایین‌دستی اثرات مستقیم و قابل ملاحظه بر کاهش درآمد و اشتغال صنعتی و تشدید رکود اقتصادی کشور دارد.

3- افزایش نامتعارف قیمت تمام‌شده و بهای فروش تولیدات صنایع فلزی داخلی (و همچنین دیگر بخش‌های تولیدی وابسته) و در نتیجه کاهش قدرت رقابت آنها در بازارهای داخلی در برابر کالاهای وارداتی و بخصوص اقلام ارزانقیمت ساخت چین .

4- ارزان‌فروشی صادراتی انواع ورق فولاد گرم در سطح جهان بخصوص به کشورهای اروپایی و محکومیت ایران در دامپینگ صادرات فولاد به اتحادیه اروپا و از دست دادن این بازار مهم.

علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

در گفت‌وگوی جام‌جم با عضو هیات مدیره انجمن ملی تولیدکنندگان فولاد ایران بررسی شد

علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

در شش ماه اخیر، قیمت انواع فولاد در ایران تقریبا 70 درصد افزایش یافته و به گفته فعالان این صنعت، همچنان در مدار صعود قرار خواهد داشت. در این زمینه، جام‌جم گفت‌وگویی با سیدرضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران داشته و علل گرانی فولاد را بررسی کرده است.

تصویر علل گرانی 70 درصدی فولاد در نیمه اول 96

علت افزایش 70 درصدی قیمت انواع فولاد در کشورمان در سال جاری چیست؟

دلیل اول، سیاست‌های چین در تولید فولاد با کیفیت و کاهش حجم تولید این کشور در کنار افزایش تقاضای فولاد در سراسر جهان بود. این مساله سبب شد، تقاضای مواد اولیه نیز روند صعودی به خود بگیرد. بنابراین قیمت مواد اولیه مثل سنگ‌آهن افزایش یافت، هرچند بیشترین افزایش قیمت مربوط به الکترودهای کوره قوس الکتریکی بوده است.

میزان تاثیرگذاری فعالیت فولادی چین در تعیین قیمت جهانی چقدر است؟

این کشور تقریبا 50 درصد از فولاد جهان را تولید می‌کند. بنابراین حجم قابل توجهی از بازار در اختیار این کشور بود و قطعا هرگونه سیاستگذاری در این کشور تأثیر قابل توجهی در بازار بین‌المللی داشت. البته لازم به یادآوری است که حجم بالای تولید فولاد در این کشور، عاملی بود برای کاهش قیمت‌ جهانی تا جایی که حتی برخی تولیدکنندگان در دیگر نقاط جهان قابلیت رقابتی نداشتند و یک به یک از صحنه خارج شدند.

این درحالی است که سیاست‌های تولیدی چین از سال گذشته کمی متفاوت شده است، به این دلیل که چین سعی کرده با وضع قوانین جدید، میزان تولید فولاد بی‌کیفیت این کشور را کاهش دهد و به جای آن فولاد با استانداردهای بالا تولید کند. به این ترتیب، طبق برنامه‌ای که تعیین کردند، 150 میلیون تن از میزان تولید فولاد چین کاهش خواهد یافت که امسال 50 میلیون تن آن محقق شد. به این ترتیب، حجم قابل توجهی از تولید فولاد بازار یکباره کاهش یافت و روند افزایشی قیمت آغاز شد.

درباره تاثیر افزایش قیمت مربوط به الکترودهای کوره قوس الکتریکی بر قیمت فولاد، براساس اسناد موجود بخش کمی از تولید جهان به این ماده اولیه نیاز دارد.

بله، شما دقیق اشاره کردید. 70 درصد تولید فولاد سراسر جهان براساس کوره بلند و بدون استفاده از الکترود انجام می‌شود و 30 درصد با استفاده از الکترود تولید می‌شود، درحالی که این تناسب در کشورمان برعکس است، چون 75 درصد حجم تولید فولاد ایران با استفاده از الکترود است و 25 درصد با استفاده از شیوه‌های دیگر. به همین دلیل طبیعی است که افزایش قیمت الکترود در قیمت تمام شده فولاد تاثیرگذار باشد.

میزان افزایش قیمت الکترود چقدر بوده و چقدر در قیمت تمام شده تأثیر گذار بوده است؟

قیمت الکترود تا یک سال پیش 2000دلار بوده، اما یکباره به 33 هزار دلار افزایش یافته یعنی تقریبا 1500 درصد افزایش قیمت؛‌ پس حالا که ایران 75 درصد وابسته به این ماده اولیه است،‌ هزینه تولید فولاد به‌ازای هر کیلوگرم 500 تومان افزایش یافته است، این درحالی است که بسیاری از مواد افزودنی برای تولید فولاد طی همین دوره 50 درصد افزایش قیمت را ثبت کرده‌اند.

آیا دلیل مشخصی برای افزایش یکباره قیمت الکترود مطرح شده است؟

بله، براساس تحقیقاتی که انجام شده،‌ دو عامل اصلی باعث افزایش یکباره قیمت الکترود در بازار بین‌المللی است. اولین دلیل مربوط به افزایش تقاضا برای تولید باتری خودروهای برقی بوده که نیازمند ماده‌ای به نام گرافیت سوزنی (ماده اولیه تولید الکترود) است و دیگری مربوط به انحصاری شدن تولید این کالا به دست یک کارخانه خاص.

به نظر شما چرا افزایش قیمت فولاد مورد نیاز صنایع مختلف متفاوت بوده است؟

با توجه به رکود ساخت و ساز و نبود بودجه عمرانی به اندازه کافی محصولات طویل فولادی مثل میل‌گرد، تیرآهن و از این قبیل موارد تقاضای کمتری دارند و بازار اشباع شده است. به همین دلیل، طبیعی است که تأثیرپذیری متفاوتی هم داشته باشیم، درحالی که به دلیل تقاضای بالای انواع ورق فولادی در صنایع تولید کالاهای مصرفی مثل لوازم خانگی و خودرو شاهد تأثیرپذیری بالا در افزایش قیمت فولاد بوده‌ایم.

پیش‌بینی شما درباره ادامه روند صعودی قیمت فولاد در بازارهای بین‌المللی چیست؟

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، روند افزایش قیمت فولاد تا سه ماهه اول سال آینده میلادی تقریبا ثابت و با شیب بسیار ملایم است،‌ اما پس از آن روند افزایشی قیمت دوباره تجربه می‌شود، به صورتی که احتمالا 100 دلار افزایش قابل پیش‌بینی است که قیمت ریالی آن حدود کیلویی 400 تومان در بازارهای خارجی است.

جاذبه‌های جدید گردشگری

جشنواره ماهیگیری طعمه لذیذ برای قلاب صادرات نامرئی ایران

برگزاری و میزبانی برخی مسابقات ورزشی درسطح جهان علاوه بر جنبه ورزشی از اهمیت ویژه ای در جابجایی افراد و علاقمندان ورزش داشته و دارد این امتیاز باعث شده تا مسئولان و دست اندرکاران صنعت نوین گردشگری یا همان صادرات نامرئی نیز به این مسابقات علاقمند شده و از شور وهیجان هنگام برگزاری این بازیها به نفع توسعه و درآمدزایی در حرفه خود بهره گیرند.

صحبت از برگزاری رویدادهای بین المللی و بسیار پرسروصدا مثل المپیک یا جام جهانی نیست بلکه می توان حتی با چند ده هزار نفر علاقه مند برخی از رشته های ورزشی به مقصود رسید و بدون نیاز به زیرساخت های بسیار و پیچیده در راستای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد گردشگری گام برداشت.

یکی از این شاخه های ورزشی که البته اغلب در گوشه و کنار جهان برای بازنشسته ها و افراد ثروتمند جذاب بوده است ماهیگیری با قلاب است رشته ای که علاوه بر مفرح بودن می تواند باعث سفر گروههای کثیری از گردشگران حتی در بدترین شرایط آب و هوایی نیز باشد.

ایران مستعدترین کشور منطقه

در این زمینه رضا خوش سرور ، رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران می گوید: با توجه به چهار فصل بودن آب و هوای ایران و البته اقلیم بسیار مناسب کشورمان می توان ایران باستانی را به عنوان یکی از مستعد ترین کشورهای منطقه در برگزاری اینگونه تورهای تفریحی به دنیای گردشگری جهان معرفی کرد.

به عقیده این فعال گردشگری ورزشی سرمایه گذاری در گردشگری ورزشی ایران یکی از زودبازده ترین سرمایه گذاری ها و بازی برد برد برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این زمینه است.

خوس سرو می گوید: اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را بنگریم شاید ببینیم در بسیاری از موارد زیرساخت های مناسبی وجود ندارد اما از آنجا که هدف ما امکان دسترسی و استفاده برای همگان است می توانم بگویم بسیاری از رشته های ورزشی هستند که می توان آنها را دستمایه سفر کرد اما با کمترین هزینه ، برگزاری مسابقات دوی ماراتن یا حتی برگزاری مسابقات داخلی یا بین الملی ماهیگیری با قلاب از جمله رشته های ورزشی هستند که علاوه بر مفید بودن در توسعه گردشگری و جلب نظر گردشگران به نقطه ای خاص از کشورمان نیاز به سرمایه گذاری کلان ندارند و می توان حتی به نوعی از آنها به عنوان بنگاههای زودبازده یاد کرد.

وی در ادامه می گوید: دشت ها و کوهستان ها و دریاچه ها همه و همه به عنوان سرمایه ای خدادادی و بسیار مناسب دراختیار گردشگری ایران و بخصوص گردشگری ورزشی ایران قرار گرفته اند بصورتی که حتی به گفته دست اندرکاران گردشگری کویرهای ایران که به عنوان غیر قابل سکونت ترین نقاط ایران هستند امکان جذب گردشگران ورزشی را به خود داشته و دارند.

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره برگزاری مسابقات ماهیگیری برای جلب نظر گردشگران می گوید:  ورزش مفرح و بسیار جذاب ماهیگیری که در جامعه ورزشی کشورمان که علاقمندان بسیاری دارد و زیر نظر انجمنی با همین نام فعالیت می کنند بستری بسیار مناسب در زمینه رشد و گسترش صنعت گردشگری ورزشی کشور است.  هرچند امروزه شاهد برگزاری پراکنده اینگونه تورهای تفریحی در استانهای مختلف کشور هستیم اما اگر این تورها با برنامه ریزی هدفمند و متمرکز و دقیق تر انجام شوند شاهد رونق کسب وکار والبته گردشگری ایران در سراسر کشور خواهیم بود .

وی می افزاید: این شاخه از گردشگری ، هرگز فصل خاص یا گرما و سرما نمی شناسد و تنها محدودیت آن زمان تخم ریزی و تولید مثل ماهی هاست که انهم با ایجاد دریاچه های مصنوعی این محدودیت هم قابل برطرف شدن است.  بصورتی که دست اندرکاران  با ریختن تعدادی ماهی در دریاچه مورد نظر می توانند در هر فصل از سال اقدام به برگزاری اینگونه تورهای تفریحی کنند. به عنوان مثال حتی سال 1386 شاهد برگزاری اولین مسابقات ماهیگیری با قلاب در قم به عنوان شهری با جاذبه مذهبی و البته کویری ، بوده ایم.

مدیریت سفر با برگزاری اینگونه مسابقات ورزشی

خوش سرور در باره توانمندی ایران برای برگزاری اینگونه تورها نیز می گوید: هم اکنون طبق اطلاعات انجمن ماهیگیری کشور که زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی فعالیت می کند در کشورمان 25 استان در این زمینه قابلیت داشته و مشغول برگزاری مسابقات نیز هستند که می توان با هدفمند کردن این مسابقات و البته تبلیغات مناسب داخلی و خارجی نظر گردشگران را مناطق یادشده جلب کرد و علاوه بر ترویج ورزش به بحث رونق گردشگری نیز بپرداخت.

اما رئیس انجمن گردشگری ورزشی کشور درباره زیرساخت های مورد نیاز این نوع گردشگری می گوید: اگر قرار است در حوضچه های مصنوعی این تورها برگزار شود که بسیار کار ساده ای پیش رو داریم و با برپایی چادرها و استفاده از کانکس هایی می توان مسابقاتی در قالب تورهای یک یا دوروزه را تدارک دید اما اگر قرار است در محیط طبیعی فعالیت کنیم باید با توجه به رعایت اصول حفاظت از محیط زیست و البته اقلیم منطقه شرایط ابتدایی را فراهم کرد و نسبت با آزاد سازی ماهی در منطقه مورد نظر با نظارت مسئولان اقدام به برگزاری تورهای گردشگری در این زمینه انجام داد .

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره امتیاز برگزاری اینگونه مسابقات در گردشگری کشورمان می گوید : مهمترین امتیاز برگزاری اینگونه تورهای گردشگری ورزشی این است که می توانیم مدیریت سفر را برای هموطنان داخلی والبته گردشگران خارجی به اجرا بگذاریم و از تجمع گردشگران بخصوص در پیک سفر در نقطه ای از کشورمان جلوگیری کنیم.

خوش سرور در پایان می افزاید: برگزاری این نوع تورهای گردشگری ورزشی امری تازه و خارق العاده نیست بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مثل آمریکا، کره جنوبی، ژاپن ، فرانسه ، ایتالیا ، کانادا ، استرالیا و سوئیس سابقه داشته و هر ساله برگزار می شود که می تواند حتی از تجربیات این کشورها در زمینه برگزاری اینگونه مسابقات بین المللی که باعث حضور گردشگران در منطقه مورد نظرشان می شود نیز استفاده کرد.

نمونه های خارجی از این نوع گردشگری

به عنوان مثال کشور کره جنوبی هر ساله در فصل زمستان در منطقه HWACHEON که یکی از سردترین مناطق کره جنوبی است و تصور حضور چند صد هزار نفر به عنوان گردشگر در آن فصل از سال برایش سخت بوده با برگزاری جشنواره ماهی گیری روی یخ رودخانه که قطر آن به حدود 40 سانت می رسد گرمای خاصی به صنعت و اقتصاد کشور اهدا می کند. به گزارش مسئولین دولتی کره جنوبی هر ساله در این جشنواره حدود یک میلیون نفر شرکت کننده داخلی و خارجی شرکت می کنند و از یازده هزار سوراخ ایجاد شده روی یخ رودخانه مشغول صید 35 تن ماهی ریخته شده به آب در فضایی کاملا شاد و با امکانات بسیار مناسب اقامتی خواهند شد.

بنابراین کره جنوبی توانسته اقتصاد یخزده این شهر را در سردترین فصل سال با حضور گسترده گردشگران رونق بخشد  در حالی که ایران با داشتن امکانات بسیار مناسب گردشگری بخصوص در این زمینه بصورتی که در ماههای سردسال حتی در برخی از مناطق کشور باید کولر روشن کرد تا از دست گرما آسایش داشت ، بی توجه مانده .

طبق بررسی های انجام شده توسط سازمان جهانی گردشگری به ازای هر 7 نفر گردشگر یک فرصت شغلی در کشورهای گردشگرپذیر ایجاد می شود بنابراین اگر به همین جشنواره ماهیگیری درکره جنوبی توجه کنیم این کشور توانسته سالانه و با برگزاری این جشنواره تنها حدود 150 هزار شغل برای این شهر سردسیری ایجاد کند.

از موازی کاری بپرهیزیم

با نگاهی به برگزاری اینگونه تورهای گردشگری در گوشه وکنار جهان بخصوص کشور کره جنوبی در میابیم  برگزاری اینگونه جشنواره ها را می توان به عنوان بازی بردبرد برای صنعت گردشگری کشورهای مستعد دانست که با همکاری دوبخش ورزشی و البته گردشگری شکل خواهد گرفت، نه اینکه مثل حال حاضر کشورمان هر کدام از این بخش ها مشغول موازی کاری با دیگری هستند که حاصل این موازی کاریها برگزاری جشنواره های ماهیگیری با قلاب تنها با حضور یکصد خانوار در مناطق بکر ایران بوده در حالی که کشور سوئیس به عنوان نمونه در آخرین جشنواره ماهیگیری خود توانسته در یکی از دریاچه های بسیار کوچک این کشور سرسبز اروپایی 250 هزار نفر را به مدت دو شبانه روز در چادرهایشان میخکوب کند  و باعث رونق صنعت گردشگری آن منطقه بشود.

سفرنامه نویسی

نویسنده : عماد عزتی

آمار بیش از یک میلیاردی گردشگران در دهکده جهانی بیانگر آن است که این صنعت به سرعت در حال رشد و گسترش سراسر جهان است و بسیاری از صنایع را به خود وابسته کرده است ، از این رو همه کشورها علاقمند هستند سهم خود را از درآمد هنگفت این صنعت مفرح و البته روبه رشد افزایش دهند و تعداد بیشتری از گردشگران را به داخل مرز و بوم خود هدایت کنند.

راهکارهای مختلفی در این زمینه توسط دست اندرکاران و فعالان عرصه صادرات نامرئی معرفی شده که همه آنها در سراسر جهان به کار گرفته شده و نتایجی نیز به دنبال داشته اند اما نسخه ای واحد و مشترک برای توسعه گردشگری از گذشته های دور وجود داشته که به تازگی برخی از کشورهای پیشگام در گردشگری از آن استفاده کرده و نتایج بسیار مناسبی نیز به دست آورده اند.

این راهکار چیزی نیست به جز سفرنامه نویسی و ثبت خاطرات تلخ و شیرین سفرها و ماجراجویی هایمان که از زمان جاده ابریشم حتی دوران پارینه سنگی براساس سنگ نگاره های موجود در برخی نقاط جهان همراه بشر بوده و خواهد بود، اما امروزه این خاطره نویسی بیشتر در دنیای مجازی رونق داشته و به یاری گردشگری کشورهای مختلف آمده است. راهکاری که ژاپن ، استرالیا، ایالات متحده آمریکا و آلمان توانسته اند به خوبی از آن بهرمند شده و صادرات نامرئی خود را افزایش دهند.

خاطره ایران، کام گردشگران خارجی را شیرین می کند

چندی پیش در خبرهای مربوط به گردشگری ایران آمده بود که گروهی از گردشگران فرانسوی در قالب تور رالی پاریس – پکن از ایران گذشتند ، بطوری که حلاوت این حضور این گروه در ایران برای مسئولان گردشگری دولت دهم  بقدری بود که نکته ای ریز اما جدی از دید آنها و حتی جرایدی که این خبر را مخابره کرده بودند، بدورماند .

در خبرهای مربوط به حضور این ماجراجویان فرانسوی در قالب این تور رالی آمده بود ؛ شرکت فرانسوی برگزار کننده این تور بزرگ به دلیل تبلیغات غیر واقعی رسانه ها نسبت به امنیت داخلی ایران به سختی توانسته گردشگران و ماجراجویان شرکت کننده را متقاعد کند که ایران به عنوان مناسبت ترین راه  عبور طی مسیر است و می توانند با امنیت کامل از ایران عبور کنند.

نکته اینجاست که این تورگردان به سختی توانسته افراد مورد نظرش را راضی به عبور از ایران کند ، در حالی که امنیت داخلی ایران هم اکنون بسیار بالاتر از برخی همسایگان کشور است . بنابراین همان تصویرسازی غیر واقعی رسانه ها توانسته باعث نگرانی گردشگران مشتاق ورود به ایران باشد مشکلی که به دست خود همین افراد یعنی گردشگران به سادگی قابل برطرف شدن است و نیازمند هزینه ای گزاف برای تبلیغات بدون حاصل در کشورهای دیگر یا ساخت برنامه های پرهزینه تبلیغاتی نیست .

همه واقفیم برخی از کشورهای غربی با استفاده از قدرت رسانه ها سعی در ساختن تصویری غیر واقعی از تمدن ایران زمین در ذهن گردشگران داشته و دارند که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت برخی از دست اندرکاران صنعت گردشگری طی دوران گذشته این موضوع جدی گرفته نشد اما حالا که دولت یازدهم با شعار توسعه گردشگری روی کار آمده و سازمان میراث فرهنگی سخن از رونق گردشگری در آینده ای نزدیک می گوید به جاست که با استفاده از همین قدرت یعنی رسانه ها و دنیای مجازی تصویری واقعی و دقیق از ایران برای جهان مخابره کنیم .

اما چگونه؟

همانطور که می دانیم، گردشگران امروزی قبل از سفرشان سعی می کنند در دنیای مجازی سری به مقصدشان بزنند و از امکانات و شرایط اجتماعی آن کشور اطلاعاتی کاربردی را به دست آورند، اما متاسفانه هم اکنون اطلاعات گردشگری تمدن ایران زمین در دنیای مجازی بسیار اندک و بعضا صحیح نیست.

 بنابراین اگر ایران بتواند در این دنیا نیز به قدر کافی حضور داشته باشد و واقعیت موجود ایران را برای علاقمندان و ماجراجویانی که قصد سفر به ایران را دارند شرح دهد  بدون تردید سوء نیت دیگران بی اثر شده و صنعت گردشگری ایران با توجه به امکانات و جاذبه های کشورمان رونقی دوچندان را به خود ببیند. لازم نیست برای اینکار مسئولان امر آستین بالا زده و وارد کارزار گردشگری شوند بلکه کافی است که فقط بستر سازی کنند و با استفاده از تجربیات کشورهایی مثل ژاپن ، وظیفه تولید مطالب مفید گردشگری کشورمان را برعهده گردشگرانی که از ایران بازدید کرده اند گذاشته و اجازه دهند آنها با زبان عامیانه و محلی خود وارد عمل شوند نه اینکه از ادبیات خشک تبلیغاتی برای جلب نظر گردشگران دیگر استفاده کنیم،.

پس می توانیم با استفاده از گردشگران همان تور پاریس – پکن کار را شروع کرد . همگی می دانیم اطلاعات گردشگرانی که به ایران وارد می شوند در سفارتخانه های کشورمان موجود است، بنابراین رایزانان فرهنگی ایران بخصوص در کشور فرانسه با ایجاد انگیزه هایی مانند ارسال جوایزی نفیس از صنایع دستی ایران برای شرکت کنندگان در تورد یاد شده و برقراری ارتباط با این گردشگران از آنها برای ثبت خاطراتشان در دنیای مجازی دعوت کرده و با انتشار این خاطرات مستند جلوی سم پاشی برخی از کشورها علیه جاذبه های کشور ایران را بگیرندتا این روش به استراتژی مفیدی برای گردشگری ایران تبدیل شود.

خاطراتی که کام گردشگری ژاپن را شیرین کرد

حفظ جایگاه و رشد صنعت گردشگری دربین کشورهای دارای جاذبه های گردشگری به قدری جدی است که حتی کشورهایی چون چین، ژاپن و استرالیا  نیز که به عنوان کشورهایی مهم در صنعت گردشگری شناخته شده اند دست از کار نکشیده اند و برای رونق هرچه بیشتر این صنعت در منطقه شان تلاش می کنند به عنوان مثال می توان از آخرین ابتکار کشور ژاپن برای احیای صنعت گردشگری خود پس از حادثه ناگوار فوکوشیما یاد کرد که طی دو مرحله و با برنامه ریزی بسیار دقیق و منطقی توانسته جانی تازه به صنعت گردشگری سرزمین آفتاب ببخشد.

 بسیاری از گردشگران که قصد سفر به ژاپن را داشتند به دلیل مشکلات زیست محیطی به وجود آمده مقصد سفرشان را به نقطه ای دیگر در این کره خاکی تغییر دادند و سرزمین شکوفه های گیلاس را از فهرست مقاصد سفرشان خارج کردند با این اتفاق صنعت گردشگری ژاپن دچار مشکلات عمده ای شد. اما مسئولان گردشگری ژاپن با ابتکاری جالب دوباره نظر این گروه را به سرزمین آفتاب جلب کردند و هم اکنون هم برای تحقق اهدافشان گام بعدی را برداشته اند.

اینگونه که سفارت خانه های ژاپن و بخصوص رایزنان فرهنگی این کشور بازارهای مهم صنعت گردشگریشان را انتخاب کرده و با تبلیغات گسترده ای در جراید و رسانه های کشورهای هدف گردشگری، دوباره نام ژاپن را در ذهن گردشگران آن منطقه و آنهایی که چمدان سفر بسته اند زنده نگاه داشتند. همین موضوع باعث شد تا تعدادی دوباره برای گذراندن تعطیلات خود به سرزمین آفتاب سفر کنند.

ژاپنی ها با تدارک بروشورهایی بسیار جالب این مسافران را تشویق به نوشتن خاطراتشان در دنیای مجازی کردند؛ به این صورت که فقط کافی بود تا این گردشگران خاطراتشان و تعدادی از عکس های یادگاری از سفر به سرزمین آفتاب را در وب لاگ های شخصی یا حتی وب سایت های گردشگری معرفی شده در بروشورها ثبت کنند و آدرس نوشته را برای مرکز معرفی شده توسط دولت ژاپن بفرستند .

دست اندرکاران و فعالان گردشگری ژاپن چه دولتی و چه خصوصی با ارایه یکهزار جایزه نفیس برای گردشگرانی که در این طرح شرکت کرده بودند انگیزه لازم برای شرکت هرچه بیشتر گردشگران در طرح یاد شده ایجاد و بسیاری را وادار به ثبت خاطرات سفرشان به سرزمین آفتاب در دنیای مجازی کردند.جالب اینجاست که جایزه این مسابقه نیز سفر رایگان خانواده شرکت کنندگان به ژاپن تعیین شده بود. همین موضوع باعث تولید شدن حجم انبوهی از اطلاعات درباره گردشگری و جاذبه های ژاپن شد و همگان اتفاقات ناگوار فوکوشیما را فراموش کردند و دوباره گردشگری ژاپن رونق گرفت.

سفر ارزان قیمت به بالی

ده قانون طلایی برای لذت رایگان هنگام سفر به جزیره بالی

درمیان ما کمتر کسی هست که آرزوی سفر به جزایر بالی را نداشته و در ذهن خود رویای این سفر را نپرورانده باشد، بی شک یکی از عکس های زیبای این سواحل را در جراید و تبلیغات گردشگری اینترنتی دیده اید ویلاهای زیبا و سواحل بسیار تمیز همه و همه برای جلب توجه هر گردشگری سراسر دهکده جهانی کافی خواهد بود.

هیجان سفر به این منطقه زیبا روی کره زمین هرگز از ذهن ما خارج نشده و باعث پرکشیدن ذهنمان به آن منطقه زیبا می شود اما ناگهان فکر هزینه های این سفر رویایی بسیاری از ما را از ادامه رویاپردازی منصرف کرده و راهی نقطه ای دیگر از کره زمین خواهیم شد.

نگران نباشید ما ده توصیه برای شما داریم که می توانید با استفاده از آنها رایگان از سفرتان به جزیره بالی لذت ببرید. هرچند بالی همیشه در ذهن ما فقط محل اقامت ثروتمندان بوده اما با عمل به قوانین طلایی ما خواهید دید که اصلا اینگونه نیست و با کمی مدیریت و آشنایی با منطقه می توانید با هربودجه ای از این سفر رویایی لذت ببرید.

 البته به یاد داشته باشید که هزینه اقامت و رسیدن به این جزایر را می پردازید . لازم به یاد آوری است که با هر بودجه ای می توانید محل اقامت خود را در بالی انتخاب کنید و با استفاده از تخفیف های ویژه خطوط هوایی یا دریایی خودتان را با هزینه ای بسیار اندک به بالی برسانید. پس نگران این بخش از سفر خود نباشید. خوب حالا که به این جزیره رویایی رسیدید دیگر نگران هزینه ها نباشید و بقیه را مهمان کسب و کار باشید. پس چمدان را ببندید و به توصیه های کسب و کاری ما عمل کنید تا با هم به بالی سفر کنیم البته با تفریحاتی رایگان!!!

1.       از سواحل زیبای بالی رایگان لذت ببرید

از زمانی که بالی به عنوان مقصد گردشگری به دنیای ماجراجویی معرفی شده و خورشید همچنان سواحل زیبای آن را گرم می کند گردشگران علاقمند به سفر و بازدید از دیدنی های این جزیره بوده اند. بسیاری از سواحل این منطقه توریستی رایگان در اختیار علاقمندان و گردشگران بوده اند و دولت و دست اندرکاران گردشگری هم امکانات رفاهی رایگانی را برای جلب نظر هرچه بیشتر گردشگران به این مناطق را فراهم کرده اند. شنا، ساختن قلعه های شنی، آفتاب گرفتن کنار ساحل، بازی های ساحلی ، بادبادک بازی ، تمرینات صبحگاهی یوگا و همچنین تماشای غروب و طلوع خورشید از جاذبه های مهیج رایگان سواحل این جزیره برای گردشگران است. ولی هرگز فراموش نکنید که قبل از پریدن داخل آب به پرچم  هشدار دهنده وضعیت آب توجه کامل داشته باشید تا تفریحات رایگان شما به تخت بیمارستان منتهی نشود.

به عنوان مثال در ساحل seminyak انتهای جاده شماره 66 هر شب قبل از غروب خورشید، صدها گردشگر از سراسر جهان دور هم جمع می شوند و با بازیهایی چون بدمینتون، والیبال ساحلی و نواختن موسیقی محلی کشورشان تا طلوع دوباره خورشید از سفر خود لذت می برند که حال و هوایی بسیار جذاب برای هر گردشگری با جیب خالی فراهم می کند . البته ساحل sanur نیز فقط ایام تعطیلات آخر هفته چنین امکانات رایگان را همراه با امکانات رفاهی در اختیار علاقمندان و ماجراجویانی چون شما  قرار می دهد.

2.       یک وعده شام ارزان قیمت در بازارهای محلی

از اتاق هتل هنگام غروب بیرون بزنید و از تعداد بی شماری غذاهای محلی که در بازارهای محلی تهیه می شوند لذت ببرید. طبق رسوم و آداب قدیمی مردم این جزیره، هر شب درمحله های مختلف بالی بازارهای شبانه ای برپاست که هم برای خرید سوغاتی مناسب است و هم برای لذت بردن از یک وعده غذای خوشمزه محلی و البته بسیار ارزان قیمت یا در حد رایگان . همانطور که می دانید خورد و خوراک در سفرها همیشه از نگرانی های گردشگران است و هزینه های مربوط به آن شاید در برخی کشورها بسیار گران باشد و هزینه قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص می دهد اما این بازارهای شبانه بالی امکان خوردن یک وعده شام واقعا ارزان قیمت را برای گردشگران فراهم کرده اند. منطقه seminyak و sanur بهترین بازارهای شبانه را دارند و غذاهای بسیار خوشمزه محلی مثل انواع کباب، مرغ بریان، ماهی ، سوپ ، انواع نودل با سبزیجات و شیرینی در کنار میوه های استوایی در این بازارهای شبانه فروخته می شود و شما می توانید با کمتر از 4 دلار وعده غذایی بسیار کامل همراه با دسر و نوشیدنی میل کنید ؛ این مبلغ برای اکثر گردشگران بسیار ارزان و در حقیقت رایگان است. نگران آلودگی و بهداشت این غذاها نباشید چون آنها بسیار تازه تهیه می شوند و چیزی برای فرداشب باقی نمی ماند.

3.       موسیقی و رقص های محلی در بالی

اجرای موسیقی زنده و رقص های سنتی جزو جدایی ناپذیر فرهنگ ساکنان اندونزی و البته جزیره بالی است بطوری که هر شب در گوشه و کنار سواحل این جزیره مراسمی به صورت رایگان برگزار می شود. این مراسم که در حقیقت برای جشن ها ، تشعیع جنازه و تولد نوزاد برپا می شود هر شب در قسمتی از جزیره می تواند شما را به خود جلب کند . پس نگران از دست دادن آنها در طول سفرتان نباشید. اگرچه با انبوهی از تبلیغات تورهای بازدید از این مراسم مواجه خواهید شد اما عجله نکنید و زود دست به جیب نشوید کافی است که کنار ساحل کمی قدم بزنید و منتظر بمانید تا یکی از این مراسم سنتی را ببینید و صد البته که سازمان گردشگری بالی نیز اقدام به برپایی مراکزی رایگان برای تماشای اینگونه مراسم و تجمع گردشگران کرده است. حالا پس از میل کردن یک وعده شام خوشمزه محلی به سمت ساحل قدم بزنید تا مجانی از دیدن این مراسم سنتی لذت ببرید.

مراکز آموزش sanur و ubud gamelan جزو مراکز آموزشی رقصهای سنتی بالی هستند ، کافی است که حدود ساعت 8 شب به نزدیکی یکی از این دو مرکز برسید یقین داشته باشید که مسئولان این مراکز از شما برای تماشای تمرینات شاگردانشان دعوت و با نوشیدنی خنکی از شما پذیرایی می کنند.  هرگز دست رد به سینه این دعوت نزنید چون فرصت طلایی را از دست داده اید. شما می توانید از مسئول پذیرش هتل در مورد این جشن های هفتگی نزدیک هتل محل اقامت خود نیز اطلاع کسب کنید.

4.       سری به کارگاههای مجسمه سازی و هنری بزنید

بطور کلی صنایع دستی و پیکره تراشی در این جزیره رونق بسیار دارد و اگرچه قیمت این مصنوعات در بازار فروش بسیار گران هستند اما شما می توانید به صورت رایگان از مراحل تولید آنها بازدید کنید. کارگاههای مجسمه سازی و صنایع دستی که بین دو روستای sanur و ubud واقع شده اند همگی به عنوان جاذبه هایی رایگان برای گردشگران هستند. به عنوان مثال 20 کیلومتری شمال روستای Batuan تعداد زیادی از کارگاههای پیکرده تراشی و مجسمه های سنگی می تواند ساعت ها هر گردشگری را مجانی به خود مشغول می کند. صنعت گران  این منطقه در کارخانه های ریسندگی و بافندگی علاوه بر مجسمه های سنگی، پارچه های بسیار زیبایی هم تولید می کند با کمی حوصله می توانید بهترین سوغات را با ارزان ترین قیمت تهیه کنید. مصنوعات ساخته شده در کارگاههای این منطقه آنقدر متنوع هستند که اگر واقعا قصد دارید از تمامی کارگاهها بازدید کنید یک هفته باید در این منطقه اقامت کنید.

5.       مراکز آموزش نقاشی و تولید آثار هنری بالی

اگر اهل هنر نقاشی هستید بدون شک آثار معروفی از این منطقه را دیده اید . بطور کلی نقاشی منطقه از شهرت جهانی برخوردار است بنابراین آموزشگاهها و مراکز هنری بسیاری آماده سرگرم کردن شما علاقمند به هنر نقاشی خواهند بود ubud به عنوان مرکز نقاشی بالی به جهان معرفی شده است. پس اگر هنرمند گردشگر هستید می توانید در این آتلیه ها با تمام سبک های نقاشی در بالی آشنا شوید البته گاهی می توانید دست به قلم شوید و اثری در بالی خلق کنید.

6.       با ساکنان این جزیره زیبا چای بنوشید

بطور کلی هر منطقه در این کره خاکی دارای نوشیدنی های سنتی و محلی مخصوص به خود است. جزیره بالی هم نوشیدنی های مخصوص به خود زیاد دارد که اکثرا خواص دارویی دارند. بنابراین می توانید در کنار یکی از ساکنان محلی بالی چند فنجان چای محلی یا نوشیدنی هایی گیاهی بنوشید بی آنکه نگران صورتحساب باشید. این تفریح که همانند مراسم چای در چین و ژاپن حالت سنتی به خود گرفته با این روش برای شما که اقتصادی سفر می کنید هیچ هزینه ای نخواهد داشت، ولی خاطراتی شیرین و بیاد ماندی به شما هدیه می دهد. به یاد داشته باشید که در این مراسم نوبت نوشیدن را رعایت کنید چون هر دوی شما (مهمان و میزبان) باید از یک فنجان بنوشید.

7.       لذت بازدید از کارخانه تولید نمک دریایی

یکی از صنایع رایج این جزیره زیبا تولید نمک از دریاست که راز و رمز این کار سالهاست سینه به سینه بین مردم منطقه نسل به نسل منتقل شده است ؛ اینبار شما می توانید از این راز و رمز ها سردرآورید و از نزدیک این مراحل را نظاره گر باشید و گاهی هم آستین بالا بزنید و همکاری کنید. اگر مدتی کنار مراکز تولید نمک بایستید حتما دعوت به کار می شوید این تجربه برای گردشگران تجربه ای نمکی خواهد بود  و اینجاست که سختی تولید نمک را خواهید چشید. در این تفریح می توانید عکس های به یادماندی بسیاری تهیه کنید و به عنوان خاطراتی بامزه همراه خود به منزل ببرید.

کارگاههای تولید نمک AMED و GARAM در واقع از معروفترین کارگاههای تولید نمک در بالی هستند که هر ساله تعداد زیادی گردشگران را  به سمت خود خود جلب می کنند اگر علاقمند به تجربه کار در کارگاه تولید نمک از دریا هستید می توانید یک روز کامل همراه کارگران این کارگاهها، نمک تولید کنید و در انتهای روزکاری وعده غذایی رایگان اما خوشمزه دریافت کنید.

8.       عکاسی از قایق های بادبانی رنگارنگ

اگر در ماههای آگوست تا اکتبر یعنی از مرداد تا آبان به این جزیره گرمسیری سفر می کنید حتما این تفریح رایگان را جزو برنامه های خود قرار دهید، این فصل که در واقع فصل ماهیگیری برای بومیان جزیره بالی است و دل به دریا می زنند با قایق های رنگارنگ خود صحنه هایی خارق العاده را برای عکاسی در اختیار شما خواهند گذاشت. این قایق های بادبانی با بادبانهای رنگارنگ خود  همانند دست های بزرگ ماهی های رنگارنگ روی امواج دریا شناور شده و این سو و آن سو می روند. اگر تا بعداظهر تحمل کنید وقتی این قایق ها به ساحل بازمی گردند می توانید ماهی مورد علاقه خود را تازه تازه به قیمتی بسیار مناسب بخرید و روی آتش کنار ساحل کباب کنید و طعم واقعی ماهی تازه را در بالی تجربه کنید.

9.       شرکت در جشنواره هندوهای ساکن بالی

همانطور که قبلا هم گفته شد در روزهای خاصی از هفته و همچنین ایام مذهبی گروهی از هندوهای ساکن این جزیره رویایی با برپایی جشنی مذهبی از معبد در مرکز شهر به سمت دریا حرکت می کنند و در کنار ساحل مراسم آیینی خود را ادامه می دهند. این مراسم بیشتر هنگام سوزاندن اجساد توجه گردشگران را به خود جلب می کند . البته مراسم مذهبی بسیاری در ماه مارس یعنی اسفند و فروردین هر سال انجام می شود بنابراین در این ماه هرگز اینگونه جشن های سنتی را از دست ندهید برای بازدید از اینگونه مراسم می توانید به سواحل SANUR، KUTA، SEMINYAK وCANGU بروید و از این مراسم مذهبی لذت ببرید و البته تعدادی عکس یادگاری نیز همراه خود بیاورید.

10.   قدم زدن در باغها و پارک های بالی

بطور کلی جزیره بالی معروف به مناظر طبیعی و خیره کننده از نظر پوشش گیاهی منطقه است بنابراین با یک دست لباس راحت و خنک و البته کفش های مناسب، قدم زدن در این پارک ها و باغ ها را تجربه کنید و از دیدن این مناظر زیبا و بی نظیر رایگان لذت ببرید. اکثر پارک ها و هتل ها فضای سبز خود را رایگان در اختیار گردشگران قرار داده اند اگر علاقمند به این تفریح رایگان هستید می توانید در مناطق SANUR وTJAMPUAN و کنار رودخانه WOS حتی از باغ های خصوصی هم دیدن کنید و عکس های زیبایی از طبیعت آنجا بگیرید.

 حالاکه از این ده دستور طلایی مطلع شدید می توانید با استفاده از این راهکارها سفر خوشی را در بالی تجربه کنید البته با کمترین هزینه و پس انداز خود را برای سفرهای آتی نگهدارید، هرچند کسب و کار راهکارهای زیادی برای ارزان سفر کردن شما به گوشه و کنار دهکده جهانی ارایه خواهد داد.

نقش گمرک در گردشگری

سیاست های جدید دولت در زمینه توسعه گردشگری بسیاری از فعالان و دست اندرکاران بخش خصوصی داخلی وخارجی را مشتاق به حضور در بازار صادرات نامرئی کشورمان کرده است به نوعی که علاوه بر ایجاد انگیزه سفر بین گردشگران بین المللی برخی از سرمایه گذاران خارجی نیز برای حضور در بازار بکر و بسیار مستعد گردشگری ایران نیز تشویق شده اند و از گوشه وکنار خبر از حضور گروههای مختلف در این زمینه به گوش می رسد.

هتل سازی ، ایجاد جاذبه های نوین ، از جمله جاذبه های مورد نظر اینگونه سرمایه گذاران در صنعت گردشگری ایران بوده که هم اکنون نشانه هایی از حضور کشور اسپانیا ، ایتالیا و البته برخی از کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس در این زمینه وجود دارد و براساس آمارهای منتشر شده از سوی دیگر کشورها نیز تقاضاهایی در زمینه سرمایه گذاری صنعت گردشگری مطرح شده است.

هرچند این اتفاق بسیار میمون یکی از آرزوهای دیرینه گردشگری ایران و البته موفقیتی برای دست اندرکاران دولت یازدهم به شمار می رود اما به راستی ایران با توجه به این امر قوانین مربوطه را تدارک دیده است و زمینه های سرمایه گذاری خارجی در کشورمان مهیاست ؟

اگر بحث قانون گذاری بگذریم یکی از ارگان هایی که می توان در جهت توسعه حضور سرمایه گذران خارجی در کشور مفید بوده و نقش مهمی را ایفا کند گمرک جمهوری اسلامی ایران است . سازمان یا ارگانی که با تصمیمات و قوانینی که وضع می کند می تواند علاوه بر همسویی با سیاست های کلان گردشگری کشورمان در زمینه اشتیاق حضور سرمایه گذاران خارجی به عنوان نقش کلیدی وارد عمل شود.

جای تردید نیست که این سازمان راسا نمی تواند وارد عمل شده و خود تصمیم گیری کند اما به جاست که سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشورمان به عنوان سکاندار توسعه گردشگری و البته رونق صادرات نامرئی از این فرصت و امتیاز گمرک استفاده کرده و با ارایه راهکارها و درخواست از مجلس و دولت زمینه ساز تصمیمگیری های مفیدی در زمینه ورود تجهیزات و لوازم مربوط به سرمایه گذاری های صنعت گردشگری باشد.

همانگونه که دولت جمهوری اسلامی ایران هم اکنون برای حمایت از برخی تولید کنندگان عمده کشورمان با وضع قوانینی معافیت های گمرکی مناسبی را برایشان قایل شده می توانیم انتظار داشته باشیم این امتیاز برای حضور گسترده سرمایه گذاران خارجی که قصد سرمایه گذاری در زمینه گردشگری دارند به کار گرفته شود نه اینکه به عنوان مثال قطعات مورد نیاز یک شهربازی با تعرفه اسبابازی وارد کشورد شود، یا اینکه کاغذبازی های موجود باعث کاهش انگیز حضور سرمایه گذاران در صنعت گردشگری کشورمان باشد.

امیدواریم برای تحقق سیاست های توسعه گردشگری دولت یازده شرایط به گونه ای برقرار شود که علاوه بر حفظ منافع ملی کشورمان طبق قوانین درب گمرک جمهوری اسلامی ایران برای ورود تجهیزات ولوازمی که برای احداث و یا راه اندازی پروژه های عظیم گردشگری کشور مورد نیاز است باز باشد.

روستاها ؛ فرصتی برای توسعه پایدار

نگاهی جایگاه گردشگری روستایی در ایران

سادگی ، تحرک و شادابی زندگی با انقلاب صنعتی رفته رفته جای خود را به تجمل و زندگی ماشین داد تا اینکه پس از چند دهه دوباره بشر برای بازیابی آرامش و استراحت هنگام تعطیلات از دنیای شهری به سوی روستاها روی آورد.

همین موضوع باعث شد تا تقاضایی نوین برای سفرهای زندگی شهری انسان شکل گیرد و راهکاری برای توسعه گردشگری شد. گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی اجتماعی، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و اروپا شکل گرفت. پیش از آن هم مناطق روستایی برای فعالیت‌های تفریحی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما شرکت در این فعالیت‌های تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود. در قرن نوزدهم و بیستم به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابه‌جایی، راه‌یابی به روستاها آسان شد. رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال ۱۹۴۵ آغاز شد. در این زمان گردشگری روستایی شاهد رشدی چشمگیر و گردشگری بین‌المللی نیز شاهد رشد جمعیت بود و افزایش تقاضا برای گردشگری روستایی تا اندازه‌ای منجر به توسعه گردشگری شد.

هرچند هنوز بسیاری از کارشناسان در زمینه تعریف گردشگری روستایی به توافق نهایی نرسیده اند اما نمونه‌های زیادی از انجام فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی وجود دارد و می توان آنها را اینگونه برشمرد: فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت، جشنواره‌ها، وقایع میراث، جاذبه‌های مبتنی بر جامعه‌ بومی، گردشگری کشاورزی، نمایشگاه‌های هنری و صنایع دستی ، تئاتر اجتماع محلی که همه و همه در غالب گردشگری روستایی انجام می پذیرند و همه این موارد باعث شده گردشگری روستایی به عنوان فلسفه‌ ای برای توسعه روستایی نیز مطرح شود که این جنبه دارای سه دیدگاه مهم است: از یک دیدگاه، گردشگری راهبردی برای توسعه روستایی و انعکاس دهنده ویژگی‌های محیط روستایی است. دیدگاه دیگر گردشگری را ابزار و سیاستی برای باز ساخت اقتصاد روستایی می‌شناسد. بعضی نیز گردشگری را سیاست و ابزاری برای توسعه روستایی پایدار قلمداد کرده‌اند.

گردشگری روستایی راهبردی برای توسعه اقتصادی 

علی حسین پور کارشناس گردشگری ، درباره صنعت گردشگری  جایگاه آن در جوامع امروزی  می گوید: اقتصاد توریسم بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدودیت منابع درآمدی دارای اقتصاد ناکارآمد هستند، حال می‌رود تا توسط بسیاری از کشور‌های در حال توسعه به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی تبدیل شود.

وی با اشاره به اهمیت توسعه گردشگری روستایی در بهبود کیفیت زندگی و اقتصاد روستاهای کشور می افزاید: اگر درآمد برخی از کشورهای جنوب شرقی آسیا را که امروز به قطب های صنعتی و اقتصادی جهان تبدیل شده اند ارزیابی کنیم به راحتی مشاهده می‌شود که بخش بزرگی از این منابع مالی از طریق اقتصاد توریسم پویا در این کشورها به دست آمده است و این چیزی نیست جز اینکه کشورهای فوق صنعت گردشگری و نقش آن را در اقتصاد امروز درک کرده‌اند.

این کارشناس ضمن تاکید بر توسعه گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی جهان است.

حسین پور تصریح کرد: یکی از راهبردهای که اخیرا در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است، توجه و تاکید بر توریسم در نواحی روستایی دارای پتانسیل و زیرساخت‌های لازم جهت گسترش گردشگری است.

از سوی دیگر قربان عباسی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان نیز درباره گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی نیز از جمله انواع گردشگری است که در دیگر کشورها از جذابیت و سودآوری بسیاری برخوردار است وکشور ایران و به ویژه استان گلستان در این زمینه پتانسیل های قابل توجه ای دارد که در صورت توجه و بالفعل نمودن آن شاهد تحول جدی در روند توسعه گردشگری ایران زمین خواهیم بود و جاذبه هایی نظیر طبیعت، آب و هوا ، اماکن تاریخی و مذهبی ، مزارع ، کوهستان ها و منابع آبی روستاها می توانند در این زمینه نقش داشته باشند.

وی ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری روستایی در روستاهای هدف ایران تصریح کرد: در این راستا باید به توریسم روستایی به عنوان یک راهبرد اثر بخش برای توسعه اقتصادی نگریست و به جوامع روستایی برای سازماندهی ساخت‌ها و تبیین کارکردهای توریسم روستایی و هدایت آنها در جهت دستیابی به اهداف رشد و توسعه جامعه محلی کمک کرد و در این صورت است که می‌توان به رشد و تنوع بخشی اقتصادی جوامع روستایی امیدوار شد .

عباسی یکی از راهکارهای توسعه گردشگری روستایی را استفاده از امکانات دنیای مجازی می داند و می گوید: جایگاه دنیای مجازی در زندگی امروز ما قابل انکار نیست بنابراین می توانیم با معرفی جاذبه های بکر روستاهایمان برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد انگیزه کنیم و آنها را به منطقه مورد نظر خود با رعایت تمام حقوق حفاظت از محیط زیست دعوت نماییم.

گلستان ؛ پایتخت گردشگری روستایی کشور

معاون عمرانی استاندار گلستان درباره پتانسیل موجود در توسعه گردشگری روستایی کشور می گوید: استان گلستان به دلیل جاذبه‎های طبیعی، فرهنگی، تاریخی و مذهبی واقع در محدوده روستاها، می‎تواند به پایتخت گردشگری روستایی کشور تبدیل شود.

عبدالرضا دادبود ؛ رئیس کارگروه گردشگری استان گلستان خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره‎های گوناگون در ایام مختلف سال و استقبال بسیار صورت گرفته از این جشنواره‎ها، ظرفیت استان در حوزه گردشگری روستایی را عیان کرده و اکنون نیاز است با برگزاری نشست‎های کارشناسی، تصمیمات لازم را در راستای استفاده از این ظرفیت‎ها برای جذب گردشگر اتخاذ کرد.

دادبود افزود: در بحث‎های مرتبط با گردشگری علی‎الخصوص گردشگری روستایی علاوه بر استفاده از این ظرفیت برای معرفی استان، باید به بحث اقتصاد گردشگری نیز توجه لازم را داشت به نحوی که فعالیت‎ها در نهایت سبب کسب درآمد و ایجاد تحول اقتصادی در زندگی روستائیان و فعالان این حوزه شود.

قائم مقام ستاد تسهیلات سفرهای استان گلستان اظهار داشت: ارائه آموزش‎های لازم به روستائیان و فعالان حوزه گردشگری روستایی، صیانت از جاذبه‎های طبیعی و فرهنگی و تاریخی و مذهبی روستاها، شناساندن بیش از پیش جاذبه‎های گردشگری روستایی استان، هماهنگی با تورهای گردشگری مطرح کشور و … می‎تواند به عنوان نقشه راه در حوزه گردشگری روستایی مدنظر باشد.

«بزم» پاتوق گردشگران خارجی

اگر از تمام امتیازات مطرح شده و اما اگرها درباره گردشگری روستایی بگذریم بیشتر فعالان و دست اندرکاران عرصه گردشگری علاقمند هستند نمونه ای عینی و شاهد مثالی در این زمینه داشته باشند که بدون تردید با نام روستای «بزم» در استان فارس برخورد خواهند کرد . روستایی که کمتر از یک دهه پیش حتی مردم شیراز زیاد از آن نمی دانستند و هم اکنون شهرت آن خارج از مرزهای کشورمان و بیش از 40 کشور دنیا به گوش می رسد.

شهرتی که به واسطه مهمان نوازی عباس برزگر، یکی از روستائیان در پناه دادن به دو گردشگر آلمانی که با موتور سفر می کردند ، کلید خورد و هم اکنون «بزم» را به عنوان پاتوق گردشگران خارجی معروف کرده است و خبرنگاران شبکه های تلویزیونی خارجی از کشورهایی چون آلمان، تایلند و روسیه از آن سخن گفته اند.

عباس برزگر بنیان گذار گردشگری روستایی در «بزم» ضمن تاکید بر اینکه تمامی روستاهای ایران قابلیت استفاده و بهره برداری در زمینه توسعه گردشگری روستایی را دارند، می گوید: این نوع گردشگری نیازمند حمایت سازمان میراث فرهنگی و البته مسئولان امر است و می تواند از مهاجرت روستائیان به شهرهای مختلف کشور جلوگیری کند.

بنابراین بجاست که مسئولان امر بخصوص سازمان میراث فرهنگی به این مهم توجه ویژه داشته باشند و با استفاده از ابتکار عمل جامعه بومی روستا ابتدا به فرهنگ سازی در زمینه توسعه گردشگری روستایی گام بردارند تا بتوانیم با ایجاد اشتغال علاوه بر حفظ و حراست از آئین و فرهنگ روستایی کشورمان در زمینه جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز اقدام نماییم.

گردشگری مذهبی

عاشورای حسینی فرصتی برای توسعه گردشگری

همانطور که می دانیم صنعت گردشگری یکی از پررونق ترین صنایع جهان حتی در دوران رکود اقتصادی بوده است و همواره با سرعت به رشد و توسعه خود ادامه می دهد. این صنعت پررونق بنا به نیازهای بشر به شاخه ها و زیرشاخه های بسیار گسترده ای تقسیم شده که هر یک از آنها سالانه صدها هزار نفر را وادار به بستن چمدانهایشان می کند و راهی دیاری ناشناخته در گوشه و کنار دهکده جهانی می شود.

یکی از زیر شاخه های گردشگی که هم اکنون بسیاری از کشورها نیز به آن توجه نشان داده اند بحث گردشگری مذهبی است ، ایران، عربستان ، ایتالیا ، تبت ، هندوستان ، فرانسه، تایلند و فلسطین  با توجه به جاذبه های مذهبی که در درون مرزهایشان وجود دارد هم اکنون در صدر جدول گردشگری مذهبی جهان واقع شده اند و سالانه میلیون ها گردشگر را به خود جلب می کنند.

این در حالی است که  با توجه به حدود یک میلیارد و دویست میلیون نفر مسلمانی که در این کره خاکی زندگی می کنند، بحث گردشگری مذهبی بین مسلمانان رونق بیشتری داشته و دیگر کشورها که از ادیان دیگری پیروی می کنند همواره با ایجاد شرایط مناسب (گردشگری حلال) برای جذب گردشگران مسلمان در تلاش هستند تا سهم خود را در این شاخه نیز افزایش دهند و بتوانند با بهره گیری از دستورات الهی دین اسلام شرایط حضور گردشگران مسلمان را نیز در منطقه خود فراهم کنند. در این زمینه می توان به کشورهایی مثل تایلند، انگلستان ، استرالیا اشاره کرد که با ایجاد شرایط مناسب گردشگران مسلمان با نام گردشگری حلال توانسته اند سهم گردشگری خود از جهان اسلام را تقویت نمایند.

اما ایران از سهم بیش از یک میلیاردی مسلمان جهان با توجه به جاذبه های مذهبی بسیار فراوانش همواره در این بین گمنام باقی مانده و به جز یک یا دو مورد جاذبه بسیار معروف خود مثل مشهد مقدس و بارگاه حضرت معصومه نتوانسته از دیگر امکانات خود برای جلب نظر گردشگران به جاذبه های مذهبی خود موفق عمل کند و آمارهای پراکنده و غیر رسمی نشان میدهد کشور ما در این زمینه توانسته حدود یک میلیون گردشگر مذهبی جهان را جذب کند و به عنوان چهارمین مقصد گردشگری مسلمانان جهان محسوب شود ، هر با توجه به رویکرد دولت یازدهم باید شاهد رشد گردشگری مذهبی باشیم اما جای تردید نیست که با توجه به پتانسیل های موجود مذهبی در کشورمان و سهم بسیار بزرگ مسلمانان در گردشگری جهان می توانیم رشد بهتری در این زمینه داشته باشیم.

عاشورای حسینی جاذبه ای برای همه ادیان

جای تردید نیست بسیاری از گردشگران برای درک بهتر فرهنگ و تمدن و آداب و سنن سرزمین های دیگر بار سفر می بندند و راهی دیار ناشناخته ها می شود حال اگر با توجه به اکثریت مذهب شیعه در کشورمان اگر از بحث تفاوت های مذهبی بین شیعه و سنی در دین الهی اسلام بگذریم و همواره به یکتا پرستی و کتاب مشترک آنها بنگریم باز در می یابیم ، در جهان امروز چیزی حدود 300 میلیون شیعه  که هیچ تفاوتی با باورهای دینی ما ندارند زندگی می کند و می توان از آنها به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای توسعه گردشگری مذهبی کشورمان بهرمند شد.

این در حالی است که جاذبه های  مذهبی کشورمان بخصوص مراسم عزاداری سالار شهیدان برای شیعیان سراسر جهان می تواند بهترین فرصت سفر بوده و آنها را با آداب و رسوم تمدن ایران اسلامی آشنا کند اما نباید فراموش کرد که این مراسم می تواند به عنوان یکی از بهترین جاذبه ها برای گردشگران خارجی نیز باشد. که به عنوان مثال می توان به سخنان سفیر کشور نروژ درباره مراسم عاشورا اشاره کرد که در مصاحبه خود به کسب و کار گفت: «مراسم عاشورا یکی از بهترین خاطرات من در ایران بوده است.»

گردشگری مذهبی متولی ندارد

گرچه موقعیت کشورمان سبب شده ما را به نوعی کانون ادیان الهی بدانند، اما تا از این فرصتِ ممتاز بهره‌برداری درستی صورت نگرفته است؛ تا آنجا که با وجود تشکیل کمیته‌ای در معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگى، صنایع‌دستی و گردشگرى تحت عنوان «کمیته گردشگری مذهبى»، هنوز هیچ برنامه‌ای در این‌ زمینه برای رونق سفرهای زیارتی و مذهبی داخلی وجود ندارد.

هوشنگ غفارپور، یکی از فعالان عرصه توریسم ، که نخستین بار طرح ایجاد «جاده ولایت» در کشور را برای رونق گردشگری مذهبى مطرح کرد، با زیر سوال بردن تشکیل کمیته‌هایی این‌چنینی تصریح می‌کند: «نکته اینجاست که ما در تشکیل کمیته تبحر خاصی داریم ولی در خروجی‌ گرفتن از این کمیته‌ها نه. باید از این کمیته گردشگری مذهبى پرسیده شود طرح پایه و اصلی شما برای گردشگری مذهبى چیست و قرار است چه زمانی به اجرا درآید و تا چه زمانی به بازدهی برسد؟ برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت آن چیست؟ اگر پاسخی بود، تازه باید ببینیم چشم‌انداز آنها از اماکن مذهبی چیست؟ مشکل دیگر این است که ما همواره روی موج حرکت کرده‌ایم. الان تَب یک نوع گردشگری بالاست و ما به سراغش می‌رویم، اما برایش برنامه نداریم؛ فقط برایش مجموعه درست می‌کنیم، اما هیچ شناسنامه‌ای ندارد و نقطه ثقلش هم مشخص نیست.»

وی می‌افزاید:« اگر نقطه ثقل را به درستی مشخص کنیم، می‌توانیم از ایران به‌عنوان پایگاه شیعیان دنیا یاد کنیم و این در حالی است که دست‌کم 300 میلیون شیعه در جهان وجود دارد. اگر ما بتوانیم فقط یک درصد از این تعداد را به ایران جذب کنیم، می‌شود 3 میلیون نفر که برای اقتصاد گردشگری ما یک پیروزی محسوب می‌شود. این جدا از توریسم داخلی است که همواره تأکید من بر این بوده که ما تا توریسم داخلی خود را رونق ندهیم، نمی‌توانیم میزبان خوبی برای خارجی‌‌ها باشیم.»

این فعال عرصه گردشگرى، مشکل اصلی را در مشخص‌نبودن متولی برای گردشگری مذهبى دانسته و تصریح می‌کند: «به‌درستی مشخص نیست چه کسی مسئول و متولی این‌گونه مسافرت‌ها و برنامه‌هایش است. البته این مشکل تنها به کشور ما برنمی‌گردد و وقتی خاورمیانه را می‌نگرید، می‌بینید مهم‌ترین سایت‌های گردشگری دنیا هیچ‌کدام 5 میلیون‌ توریست هم ندارند، چه رسد به اینکه یک نوع خاص توریست داشته باشند؛ در حالی که مثلا اسپانیا 60 تا 63 میلیون گردشگر در سال را پذیراست.»

غفارپور تصریح می‌کند:«ما از نظر بافت‌شناسی و آشنایی با ادبیات توریستی در کشور مشکل داریم. الان فقط در مشهد است که با وجود زیرساخت‌های خوب اقامت، مردم با ادبیات مسافران و زائران آشنا هستند و به‌سادگی می‌توان در آن خانه اجاره کرد، اما دیگر سایت‌های مذهبی‌‌مان مثل شیراز و اصفهان هنوز مشکل زیرساختی دارند.»

گردشگری مذهبی کاروانداری نیست

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران با اشاره به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی در کشورمان می گوید: صنعت گردشگری ایران هنوز شناخت درستی از گردشگری مذهبی به دست نیاورده است و گردشگران مذهبی را با گردشگران عمومی در یک جایگاه درنظر گرفته است . همه می دانیم گردشگران عمومی با یک یا دو شب اقامت در یک شهر می توانند به مقصود سفر خود برسند اما گردشگران مذهبی که برای انجام فرضیه ها و زیارت راهی شهر و دیاری دیگر شده اند اینگونه نیستند بلکه آنها نیازمند خدمات ویژه ای در این زمینه بوده و باید آنها را جداگانه سرویس دهی کرد.

وی به مشهد مقدس و رونق استفاده از هتل آپارتمان ها توسط گردشگران مذهبی به جای هتل اشاره می کند و می گوید: :«به همین دلایل است که معتقدم ما هنوز نتوانسته‌ایم این فرصت را بشناسیم و هنوز زیارت و گردشگری مذهبى را به صورت کاروانداری می دانیم.»

این فعال بخش خصوصی گردشگری به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی وتکرار پذیر بودن آن اشاره می کند و می گوید: در دنیا، بر اساس برنامه سازمان جهانی گردشگری150 تور با علایق ویژه طراحی شده است و توریسم عمومی کم کم جای خود را به شاخه های گردشگری تخصصی داده است . اینگونه که اگر تصور کنیم گردشگری برای دیدن دیوار چین بار سفر بست و آن جاذبه را یک بار دید برای بار دوم شاید به سختی بتوان وی را راضی کرد برای دیدن همان جاذبه هزینه کند در حالی که ما شاهدیم هر ساله هزاران نفر راهی مکه مکرمه می شود و علاقمند هستند در طول عمر خود دهها بار این سفر را تجربه کنند این یعنی امتیاز گردشگری مذهبی ، همه می دانیم که زائر حرم مطهر امام رضا هنگام خروج از حرم و بازگشت به موطن خود دست به دعا برمی دارد که دوباره این امام معصوم او را بطلبد و تجربه سفر زیارتی را به او هدیه دهد.

پایگاهی برای شیعیان دنیا

بر اساس تحقیقات انجام شده هم اکنون زیارت، هدف اول سفر بسیاری از مردم کشورهای مسلمان و عربی است، بنابراین می‌توان از این امکان استفاده کرد و با تبلیغات در این‌گونه کشورها زمینه ورود گردشگران مذهبی و توسعه توریسم زیارتی را فراهم کرد؛ البته این در شرایطی است که ابتدا زیرساخت‌های موردنیاز ورود گردشگران فراهم باشد.

بنابراین در شرایطی که رونق صنعت گردشگری می‌تواند موجب تحول اقتصادى، کسب درآمد و همچنین اشتغال‌زایی در کشور شود و حضور گردشگران به‌ویژه گردشگران مسلمان در ایران می‌تواند در زدودن تصویر نامناسب و غیرواقعی که کشورهای غربی با تبلیغات گسترده خود علیه کشورمان ترسیم کرده‌اند، مؤثر باشد، آیا بهتر نیست مسئولان سازمان میراث‌ فرهنگی و گردشگری و برنامه‌ریزان کشور توجه ویژه‌ای به ظرفیت‌های موجود به‌ویژه در بخش زیارتی و مذهبی داشته باشند تا شاید از این طریق بتوانیم در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد رونق صنعت توریسم و جذب توریست زیارتی بیشتری به کشور باشیم.

اگرچه ایران می تواند مقصد نهایی سفر زیارتی بسیاری از ادیان الهی دیگر نیز باشد چون هم اکنون مهمترین جاذبه های گردشگری مذهبی اماکن مقدس مسیحیان در آذربایجان غربی و شرقی و مناطق مورد احترام زرتشتیان نیز در مرکز ایران در محدوده یزد، اصفهان و فارس واقع شده است.

ارزان سفر کردن؛ سفری بدون کیفیت نیست

تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد.

هیجان زیارت در دامن طبیعت آرام می گیرد

نویسنده : عماد عزتی

هنوز صدای حرکت دسته های عزاداری امام سوم شیعیان در گوشمان است و یاد رونق سفرهای زیارتی در این ایام در خاطرمان زنده است. سفرهایی معنوی که همه ما مسلمانان به آن تشویق و ملزم شده ایم.

جای تردید نیست که بسیاری از سفرهای زیارتی مثل سفر خانه خدا نیازی به تبلیغ و تشویق مردم و علاقه مندان نداشته و ندارد و از زمانی که دین اسلام ظهور کرد، به صورتی خودجوش صورت پذیرفته است، پس بجاست مسئولان گردشگری ایران این حرکت خودجوش را نه به عنوان مدالی بر سینه بلکه به عنوان فرصتی طلایی معرفی کرده و از آن بیشترین بهره را ببرند.

وجود بقاع متبرک در ایران و البته بنا شدن همه نوع خدمات سفر و گردشگری ایران بر مبنای گردشگری حلال، امتیازی است که صنعت نوپای گردشگری ایران می تواند از آن به عنوان فرصتی استثنایی استفاده کرده و آن را به چشمه ای جوشان از درآمد ارزی تبدیل کند.

اگر به آمار ارائه شده از سوی مسئولان بنگریم، شاهد حضور پررنگ گردشگران مسلمان بخصوص از کشور عراق در اماکن زیارتی ایران خواهیم بود؛ حضوری که حتی گاهی اوقات مسئولان به ساماندهی آن به دلیل تقاضای بالای سفر اشاره کرده اند، بنابراین جاذبه های مذهبی ایران بالقوه انگیزه ای برای ورود گردشگران مسلمان از سراسر جهان و بدون تردید از کشورهای همسایه است و می توان با استفاده از دیگر جاذبه های ایران مثل طبیعت یا حتی جاذبه سازی کمیت حضور پررنگ گردشگران مذهبی را مدیریت کرد و با برگزاری تورهای ترکیبی زمینه ساز رونق دیگر شهرهای کشورمان به غیر از شهرهای زیارتی شد.

لازم به یادآوری است خدمات درمانی و خدمات آموزشی ایران مهم ترین امتیاز و برتری بخصوص در بین گردشگران همسایه ایران است و می توان روی آن برنامه ریزی دقیق و مناسبی کرد تا علاوه بر مدیریت زمان سفر گردشگران مذهبی ایران مدت اقامت آن را در ایران باستانی بیافزاییم تا پس از مدتی روند صعودی حضور گردشگران باعث رونق اقتصاد دیگر مناطق گردشگرپذیر کشورمان در کنار قم و مشهد مقدس باشد.

این در حالی است که می دانیم تورهای زیارتی در قالب کاروان هایی مخصوص برگزار می شود و از تجمل گرایی در آن خبری نیست و از سوی دیگر جای تردید نیست که آرامش روحی و روانی پس از زیارت می تواند عاملی برای درک بهتر طبیعت و جاذبه های طبیعی ایران در روستاها و البته مناطق سرسبز کشور باشد.

بنابراین بجاست که علاوه بر آرامش روستایی از ساده زیستی این اماکن برای آرامگرفتن هیجان حضور گردشگران مذهبی استفاده کنیم تا چرخ اقتصاد گردشگری این مناطق هم به حرکت درآید و ایران به سمبلی برای حضور گردشگران مسلمان تبدیل شود.

تورهای دقیقه 90

کسب و کار از رونق تورهای دقیقه 90 و اما و اگرهایش می گوید

بروم یا نروم؛ مسئله این است

نویسنده: عماد عزتی

گردشگری و بطور کلی صنایع وابسته به آن در دو یا سه دهه اخیر به یکی از صنایع بسیار پرمخاطب در جهان تبدیل شده اند و بسیاری را شیفته خود کرده است. تجربه دیدن مناطق زیبا و طبیعت بکر دیگر نقاط جهان و همچنین آشنایی با فرهنگ و تمدن مردمان دیگر جزو اولین امتیازات سفر و گردشگری است که هرکس را به بستن بار سفر تشویق می کند اما گاهی اوقات این هزینه های سفر است که مانع از به واقعیت رسیدن رویاهایمان می شود.

یکی از راهکارهایی که به واسطه بروز بحران اقتصادی در صنعت گردشگری بسیار مشهور شد و خودنمایی کرد خدماتی با نام «تورهای دقیقه 90» یا آخرین لحظه بود (last minute )، هرچند این ابتکار عمل توسط آژانسداران دهه 80 میلادی برای فروش تورهای باقی مانده خود بکار گرفته شده بود و قرار بود برای پرکردن هزینه های دفاتر خدمات گردشگری استفاده شود اما در حال حاضر و کمتر از یک دهه است که خود دقیقه نودی ها هم به عنوان نوعی تور برای ماجراجویان تبدیل شده است و روزی نیست که یکی از پیام های تبلیغاتی اینگونه تورها را روی صفحه نمایش تلفن همراهمان نخوانید و به فکر فرو نروید.

چه شد که ایران هم دقیقه نودی شد؟

اوایل دهه 80 میلادی وقتی رونق سفر و گردشگری سراسر جهان رشد خود را آغاز کرده بود و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری مشغول عقدقراردادهای بلند مدت با شرکت های هواپیمایی، اقامتی و تفریحی بودند ناگهان معضلی به نام فروش نرفتن تورها خودنمایی کرد و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری را از تا مرز حذف از چرخه اقتصاد گردشگری پیش برد. اما اینجا بود که پای تورهایی معروف به لحظه آخر به میان آمد و بسیاری را از نابودی کامل نجات داد.

به هر حال برگزاری تورهای دقیقه نود به عنوان ابتکار عملی از سوی فعالان گردشگری چه در بحث حمل و نقل و چه در مراکز اقامتی بکار گرفته شد تا اینکه رشد صنعت گردشگری و جابجایی مسافران و گردشگران در ایران نیز باعث شد  تقریبا از اوایل دهه 80 شمسی ایران هم دقیقه نودی شده و شاهد رشد و گسترش اینوع تورها باشد به گونه ای که در حال حاضر این دقیقه نودی ها هستند که در بازار گردشگری کشورمان یکه تازی می کنند.

اما و اگر های نودی شدن در ایران

 آیسا اسدی کارشناس ارشد برنامه ریزی گردشگری ضمن اشاره به امتیازات ویژه اینگونه تورها برای گردشگران، می گوید: هرچند این نوع تورهای به عنوان معامله ای دو سر برد در صنعت گردشگری برای گردشگران و البته فعالان این صنعت سراسر جهان شناخته شده اما ظاهرا مدتی است در برخی نقاط بخصوص کشورهایی که تازه به جمع مناطق گردشگرپذیر افزوده شده اند ، اینگونه تورها به نوعی فرصت برای سود جویی و ورود افراد غیر متخصص به عرصه گردشگری شده است.

این کارشناس گردشگری می گوید: داستان از این قرار است که بسیاری از برگزار کنندگان غیر قانونی تورهای دقیقه نود با استفاده از جاذبه قیمت های باورنکردنی مثل برگزاری تور ترکیه با قیمت 500 هزار تومان مسافران و علاقمندان را به محل خود می کشانند و با ارایه دلایل و پیشنهاد متفاوتی وی را وادار به خرید تورهای دیگری می کنند یا اینکه همان تور مورد نظر را به قیمتی بالاتر به او می فروشند درحالی که همین تورهای دقیقه نودی هم برای خودشان قاعده و قانونی دارند.

وی ضمن اشاره به کمبود فرهنگ سازی برای استفاده از تورهای لحظه آخر می گوید: در کشورهای توسعه یافته و معروف در صنعت گردشگری تکلیف مشخص است چون هم گردشگران به حقوق خود آگاهند و هم فعالان عرصه گردشگری می دانند در صورتی که خدمات مناسب به مشتری خود ندهند به سرعت از فهرست انتخاب گردشگران حذف خواهند شد اما در کشورهایی مثل ایران که تازه اول راه هستند موضوع متفاوت است و بسیاری از گردشگران به حقوق قانونی خود حتی در باره اینگونه تورها آگاه نیستند ، به همین دلیل شاهد بروز اختلافات عمده و سودجویی هایی بوده ایم.

این کارشناس گردشگری می افزاید: جای تردید نیست که اینگونه تورها بیشت در دنیای مجازی دست به دست می شوند و زیاد از دفاتر خدمات گردشگری در این زمینه خبری نیست بنابراین بسیاری از متقاضیان که شناخت دقیقی از حق و حقوق خود ندارد و صرفا با این دلخوشی که ارزان سفر می کنند دست به جیب شده و تورهای لحظه آخری را خریداری می کنند.

اسدی ضمن تاکید بر اطلاع رسانی مسئولان در این زمینه و جلوگیری از فعالت غیر متخصص ها می گوید: شاید بسیاری از مسئولان به این عقیده که برگزاری تورهای دقیقه نودی میتوان مدیریت سفر کرده و از هجوم یکباره مسافران در فصول پیک سفر مثل تعطیلات نوروزی و تعطیلات تابستانی جلوگیری کند ایمان داشته باشند اما نیمه خالی لیوان را ندیده اندکه همین تورها می تواند باعث ایجاد اختلال در جابجایی مسافران شده و دوباره آنها را در لیست انتظار تورهای معمولی قرار دهد.

از سوی دیگر محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیر انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران می گوید: این پدیده یعنی فروش تورهای لحظه آخر پدیده ای تازه در جهان نیست و صنعت گردشگری کاملا با آن آشنایی دارد اما متاسفانه در ایران به دلیل کسادی کار به روندی معمول تبدیل شده و صنعت واقعی گردشگری به حاشیه رفته است.

این فعال خصوصی در گردشگری می گوید: امروزه شاهد موجی از تبلیغات که بعضا غیر واقعی نیز هستند برای برگزاری اینگونه تورها باشیم که عدم رسیدگی مسئولان و مقامات گردشگری کشورمان به این روند زمینه ساز رکود و حذف بسیاری از فعالان و متخصصان گردشگری در بخش خصوصی بوده و در نهایت می تواند یاعث زیان هنگفت گردشگری ایران بشود.

کرمانی نیز به عدم آگاهی گردشگران ایرانی به حقوق خود بخصوص هنگام استفاده از این نوع تورها اشاره می کند و می افزاید: بدون تردید کسانی که برای تهیه تورهای دقیقه نودی مراجعه می کنند آنچنان از قیمت بسیار پایین ارایه شده توسط برگزار کننده هیجان زده شده اند که به فکر آینده و عاقبت کارشان نیستند و فراموش می کنند که در نهایت ممکن است این تور باعث ایجاد خاطرات تلخی برایشان بشود.

 رئیس هیات مدیرن انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران ضمن تاکید بر امضاء قرارداد تور با برگزار کننده از سوی متقاضیان ، می افزاید: طبق قانون و عرف بین المللی این گونه تورها هم باید دقیقا مثل تورهای عادی خدمات و سرویس دهی داشته باشد و فقط براساس سیاست های تجاری برگزار کننده برای تکمیل ظرفیت است که ارزان تر فروخته می شوند نه اینکه کیفیت بدتری داشته باشند یا خدمات متفاوت. بنابراین بهتر است کسانی که قصد استفاده از این نوع خدمات را دارند ابتدا از شرایط عادی تورها توسط برگزار کننده  اطلاع یابند و سپس با همان شرایط اما دقیقه نود یا همان لحظه آخری اقدام به عقد قرار داد کنند تا در صورت بروز هرگونه اختلافی از طریق مراجع قانونی بتوانند خواسته خود را پیگیری نمایند.

فرهنگ سفر در ایران

تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد

اهمیت رستوران‌ها در گردشگری

                                                            تنوع منو ، تعدد گردشگر

جای تردید نیست که  یکی از بخش های بسیار ایده آل و خوشمزه گردشگری یا همان سفر خودمانی مخصوص تجربه طعم غذاها و خوراکی های متفاوت در مقاصد مختلف گردشگری ما است و بیشتر خاطرات سفرمان به غیر از بازگو کردن مناطق دیدنی به این بخش خوشمزه از سفرمان یا همان خوراکی ها اختصاص می یابد که مزه آن همیشه زیر دندانمان خواهد ماند.

براساس اطلاعات و آمارهای موجود بین المللی یک سوم از کل هزینه سفر گردشگران در جهان مربوط به خوردن و آشامیدن است و بهمین منظور می توان بخش مربوط به غذا که نیاز اصلی هر یک ازماست را در سفر و گردشگری به یکی از پولسازترین بخش های سفر تعبیر کرد و فرصتی مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و اشتغالزایی دانست.

طعم و عطر و بوی غذاهای محلی در شهر های مختلف جهان یکی از جاذبه های معروف بین گردشگران بخصوص آنهایی که با یک کوله پشتی راهی سفر می شوند ، شناخته شده است . بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر جهان دارای بازارچه های شبانه ای هستند که مملو از غذاهای ارزان قیمت محلی هستند و تعداد انبوهی از گردشگران مشغول تجربه طعم غذای محلی مقصد خود هستند .

هرچند این نوع گردشگری یا همان «گردشگری غذا» (در این نوع از گردشگری، می توان مسافران را به دیدار از غذاهای بومی مناطق، چگونگی گردآوری مواد اولیه، فرایند تهیه و پخت و ابزار و وسایل بکار برده شده سفر دعوت کرد. ) در بسیاری از نقاط مختلف جهان هم اکنون به شاخه ای از صنعت توریسم تبدیل شده است اما هنوز هم می توان از عطر و طعم غذاهای محلی برای سرذوق آوردن گردشگران استفاده کرد و آنها را دست به جیب کرد. این نوع گردشگری از ابتدا در غالب تورهای آموزش طرز تهیه و پخت غذاهای محلی بیشتر در اروپا شکل گرفت و در نهایت این آسیایی ها بودند که گوی رقابت را از اروپا گرفتند و برای معرفی غذاهای محلی و عجیب و غریب خودشان بسیاری را به بستن چمدان هایشان تشویق کردند.

غذاهای محلی نمادی از فرهنگ مناطق

همه می دانیم که برخی از مناطق مختلف جهان دارای غذاهایی بومی هستند و این غذاها به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن آن منطقه بین گردشگران شناخته می شود . شاهد مثال موضوع این است که با شنیدن یا دیدن نام غذای «میرزا قاسمی» ناخودآگاه سواحل زیبای خزر را به یاد می آورید و به یاد آرامش کنار ساحل خواهید و افتاد در حالی که با شنیدن نام سمبوسه ناگهان به یاد عطر و طعم غذاهای حاشیه خلیج فارس خواهید افتاد . همین موضوع دستاویزی شده برای معرفی و البته رونق کسب و کار گردشگری در مناطق دیگر جهان که می توان به نمونه آسیایی این نوع گردشگری را می توان مالزی دانست . مالزی برای به دست آوردن بازار گردشگری کشورهای اسلامی با شعار «غذای حلال» وارد عرصه رقابت در صنعت گردشگری شد و هم اکنون هم در این زمینه موفق عمل کرده است. البته کمی دورتر از این کشور می توان به جشنواره های مختلف غذا در ژاپن و کشور پرو نیز اشاره کرد که هر ساله صدها هزار گردشگر را روانه این کشور می کند.

بنابراین اگر در کشورمان نیز قصد تجربه رونق گردشگری را داریم می توانیم از تنوع بسیار بالای غذاهای محلی استفاده کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی زمینه ساز زنده نگهداشتن این تمدن و فرهنگ در زادگاه خود باشیم نه اینکه جای تمام این غذاها را به یک یا چند نوع غذای معمول بدهیم.

برگزاری جشنواره عاملی در توسعه گردشگری

همانطور که اشاره شد تنوع غذایی و البته تجربه عطر و طعم نمون های محلی و اصیل این غذاها هم اکنون سراسر جهان برای جلب نظر گردشگران در صادرات نامرئی به کار گرفته شده و باعث جابجایی میلیون ها نفر گردشگر در گوشه و کنار دهکده جهانی شده است که متاسفانه این امتیاز علی رغم وجود صدها نمونه از غذاهای معروف و مشهور محلی در کشورمان دیده نشده والبته گاهی اوقات به دست فراموشی نیز سپرده شده است.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان گردشگری همین امر باعث شده تا اکثر رستوران های محلی کشورمان دارای منوهای تکراری و بعضا یکسانی باشند و تعبیر برخی گردشگران خارجی که در ایران سفر می کنند؛ همجا کباب باشد . این درحالی است که می توان کمبود رشد فرهنگی و اجتماعی، کمبود مهارت و خلاقیت در آشپزهای رستورانها را از عمده ترین دلایل محدود بودن منوی غذای رستورانهای هتل ها دانست .

از سوی دیگر برخی از کارشناسان می گویند این معضل به دلیل این است که کسانی که در کشورمان شغل آشپزی را انتخاب می کنند،  بعد از مدتی دچار یک نواختی و روز مرگی می شوند. به همین سبب باید درزمینه تربیت آشپز و سرآشپز رستورانها یک تحول اساسی به وجود آید چون آشپزی علم توام با ظرافت های هنری و خلاقانه است و برای این حرفه باید ازوجود جوانان خلاق و آموزش دیده استفاده شود. آشپزها و سرآشپزها ی امروزی باید علاوه برتحصیلات آکادمیک، ذائقه مردم فرهنگ های مختلف را به خوبی بشناسند تا بتوانند در زمینه جلب نظر گردشگران خارجی درکشورمان موفق عمل کنند.

این کارشناسان با تاکید براینکه غذاهای اصیل ایرانی فقط کباب و دیزی نیست می گوید: با استفاده از مراکز آموزش آکادمیک می توان به جای انتقال تجارب سینه به سینه آشپزی بین کسانی که آشپزی را یک حرفه انتخاب می کنند باعث ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری بین جوانان شد و البته حضور هرچه بیشتر گردشگران در کشورمان نیز خود عاملی برای سرذوق آوردن سرآشپزها نیز خواهد شد و به قول معروف تنوع منوی رستوران هایمان می تواند به تعدد حضور گردشگران در ایران باستانی کمک کند.

البته نباید فراموش کرد که تنوع در منوی غذای رستوران ها به معنی زیرپاگذاشتن قوانین وعرف جامعه ما نیست بلکه می توان با استفاده از همان خلاقیت یاد شده بین سرآشپزهای جوان و زنده نگهداشتن فرهنگ و تمدن ایران باستانی ما علاوه بر معرفی و سرو غذاهای محلی ایران به ارایه برخی از غذاهای فرنگی نیز پرداخت و با استفاده از این روش هم به توسعه گردشگری رسید و هم شرایط و عقاید جامعه را احترام گذاشت.شاید به تازگی این اتفاق در برخی شهرهای بزرگ کشورمان از جمله تهران رخ داده و شاهد افتتاح رستوران های کره ، چینی ، ترکی یا دیگر اقوام هستم اما نباید فراموش کرد که دیدنی های ایران فقط در پایتخت خلاصه نشده و البته گردشگران خارجی که با توجه به رویکرد تازه دولت و سازمان میراث فرهنگی به ایران خواهند آمد فقط در تهران ساکن نمی شوندبلکه بیشتر به شهرهای باستانی کشورمان مثل اصفهان ، شیراز و کاشان خواهند رفت که باید برای مدت زمان اقامت آنها در این مناطق نیز منوی غذای بسیار کاملی تدارک دید تا علاوه بر معرفی غذاهای محلی بتوانیم به منوی غذاهای محلی خودشان نیز وفادار بمانیم و ذائقه آنها را محترم بشماریم.

ظرفیت تکمیل است از پذیرفتن مسافر معذوریم

چندی پیش نام ابیانه دوباره سر زبان ها افتاد و بسیاری را برای سفر به این منطقه باستانی هوایی کرد. این در حالی است که جاذبه های باستانی، فرهنگی ، قومی و حتی رسوم محلی ابیانه می تواند در توسعه اقتصاد گردشگری آن نقش بسزایی داشته باشد و به گفته بسیاری این شهرت حتی از مرزهای ایران گذشته و بین گردشگران خارجی نیز معروف شده است .

موقعیتی که می تواند هر ساله میلیون ها دلار درآمد ارزی را به خانوار این منطقه هدیه دهد اما امسال در تعطیلات عاشورای حسینی که بسیاری برای دیدن فرهنگ عذاداری این منطقه به ابیانه سفر کرده بودند شاهد اتفاقی نادر در صنعت گردشگری داخلی بودیم به این صورت که از ورود گردشگران به دلیل محدود بودن فضا و البته نبود امکانات پذیرایی جلوگیری شده است.

این اتفاق هرچند می تواند به عنوان خاطره ای تلخ برای گردشگری کشورمان که تازه قصد ایستادن روی پاهایش را کرده باشد اما می توان از آن به عنوان تلنگری در صنعت گردشگری کل کشورمان نیز یاد کرد و به یاد این ضرب المثل تاریخی ایران افتاد که می گوید «مشت نمونه ای از خروار است».

مدتی است که می شونیم تمام مسئولان و دست اندکاران صنعت گردشگری کشورمان از رده پایین و بالا تصمیم گرفته اند با گشودن دروازه های تمدن ایران زمین به روی گردشگران خارجی رونق غیر قابل تصور را در صادرات نامرئی کشورمان ایجاد کنند و به قول برخی از آنها صادرات نامرئی را همردیف صادرات نفتی کشورمان ارتقاء دهند .

اما سئوال اصلی این است که آیا واقعا گردشگری می توان تصور این رشد را داشته باشیم؟ صنعتی که طی سه دهه گذشته گاهی اوقات کاملا به دست فراموشی سپرده شده و هرگز به آن رسیدگی نشده به راستی آمادگی مواجه شدن با خیلی از گردشگران خارجی با صدها نمونه از سلیقه های متفاوت و خواسته های مختلف را دارد؟

می توان برای دریافت واقعیت و البته پاسخ دقیق این سئوال به اتفاقی که در ابیانه افتاد دوباره نگاه کنیم و دریابیم ایران باستانی ما دارای بالاترین جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی است که در صورت گشودن دروازه های تمدنش به روی گردشگران خارجی با انبوهی از تقاضای سفر مواجه شده و متاسفانه نبود امکانات باعث از بین رفتن فرصتی طلایی برای مطرح شدن تمدن ایران زمین در صنعت گردشگری بین المللی می شود .

جایگاهی که اگر نتوانیم دقیقا برایش برنامه ریزی کنیم آنچنان زمین خواهد خورد که سالهای متمادی باید تلاش کنیم تا دوباره به همین جایگاه امروزه خودمان برسیم. بنابراین بد نیست که دست از رویاپردازی برداشته و به واقعیات گردشگری کشورمان خوب بنگریم تا با رفع کاستی های موجود توان پذیرایی از گردشگران مشتاق سفر به ایران را داشته باشیم و خدایی ناکرده مجبورنشویم مقابل سفارتخانه هایمان بنویسیم ظرفیت تکمیل است و فعلا از پذیرفتن شما معذوریم.

.

گردشگری سلامت ایران در دوران نقاهت

همچنان که صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی بیش از پیش در زندگی امروزه بشر ریشه می گستراند شاخه های مختلفی از گردشگری به جهانیان معرفی شده و فرصتهای اقتصادی متفاوتی نیز به تناسب این رشد ایجاد می شود .

یکی از این شاخه های جدید این صنعت که کمتر از نیم قرن از ظهورش نمی گذرد گردشگری سلامت یا همان health tourism است . بنابر تعریف سازمان جهانی، گردشگری سلامت سفر افراد از محل دایمی زندگی خود به مدت بیش از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال برای حفظ ، بهبود یا به دست آوردن سلامت جسمی و روانی است.

دکتر «حسن راشکی»، دبیر کمیته گردشگری وزارت بهداشت در این باره می گوید: گردشگری سلامت گستره وسیعی است و شامل ۳ بخش گردشگری تندرستی(پیش گیری)، گردشگری درمانی و گردشگری پزشکی است. بر این اساس گردشگری پزشکی به سفرهایی اطلاق می شود که به منظور درمان یک بیماری خاص یا اعمال جراحی تحت نظارت پزشک در مراکز درمانی یا بیمارستانی انجام می شود در حالی که گردشگری درمانی سفری برای بهبود یک بیماری یا گذراندن دوران نقاهت تحت نظارت پزشک با استفاده از منابع طبیعی مانند چشمه  های آبگرم و گردشگری تندرستی(پیش گیرانه) سفربه دهکده های سلامت و مناطقی با آب و هوای خاص برای رهایی از تنش های روزمره زندگی و تجدید قوا بدون مداخله یا نظارت پزشک است.

و در حال حاضر توانمندی کشورمان از نظر تاریخی و فرهنگی در جذب توریست در کنار فراهم آمدن بهترین امکانات پزشکی در بیمارستان هایی نظیر بیمارستان رضوی «پایلوت گردشگری سلامت ایران» ، باب تازه ای پیش روی توسعه گردشگری پزشکی کشور گشوده است.

کمیته مشترک با وزارت بهداشت برای توسعه خدمات درمانی به گردشگران خارجی

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تاکید بر توسعه گردشگری پزشکی در کشورمان با توجه به امتیازات آن می گوید: کمیته ای مشترک با وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد تا هم در ارتباط با اطلاع رسانی به کشورهای هدف و هم در ارتباط با توسعه خدمات به توریست های که برای درمان یا سلامت به ایران می آیند، اقداماتی صورت گیرد.

دکتر محمدعلی نجفی درباره برنامه های این سازمان در بخش توریسم درمانی اظهار کرد: علی رغم مزیت هایی که کشور ما در مقایسه با اکثر کشورهای منطقه در بخش سلامت و درمان دارد ، متاسفانه در حوزه توریسم درمانی خیلی موفق نبوده ایم.

وی ضمن تاکید بر استفاده از پتانسیل سفارتخانه های ایران خارج از مرزها در ادامه تصریح کرد: امیدواریم این اقدام ظرف مدت دو سه ماه آینده انجام شود زیرا نیاز به بررسی دقیق دارد و متأسفانه سیستم بهداشتی درمانی ما آمادگی این موضوع را ندارد و باید بتواند خود را به  خوبی در دنیا معرفی کند تا با همکاری سازمان میراث فرهنگی و وزارت بهداشت این بخش نیز فعال شود.

درآمد ۲/۵ میلیاردی با رونق گردشگری سلامت

بطور کلی گردشگری سلامت به عنوان چهارمین صنعت درآمدزای جهان اکنون مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است و در منطقه خاورمیانه و آسیا نیز کشورهایی نظیر هندوستان ، ترکیه، مالزی، سنگاپور و تایلند با برنامه ریزی های کلان سعی کرده اند تا با فراهم آوردن امکانات مناسب نسبت به جذب توریست به قصد درمان اقدام نمایند.

بر اساس آخرین آمار در جهان سالانه حدود 7 میلیون نفر به این دلیل بار سفر می بندند و گردش مالی گردشگری سلامت رقمی حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می شود که سالانه ۲۰ درصد نیز به آن افزوده می شود. امروزه کشورهای شرق آسیا و خاورمیانه جزو اصلی ترین و اولین مقاصد گردشگری سلامت در دنیا هستند به عنوان مثال کشور تایلند به عنوان یکی از بزرگ ترین مقاصد گردشگری پزشکی در دنیا ۳۸ درصد از این بازار پررونق را در اختیار دارد و بر اساس اعلام سازمان گردشگری و بهداشت ترکیه با رشد ۴۰ درصدی مواجه بوده است.

دکتر حسن راشکی،  می افزاید: در حال حاضر سالانه 4۰۰ تا 5۰۰ هزار گردشگر سلامت وارد کشور می‌شوند که اگر از ۴۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت خالی بیمارستان‌های خصوصی و ۱۰ درصد ظرفیت بیمارستان‌های دولتی استفاده کنیم و با احتساب اینکه هر بیمار ۴ تا ۵ هزار دلار سود خالص برای کشور درآمد داشته باشد می‌توانیم ۱ تا ۲/۵ میلیارد دلار در سال برای کشور درآمد زایی داشته باشند.

وی با بیان این آژانس‌های مسافرتی اثر به سزایی در جذب گردشگری سلامت دارند عنوان کرد: ولی متاسفانه آژانس‌ها از گردشگر سلامت شناخت خوبی ندارند چرا که بیشتر آن‌ها یک طرفه یعنی در بحث خروج عمل می‌کنند و به همین خاطر در گردشگر سلامت موفق نیستیم.

راشکی اظهار داشت: ما ساختار پذریش خاصی برای بیماران خارجی نداریم در واقع همانطور که بیماران ایرانی پذیرش می‌شوند بیماران خارجی هم پذیرش می‌شوند، بنابراین باید فرآیند پذیرش را درست کنیم که این امر از طریق آموزش به آژانس‌های مسافرتی در جذب گردشگر سلامت و ایجاد ساختار درست انجام پذیر است.

هشدار نسبت به وجود دلالان درمانی در بازار سلامت

دکتر سعید عبدالحسینی، با بیان اینکه بیمارستان رضوی به عنوان پایلوت توریسم درمانی کشور معرفی شده است، می گوید: این بیمارستان هم اکنون پذیرای بیماران مختلفی از کشورهای عربی و آسیای میانه از جمله ترکمنستان ، تاجیکستان، کـویـت، امـارات، عربستان و اکراین است.

رییس انجمن بین المللی خدمات گردشگری سلامت و مدیرعامل بیمارستان رضوی می افزاید: هم اکنون توریسم درمانی با چالشهایی مختلف در ایران و کشورهای اسلامی مواجه است که در این میان، برخی با اهداف سودجویانه، آسیب های متعدد به بیمار و خانواده اش وارد می کنند.
عبدالحسینی تصریح می کند: تسهیل در انتقال، اقامت، روادید و انتخاب بیمارستان مربوطه از جمله ارکان توریسم درمانی است که توسط انجمن گردشگری سلامت در کشورهای اسلامی قابل انجام است.

وی نسبت به ورود و درمان برخی بیماران کشورهای منطقه و عرب زبان به واسطه قرارداد دلالان در ایران، انتقاد می کند و می گوید: وجود چنین دلالانی در بازار سلامت کشور، موجب بدنامی‌ایران در عرصه پزشکی می‌شود.

عبدالحسینی با اشاره به مشکلات پیش روی بیماران خارجی برای درمان در ایران، اظهار می کند: برای تسهیل در ورود گردشگر سلامت به کشورمان می‌بایست ویزای سلامت تهیه شود تا امکان تسریع در ورود این افراد به کشورمان فراهم شود.

مدیرعامل بیمارستان رضوی با تاکید بر اینکه ورود بیماران خارجی به کشور باید از یک کانال باشد، می گوید: متاسفانه برخی افراد کار دلالی برای بیماران کشورهای عربی انجام می‌دهند و با ارتباطی که با برخی پزشکان جراح دارند، قرارداد می‌بندند و خودشان این بیماران را می‌آورند و با پایین‌ترین کیفیت درمان می‌شوند که متاسفانه بیمار از وضعیت درمان اعلام نارضایتی می‌کند و همین مسئله موجب بدنامی‌کشورمان می‌شود. در حالی که هیچ اطلاعی از روند ورود و درمان این قبیل بیماران خارجی نداریم.

تارنمای جامع گردشگری سلامت ایران

علی اصغر هدایتی دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  با اشاره به فقر اطلاعات در عرصه گردشگری کشور، به خصوص در زمینه گردشگری سلامت می گوید:  مشکلات اساسی صنعت گردشگری سلامت در کشور، فقدان زیرساخت های مناسب جهت معرفی توانمندی های کشور در عرصه ملی، منطقه ای و بین المللی است.

دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت خاطر نشان کرد: اقدامات موثری در خصوص تجمیع اطلاعات گردشگری سلامت در قالب راه اندازی و تولید محتوا در تارنمای جامع گردشگری سلامت انجام شده است و  تارنمای جامع گردشگری سلامت در مجموع معرف توانمندی های ایران در عرصه استرات‍ژیک گردشگری سلامت خواهد بود.

لندن به دنبال فرودگاه شناور

توسعه گردشگری سراسر جهان باعث شده تا بسیاری از صنایع و البته زیرساخت های مربوط به این صنعت روبه رشد به سرعت به فکر گسترش خود بیافتند و مسئولان و دست اندرکاران گردشگری به فکر راهکارهای جدید باشند.

یکی از صنایع بسیار مهم و تاثیرگذار در توسعه صنعت گردشگری حمل و نقل هوایی است و ظرفیت فرودگاهها در کشورهای گردشگرپذیر است از این رو مسئولان حمل ونقل وهوایی و البته گردشگری لندن با توجه به میزبانی این شهر در المپیک و البته دیگر رویدادهای بزرگ ورزشی وتجاری به فکر توسعه فرودگاه هیتروی لندن افتاده اند.

این مسئولان می گویند: فرودگاه هیتروی لندن به عنوان چهارمین فرودگاه شلوغ جهان هم اکنون برای جابجایی روزانه چند صد هزار نفر مسافر آمادگی دارد اما طبق برآوردها و البته توسعه گردشگری لندن پس از رویدادهای مهم یاد شده پیش بینی می شود این شهر در سال 2030 میلادی دچار مشکل شده و توان خدمات رسانی به متقاضیان سفرهای هوایی را نداشته باشد که این موضوع برای فعالان عرصه گردشگری زیاد خوش آیند نخواهد بود و باعث رکود در صنعت حمل و نقل هوایی و البته گردشگری این شهر تاریخی خواهد شد .

بنابراین این مسئولان با ارایه پیشنهادی برای ساخت فرودگاه شناور قصد دارند توان حمل و نقل هوایی لندن را با توجه به افزایش یاد شده در سال 2030 میلادی متناسب و چه بسا بیشتر از حد مورد نیاز آماده کنند . هرچند این پروژه زیاد هم تازه نیست و در کشورهای هنگ کنگ و ژاپن نیز سابقه ساخت و استفاده از فرودگاههای شناور وجود دارد اما شلوغی و البته فضای بسیار محدود رودخانه تیمز (Thames River) در لندن از چالش های بسیار مهم این پروژه بزرگ برای ساخت فرودگاه شناور در این شهر خواهد بود .

مسئولان این پروژه اعلام کرده اند با استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و جاده های ارتباطی می توانند ترافیک ایجاد شده به واسطه ساخت این فرودگاه بزرگ را روی رودخانه تیمیز کنترل کنند و در ادامه این پروژه خطوط متروی لندن نیز از زیر این رودخانه به فرودگاه متصل خواهد شد تا کمک کنترل ترافیک مناطق اطراف این فرودگاه باشد.

گردشگری روستایی

 صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی همواره در کشورهای گردشگرپذیر مشغول رشد و شکوفایی شاخه های جدیدی از گشت و گذار و جاذبه سازی است اما مهمترین سوژه گردشگری که امروزه بسیاری را در گوشه و کنار جهان به خود مشغول کرده است گردشگری در دل طبیعت و اقامت در مناطق روستایی است.

ساده زیستی و البته محیط آرام و بدون آلودگی روستاها به عنوان پناهگاهی بسیار مناسب برای گردشگران خسته از هیاهوی شهرها و زندگی دیجیتالی آنهاست که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری هم اکنون روی آن سرمایه گذاری کرده اند و میلیون ها گردشگر سراسر جهان از این خدمات استفاده می کنند.

این نوع از گردشگری می تواند سالانه میلیون ها دلار درآمد ارزی و البته اشتغالزایی فراوانی در کشورهای مختلف ایجاد کند و ایران هم به عنوان کشوری که دارای چهارفصل است به عنوان یکی از منحصر بفردترین کشورها در این زمینه خواهد بود.

هرچند تا کنون مسئولان گردشگری کشورمان به این نوع گردشگری بی توجه بوده و گاهی اوقات از موج مهاجرت روستائیان به شهرها نگران هستند اما می توان به این نکته اشاره کرد که روش از سفر و سیاحت می تواند زندگی دوباره را به مناطق مختلف روستایی به ارمغان آورد و باعث ایجاد نشاطی مضاعف در مناطق روستایی کشورمان باشد.

تنوع اقوام و البته آداب و رسوم روستای کشورمان که هر کدام می تواند نمادی از تمدن و البته توسعه کشورمان باشد در این بین به عنوان جاذبه ای بسیار دلچسب برای گردشگران داخلی و خارجی ایران خواهد بود که در صورت سرمایه گذاری روی آنها می توان به ایده آلی از زندگی روستایی رسید و دیگر نگران مهاجرت روستان به شهرهای بزرگ در جستجوی کار نبود .

هستند افرادی که به نوع گردشگری خرده گرفته و آن را برای منابع و البته محیط زیست اطراف روستاها مضرر می دانند اما می توان با استفاده از تجربه کشورهایی مثل ترکیه ، سوئیس و استرالیا که در این صنعت پیشگام بوده و نامی خوش از خود برجای گذاشته اند بهرمند شد و زمینه ای برای توسعه روستاها و البته زنده نگهداشتن خرده فرهنگ ها و البته آداب سنتی آنها شد .

بدون تردید این نوع گردشگری از گذشته های دور در کشورمان به واسطه گلگشت های معروف خودمانی جایگاهی ویژه داشته است اما اگر قصد پذیرایی از انبوه گردشگران را داشته باشیم باید زمینه فرهنگی و البته زیرساخت های لازم را در روستاهای هدف گردشگری کشورمان مهیا کنیم تا دوباره شاهد اتفاقی مشابه که در روستای ابیانه امسال رخ داد نباشیم.

اگر مسئولان گردشگری کشورمان به همکاری مسئولان بخش و دهداری ها بتوانند امتیاز پذیرایی از گردشگران خارجی و داخلی را به روستاییان در محیط گرم زندگی خود بیاموزند هیچ جای تردید نیست که مهمانوازی و خونگرمی ما ایرانیان کار خود را کرده و شاهد ظهور بخش بسیار پررونق گردشگری در کشورمان خواهیم شد که البته نمونه های بسیاری هم اکنون در استان فارس و مازندران موجود است که به جاست مسئولان با معرفی آنها دیگر روستائیان ایران را نیز به این امر تشویق کنند. به هر حال هنوز روستاهای ایران در صنعت گردشگری ایران گمنام باقی مانده اند در حالی که هر یک از این روستاها خود می تواند جاذبه ای منحصر بفرد در صنعت گردشگری کشورمان باشد و زمینه اشتغالز و البته درآمد ساکنان آن مناطق باشد.

دوربین مخفی

توریسم خوراک

شهرت رستوران‎های پرو درسراسر جهان و تلاش برای معرفی سنت های آشپزی دراین کشور ظرف 6 سال گذشته، سبب جذب میلیون هاگردشگر خارجی به سرزمین و خاستگاه اصلی این غذاها شده است.

به گزارش خبرگزاری پرو، به نقل از «آلساندرو گارو» از شرکت مشاوره توسعه بازاریابی پرو، تا پایان سال 2013 بیش از 1.5 میلیون گردشگر خارجی تنها با هدف «توریسم گاسترونومی» یا گردشگری خوراک و غذا، به این کشور سفر کرده‎اند . این رقم برابر با 40 درصد از کل کل 3.1 میلیون گردگشران خارجی است که هرسال، به این کشور سفر می‎کنند.

 طبق همین گزارش به نقل از شرکت« ال کومیریکو» گردشگران غذا و خوراک روزانه، به طور میانگین 130 دلار امریکا برای صرف غذا  دررستوران‎های برتر پرو هزینه می‎کنند.

 «نیکلا استاکیف»سرآشپز شاغل در پرو در بررسی‎های انجام شده توسط شرکت ال کومیریکو می‎گوید:« تا شش سال پیش تنها 7 درصد از گردشگران خارجی که به پرو می آمدند ، با غذاهای محلی آشنایی داشتند و گردشگری خوراک و غذا آنان را به پرو کشانده بود اما اکنون موفقیت بزرگی است که با همکاری صنعت گردشگری و رستوران‎های کشور درسال‎های اخیر تلاش‎های گسترده‎ای برای آشنا کردن خارجی‎ها با میراث غنی و متنوع پخت انواع خوراک وخوردنی در پرو نتیجه داده است. »

 به گفته استاکیف بیشتر گردشگرانی که با هدف آشنایی با سنت‎های خوراک و آشپزی به پرو می‎آیند از کشورهای آسیایی هستند و 35 درصد بقیه نیز از بازارگردشگران ژاپنی با روحیه اپیکوریستی خاص ژاپنی است. گردشگران چینی نیز با 25 درصد سهم بالایی دارند.  بقیه توریست‎ها نیز شامل گردشگران مکزیکی، آرژانتینی و آلمانی  هستند که در قالب تورهای گردشگری به این کشور می‎آیند.

 به گفته ناظران صنعت گردشگری پرو این نوع گردشگری به ویژه ازآن رو اهمیت دارد که در فصل‎هایی که گردشگری و طبیعت‎گردی رونق ندارد، این نوع توریسم تا حد زیادی کاهش تعداد گردشگران را دربخش‎های دیگر جبران می‎کند زیرا خوردنی‎های محبوب و سنتی پرو در همه فصل‎ها قابل تهیه است.

جنبش مولکولی ؛ جنبشی نوین برای گردشگری ایران

گردشگری هسته ای به شاخه از صنعت گردشگری گفته می شود که در آن ماجراجویان و گردشگران برای بازدید از تاسیسات و نیروگاههای اتمی یا حتی محل آزمایشات اتمی بار سفر می بندند که می توان به تور بازدید از چرنوبیل، هیروشیما، صحرا نبراسکا یا دهها مورد دیگر اشاره کرد.

مدتی است اخبار مربوط به نیروگاه هسته ای و بطور کلی انرژی هسته در ذهنمان غوغایی به پا کرده است و یکی دو روز پیش هم اخبار خوشی در این زمینه خواندیم؛ هرچند مدتی بود به دلیل کارشکنی های غرب و شرق علیه کشورمان مشکلاتی در اقتصاد ایران ایجاد شده بود اما با این خبر خوش اینده ای امیدوارکننده در انتظار کشورمان خواهد بود.

این در حالی است که اثرات این خبرخوش بدون تردید در صادرات نامرئی کشورمان نیز بی تاثیر نیست و موج تازه ای از درخواست سفر به کشورمان را به همراه خواهد داشت ولی جالب اینجاست که بدانیم این خبر خود به تنهایی نیز می تواند به عنوان جاذبه ای برای گردشگران کشورمان تبدیل شود همانگونه که در دیگر کشورها باعث رونق گردشگری آنها شده است.

همه ما کوچک و بزرگ ، پیر و جوان انرژی هسته ای و بطور کل نام اتم را با نام البرت اینیشتن می شناسیم و این انرژی را انرژی پر رمز و رازی می​دانیم که از ابتدای پیدایش آن بسیاری علاقمند به داشتن اطلاعاتی در این زمینه بودند. اما به دلایل متعدد  و مسایل امنیتی یا سیاسی تاکنون این موضوع صرفا از طریق کتاب ها یا مطالب اینترنتی میسر بوده اما چندی است که نیروگاههای هسته ای که در گذشته ای نچندان دور مکان های مرموز و دور از دسترس بودند به جاذبه های بسیار پررونقی در صنعت نوظهور گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی تبدیل شده اند.

 علاقه و اشتیاق مردم و ماجراجویان به دانستن و بازدید از تاسیسات این نیروگاهها، حتی با وجود خاطرات ناگواری چون هیروشیما و ناکازاکی در کشور شکوفه های گیلاس نتوانسته از این اشتیاق بکاهد و این شاخه جدید صنعت گردشگری را ازسکه بیاندازد و از آنجا که  صنعت گردشگری که به عنوان یکی از پولسازترین صنایع قرن حاضر در بین سرمایه گذاران و علاقمندان به سفر و البته دولت ها شناخته شده توانسته از حساسیت ها و محدودیت های مراکز هسته ای بکاهد و این مکان ها را به نوعی مرکز گردشگری تبدیل کند.

مخروبه های چرنوبیل هم جاذبه گردشگری

به یاد داریم حادثه ناگوار انفجار نیروگاه چرنوبیل در اوکراین که باعث بروز خسارات زیادی به جامعه بشری شد اما این حادثه تکاندهنده امروز به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری کشور اوکراین تبدیل شده و در واقع مخروبه های این نیروگاه و شهرک متروکه اطراف آن محل بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری در صنعت گردشگری تبدیل شده و برای این کشور همانند معدن الماس با ارزش شده است. اینگونه که سازمان گردشگری اوکراین پس از حادثه 1986 میلادی برای نخستین بار درهای نیروگاه مخروبه چرنوبیل را اواخر سال 2009 میلادی بروی گردشگران گشود و دوباره زندگی را به شهرک و مناطق اطراف این نیروگاه بازگرداند.

 این تصمیم باعث شد که تنها در سال 2011 میلادی حدود 2 میلیون گردشگر از این مخروبه ها بازدید کنند و به گزارش یورو نیوز حضور گسترده گردشگران در این نیروگاه (چرنوبیل)، باعث شد تا این منطقه به عنوان یکی از 10 مقصد برتر گردشگری شرق اروپا معرفی شده  و هر روز بیشتر مورد توجه ماجراجویان و گردشگران این منطقه قرار گرفته است.

اگرچه ماجراجویان و گردشگران علاقمند به بازدید از این منطقه فقط چند دقیقه آنهم تحت شدیدترین تدابیر حفاظتی از نظر سلامتی و امنیتی اجازه ماندن در محوطه این نیروگاه را دارند اما این محدودیت ها ، هرگز نتوانسته علاقه گردشگران را برای بازدید از ویرانه های چرنوبیل بکاهد.

 به گزارش سازمان گردشگری اوکراین این منطقه طی برگزاری بازیهای جام ملت های اروپا به عنوان یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری این کشور خواهد بود بنابراین بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری امیدوارند هنگام برگزاری و پس از آن درآمد هنگفتی از طریق این نیروگاه خاموش به دست آید و برای برنامه ای بلند پروازانه مسئولان گردشگری اوکراین یعنی تبدیل مناطق اطراف نیروگاه چرنوبیل به پارک اتمی سرمایه گذاری شود.

گردشگری هسته ای در ایران

حالا که نیروگاههای اتمی چه به صورت فعال یا غیر فعال در گوشه و کنار دهکده جهانی به عنوان یکی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری کشورهای تبدیل شده است سئوال اینجاست که چرا این پتانسیل بسیار مهم در کنار دیگر امکانات گردشگری ایران از دید دست اندرکاران صنعت گردشگری کشور پنهان مانده و هیچ سرمایه گذاری مفیدی روی این افتخار ملی صورت نگرفته است.

 اگرچه در نگاه اول این نیروگاه و تاسیسات آن اهمیتی سیاسی و امنیتی برای ایران دارد اما حالا که ایران با کشورهای 1+5 به توافقی شش ماهه رسیده و زمینه همکاری های بیشتر بین این کشورها با ایران فراهم شده و قرار است بازرسان متعددی از سازمان انرژی اتمی از تاسیسات اتمی و هسته ای ایران بازدید کنند و برخی از رسانه ها هنوز هم برای صنعت صلح آمیز هسته ای کشورمان مشغول سیاه نمایی هستند ، هرگز نباید این موقعیت طلایی را از دست بدهیم، تا با استفاده از صنعت گردشگری تصویری دقیق از آینده ایران برای جهانیان ترسیم کنیم.

بسیاری از کارشناسان گردشگری معتقدند با توجه به رعایت منافع ملی و البته مسایل امنیتی می توان حالا که نام ایران باستانی به دلیل اخبار مربوط به توافقنامه هسته ای ایران به خوبی در صدر اخبار جهان قرار گرفته ؛ از جنبش بین مولکولهای موجود در نیروگاه بوشهر برای ایجاد تحرکی مناسب در صنعت گردشگری کشورمان استفاده کرد .

به عقیده این افراد امروزه طلایی ترین فرصت در اختیار صنعت گردشگری ایران قرار گرفته است. بطوری که نیروگاه بوشهر و تاسیسات آن چندی است که سوژه خبری اکثر خبرگزاری ها شده و از سوی دیگر همه می دانیم که جریان سازی یکی از روشهای عمده جلب نظر گردشگران سراسر جهان است و این امتیاز به رایگان در اختیار ایران قرار گرفته باید مدیران و مسئولان صنعت گردشگری ایران با هماهنگی دست اندرکاران این نیروگاه و برگزاری تورهای گردشگری در این نیروگاه پیام صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران و تمدن اصیل ایرانی را به جهانیان برسانند البته نه از طریق کارشناسان اتمی سازمان بین المللی انرژی اتمی بلکه از طریق خاطرات گردشگرانی که بدون هیچ نگرانی از این تاسیسات دیدن کردند و به توانمندی کارشناسان و مهندسان ایرانی ایمان آورده اند.

 چه زیباست که این فرصت طلایی توسط مسئولان سیاسی و گردشگری ایران مغتنم شمرده شود و از آن به بهترین روش در جهت رونق صنعت گردشگری ایران و معرفی جایگاه اصلی آن به جهان استفاده شود.

مدیریت سفر

دیروز رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشورمان پس از حدود سه ماه از ریاستش تصمیم گرفت با کارکنان معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی که اجاره نشین سازمان حج و زیارت هستند دیداری صمیمانه داشته باشد. در این دیدار نجفی دوباره از طرح ساماندهی تعطیلات یاد کرد ابراز امیدواری کرد ، با همکاری دولت یازدهم این طرح اجرایی شود تا نظام گردشگری کشورمان نیز تغییرات عمده ای را در این زمینه تجربه کند.

اما آیا واقعا تعطیلات ایران به ساماندهی نیازدارد یا اینکه می توان با مدیریت برنامه سفر گردشگران داخلی همین طرح را در شکل دیگری به بهترین نحو ممکن اجرا کرد؟

هرچند این طرح با مقایسه تعطیلات کشورهای دیگر دهکده جهانی قصد دارد میزان کارآیی و البته بهروری کشورمان را که تقریبا از همه آنها بیشتر تعطیل است بالا ببرد اما بدون تردید روی سخن نجفی درباره بهره وری نبوده بلکه وی از دید کارشناسی در گردشگری و البته سمت سازمانی خود این سخن گرفته است . سخنی که می توان دقیقا طرحی جایگزین برای آن داشته باشیم از آن برای مدیریت دقیق و البته هدفمند گردشگری کشورمان استفاده کنیم.

همانطور که می دانیم همواره یکی از معضلات بخش گردشگری ایران، بستن یکباره بار سفر از سوی هموطنانمان در روزهای خاصی از سال است که می توان به تعطیلات نوروز و تعطیلات چند روزه ایام سال در این زمینه اشاره کرد که توان هرگونه تحرکی را از سازمان تحت اختیار نجفی در این افزایش تقاضای سفر گرفته است و باعث ایجاد خاطراتی گاها ناگوار بین گردشگران و البته زیرسئوال رفتن مدیریت این سازمان در صنعت گردشگری داخلی می شود ؛ از همین روی سکاندار گردشگری کشورمان علاقمند است طرح ساماندهی تعطیلات ایران دوباره به جریان افتاده تا با کاهش برخی روزهای تعطیل رسمی در ایران کمی از این معضل در سازمان تحت امرش جلوگیری کند.

اگر از بعد اقتصادی به این طرح بنگریم شاید طرحی به جا و کارآمد باشد اما اگر کمی تخصصی تر از بعد اقتصاد گردشگری به آن توجه داشته باشیم این تعداد تعطیلات در صورت مدیریتی صحیح و البته برنامه ریزی دقیق مسئولان می تواند محرکه ای بسیار مناسب برای توسعه صنعت گردشگری داخلی کشورمان باشد و از آن به عنوان آزمونی برای پذیرایی از میلیونها گردشگرخارجی که در حال حاضر نیم نگاهی به جاذبه های گردشگری کشورمان دارند ، یاد کرد.

اینگونه که مسئولان سازمان میراث فرهنگی و در راس آنها نجفی می توانند ابتدا با فرهنگ سازی و البته تعریف دقیق گردشگری برای گردشگران هموطن؛ معنی سفر و گردشگری را از پیکنیک های خودمانی و سرزدن به اقوام تغییر داده و آنها را تبدیل به ماجراجویانی واقعی سراسر ایران کنند و شعار معروف سفر برای همه کس ، همه وقت و همه جا را در کشورمان نهادینه کنند که با اینکار علاوه برایجاد تقاضای مدیریت شده سفر می توانند به توسعه زیرساخت های گردشگری کشورمان نیز کمک کرده و نقایص احتمالی را به خوبی برطرف کنند ، نه اینکه با کاهش تعطیلات به اصلاح خودمان صورت مسئله را پاک کنند. پس بجاست بگوییم مدیریت سفر نه ساماندهی تعطیلات.

سفر به بلفاست

یک روز در بلفاست

دوباره 24 ساعت سفر برای آنهایی که وقتشان طلاست و هرگز به دنبال از دست دادن این طلای نیستند این بار به قاره سبز سفری کوتاه خواهیم کرد تا شمایی که بیشتر به کسب و کارتان فکر می کنید و فقط 24 ساعت برای تفریح زمان دارید خاطراتی بسیار بیاد ماندی را از سفرخود در بلفاست به ارمغان بیاورید.

شهر بلفاست که در قرن بیستم خاطرات تلخ و شیرین بسیاری را تجربه کرده هنوز هم به عنوان یکی از مقاصد گردشگری در ایرلند شناخته شده است و هر ساله گردشگران زیادی را به خود می بیند البته این شهر پس از ساختن کشتی معروف و تاریخ ساز تایتانیک همیشه در ذهن مردم و ساکنان دهکده جهانی زنده مانده است ولی امروزه به هر گوشه از این شهر ساحلی که بنگرید حرکت و پویایی را شاهد خواهید بود و هرگز سکون و خمودگی برای این شهر و مردمش ترجمه نشده است.

گلخانه کالج کوئینز

Web: www.belfastcity.gov.uk

صحر خیز باشید و روز خود را با بازدید از گلخانه کالج کوئینز شروع کنید.  این باغ که در واقع موزه گیاهشناسی کالج کوئینز در این شهر است می تواند آرامشی همراه با طراوت صبحگاهی را به شما هدیه دهد تا 24 ساعت امروز را سرشار از انرژی بگذرانیید. این گل ها با رنگهای بسیار زیبای خود می توانند مناظر بسیار مناسبی برای عکاسی به شما هدیه دهند. موزه های آثار هنری، سکه و جانورشناسی نیز در محوطه اطراف این باغ گیاهشناسی واقع شده اند بنابراین می توانید پس از آن سری به موزه های نامبرده شده بزنید و از تاریخ این سرزمین آگاهی یابید. نکته جالب توجه این است که این بازدید برای شما خرجی نخواهد داشت چون بازدید از این مرکز رایگان است.

Bright's رستوران

Web: brightsrestaurantbelfast.co.uk

حالا که صبح را با این انرژی آغاز کردید نوبت لذت بردن از یک وعده صبحانه اصیل ایرلندی در رستورانbright's  در بلفاست رسیده، این رستوران که محیطی کاملا آرام و سنتی را در اختیار مهمانان خود می گذارد می تواند حال و هوای اوایل قرن بیستم و زندگی اصیل ایرلندی را برای شما زنده کند، معروفترین صبحانه این رستوران املت مخصوص آن که همراه نان سیردار و چای سرو می شود بین گردشگران است پس بفرمایید صبحانه ایرلندی.

بازار خیابان جورج

Web:  www.blfast city.gov.uk

اصیلترین سنت های این شهر تاریخی کشاورزی و کاشت محصولات باغی در زمین های اطراف شهر و باغچه های منازل است اما بازار سبزیجات سنتی جورج  در این شهر به عنوان یکی از جاذبه های گردشگران خارجی است. عطر سبزیجات تازه و خانگی معمولا هم محلی ها و هم گردشگران را به سمت این بازار می کشاند. بازار سبزیجات جورج که فقط 3 روز آخر هفته مشغول به کار است مسئولیت تامین سبزیجات و خوراکی های ساکنان شهر را تا آخر هفته برعهده دارد. نکته جالب این که حضور بسیار پرتعداد گردشگران همراه دوربین های خود بین مردم محلی در این بازار  نظر هر رهگذری را به خود جلب می کند.

باغ وحش بلفاست

Web: www.belfastzoo.co.uk

خوب نزدیک ظهر شده و می توانید به باغ وحش سری بزنید چون ساعت کار این مرکز تازه شروع به کار کرده و درب باغ وحش برای بازدید عمومی بخصوص گردشگران گشوده شده است.این باغ وحش که در منطقه کوهستان شهر و نزدیک کوه cavehill ساخته شده مکانی آرام و زیبا برای حیوانات شده و البته این آرامش برای دوری از هیاهوی زندگی شهر برای ما لازم است. بطور کل حیوانات این باغ وحش و خدمات جانبی آن مثل نمایش فیلم 3 بعدی از حیوانات ماقبل تاریخ می تواند سرگرمی مناسبی برای خانواده بخصوص کودکان باشد.

توردوچرخه سواری در بلفاست

Web: www. Belfastcitybiketours.com

از صبح تا این موقع یعنی ظهر در شهر بلفاست مشغول بازدید از مراکز تفریحی و فرهنگی بودید و حالا نوبت کمی هیجان رسیده تا برای یک وعده غذای اصیل ناهار خوشمزه و محلی ایرلندی آماده شوید بنابراین می توانید از هوای پاک شهر و سرسبزی اطراف شهر هنگام دوچرخه سواری لذت ببرید این تورها که معمولا برای گردشگران بسیار جذاب است می تواند ساعتی خاطره انگیز را برای شما که گردشگر 24 ساعته بلفاست هستید فراهم کند. به یاد داشته باشید قوانین این شهر در مورد دوچرخه سواری بسیار سفت و سخت است و باید آنها را رعایت کنید تا دچار مشکل نشوید.

موزه تایتانیک

Web: titanic Belfast.com

اگرچه کشتی تفریحی تایتانیک حدود یکصدسال پیش باعث ایجاد تراژدی ناگواری در تاریخ این شهر شد، اما هنوز صدای بوق این کشتی در زادگاهش شنیده می شود و گردشگران زیادی را به سمت خود یا در واقع موزه ای نمادین از تایتانیک می کشد. این موزه که نزدیک ساحل و در محوطه موج شکنی که یک قرن پیش تایتانیک ساخته شده با آثار تاریخی خود از این کشتی و البته دیگر آثار محل مناسبی برای بازسازی خاطرات اوایل قرن بیستم بوده است. این موزه آثاری چون نقشه های ساخت و وسایل بازماندگان این کشتی و البته عکس های یادگاری از مراحل ساخت آن کشتی را در خود جای داده است.

کاخ بلفاست

Web: www.discovernorthernireland.com

این کاخ که درواقع یکی از مشهورترین مکان‌های برگزاری مراسم عروسی مردم بلفاست است، از نظر تاریخی جاذبه‌های فراوانی برای گردشگری 24 ساعته ما نیز دارد. این قلعه قدیمی که در دل خود ناگفته‌های بسیاری را محفوظ نگهداشته، سعی می‌کند با آثار تاریخی و مشهور داخلش درددلی هرچند کوتاه با بازدیدکنندگان خود داشته باشد و کمی از بار رازهای خود بکاهد.

سالن تئاتر بلفاست

Web: www.lyrictheatre.co.ak.

اگر اهل ادب و هنر و موسیقی هستید، حتما باید به این سالن تئاتر در بلفاست سری بزنید یا بتوانید درک بهتری از فرهنگ این منطقه داشته باشید. این سالن که سال 1950 ساخته شده، همیشه محل گردهمایی اکثر هنردوستان و علاقه‌مندان به تئاتر و موسیقی در این شهر بوده است.

MCHgh's رستوران

Web: www.mchughsbar.com

لذت غذا خوردن در این رستوران شاید فقط یک بار در زندگی شما اتفاق بیفتد، بنابراین بهترین استفاده را از محیط زیبای آن ببرید. این رستوران در سال 1711 میلادی به عنوان کافه ساخته شده است، با تغییراتی اساسی و با حفظ آثار تاریخی خود توانسته رستورانی بسیار مجلل برای یک وعده غذای به‌یادماندنی باشد و گردشگران زیادی را با خود جلب کند. فضای 300 ساله این رستوران توانسته خود به عنوان جاذبه‌‌ای بسیار جالب برای گردشگران حتی ساکنان شهر باشد، بنابراین حتما سری به این رستوران بزنید.

میدان ویتوریا

Web: www.victoriasquare.com

اگر قرار است برای خانواده سوغات بخرید بهترین محل همین محل یا میدان ویتوریا که در اصل میدان اصلی بلفاست است برای شماست.  پاساژ ویکتوریا که همانند فانوس دریایی در تاریکی شب می‌درخشد و توجه هر رهگذری را به خود جلب می‌کند می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد. سعی کنید ولخرجی نکنید، چون همه شرایط برای ولخرجی مهیاست.

کم‌کم به انتهای 24 ساعت نزدیک می‌شویم، بنابراین اگرچه خسته هستید، ولی هنوز 2 مکان دیگر باقیمانده که حتما باید سری به‌ آنجا بزنید تا واقعا بتوانید بگویید بلفاست را دیده‌اید.

Bert's jazzرستوران

Web: www.themerchanthotel.com

این رستوران و کافه بهترین مکان برای مهیا کردن شامی خاطره‌انگیز برای گردشگران است. بخش موسیقی زنده جاز هنگام میل کردن شام واقعا می‌تواند اشتهای شما را تحریک کند تا حسابی از غذای خود لذت ببرید. این رستوران ، سال 2011 میلادی به عنوان یکی از بهترین سالن‌های غذاخوری انگلستان نامش در فهرست بهترین‌های این کشور به ثبت رسیده.

حالا پس از صرف شامی‌ لذیذ می‌توانید کمی در ساحل قدم بزنید و با نسیم خنک شبانگاهی مروری بر 24 ساعت گذشته خود داشته باشید و کم‌کم آماده ترک این شهر رویایی شوید. پس از محیط اطراف خود لذت ببرید تا 24 ساعت بعدی در گوشه دیگری از دهکده جهانی.

گفت و گو با سفیر دانمارک

دانمارک کشوری سرسبز در غرب قاره سبز همواره در ذهن ما یادآور شیرینی و شکلات بوده و هست، اما این کشور علاوه بر شیرینی طعم خوش خوراکی‌ها، گفتنی‌های بسیاری در صنعت گردشگری داشته و دارد؛ هرچند این بار قرار نیست از دیدنی‌های این کشور سرسبز اروپایی بگوییم؛ بلکه می‌خواهیم از زیبایی‌های ایران بشنویم، ولی از زبان بلندپایه‌ترین مقام این کشور که ساکن تهران است.

بله درست حدس زده‌اید، باز هم به سفارتخانه‌‌ای جدید در تهران سرزدیم و از زبان سفیر کشور دانمارک، کریستین هوگارد که هم‌اکنون نزدیک به ۳ سال است در تهران مشغول به انجام ماموریت خود هست، درباره ایران و جاذبه‌هایش می‌پرسیم. سفیر کشور دانمارک هم با حوصله و خوشرویی به پرسش‌های ما پاسخ می‌دهد.

قبل از ایران در چه کشورهایی ساکن بوده‌اید؟

در عربستان سعودی، روسیه، پاکستان ماموریت داشتم و از سال 2010 میلادی هم در ایران به عنوان سفیر کشور دانمارک مشغول انجام وظیفه هستم.

همان‌طور که می‌دانید ایرانی‌ها علاقه زیادی به نوعی شیرینی که همنام با کشور شماست، دارند. نظر شما درباره شیرینی‌ها و غذاهای ایران چیست؟

یکی از جالب‌ترین نکات اقامت من در ایران بحث خوراکی‌ها و غذاهای ایرانی است. واقعا تنوع و مزه آنها غیرقابل توصیف هستند.

کدام غذاهای ایرانی را بیش از دیگران دوست دارید؟

اولین گزینه فسنجان است و پس از‌ آن کباب‌های مختلف ایران. وقتی در شهر کپنهاگ تعداد زیادی رستوران‌ ایرانی هست، بنابراین آشنایی با غذاهای ایرانی امری اجتناب‌ناپذیر است، در صورتی که حتی دستور پخت بسیاری از غذاهای ایرانی به صورت کتاب‌هایی با زبان محلی ما ترجمه شده است و بسیاری آنها را تهیه می‌کنند و به طور کلی می‌توان گفت غذاهای ایرانی در دانمارک معروف هستند.

کدام شهرهای ایرانی را دیده‌اید؟

کرمان، شیراز، اصفهان، کاشان، زنجان، زابل و مشهد.

نظر شما درباره کاشان چیست؟

شهری واقعا زیباست؛ چه از لحاظ طبیعی و چه از لحاظ تاریخی واقعا جالب است.

باغ فین و بازار کاشان واقعا دیدنی هستند.

آیا می‌توانید اصفهان و کاشان را با یکدیگر مقایسه کنید؟

خیر این غیرممکن است، چون هر کدام دیدنی‌های مخصوص به خود را دارند. به عقیده من، اصفهان معروف‌ترین شهر در میان گردشگران است و به واقع رقیبی برای آن نیست و من علاقه‌ای ندارم که بگویم شهری نسبت به دیگری برتری‌هایی دارد، در واقع هر کدام زیبایی‌های خاص خودشان را دارند و به نوعی بی‌نظیر هستند. من فکر می‌کنم هر گردشگری که وارد ایران می‌شود، بدون تردید از اصفهان دیدن می‌کنند.

نظر شما درباره گردشگری ایران چیست؟

من فکر می‌کنم ایران برای گردشگران بسیار جذاب است و گفتنی‌های زیادی برای آنها دارد؛ فرهنگ، تمدن و تاریخ. اگرچه تعداد زیادی از گردشگران دانمارکی به ایران سفر نمی‌کنند، اما من فکر می‌کنم جاذبه‌های ایران آنقدر هست که پای بسیاری را به این منطقه باز کند. من معتقدم امکانات و نیروی انسانی در گردشگری ایران کاملا حرفه‌ای هستند و می‌توانند بهترین سرمایه صنعت گردشگری ایران باشند.

آیا شما تا به حال به عنوان یک گردشگر در ایران مشکلی داشته‌اید؟

عمده‌ترین مشکل برای گردشگری ایران عدم تسلط به زبان انگلیسی است، چون تعداد کمی از افراد هستند که می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند و به گردشگر اطلاعات یا خدمات بدهند، پس از آن می‌توان به عدم اتصال سیستم مالی ایران به مراکز بانکی بین‌المللی اشاره کرد و امکان استفاده از کارت‌های الکترونیکی بانکی را برای گردشگران کم کرده است؛ به طوری که آنها مجبور هستند پول نقد همراه خود به ایران بیاورند؛ این موضوع مناسبی برای گردشگران نیست.

اگر شما قصد رفتن به مکانی در تهران داشته باشید، خودتان رانندگی می‌کنید یا از کمک دیگران بهره می‌گیرید؟

من خیلی خوشحال هستم که راننده دارم و خودم در تهران رانندگی نمی‌کنم. ترافیک تهران واقعا سنگین است و گاهی اوقات خسته‌کننده. البته گاهی اوقات جمعه‌ها با خودرو رانندگی می‌کنم، ولی در دیگر موارد سعی می‌کنم از کمک دیگران و راننده استفاده کنم.

نظر شما درباره رانندگان ایرانی چیست؟

من فکر می‌کنم آنها خیلی خوب خودشان را با این شرایط وفق داده‌اند و می‌توانم بگویم فرهنگ ترافیکی ایران کاملا مخصوص به خودش است و با دیگر نقاطی که من زندگی کرده‌ام، کاملا تفاوت دارد.

نظر شما درباره جاده‌های ایران چیست؟

راه‌های ایران بسیار عالی هستند و بسیار هم قابل اعتماند؛ هرچند مثل دیگر نقاط جهان کیفیت جاده‌های درجه دو و سه از اتوبان‌ها و جاده‌های اصلی تفاوت دارد، اما در اصل بیشتر جاده‌های ایران استاندارد هستند و معتقدم که زیرساخت‌های راه‌های ایران قابل استفاده برای گردشگران خارجی است.

همان‌طور که می‌دانید گردشگری به نوعی ارتباط بین فرهنگ‌هاست. آیا هیچ شباهتی بین فرهنگ مردم دانمارک با ایران دیده‌اید؟

قبل از هر چیزی باید اشاره به تمدن چند هزار ساله ایران بکنیم و بگویم همین موضوع باعث شده فرهنگ و تمدن ایران فاصله زیادی با کشور من داشته باشد. اما تمدن ایران و فرهنگ ایران به عنوان کشوری مسلمان برای دانمارکی‌ها کاملا آشناست و با آن ارتباط دارند، حتی می‌توانم به سفر یکی از جهانگردان دانمارکی که حدود دو قرن پیش به ایران سفر کرده و پس از بازگشت خود تمام خاطراتش را نوشته است، اشاره کنم که همین موضوع باعث شد ما به مناسبت سالگرد سفر او، مراسمی فرهنگی را در ایران ترتیب دهیم. سفرنامه این جهانگرد در آلمان و دانمارک منتشر شد و باعث شد تا بیشتر مردم این کشورها با ایران و فرهنگ و تمدن آن آشنا شوند، اما به‌طور کلی فرهنگ و رفتار مردم در خاورمیانه تفاوت‌های بسیار زیادی با اروپا دارد و تقریبا قابل مقایسه با آنجا نیست، اما جالب اینجاست که این جهانگرد سفرش را به خاطر این آغاز کرد تا مردم دانمارک را با تمدن‌های دیگر جهان آشنا کند.

به عقیده شما، سفر دور دنیا برای آشنایی با تمدن‌ها به‌طور کلی مناسب است؟

بله. بدون تردید اولین راه آشنا شدن با تمدن‌های مختلف سفر کردن و زندگی در آن مکان است، بنابراین پاسخ شما مثبت است. گرچه من سفر کردن را خیلی دیر شروع کردم و بیشتر سفرهایم کاری بوده، اما همین هم تجارب بسیاری برایم به ارمغان آورده است. اما وقتی نوجوان بودم ابتدا سفر کردن در دانمارک را شروع کردم، اما پس از آنجا به کشورهای همسایه سری زدم و از آنجا هم بازدید کردم شاید بتوان گفت بهترین خاطراتم مربوط به آن زمان است.

همان‌‌طور که می‌دانید امروزه بسیاری از گردشگران هنگام سفر خاطرات و نکاتی را می‌نویسند، آیا این کار مفید است و خودتان هم این کار را کرده‌‌اید؟

بله. من خیلی زیاد می‌‌نویسم و به عقیده من با توجه به دنیای مجازی و امکانات آن، این امر در توسعه گردشگری مفید و لازم است. 

بله اکثر گردشگرانی که از کشور من به ایران سفر می‌کنند،‌ در وب‌سایت‌های شخصی خودشان خاطرات سفرشان را منتشر می‌کنند و اکثر آنها درباره ادب و احترام به مهمان را از ایران، مهم‌ترین بخش خاطرات خود قرار می‌دهند. اکثر نوشته‌ها درباره مهمانوازی، احترام و خوشرویی ایرانیان است و بعد از آن تازه درباره آثار باستانی و دیگر موارد می‌روند. جالب اینجاست که اکثر گردشگران دانمارکی که برای اولین بار وارد خاک ایران می‌شوند، همین 3 مورد را به عنوان اولین تجربه خود در روز اول سفرشان یادداشت می‌کنند.

وقتی شما به عنوان یک گردشگر به اقصی نقاط ایران سفر می‌کنید، کدام یک؛ مردم کشور ایران، بازارها، آثار باستانی نظر شما را جلب می‌کنند؟

به عقیده من، در حالت عادی سفر اکثر گردشگران علاقه دارند با آداب و فرهنگ مردم کشور مقصد آشنا شوند و پس از آن سراغ دیگر موارد خواهند رفت. بنابراین ملت هر کشور گردشگرپذیر به نظر من اولین مورد جلب توجه گردشگران خواهد بود.

نظر شما درباره وجود پرواز مستقیم بین دو کشور برای توسعه گردشگری چیست؟

من فکر می‌کنم اصلی‌ترین موضوع برای توسعه گردشگری، دسترسی آسان و در خط مقدم آن، بحث پروازهای مستقیم است. چندی پیش بین ایران و دانمارک توسط شرکت هواپیمایی ایران‌ایر خط پروازی مستقیم وجود داشت، اما به دلیل تحریم‌ها علیه ایران این پروازها قطع شد.

چه تعداد ایرانی در کشور شما زندگی می‌کنند؟

در حال حاضر آمار دقیقی در دست ندارم، اما دو گروه از ایران به کشور من مهاجرت کردند؛ کسانی که پیش از انقلاب ایران آمدند و گروه دوم پس از انقلاب وارد خاک دانمارک شدند، اما برخی به دیگر کشورها رفتند و آنجا ماندگار شدند، ولی به جرات می‌توان گفت که ایرانیان مقیم دانمارک جزو دو یا سه گروه برتر خارجی‌های مقیم این کشور هستند.

آیا دانمارک وزارتخانه‌ای برای گردشگری در دولت دارد؟

خیر، اما سازمان‌های مختلفی هستند که در این زمینه به صنعت گردشگری دانمارک خدمات می‌دهند، ولی چیزی به عنوان وزارتخانه یا سازمان مستقل در این زمینه نداریم.

به عقیده شما، چه امتیاز دانمارک برای گردشگران جذاب است؟ به عنوان مثال تاریخ ایران.

اگر توجه داشته باشید کشور دانمارک با آلمان همسایه است و آلمان کشوری با میلیون‌ها گردشگر در سراسر جهان شناخته شده است، اما اصلی‌ترین چیزی که باعث حضور گردشگران در دانمارک می‌شود،‌‌ آرامش و استراحت آنهاست که علاقه‌مند هستند از هیاهو و شلوغی شهرهای صنعتی امروز جهان دور شده و استراحت کنند. پس آرامش دانمارک، اصلی‌ترین جاذبه این کشور برای گردشگران است. به عنوان مثال گردشگران زیادی از چین، ژاپن و روسیه به دانمارک می‌آیند و فقط به دنبال استراحت و‌ ‌آرامش هستند؛ هرچند تاریخ و غذاها و دریای دانمارک هم مورد استقبال گردشگران است، اما اگر یک کلمه بخواهیم بگوییم، آرامش و استراحت است.

همان طور که می‌دانید مردم دانمارک جزو شادترین افراد جهان هستند. نظر شما در این زمینه چیست؟

به عقیده من، آزادی‌های فردی که در دانمارک وجود دارد، باعث شده تا سطح آرامش در این کشور افزایش یابد و مردم این کشور جزو خوش‌ترین افراد جهان باشند.

چه مواردی از دانمارک در میان مردم جهان مشهور شده است؟

خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های دانمارک به عنوان برترین‌هاست و بعد از آن طبیعت این کشور در ذهن اکثر مردم جهان مشهور شده است.

همان‌طور که می‌دانید نوعی شیرینی و نوعی پنیر در ایران به نام کشور شما مشهور شده،‌ آیا دلیل آن را می‌دانید؟

بله می‌دانم که این نوع خوراکی با نام کشور من در ایران فروخته می‌شود، اما دلیل نامگذاری آن را نمی‌دانم، ولی فکر می‌کنم به خاطر کیفیت و مواد اولیه خوبی که در آن دو محصول استفاده می‌کنند، نام آن به نام کشور من انتخاب شده، چون تمام محصولات غذایی دانمارک از لحاظ کیفیت و مواد اولیه، جزو بهترین‌های جهان هستند.

آیا آماری از گردشگران دانمارکی که از ایران بازدید می‌کنند، دارید؟

خیر، چون در گروه‌ها و روش‌های مختلف این افراد وارد خاک ایران می‌شوند و در برخی موارد که لازم باشد به سفارت مراجعه می‌کنند و ما هیچ آمار دقیقی از آنها نداریم، اما فکر می‌کنم تعداد گردشگران دانمارکی که از ایران بازدید می‌کنند، متاسفانه زیاد نیست.

آیا آماری از گردشگران ایرانی که به دانمارک سفر می‌کنند، دارید؟

در حال حاضر این سفارتخانه ویزای گردشگری برای گردشگران ایرانی صادر نمی‌کند و به همین دلیل اطلاعی در دست نیست، اما این‌گونه می‌توان تصور کرد که تعداد گردشگران ایرانی که از دانمارک دیدن می‌کنند، بسیار پایین است و آنها هم با دریافت ویزای شنگن از دیگر سفارتخانه‌ها طبق قوانین اتحادیه اروپا به دانمارک سفر می‌کنند، نه مستقیم.

هزینه اقامت و زندگی در دانمارک کمی بالاست و گران است. همین موضوع شاید باعث شده که گردشگران خاصی وارد خاک دانمارک شوند و صنعت گردشگری دانمارک مثل برخی از دیگر کشورهای همسایه دانمارک رشد چشمگیری نداشته باشد.

به هزینه اقامت بالا در دانمارک اشاره کردید، همان‌طور که می‌دانید قیمت دلار در ایران افزایش یافته و تقریبا می‌توان گفت هم‌اکنون ایران کشوری ارزان برای گردشگران است. آیا این فرصت مناسبی برای صنعت گردشگری ایران است؟

بدون شک بله، چون یکی از اصلی‌ترین موارد برای سفر و گردشگر بحث هزینه اقامت و زندگی در کشور مقصد است. پس همین موضوع شاید دلیلی برای تبلیغ گردشگری ایران بین گردشگران خارجی باشد.

آیا شما برنامه‌ای برای معرفی جاذبه‌های ایران به هموطنان خود دارید؟

خیر، چون این موضوع وظیفه سفارتخانه دانمارک نیست و دولت ایران با برنامه‌ریزی می‌تواند این کار را انجام دهد.

نظر شما درباره همکاری با رسانه‌ها جهت توسعه و معرفی جاذبه‌های گردشگری چیست؟

بدون تردید در عصر ارتباطات می‌توانیم از پتانسیل‌ بسیار بالای رسانه‌ها در این زمینه استفاده کنیم. من اطلاع دارم برخی خبرنگاران از کشور من علاقه دارند به ایران سفر کنند و درباره ایران بنویسند یا برنامه تهیه کنند، اما هم‌اکنون مشکل دریافت ویزان دارند و به این عنوان نتوانسته‌اند وارد خاک ایران شوند.

به عقیده شما، جاذبه‌های گردشگری ایران برای جلب نظر گردشگران خارجی مناسب است؟

بله، هم‌اکنون نام بسیاری از شهرها و صنایع دستی ایران مثل فرش سراسر جهان شهرت دارد و تعداد بسیاری شیراز و اصفهان را می‌شناسند و این نشانه شهرت این جاذبه‌ها در ذهن مخاطب است. تمدن چندهزار ساله ایران موقعیت ممتازی نزد شما برای گردشگران کشورتان است. بدون تردید این امتیاز خوبی برای گردشگری شماست، اما اگر قصد توسعه آن را دارید، باید به فکر دیگر جاذبه‌ها نیز باشید تا به کمک آنها، گردشگری و درآمد حاصل از آن را افزایش دهید.

نظر شما درباره سواحل ایران چیست؟ آیا برای توسعه گردشگری مناسب هستند؟

اگرچه این امکانات بسیاری خوبی برای ایران است، اما با توجه به قوانین و البته محیط‌زیست ایران شاید هنوز از آنها بخوبی استفاده نشده است، اما یک واقعیت درباره گردشگران خارجی که به ایران می‌آیند، وجود دارد که به عقیده من، بخوبی به آن توجه نشده است و آن هم این موضوع است که گردشگران خارجی که وارد خاک ایران می‌شوند، هرگز برای دریا و سواحل ایران نمی‌آیند، چون کاملا با قوانین شرایط جامعه میزبان آشنایی دارند؛ بلکه آنها به دنبال تجربه‌ای جدید از زندگی و درک تمدن واقعی ایران هستند. پس برای خارجی‌ها، سواحل شما زیاد جذاب نیست و اگر این گروه به دنبال سواحل باشند، کشورهای دیگر را بدون تردید انتخاب می‌کنند نه ایران. بنابراین گردشگری دریایی ایران زیاد برای خارجی‌ها مفید نیست و نباید زیاد روی این موضوع سرمایه‌گذاری کرد، چون نسبت به دیگر کشورها مثل اندونزی، تایلند، ترکیه و یونان، ایران زیاد چیزی برای ارائه به آنها ندارد.

آیا تاکنون به نقطه‌ای از ایران سفر کرده‌اید که شبیه به منطقه‌ای در دانمارک بوده باشد؟

اگر به واقع بخواهیم مقایسه کنیم، سرزمین ایران از لحاظ جغرافیایی تفاوت‌های بسیار زیادی با دانمارک دارد. از نظر کوهستان‌ها و مناطق جلگه‌ای شاید هیچ وجه تشابهی بین آنها نیست.

فارغ از تفاوت‌های جغرافیایی آیا راهی برای زندگی دو فرهنگ با یکدیگر هست؟

بدون تردید می‌توان از جاذبه سینما استفاده کرد، همان‌طور که شما تهیه‌کنندگان و کارگردانان معروفی در جهان دارید، دانمارک هم به همین صورت است و فستیوال‌های فیلم زیادی و معروفی در دانمارک برگزار می‌شود که فیلم‌های ایرانی هم در آن پخش می‌شود. در بخش دیگر هم می‌توان از لحاظ ورزشی دو ملت را با یکدیگر آشنا کرد؛ به عنوان مثال ورزش کشتی.

آیا تاکنون فیلم ایرانی نگاه کرده‌اید؟

بله، آخرین آن فیلم جدایی ساخته اصغر فرهادی بود.

کدام قسمت ایران را دیده‌اید و آرزو کردید ای کاش نزدیک‌ترین افراد خانواده هم کنارتان بودند؟

این کار سختی است که بخواهیم یک بخش ایران را انتخاب کنیم، چون اکثر نقاط ایران دیدنی و خاص است. واقعا کار دشواری است و هر بخش از کشور ایران، امتیازات و زیبایی‌های خاص خود را دارد، اما اگر به عنوان یک گردشگر بخواهم بگویم؛ علاقه‌مند بودم همه فامیل برای دیدن کرمان می‌رفتیم. این شهر بسیار زیبا و منحصر به فرد است.

آیا شما به تاریخ علاقه‌مند هستید؟

خیلی زیاد خیر، اما اگر به مکانی باستانی بروم، علاقه‌مندم درباره آن بدانم. به عنوان مثال وقتی به کاخ گلستان می‌روم، واقعا علاقه‌مندم تاریخ مردم ایران و البته این سازه را درک کنم و به عنوان یکی از بهترین مکان‌هایی که دیده‌ام، به آنها می‌نگرم.

عقیده شما درباره لغو روادید جهت توسعه گردشگری در مناطق جهان چیست؟

گام موثر و بلندی در زمینه توسعه روابط گردشگری است که در حال حاضر بسیاری از کشورها از این امتیاز استفاده می‌کنند. هرچه بتوانیم دسترسی به کشورها را آسان‌تر کنیم، بدون تردید گردشگران زیادتری در آن منطقه می‌بینیم.

نظر شما درباره برگزاری نمایشگاه‌های صنعت گردشگری چیست؟

به عقیده من،‌ یکی از راهکارهای توسعه گردشگری، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگر برای هر کشوری که علاقه‌مند توسعه صنعت گردشگری خود هستند، خواهد بود؛ البته این نمایشگاه‌ها به عقیده من، فقط مخصوص فعالان این صنعت است و گردشگران زیاد از آن استفاده نمی‌کنند.

نظر شما درباره اینترنت و توسعه گردشگری چیست؟

همواره دنیای مجازی در دنیای واقعی نقش‌آفرینی می‌کند و مقصد بسیاری از سفرهای ما از همین دنیای مجازی برگزیده می‌شود. به عنوان مثال وقتی من همراه همسرم سفر می‌کنم، مدت زمان زیادی را در این دنیای مجازی برای انتخاب هتل، رزرو بلیت یا هر امکانات دیگری از جمله دریافت اطلاعات کلی از کشور میزبان می‌کنم. همان‌طور که می‌دانید امروزه حتی شما بلیت موزه مورد علاقه خودتان را هم از طریق اینترنت می‌توانید تهیه کنید و کل سفرتان را قبل از خروج از منزل برنامه‌ریزی کنید، حتی برای شام خودتان می‌توانید میز رزرو کنید و سفارش غذا بدهید. پس استفاده از دنیای مجازی برای توسعه گردشگری، امری غیرقابل اجتناب است؛ البته حتی دریافت ویزا هم در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان از طریق اینترنت انجام می‌شود.

نظر شما درباره عدم استفاده از کارت‌های بانکی بین‌المللی در ایران چیست؟

این مشکل بزرگی برای گردشگران است که نمی‌توانند از این امکانات در ایران استفاده کنند. بسیاری از آنها مجبور هستند مقدار زیادی پول همراه خود بیاورند که اصلا خوشایند آنها نیست و البته بسیاری از پرداخت‌های آنها نیز که قصد دارند قبل از حرکت هتل یا محل اقامت خود را انتخاب کنند، بسیار با مشکل مواجه شده‌ است.

اگر شما قصد سفر داشته باشید، بیشتر علاقه دارید از خدمات لوکس استفاده کنید یا دیگر موارد؟

البته بستگی به نوع سفر دارد، اما در هر حال علاقه‌مندم به گونه‌ای سفر کنم که بتوانم برای سفرهای بعدی خودم پس‌انداز کنم و برنامه‌ریزی داشته باشم.

نظر شما درباره رستوران‌ها و تاثیر آنها در صنعت گردشگری چیست؟

یکی از بخش‌های جالب سفر، بحث تجربه غذاهای محلی است، اما باید بگویم که رستوران‌های ایران متاسفانه تنوع غذایی کمی دارند. با این‌که من می‌دانم غذاهای محلی ایران بسیار متنوع هستند و هر کدام مزه خاص خود را دارند.

(((((سپتامبر 2010 از پاکستان به ایران آمد)))))

رنگ مورد علاقه شما چیست؟

قرمز

بهترین برند خودرو که علاقه دارید بخرید کدام است؟

ولوو

بهترین غذای ایرانی کدام است؟

فسنجان و انواع کباب

نظر شما درباره فرودگاه بین‌المللی تهران چیست؟

البته در نوع خود جالب است، ولی از مرکز شهر خیلی فاصله دارد، اما خدمات فرودگاهی مناسب است و مسافران براحتی می‌توانند از خدمان آن استفاده کنند.

اگر بخواهید یک کلمه درباره ایران بگویید، چه می‌گویید؟

صبر کنید، تامل کنید، چون چیزهای زیادی هست که باید آنها را درک کرد.

اگر یک کلمه بخواهید درباره دانماک بگویید؟

؟؟؟؟؟؟

بهترین ورزش؟

از نظر من فوتبال است.

از تیم‌های ایرانی کدام را می‌شناسید؟

پرسپولیس

اگر بخواهید در مورد ایران، به گردشگران دانمارکی چیزی بگویید، چیست؟

هرگز برای آمدن به ایران صبر نکنید و از سفر به ایران خودداری نکنید.

گردشگری زمستانی

برف و یخ ؛ رونقی در گردشگری

از جمله تحولاتی که در دهه های اخیر در صنعت توریسم به وجود آمده، تنوع فصلی این صنعت و توریسم زمستانی یکی از اشکال فصلی جهانگردی است که در گذشته طبقات ممتاز اجتماعی می توانستند از آن استفاده کنند، ولی امروز به علت رونق جهانگردی وجود تسهیلات ارزان قیمت و بومی شدن جریان های توریستی، مورد توجه دیگر اقشار مردمی نیز واقع شده است.

کشورهایی که دارای موقعیت های مناسب کوهستانی و دامنه های برفگیر هستند شرایط ایده آلی برای توسعه توریسم زمستانی در اختیار دارند. براساس نظر کارشناسان آنچه که به توریسم زمستانی رونق می بخشد، شرایط و عوامل مناسبی است که به طور نسبی با یکدیگر در رابطه هستند. مهمترین این عوامل عبارتند از: درجه حرارت مناسب در فصل زمستان، میزان آفتابی بودن روزها، سرعت باد، پوشش برف، ناهمواریها و پوشش گیاهی و تجهیزات و زیرساخت های لازمه در این زمینه است.

پریسا طاهرزاده ، مدیر فنی یکی از آژانس های گردشگری تهران می گوید: گردشگری زمستانی هم اکنون یکی از بخش های بسیار جذاب و پررونق گردشگری سراسر دهکده جهانی است و بسیاری از کشورهای مستعد سعی در استفاده و بهرهمندی بسیار زیاد از آن با توجه به امکانات و تجهیزات رفاهی موجود جهان دارند و رونق و افزایش تقاضای سفر به قطب شمال از نشانه های آن است.

این کارشناسان گردشگری می گوید: اما اگر به مناطق معمول و مثل کشور خودمان بنگریم شاخصه های مهمی در این زمینه لازم است تا بتوانیم گردشگری زمستانی را رونق بخشیم به صورتی که در توریسم زمستانی، ارتفاع برف و مدت زمانی که بر روی زمین باقی است، نقش مهمی دارد و ارتفاع مطلوب برف40 تا 60 سانتی متر در یک دوره طولانی است.

از سوی دیگر مهسا مطهر کارشناس ارشد گردشگری و مدرس دانشگاه می گوید: از نقطه نظر پوشش گیاهی نیز، جنگلهای سرو و کاج مهمترین شرایط مناسب در تفریحات زمستانی را فراهم می نمایند. علاوه بر این، زیبایی جنگلهای سرو و کاج با پوشش برفی خود، زیبایی خاصی برای توریستها دارد.
مطهر می گوید: مناطق و اماکنی که برای توریسم زمستانی مورد توجه قرار می گیرند می بایست شرایطی را دارا باشند که موجبات رضایت خاطر توریستها را فراهم سازند. آنچه که در این رابطه حایز اهمیت است تعداد روزها با حد متوسط درجه حرارت 5 تا 15 درجه، میزان ساعات آفتابی در روزهای زمستان، مدت پوشش برف و ارتفاع آن، زیبایی پوشش گیاهی و چشم اندازهای طبیعی فصل زمستان است و در کنار اینگونه می توان از وجود امکانات و تأسیسات توریست زمستانی هم نام برد.
پریسا طاهر زاده  به کشورهای منطقه آلپ در توسعه و بهرمندی از گردشگری زمستانی اشاره می کند و می گوید: این کشورها با موقعیت کوهستانی خود شرایط ایده آل این نوع توریسم را دارا هستند و در بین آنها کشور اتریش و سوئیس به علت در اختیار داشتن بخشهای متناوبی از کوهستانهای آلپ و وجود امکانات خدماتی، رفاهی و توریستی امروزه از مهمترین مراکز توریسم زمستانی هستند.

وی  می افزاید: بیشتر تجربه های توریستی که در منطقه آلپ به عنوان قدیمی ترین مقاصد گردشگری زمستانی بدست آمده در دیگر  نواحی مشابه به عنوان الگو در توسعه صنعت توریسم  استفاده  شده است. عواملی نظیر دگرگونی تقاضا، کوتاه شدن مدت اقامت، شرایط فصلی و همکاری صنعت توریسم با صنایع بومی همواره تجربه های پرارزشی را جهت مطالعه توریسم زمستانی فراهم ساخته است.

این فعال گردشگری ضمن تاکید بر توجه به گردشگری زمستانی می گوید: درآمد بسیار هنگفت و تجربه بسیار مناسب این کشورها از گردشگری زمستانی باعث شده تا دیگر مناطق جهان که کمی در این زمینه استعداد دارند نیز وارد عمل شوند که می توان به چین و کره جنوبی در این زمینه اشاره کرد.

طاهرزاده با اشاره به تقاضای بالای سفر در فصل زمستان بین برخی از کشورها می گوید: چین هرساله با برگزاری جشنواره یخی هاربن و کره جنوبی با برگزاری جشنواره ماهیگیری روی رودخانه های یخی توانسته اند به عنوان مقاصدی در آسیا شناخته شوند اما در منطقه خاورمیانه هنوز مقصد گردشگری مناسبی به صنعت گردشگری زمستانی دهکده جهانی معرفی نشده حال آنکه کشورمان دارای بهترین شرایط آب و هوایی است.

وی می افزاید: ورزش های زمستانی از خصیصه های صنعت توریسم زمستانی در هر منطقه مستعد است و تجمع صدها هزار گردشگر زمستانی در مناطق مساعد باعث رونق گردشگری این منطقه در فصول دیگر سال نیز خواهد شد چون بدون تردید این مناطق در فصل گرم سال نیز به عنوان مناطق ییلاقی بسیار زیبایی خواهند بود که می تواند به عنوان جاذبه ای کاملا بکر برای گردشگران از آن استفاده شود. به عنوان مثال، در کشورهای سوئیس، فرانسه و اتریش گردشگری زمستانی اگرچه عامل تعیین کننده ای به شمار می آید ولی امروزه فعالیت های توریستی در این منطقه آلپ فقط منحصر به فصل زمستان نیست، بلکه سراسر سال باعث رونق اقتصاد گردشگری آن شده است. به این ترتیب که زمستان گردشگران مشغول لذت بردن از اسکی روی برف هستند و در بهار روی چمن اسکی را تجربه می کنند و تابستان هم از کمپ های تابستانی برای دوری از هیاهوی زندگی صنعتی از آن بهره می برند.

به عقیده این کارشناس گردشگری ، بخشی از این امر ناشی از ورود تکنولوژی، تنوع سلیقه ها و خواسته ها و بخشی دیگر ناشی از موقعیت جغرافیایی مناطق کوهستانی آلپ است که بین مراکز اصلی حرکت های توریستی قرار گرفته و شرایط لازم را برای توریسم زمستانی و تابستانی فراهم نموده که البته نمونه کاملا مشابهی کشورمان ایران باستانی در اختیار دارد ولی هنوز نتوانسته آنطور که باید از آن در زمینه توسعه گردشگری زمستانی بهرمند شود.
 وی ضمن تاکید بر وجود زیرساخت ها برای شروع در کشورمان می گوید: هم اکنون در ایران 16 پیست اسکی وجود دارد که از میان آنها 3 مجموعه دارای امکانات اقامتی، 5 مجموعه فقط دارای رستوران و بقیه از حداقل امکانات محروم هستند و در صورت تجهیز آنها می توان با استفاده از میل و گرایش تجربه برف در گردشگران منطقه بخصوص نواحی جنوب خلیج فارس و البته کشورهای عربی همسایه به درآمد هنگفتی در این زمینه دست یافت که علی رغم وجود این بستر مناسب برای توسعه گردشگری زمستانه در ایران چه از نظر بازار هدف و چه از نظر امکانات طبیعی از بین این تعداد پیست اسکی تنها پیست‌های آبعلی، شمشک و دیزین در استان تهران قابلیت پذیرایی از گردشگران خارجی را دارد و دیگر امکانات هنوز در حد مناسب برای اقامت و پذیرایی از گردشگران خارجی تجهیز نشده اند.

این در حالی است که مهسا مطهر نیز به نبود امکانات امدادی و البته پزشکی در برخی از مناطق یاد شده اشاره می کند و می گوید: هرچند طی سالهای اخیر برخی اقدامات جهت برپایی جشنواره زمستانی در گوشه و کنار ایران در این فصل صورت گرفته اما همه این تحرکات متاسفانه بدون برنامه بوده و مسئولان بدون درنظر گرفته شرایط و زیرساخت های مناسب اقدام به برگزاری کرده اند در صورتی که به دلیل پرمخاطره بودن گردشگری زمستانی برای گردشگران ابتدا زیرساخت های مناسبی را فراهم و پس از آن اقدام به معرفی جاذبه مورد نظر و بازاریابی برای آن در بازارهای هدفمان کنیم تا بتوانیم رونق گردشگری زمستانی کشورمان را شاهد باشیم.

سیراف فرصتی برای گردشگری ایران

دیدن صحنه به هم پیوستن رشته کوه هها و دریا یکی از جاذبه های دیدنی برای همه ماست که علاقمند به دیدن آن هستیم. اما ممکن است برخی از ما تصور کنیم این تصاویر مخصوص کشورهای خارجی است و داخل مرزهای ایران باستانی خبری از این  مناظر نیست، در حالی که جنوب کشورمان خودمان و در سواحل خلیج فارس دست هنرمند طبیعت مناظری منحصر به فرد را خلق کرده که هاری کمراینن سفیر کشور فنلاند هنگام دیدن آنها می گوید: با دیدن این زیبایی تصور کردم در سواحل مدیترانه هستم که ناگهان متوجه شدم اینجا ایران است و مشغول قدم زدن در سواحل بسیار زیبای بندر سیراف در خلیج فارس هستم .

بله درست خواندید این نظر سفیر کشور فنلاند به عنوان گردشگری خارجی بود درباره زیبایی های طبیعی منطقه سیراف یا ماسوله جنوبی ایران در استان بوشهر که شاید بسیاری ازما حتی نامش را تا کنون نشنیده ایم بود که قدمتش به دوره ساسانی و اردشیر بابکان نبست داده شده است. این بندر که به شماره 1348 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، یکی از مناطق با ارزش و زیبای باستانی استان بوشهر است و به دلیل ساخت و ساز‌های بی‌رویه و بی توجهی مسئولان گردشگری  آرام آرام زیبایی و طراوت خویش را از دست می‌دهد.

مورخان نوشته‌اند: در فاصله قرن دوم تا پنجم هجری، سیراف مرکز تجارت خلیج‌فارس بوده و با کشورهای آفریقایی و همچنین کشورهای هند و چین ارتباط مستقیم و مستمر داشته است.  صیادی در سیراف رونق فراوان داشته و آوازه‌ صید مروارید در این بندر به اکثر نقاط دنیا رسیده بود و مرواریدهای معروف سیرافی در جهان مشتریان فراوانی داشتند.

کشف رازهای تاریخ در دل سیراف

بندر باستانی سیراف از دوره‌ ساسانی تا اواخر دوره سلجوقی مهم‌ترین بندر ایران در آب‌های جنوبی کشور محسوب می‌شده است اما زلزله‌ مرگ‌باری در نیمه‌ دوم قرن چهارم هجری به زندگی این بندر باستانی پایان داد و بعدها کیش جایگزین بندر سیراف شد. ولی  از آن زمان تا کنون گذر تاریخ هرگز این شهر را به فراموشی نسپرده و همچنان باستان‌شناسان و گروه‌های کاوشگر در تلاش برای کشف بقایای بیشتر از آثار گذشته‌ این شهر بود‌ه‌اند و چندین کتاب نیز در وصف شکوه و عظمت آن زمان سیراف به رشته تحریر درآورده‌اند.

 مرحله اول کاوش‌های باستان شناسی در بندر سیراف پیش از انقلاب انجام شد و باستان شناسان خارجی روی آن کار کردند و مسجد و خانه‌‌های تاریخی این بندر را بیرون آوردند.  اما پس از انقلاب نیز میراث فرهنگی  قراردادهای مختلفی با شرکت‌های داخلی و خارجی برای کاوش بیشتر در بخش خشکی و دریای این شهر امضا کرده است به صورتی که هم اکنون نخستین مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس در بندر تاریخی سیراف راه‌اندازی شده است.

نصراله ابراهیمی سرپرست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در این باره  می گوید: این مرکز طی سالهای گذشته با هدف بررسی و مطالعه مناطق و آثار تاریخی و تمدنی خلیج‌فارس و بخشی از بندر سیراف که در زیر آب مدفون است، راه‌اندازی شده است.

ابراهیمی ضمن تاکید بر حفاظت از آثار باستانی منطقه می افزاید: مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس با همکاری شرکت توتال گاز فرانسه و پژوهشکده باستان‌شناسی در قلعه شیخ نصوری بندر سیراف تأسیس شده است.

ابراهیم بااشاره به تاریخچه حاکمیت ایران در ابراهه خلیج فارس می گوید: راه‌اندازی مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس می‌تواند بخشی از تاریخ سکونت و سیادت تاریخی ایرانیان بر خلیج‌فارس را آشکار کند.

بندر سیراف باید ثبت جهانی شود

در شرایطی که اکثر مسئولان از توجه ویژه به این بندر تاریخی سخن می گویند و حفظ آثار آن را تاکیدی دوباره بر حاکمیت ایران در خلیج فارس عنوان می کنند ؛ سیراف این بندر باستانی آرام آرام در حال  تخریب است و چند ده کیلومتر آنطرفتر قطر، یک روستای متروکه را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرده است.

طبق گزارش یونسکو این شهر که «بندر الزبورا »نام دارد، واقع در سواحل خلیج فارس است که در اواخر قرن 18 میلادی و اوایل 1900 میلادی، کاملا متروکه شده ولی اکنون به عنوان نخستین میراث جهانی  قطر،در فهرست یونسکو ثبت شده است.

 این اقدام از سوی قطر در حالی صورت می‌گیرد که آثار مسلم باستانی باشواهد معتبر در کتاب‎های جغرافی دانان عرب و مسلمان قرون اولیه هجری، در بندرسیراف و دیلم و دیگر بندرهای باستانی ایران در سواحل خلیج فارس و استان بوشهر روز به روز بیش از پیش تخریب می‌شوند . این در حالی است که تازه  به همین منظور تیرماه امسال مدیر کل میراث فرهنگی بوشهر خبر از تشکیل کارگروه تخصصی ثبت جهانی بندر باستانی سیراف داده است.

ساخت و سازهای غیر مجاز

زمانی که اکثر مقامات مسئول چه در دولت دهم و چه در دولت یازدهم از اهمیت توجه به این اثر باستانی و نمادی از تمدن ایران زمین در منطقه سخن می گویند و برای ثبت جهانی آن کارگروه تشکیل می دهند هم اکنون ظاهرا روند ساخت و سازهای بدون قاعده و البته غیر مجاز باعث تهدید این اثر تاریخی در جنوب ایران زمین شده است.

شاپور رستمی معاون امور عمرانی استانداری بوشهر با اشاره به مشکلات موجود در سیراف می گوید: سیراف یکی از نقاط با ارزش تاریخی ایران است و قابلیت ثبت جهانی را دارد و مسوولان استان بوشهر باید برای این امر تلاش کنند و بندر تاریخی سیراف که هویت حاکمیت دریانوردی ایرانیان بر آبهای نیلگون خلیج فارس است راساماندهی کنند.
رستمی با تاکید بر جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در بندر تاریخی سیراف افزود: باید با ایجاد زیرساخت‌های لازم و جلوگیری از ساخت‌و سازهای غیر مجاز جایگاه بندر تاریخی به جهان معرفی کنیم.
وی ادامه داد: برای استفاده از اعتبارات ملی برای ساماندهی این بندر تاریخی و رساندن آن به جایگاه واقعی خود باید طرح‌ها و برنامه‌های اداره کل میراث فرهنگی ارائه شود تا بتوان برنامه‌های حمایتی اجرا کرد و اعتبارات لازم تخصیص داد.

نبود امکانان و زیرساخت های گردشگری

شاید برخی از اخبار حاکی از حضور یک میلیونی گردشگران در منطقه سیراف طی نوروز 1392 بوده و برخی مسئولان با افتخار این ارقام را اعلام کرده اند اما به گفته محمد حسین بوشهری یکی از فعالان گردشگری منطقه علی رغم پتانسیل بالای منطقه برای جذب گردشگران چه از خارج و چه از داخل ایران هنوز امکانات مناسبی در زمینه جذب گردشگران در منطقه موجود نیست و ماندگاری گردشگران در بندر سیراف به کمتر از یک روز رسیده است و بیشتر به صورت گذری هستند.

بوشهری می گوید در صورتی که اقامت گاهها و هتل های مناسبی در منطقه ساخته شود با استفاده از سواحل بسیار بکر سیراف می توان دوباره شاهد رونق اقتصاد گردشگری منطقه باشیم این در حالی است که بسیاری از گردشگران خارجی برای گذراندن تعطیلات زمستانی خود به سواحل جنوبی جلیج فارس یعنی دوبی و بحرین یا قطر سفر می کنند.

به هر حال این جاذبه تاریخی و باستانی در جنوب کشورمان که بهترین فرصت برای توسعه گردشگری را به واسطه نزدیکی به منطقه عسلویه را در اختیار دارد هنوز به عنوان یکی از جاذبه های گمنام در گردشگری ایران باقی مانده در حالی که سیراف همانند گذشته هم اکنون هم می تواند به عنوان جاذبه ای بسیار معقول برای سرمایه گذاران و البته گردشگران در صادرات نامرئی کشورمان باشد و در صورت برنامه ریزی و البته مدیریت دقیقی در این زمینه می توانیم دوباره از این مروارید خلیج همیشگی فارس به نفع اقتصاد و کارآفرینی منطقه کسب درآمد کرد و شاهد رونق دو چندان اقتصاد ساکنان منطقه بود.

ایران تمدنی ناتوان در گردشگری معلولان

نویسنده : عماد عزتی

بازهم روز جهانی معلولان از راه رسید و صدها جلسه و سخنرانی برگزار خواهد شد اما یک نکته همواره در ذهن مسئولان طبق روال گذشته کشورمان فراموش خواهد شد در حالی که خارج از مرزهای کشورمان بیشترین توجه به آن صورت گرفته و هم اکنون به عنوان بازاری بسیار مناسب برای سرمایه گذاری درنظر گرفته شده است.

هرچند آمار گردشگران بین المللی سال گذشته میلادی از مرز یک میلیارد نفر در سال گذشته و همه ابراز امیدواری کردند سال آینده رونق گردشگری می تواند رکود اقتصادی جهان را برطرف کند اما هیچ کس به آمار نیم میلیاردی معلولانی که در سطح جهان زندگی می کنند توجهی نداشت ؛افرادی که همگی بالقوه گردشگر هستند و می توانند به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای این صنعت ایجاد درآمد کنند .

 به طور کلی با توجه رشد فزاینده فرصت های برابر شغلی و تحصیلی و تفریحی برای معلولان مسئله توریسم ویژه معلولان نیز به عنوان بخشی از صادرات نامرئی جهان مورد توجه قرار گرفته است . صرف نظر از آمارها، هنوز این پرسش مطرح است که چه چیزی ناگهان سبب توجه و علاقه جهانی به این مبحث شده است؟

بررسی ها نشان می دهد که در هر هشت دقیقه یک کودک معلول به دنیا می آید و سازمان های بین المللی نرخ جهانی معلولیت را 10 تا 12 درصد اعلام کرده اند که براساس برآوردهای این سازمان در حال حاضر 500 میلیون معلول در جهان زندگی می کنند و نزدیک به 80 درصد آنها در کشور های جهان سوم به سر می برند.

همچنین طبق آخرین بررسی های انجام شده از سوی یکی از موسسات آکادمیک انگلستان تخمین زده شده است که حدود 27 درصد از کل جمعیت اتحادیه اروپا از طرح ویژه توریسم برای همه که دراین کشور طراحی و اجرا شده بهره می برند و این بخش از صنعت گردشگری طبق همین بررسی ها درآمدی بالغ بر 80 میلیارد یورو در سال تولید می کند. هرچند این آمار و ارقام بخش عظیمی از جمعیت با ناتوانی های خاص نظیر زنان باردار و خانواده هایشان و نیز کودکان را مورد توجه قرار نداده و از نظر جغرافیایی نیز چنان که آمد تنها بر کشورهای اروپایی تمرکز داشته است ولی می توان مسافران خاص از سایر نواحی جهان از جمله امریکا و استرالیا و آسیا را بر این ارقام افزود که بی تردید رقم شگفت آوری خواهد شد.

بنابراین با توجه به این ارقام سرمایه گذاری در گردشگری معلولان و همچنین ارائه مقاصد توریستی با شرایط مناسب معلولان نه تنها یک اقدام خیریه نیست بلکه هم اکنون به عنوان یک تجارت عالی و مقرون به صرفه است.

گردشگری معلولان از کی مطرح شد

شاید نخستین کنفرانس بین المللی توریسم آسان در سال 2006 میلادی را بتوان به عنوان اولین گام در این زمینه دانست که پس از آن با تاکید سازمان جهانی گردشگری و پیگیری کنفرانس های مشابه در بانکوک و اسپانیا توجه صنعت گردشگری به این نوع از سفر نیز جلب شد و کم کم سرمایه گذاری در آن شکل گرفت و هم اکنون توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته نظیر امریکا، بریتانیا، ژاپن ، هنگ کنگ ، سنگاپور استرالیا ، چین و نیوزیلند به این نوع از گردشگری معطوف شده و با ایجاد امکانات مناسب روی این بخش از گردشگری سرمایه گذاری کرده اند ولی درسایر کشورهای جهان همچنان مورد غفلت است.

بهترین مقصد گردشگری برای معلولان کجاست؟

شاید بتوان شهر برلین را به عنوان بهشتی برای گردشگران معلول یا صنعت گردشگری معلولان مطرح کرد این شهر که هم اکنون یکی از بهترین مقاصد گردشگری معلولان در قاره سبز است از سال 2009 میلادی سعی در توسعه امکانات سفرهای آسان برای معلولان کرده و هم اکنون تمام امکانات و تجهیزات شهری را برای افراد معلول همچون نابینایان ، ناشنواها و دیگر معلولان فراهم کرده است .

هرچند مسئولان این امر در برلین از آمادگی 95 درصد این شهر برای پذیرایی از معلولان بدون نیاز به کمک دیگران سخن می گویند اما هنوز هم گاهی اوقات موانعی بر سرراه گردشگران معلول در برلین وجود دارد که امیدوارند تا سال 2015 میلادی این موانع نیز برطرف شود و برلین به عنوان شهری بسیار مناسب برای گردشگری معلولان آماده ارایه خدمات باشد.

گردشگری معلولان فرصتی برای رونق گردشگری ایران

هرچند در آمار موجود تعداد افراد معلول ایران هنوزهم اما و اگرهای فراوانی وجود دارد اما با توجه به تعداد حدود هفت میلیون معلولی که در کشورمان زندگی می کنند می توان با ایجاد زیرساخت های مناسب در این نوع از گردشگری و تکیه بر رونق گردشگری معلولان داخلی کم کم با توجه به رویکرد جدید دولت به معلولان دیگر نقاط جهان نیز فکر کنیم .

 رضا میرحیدری یکی از فعالان عرصه گردشگری در این زمینه می گوید: اگر به این نکته توجه داشته باشیم که هزینه گردشگری معلولان با هزینه های گردشگری عمومی یکی نیست،  فکر کنید با ایجاد انگیزه گردشگری برای حدود هفت میلیون شهروند ایرانی، چه درآمد اقتصادی بالایی را به صنعت نوپای گردشگری ایران تزریق شده و باعث توسعه گردشگری معلولان کشورمان می شود؟

این فعال عرصه گردشگری می افزاید: همه می دانیم این گردشگران هرگز بدون همراه سفر نخواهند کرد بنابراین با توجه به توسعه و رشد گردشگری معلولان ناخودآگاه به توسعه گردشگری عمومی کشورمان نیز کمک کرده ایم.

کمبود اطلاعات در این زمینه  

به نظر می رسد اطلاعات ناقص و یا فقدان هر گونه اطلاعات درزمینه تورسیم معلولان ، یکی از مهم ترین عوامل رشد بالقوه این حوزه از توریسم باشد. درنتیجه افراد معلول اغلب اطلاعات مورد نیازشان را  به صورت شفاهی از اطرافیان و بستگان به عنوان تنها منبع اطلاعات دریافت می کنند در حالی که کشورهای پیشرفته با استفاده از دنیای مجازی و خدمات آن توانسته اند تمام اطلاعات کامل و البته بروز مورد نیاز این گروه را در اختیارشان قرار دهند و آنها را به عنوان گردشگری بالفعل به جامعه گردشگری بین المللی تحویل می دهند.

پس جای تردید نیست که اگر ایران قصد توسعه این نوع از گردشگری را دارد باید بر ایجاد سایت های وابسته به صنایع و خدمات گردشگری معلولان تمرکز کنند تا با ارایه اطلاعات دقیق از خدمات موجود در مقاصد گردشگری ایران این بخش از جامعه را که به عنوان گردشگرانی بالفعل زندگی میکنند را در زمینه مدیریت زمان و البته مخارج سفرشان یاری کند.

طرح جامعی وجود ندارد
محمد حسن کرمان رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاترخمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر آماده نبودن زیرساخت های این نوع گردشگری در کشورمان می گوید: با توجه به بازار بسیار بکر این نوع از گردشگری به دلیل عدم اطلاع رسانی دقیق مسئولان و البته ناآگاهی بسیاری از برگزارکنندگان تور از این بازار هنوز هیچ اقدام مناسبی در این زمینه صورت نگرفته و نتوانسته ایم در این زمینه گام موثری برداریم .

کرمانی به استفاده نکردن از متخصصان امر در این زمینه اشاره می کند و می افزاید: استفاده نکردن از نظر متخصصان امر در این زمینه و البته فراهم نبودن اطلاعات و آمار دقیق از تعداد معلولان کشورمان و در نهایت نبود امکانات گردشگری در سایت های گردشگری ، تفریحی ، زیارتی و البته مراکز خرید ایران باعث شده تا این نوع گردشگری بدون توجه به حال خود رها شود حال آنکه بازار چند میلیارد دلاری آن در سطح جهان هم اکنون روبه توسعه است.

عرضه و تقاضا ایران را گران کرده

تقریبا سه سالی است با افزایش نرخ برابری ارزهای خارجی در کشورمان بسیاری از فعالان عرصه گردشگری ایران را به عنوان یکی از ارزان ترین کشورهای گردشگر پذیر دهکده جهانی معرفی کرده اند و با این شعار سعی در جلب نظر گردشگران به دیدن تمدن ایران زمین داشتند اما آیا واقعا ایران ارزان شده یا اینکه ارزان شدن باعث جلب نظر گردشگران خواهد شد اینها سئوال هایی هستند که کسب و کار امروز قصد بررسی آنها دارد.

هرچند بسیاری معتقدند هستندکه با افزایش نرخ برابری دلار با پول ملی کشورمان می توانیم بسیاری از خدمات گردشگری را ارزانتر به متقاضیان خارجی بدهیم اما شاید نتوان این واقعیت را بیان کرد که ظاهرا در صنعت گردشگری ایران خیر اینگونه نیست چون بسیاری از خدماتی که به گردشگران ارایه می شود به رقابت بین بخش های خصوصی مربوط شده و زیاد ربطی به گرانی یا ارزانی نرخ ارزها در کشورمان ندارد .

اگر از گشت و گذار و تفریح بگذریم به دودوتای چهارتای خودمان در اقتصاد برسیم در می یابیم قیمت تعیین شده در بسیاری از خدمات و کالاها ارتباط بسیار زیادی با سیستم عرضه  وتقاضا دارد ؛ حالا اگر دوباره به تفریح و سفر فکر کنیم به هشدار تازه فعالان گردشگری کشورمان می رسیم که می گویند ایران هنوز زیرساخت های لازم برای پذیرایی از ورود تعداد زیادی از گردشگران خارجی را در اختیار ندارد و در علم اقتصاد یعنی عرضه پایین و تقاضای بالا که باعث افزایش قیمت خواهد شد.

این در حالی است که مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران درباره افزایش قیمت گردشگری در ایران می گوید: بی‌ثباتی مدیریتی عامل مهمی در تفاوت قیمت تورهای گردشگری داخلی و خارجی به شمار می‌آید.

این مقام مسئول در صنعت گردشگری کشورمان ضمن تاکید بر برنامه ریزی دقیق برای آینده گردشگری ایران تصریح می کند: گردشگری حاصل همکاری ارگان های مختلفی است و یک ارگان یا یک شرکت خاص نمی تواند تمام امور را هدایت کند. بنابراین اگر قرار است گردشگری ایران رونق بگیرد یعنی ارتباط این ارگان ها باید بیش از پیش شده تا بتوانیم کل مجموعه را در مسیر دقیق و درست هدایت کنیم.

 رجب‌علی خسروآبادی همچنین می افزاید: عدم تعریف برنامه‌های دقیق در حوزه گردشگری علاوه بر اینکه سبب کاهش کیفیت و افزایش قیمت در بخش خدمات‌رسانی می‌شود موجب لطمه زدن به حوزه گردشگری کشور هم می‌شود.

  خسروآبادی، ضمن تاکید بر حاکمیت مدیریت علمی در گردشگری ایران می گوید: ثابت نبودن مدیران بخش گردشگری  در گذشته از نظر کارشناسی از جمله عوامل تفاوت قیمت بسیار بین تورهای داخلی و خارجی به شمار می‌رود.

اما از سوی دیگر رئیس جامعه تورگردانان ایران : هرگونه کاهش در قیمت تورهای داخلی را مستلزم تصمیم گیری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می داند و می گوید: سازمان سال گذشته افزایش 25 درصدی نرخ خدمات هتل‌ها را اعمال کرد بنابراین نمی توان انتظار داشت که تورها ارزان شده باشند.

 ابراهیم پورفرج همچنین اظهار داشت: فراهم نبودن زیرساخت‌ها در ایران، عامل افزایش چند برابری نرخ تورهای داخلی نسبت به تورهای خارجی به شمار می‌رود.

پورفرج در ادامه اظهارات خود می افزاید: «سیاست کلی دولت بر این است که قیمت ارائه خدمات در گردشگری بالا نرود در حالی که افزایش 25 درصدی نرخ خدمات هتل‌ها از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعمال شد بنابراین تورم داخلی و عوامل دیگر موجب تفاوت قیمت آن با تورهای داخلی با خارجی شده است.

ایران هنوز ارزان نشده است

میترا خاکپور یکی از آژانس داران تهران با اشاره به اینکه شرکت های گردشگری ایران توان رقابت با خارجی را ندارند و در نهایت این ایران است که صادر کننده گردشگر می شود نه میزبان می گوید: بطور کلی ارزان بودن امتیاز برای جذب گردشگر خارجی نیست بلکه یکی از عوامل موثر است اما با توجه به گران بودن قیمت هتلها و سایر خدمات گردشگری درحال حاضر تورهای ورودی به ایران جزو گرانترین تورهای گردشگری به شمار می روند.

این کارشناس و فعال خصوصی گردشگری می گوید: هم اکنون در سراسر دنیا سفرهای ارزان قیمت رونق دو چندانی گرفته در حالی که ایران هنوز از این نوع سفر و گردشگری هیچ اطلاعی ندارد، خدماتی چون  اشتراک منزل و هاستل ها هنوز در کشورمان شکلی نداشته و هیچ تعریفی ندارد بنابراین صرفا هتل ها و یا اقامت گاههای موجود در این زمینه فعالیت دارند و با توجه به تعداد آنها و البته سنتی بودن مدیریت این اماکن هیچگونه نمی توانند با ابتکار عمل هایشان به کاهش قیمت روی آروند و هزینه های خود را مدیریت کنند.

خاکپور که در بخش تورهای ورودی ایران نیز فعال است ضمن اشاره به  تفاوت نرخ تورهای ورودی به ایران نسبت به  سایر کشورها تاکید می کند: قیمت تورهای ورودی ایران از کشورهای دیگر گرانتر است به طور مثال هزینه تور دوهفته ای از آمریکا به ترکیه هزارو 900 دلار است در حالی که نرخ تور آمریکا به ایران کمی بیش از چهارهزار دلار است این تفاوت قیمت دلیل به جز امکانات بالای شرکت های خارجی برگزار کننده در ارایه تخفیف های مناسب در زمینه پرواز، اقامت ، گشت و تفریح نداشته و ندارد؛ مواردی که در ایران به دلیل کمبود امکانات غیر قابل دسترسی است.

میترا خاکپور با اشاره به اینکه قیمت بالای تورها یکی از دلایلی است که مانع سفر توریست ها به ایران می شود، اظهار داشت: تورهای ورودی ایران با چنین نرخهایی در بازارهایی ارایه می شوند که هم اکنون بسیاری از گردشگران حرفه ای در آن کشورها به دنبال سفرهای ارزان قیمت هستند نه سفرهای لوکس در حالی که هرگز خدمات ارایه شده در کشورمان به دلیل مشکلات و معضلات موجود لوکس نیست اما قیمت ها  در محدوده سفرهای لوکس این گروه به مناطق مختلف گردشگری جهان است.

خاکپور به ایرلاین های موجود ایران نیز اشاره می کند و می گوید: اگر کمی دقت کرده باشید ایرلان های ارزان قیمت سراسر جهان مثل رایان ایر ، شرکت ایزی جت ،  ایرآسیا و دیگر موارد با ارایه تخفیف های بسیار بالا در برخی از اوقات سال و بطور کلی کاهش قیمت مسافرت های هوایی توانسته اند تعداد زیادی مسافر و گردشگر را به نقاط مختلف جهان انتقال دهند در حالی که ایران هنوز برای پاسخ گویی به مسافران داخلی خود در حمل و نقل هوایی دچار مشکل است و با معضلات بسیار زیادی دست و پنجه نرم می کند که این مشکل در حمل نقل جاده و ریلی ایران نیز کاملا مشهود است بنابراین با توجه به شرایط کنونی هیچگاه نمی توان انتظار ارزان شدن سفر به ایران متصور شد.

خاکپور در پایان ضمن اشاره به وابسته بودن گردشگری به عوامل مختلف و سازمان های مختلف می گوید: ابتدا باید کل صنعت را خصوصی کنیم و پس از آن اگر می خواهیم ایران واقعا مقصدی ارزان قیمت برای گردشگران تبدیل شود باید تمام صنف های مربوط به گردشگری را به یکدیگر هماهنگ کنیم نه اینکه هتل گران شود اما خدمات هوایی یا زمینی ارزان باقی بماند و رستوران ها هم در نرخ گذاری آزاد باشند به هر حال صنعت گردشگری صنعتی است خصوصی و این رقابت است که می توانددر نهایت علاوه بر افزایش کیفیت نرخ مناسب را به مشتری ارایه دهد نه اجبار و  دستورالعمل های دولتی .

کانترهای اجاره‌ای در آژانس‌های مسافرتی

اگر اهل سفر و گردشگری چه داخلی و خارجی هستید بدون تردید حتما گذر شما به آژانس های مسافرتی افتاده است وقتی وارد این اماکن می شوید گاهی اوقات زیبایی و آراستگی کارمندان و البته محیط اطراف شما از همان ابتدا حال وهوای سفر را برای شما ایجادمی کند و به خود می گویید به چه آژانس معتبری مراجعه کرده ایم و راضی از انتخاب خودتان به کانتر مربوط خودتان مراجعه میکنید که داستان تازه آغاز می شود.

کارمند آژانس مسافرتی بسته به مورد سفر ، شمارا به یکی از میزهای دفتر هدایت می کند روی هر یک از میزها تابلویی قرار گرفته که روی آنها نوشته شده خارجی ، داخلی ، رزرو هتل ، بلیت تک، بلیت اتوبوس ، تورهای یک روزه ، صندوق و گاهی هم مدیر فنی را خواهید دید اما غافل از اینکه در بیشتر این اماکن این میزها اصلا هیچ ربطی به آژانسی که شما به آن مراجعه کرده اید ندارند و صرفا محلی اجاره ای در اختیار فرد مقابل شما است.

پدیده کانترهای اجاره ای در دفتار خدمات گردشگری شاید زیاد هم با این صنف بیگانه نیست اما تقریبا از اوایل دهه هشتاد شمسی در کشورمان به صورت جدی مطرح شد و در بین فعالان عرصه گردشگری کم کم به دلیل کسادی کار رونق گرفت . بدون در نظر گرفتن اینکه این کار قانونی است یا خیر قصد داریم فراید کار و البته نتیجه کار را برای شما که مسافر هستید شرح دهیم تا بتوانید خودتان تصمیم بگیرید که آیا واقعا آژانسی که به آن مراجعه کرده اید بهترین بوده یا خیر؟

چه شد که کانتر اجاره ای شد

ایمان صفائیان یکی از فعالان عرصه گردشگری می گوید: تقریبا اواسط دهه هفتاد شمسی بود که کم کم گردشگری میان ماجراجویان ایرانی رونق گرفت و دفاتر گردشگری مختلفی سراسر ایران افتتاح شدند ، هرچند برای افتتاح دفاتر گردشگری مدارک و شرایطی لازم است اما آن زمان شاید سخت گیری زیادی صورت نگرفت و هم اکنون شاهد فعالیت چند هزار آژانس گردشگری فعال سطح شهر ها و دهها هزار آژانس مجازی در دنیای صفر ویکی گردشگری ایران هستیم.

تا این بخش زیاد مشکل ساز نبود اما زمانی که بازار گردشگری به دلیل تحریم ها و البته افزایش لحظه به لحظه قیمت ارزهای خارجی شروع شده تقریبا بیشتر آژانس ها که توان مالی قوی نداشتند به مشکل دچار شده و کم کم از صحنه حذف شدند اما بودند افرادی که از این فرصت نیست به سود خود استفاده کردند و با اجاره دادن کانترها (میزهای دفاتر) به افراد علاقمند سعی کردند خودشان را از دردسرهای تورگردانی رهانیده و فقط به دریافت اجاره بهای میزهای خود بسنده کنند.

روش کار چیست

صفائی این فعال خصوصی عرصه گردشگری می گوید: بسیاری از افرادی که به هر دلیل توان دریافت مجوز آژانس های مسافرتی را نداشته و ندارند اما به عقیده خودشان امکاناتی برای برگزاری تورهای گردشگری داخل یا خارج از مرزهای ایران را دارند ، متقاضیان کانترهای اجاره ای هستند . این کانترها بستگی به قدمت آژانسی که برای اجاره درنظر گرفته شده و البته انتظارات صاحب آژانس قیمت گذاری شده و داخلی و خارجی آنها نیز با قیمتی متفاوت به متقاضیان اجاره واگذار می شود.

وی می افزاید: در این میان برخی از کانترها مثل کانترهای داخلی مشهد و کیش، یا کانتر خارجی ترکیه و دبی با بیشترین قیمت به متقاضیان اجاره واگذار می شود چون به تعبیر صاحب آژانس این کانترها همیشه مسافر دارند بنابراین باید اجاره بهای بیشتری از متقاضیان دریافت کرد. پس از عقدقرار داد و رد و بدل کردن تضمین های لازم توسط متقاضی به صاحب آژانس یک خط تلفن (به صورت مشترک) و میز و صندلی و امکانات رفاهی این واحد صنفی در اختیار متقاضی قرار گرفته می شود و پس از آن ابتدای ماه مبلغ مشخصی نیز بابت اجاره از وی دریافت می شود.

 صفائیان می گوید: اما هرگز بحث مالی در اختیار فرد مستاجر نخواهد بود چون بطور کلی فقط دو بخش از اینگونه دفاتر خدمات مسافرتی در اختیار خود صاحب آژانس خواهد بود یکی صندوق و دیگری منشی یا تلفنچی باقی کار به دیگران واگذار شده است و همگی در واقع ابتدای هر ماه پس از کسر اجاره بها کارکرد خود را از صندوق تحویل می گیرند نه اینکه ماهیانه به صاحب آژانس اجاره بپردازند .

مزایا ومعایت کانترهای اجاره ای

به عقیده مهسا میرزایی مدیر فنی یک آژانس گردشگری  در تهران ، این کار یعنی اجاره کانتر برای صنعت گردشگری بسیار مفید است و چون تقریبا کار به صورت پورسانتی شده است و فرد مستاجر باید در پایان ماه مبلغی بابت اجاره کارکرده باشد و البته هزینه های خودش را هم تامین کند بدون تردید شرایط رقابتی بسیار بالایی بین آژانس ها ایجاد خواهد شد و در نهایت گردش مالی بیشتری در این صنعت صورت می گیرد .

اما پژمان باقری مدیر آژانسی در تهران که بطور کلی مخالف این کار است می گوید : اجاره کانتر نه اینکه کار مفیدی در صنعت گردشگری نیست بلکه باعث زیان های دوسوی به صادرات نامرئی کشورمان چه در داخل و چه در خارج از مرزها می شود و از آنجایی که طبق قانون آژانس فروشنده خدمات مسئول و پاسخگوی مشکلات ایجاد شده احتمالی برای مسافران در طول سفر یا قبل از آن است نباید به این روش ادامه داد چون گاهی اوقات مسایل مالی و البته ناآگاهی مستاجران کانترهای داخل آژانس باعث بدنامی یک آژانس با چندین سال سابقه کار در گردشگری می شود  و در خوش بینانه ترین حالت نیز هزینه سفر گردشگران به دلیل تعهدات مستاجر به مالک آژانس بالاتر خواهد رفت و گاهی هم فضای رقابت سالم از میان برداشته می شود.

وی می افزاید: هرچند مدیران اینگونه آژانس ها تدابیر لازم را تدارک دیده و با دریافت وثیقه های مطمئن و دقیق از بی اعتباری خودشان جلوگیری می کنند اما بازهم این صاحبان آژانس ها هستند که با اجاره دادن کانترهای خود درواقع دروان خوشی زودگذری را برای خود تدارک دیده اند .

محمد حسن کرمانی رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران به عنوان یکی از مسئولان صنفی این موضوع را تایید می کند و می گوید: اجاره کانترها به دلیل ناتوانی برخی از آژانس ها در جذب گردشگر یا برگزاری تورهای گردشگری و البته برخی مسایل مالی رخ داده است که با توجه به خلاء های قانونی موجود زیاد نمی توان مانع از آن شد اما این موضوع هرگز مسئولیت مدیرعامل آژانس در مقابل ارایه خدمات به متقاضیان یا گردشگران کاهش نخواهد داد .

وی ضمن تاکید بر مسئولیت مدیرعامل آژانس مسافرتی نسبت به هرگونه پیامد اینکار یعنی اجاره کانتر به دیگران می افزاید : این روند در صورت عدم کنترل باعث آسیب رساندن به فعالان حقیقی در صنعت گردشگری خواهد شد و نباید با بی تفاوتی به آن، این صنف را به حال خود رها کنیم چون مبحث گردشگری بحث اعتماد متقابل است که می تواند رونق آن را به ارمغان بیاورد.

این مقام صنفی در گردشگری ایران می گوید: توصیه اصلی ما به مسافران این است که فقط و فقط از آژانس های دارای مجوزهای لازم اقدام به خرید خدمات کنند و اگرقرار شد از آژانسی خدماتی دریافت کنند حتما در مقابل عقد قرارداد رسمی و ممهور به مهر آژانس این کار صورت گیرد نه اینکه بدون قرارداد، دست به جیب شوند چون در صورت  بروز هرگونه مشکل هیچ راهکاری برای مقابله با آن نیست.

جای خالی هاستل‌ها در گردشگری ایران

پدیده ای رایج برای ارایه اقامت گاه ارزان و توسعه تقاضای سفر

هاستل محل خواب ارزان قیمتی است که تخت‌های یک اتاق را به شما اجاره می‌دهد و در واقع فضای یک اتاق بین چند نفر به اشتراک گذاشته می شود. براساس استانداردهای این نوع اقامتگاه تعداد تخت‌ها در هر اتاق از ۲ الی ۸ تخت متغیر است. بد نیست بدانیم هاستل هیچ امکاناتی از هتل کمتر ندارد و فقط بحث اشتراک گذاشتن امکانات است که باعث ارزان شدن خدمات این اماکن نسبت به هتل ها شده است.

براساس آمار سازمان جهانی گردشگری هزینه سفر گردشگران به سه بخش اساسی تقسیم بندی شده است که حمل و نقل ، اقامت ، خوراک هستند و در این بین هزینه اقامت تقریبا 30 درصد از کل را به خود اختصاص داده است که رقم قابل ملاحظه ای برای گردشگران است و همواره آنها به دنبال کاستن از این هزینه هستند و هاستل ها این امکان را در اختیارشان قرار می دهد .

با توجه به رکود اقتصادی فراگیری که در اواخر دهه گذشته در جهان اتفاق افتاد بحث تقاضای سفرهای ارزان بسیار رونق گرفت و راهکاری قدیمی یعنی هاستل ها دوباره در صنعت گردشگری رونق گرفت و بسیاری از فعالان گردشگری را به این نکته آگاه کرد که توجه به قشر متوسط در صنعت گردشگری می تواند بسیار سودمندتر از سفرهای لوکس و خاص بین مسافران باشد .

بنابراین  ارائه پرواز، هتل و تورهای ارزان قیمت بهترین راه کار برای جذب گردشگران مشتاق سفر با بودجه های کم رونق گرفت و در نهایت این سفرهای ارزان قیمت بود که در جهان باعث تغییر در اقتصاد گردشگری دهکده جهانی شد.

هاستل، پدیده‌ای جهانی

از آنجا که این روش اقامت یعنی اقامت در مکانهایی شبیه به خوابگاه دانشجویی رفته رفته در سطح دهکده جهانی رونق گرفت هاستل‌های معتبر جهانی نیز با ایجاد اتحادیه ای بین المللی در صنعت گردشگری جایگاه مناسبی برای خود دست و پا کرده و شروع به ارایه خدمات ارزان قیمت اقامتی به مسافران سراسر جهان کردند.

به همین دلیل در حال حاضر در تمام شهرهای معروف و گردشگرپذیر جهان این اقامت گاههای ارزان قیمت با استانداردهایی مشخص به راحتی در دسترس شما هستندو هر ساله تعداد بسیاری از گردشگران و ماجراجویان را به خود جلب می کنند.

هاستل در ایران

هرچند از نیمه اول قرن چهاردهم خورشیدی، ایران از این نوع خدمات در میادین اصلی شهر ها  یا  دروازه های ورودی بهره می برد اما با توجه به تعبیر نادرستی که از ترجمه کلمه هاستل در فرهنگ سفرهایمان وجود دارد و هاستل را مهمانخانه با خدمات بسیار پایین در نظر می گیریم هنوز استفاده از این نوع اقامتگاهها همگانی نشده و صرفا چند ده خوابگاه در سراسر کشور که بیشتر به کارمندان و دانشجویان سرویس دهی دارند مشغول فعالیت هستند و جایگاه خالی این اقامت گاههای ارزان قیمت با توجه به رشد سریع صنعت گردشگری کشورمان کاملا قابل در ک است.

این درحالی است که اگر مسئولان گردشگری کشورمان به این مهم توجه بیشتری داشته باشند علاوه بر ایجاد امکانات مناسب برای پذیرایی از گردشگرانی که اقتصادی سفر می کنند هزاران فرصت شغلی در کشور به وجود آمده و باعث رونق کسب و کار دیگر شاخه های گردشگری خواهد شد.

امکانات و امنیت هاستل ها

همانطور که قبلا نیز اشاره شد هاستل ها معمولا فضای یک اتاق را از دو تا 8 تخت بین مسافران تقسیم می کنند و داخل اتاق معمولا فقط تخت خواب است و یک کمد کوچک . اما دیگر امکانات رفاهی مثل سرویس های بهداشتی و آشپزخانه یا وسایل سرگرمی و تلویزیون به صورت عمومی درنظر گرفته شده است و گاهی هم برای دریافت خدمات اضافه مثل داشتن حوله یا حتی صبحانه مجبور به پرداخت هزینه اضافه تری نسبت به کرایه تخت خود هستیم. ولی جالب است بدانیم همه هاستل ها برای آنهایی که علاقمند هستند حریم خصوصی خود را حفظ کنند نیز راهکاری درنظر گرفته اند  با ارایه اتاق های خصوصی دو تا 4 نفر برای جلب نظر این گروه که ارزان سفر می کنند نیز تلاش می کنند.

شاید تصور کنید که اقامت با چند نفر دیگر که هرگز تا کنون آنها را ندیده اید داخل یک اتاق باعث از بین رفتن امنیت شما شده و گاهی دردسر سازنیز باشد اما با توجه به فرهنگ اقامت در این مکانها بین گردشگران معمولا هیچ مشکلی نیست و امتیازات آن بیشتر از معایب هم اتاق شدن با دیگران است ولی به هرحال احتیاط شرط عقل است و باید به این موضوع کاملا توجه کرد.

وب سایت های معتبر

اگر اهل تجربه اقامت در این اماکن هستید، چندین سایت معتبر در دنیای گردشگری موجود است که می توان از طریق آنها نسبت به انتخاب هاستل مورد نظر در مقصد گردشگری خودمان اقدام کنیم که می توان به سایت های   Booking   ،  HostelBookers یاHostelWorld  ، hihostels.com،  hostels.com، belitonline.com/hostel-booking ، www.famoushostels.com و... اشاره کرد با وارد کردن نام شهر و تاریخ ورود و خروج می توانید لیست تمامی هاستلهای شهر مورد نظرتان را ببینید و در نهایت گزینه مورد نظر خودتان را انتخاب کنید.

 هزینه اقامت در هاستل

قیمت یک شب استراحت در هاستلهای اروپایی برای هر نفر بین ۱۰ تا ۱۵ دلار متغیر است و برای کشورهای آسیایی یا آمریکای لاتین به شبی ۵ دلار هم میرسد. البته قیمت اتاقهای خصوصی یا Private کمی بیشتر است. اتاقهای خصوصی گزینه بهتری برای متاهلها است. این در مقایسه با هتلهای شبی ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار واقعا به صرفه است.

 همچنین در هتل شما امکان پخت و پز ندارید و مجبورید از غذاهای بیرون نیز استفاده کنید که آن هم هزینه شما را باز بالا میبرد.  ولی در هاستل شما می توانید مواد اولیه ارزان را از سوپرمارکتها تهیه کرده و با استفاده از قابلمه و ظروفی که در آشپزخانه هاستلها مهیا شده، خودتان اقدام کنید .

کارت اشتراک سالیانه

همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم برخی از هاستل های معتبر عضو اتحادیه هاستلداران سراسر جهان هستند بنابراین خدماتی در نظر گرفته اند که گردشگران می توانند از هر یک از اعضا کارت فیزیکی عضویت تهیه کنید و از 5۰۰۰ هاستل عضو این اتحادیه در سراسر دنیا از تخفیف قابل توجهی در قیمت هاستلها برخوردار شوید. این کارت به ارزش تقریبی ۲۴ دلار است و به نام شما صادر میشود و به شما تخفیفی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد در قیمت هاستلهای عضو این اتحادیه در سراسر دنیا ارائه میدهد. همچنین اگر بیشتر از ۱۰ شب در یک هاستل قصد توقف دارید میتوانید از صاحب هاستل یک تخفیف بیشتری هم برای اقامت طولانی مدت خود دریافت کنید.

رزرو هاستل

حالا که از امکانات هاستل در گردشگری مطلع شدید و قصد استفاده از امکانات آنها در مسافرت آینده خودتان را دارید می توانید از طریق اینترنت به راحتی هاستلی در هر شهر از هر کشوری که بخواهید پیدا کنید و سپس با تلفن زدن به آن، اتاق مورد نظر خود را رزرو کنید .

مهمترین مزیت این کار این است که برای رزرو یا پرداخت هزینه هاستل نیازی به استفاده از ویزا کارت یا انواع کارت های بانکی بین المللی نیست و این بزرگترین امتیاز برای گردشگران ایرانی است که امکان دسترسی به این نوع کارت ها را حداقل تا کنون نداشته اند.