جاذبه سازی در ایران

نگاهی به روش های نوین رشد و رونق صادرات نامرئی در کشورمان

کمتر از یک هفته تا آغاز جشن های مختلف سراسر جهان در روز جهانی گردشگری فرصت باقی مانده است، روزی که تمام ماجراجویان ، گردشگران و فعالان عرصه گردشگری در آن به آینده این صنعت و روند توسعه آن توجه ویژه خواهند داشت.

جای تردید نیست که گردشگری هم اکنون به عنوان یکی از پولسازترین و پردرآمدترین صنایع در سطح دهکده جهانی مورد توجه مقامات و مسئولان دولتی و خصوصی قرار گرفته است ؛ به گونه ای که این صنعت حتی در دوران رکود اقتصادی توانست برخی کشورها مثل اسپانیا و یونان را حمایت کند و اقتصاد منطقه را سرپا نگهدارد.

اگر به جایگاه اقتصادی این صنعت توجه کنیم و لزوم توسعه آن را در کشورمان با توجه به کارشکنی های غرب و شرق در دیگر صنایع کشور را درک کنیم جای تردید نیست که این روز را نه یک هفته بلکه به تعداد روزهای سال مورد توجه ویژه قرار خواهیم داد و برای آنها برنامه ریزی می کنیم. به هر حال همانطور که قبلا اشاره شد روز جهانی گردشگری سال 2013 میلادی هم کم کم همراه پاییز فرا می رسد تا شاهد تغییرات گسترده در اصلی ترین ارگان درگیر این صنعت کشورمان یعنی سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری باشد اما آیا این تغییرات کافی هستند تا بهاری پربار را انتظار بکشیم؟ آیا جاذبه های کشورمان همواره مورد توجه گردشگران بین المللی قرار خواهد گرفت تا رونق صنعت گردشگری را از این پس شاهد باشیم؟ اینها سئوالهایی هستندکه کسب و کار به دنبال پاسخ آن راهی جامعه خصوصی و دولتی گردشگری کشورمان شده است.

دکتر ایمانی خوشخو به عنوان یکی از فعالان عرصه علمی گردشگری در این زمیننه می گوید: جای تردید نیست که سی و سه پل اصفهان و پاسارگاد همواره به عنوان نمادی از تمدن ایران زمین خواهند بود و جاذبه ای برای گردشگران خارجی و داخلی شناخته شده اند اما آیا این جاذبه های باستانی تا ابد هستندو همواره گردشگران را به خود جلب خواهند کرد؟

رئیس دانشگاه علم و فرهنگ در این زمینه بر لزوم جاذبه سازی در کشورمان اشاره می کند و می گوید: اگر از جاذبه سازی با شک و تردید می نگریم و توقع جذب گردشگر نداریم باید به امارات متحده عربی اشاره کنیم چون این کشور از هیچ میلیون ها دلار درآمد کسب کرده است. ساخت مراکز خرید ، پیست های ورزشی متفاوت و استفاده از پتانسیل های طبیعی در این کشور همه و همه از جاذبه های نوین دوبی هستند که توانسته نظر گردشگران سراسر جهان را به خود جلب کند .

ایمانی خوشخو اصلی ترین جاذبه این کشور را ساخت پیست اسکی مصنوعی در دل صحرا می داند وبه زمین تنیس بالای برج العرب اشاره می کند و جاذبه غیر متعارفی که هم اکنون نظر خیلی ها را در منطقه به خود جلب کرده است.

از سوی دیگر مهسا مطهر به عنوان یکی از فعالان عرصه گردشگری و مدرس دانشگاه در این صنعت به پتانسیل های موجود کشورمان در زمینه جذب گردشگران اشاره می کند و می گوید: اکثر گردشگران داخلی و خارجی درباره اصفهان ، یزد و منطقه تاریخی پاسارگاد اطلاعات بسیاری دارند و با آنها آشنا هستند اما وقتی به این گردشگران از جاذبه های نوین خبری می دهیم که آنها را نمی شناسند بسیار مشتاقانه دست به جیب شده و حاضر به هزینه کردن برای تجربه آنها می شوند.

این فعال عرصه گردشگری در این زمینه مثالی می زند و می گوید فرض کنید گروهی از گردشگران ایتالیایی وارد خاک کشورمان شده اند این گروه با انواع و اقسام آثار باستانی و هنری به واسطه کشورشان آشنا هستند و به دنبال یافتن جاذبه ای نوین وارد خاک ایران شده اند بدون تردید از پاسارگاد و یزد و اصفهان نیز دیدن خواهند کرد اما آیا ما واقعا جاذبه ای نوین برای ارایه به آنها داریم که نظرشان را به خود جلب کند؟ وقتی برای این گروه از آب گرم سرعین و چشمه های باداب سورت و اسکی روی چمن می گوییم واقعا مشتاقانه برای تورهای یاد شده ثبت نام می کنند اما پاسارگاد و اصفهان را تنهایی سفر می کنند و علاقه دارند تنها در این شهرها باشند چون اطلاعات کافی و کاملی از آنها در اختیاردارند.

این مدرس دانشگاه در این باره و اثر جاذبه سازی در صنعت گردشگری می گوید: همه می دانیم صنعت گردشگری یعنی پویایی و تحرک بنابراین سکون و جاذبه های باستانی که سالها در گوشه آرمیده اند در این صنعت زیاد تاثیرگذار نیستند بلکه گردشگران همواره به دنبال یافتن جاذبه های نوین در دهکده جهانی بار سفر می بندند.

در همین حال آرش نورآقایی عضو انجمن صنفی راهنمایان گردشگری ایران ضمن تاکید بر جاذبه سازی برای توسعه گردشگری کشورمان به نکته ای جالب اشاره می کند و می گوید: جاذبه های باستانی در سرزمین های کهن حکم پیش غذا برای تحریک اشتهای گردشگران را دارند و به واسطه آنها می توان توجه این گروه را به منطقه ای خاص از جهان جلب کرد اما پس از این مرحله باید سفره ای رنگین برای گردشگران و ماجراجویان تدارک دید تا آنها در محلی که مورد نظر ماست اقامت کنند و برای سفرشان هزینه کنند.

نورآقایی در ادامه می افزاید: این که گردشگران زیادی هر سال وارد خاک ایران می شوند تا از محوطه باستان پاسارگاد و بیستون بازدید کنند شکی نیست اما این یعنی فقط یک یا دو روز اقامت در محلهای یاد شده بنابراین باید برای روزهای آینده جاذبه ای نوین و جدید به این گروه ارایه دهیم تا بتوانیم اقامت آنها را بیش از یک یا دوروز در منطقه مورد خودمان برنامه ریزی کنیم.

به هر حال طبیعت بکر و آب و هوای چهارفصل ایران زمین ، کویرها و دریاها خوراکی وصنایع دستی ایران باید همواره گفتنی هایی جدید لذای این افراد داشته باشند تا بتوانند به عنوان مقصدی دایمی برای گردشگران سراسر جهان شناخته شوند.

جالب اینجاست که مهدی حجت معاون میراث فرهنگی ، سازمان میراث هم دقیقا دو روز پیش همین تعبیر را برای رسانه ها داشت و از خالی بودن سفره گردشگری ایران برای گردشگران سخن گفت. وی درباره جاذبه گردشگری ایران به این نکته اشاره کرد که اگر قصد موفقیت در صنعت گردشگری کشورمان را داریم باید همواره سفره رنگینی برای گردشگران پهن کنیم تا بتوانیم آنها را وادار به اقامت در ایران کرده و از آنها کسب درآمد کنیم. بنابراین سفره ای با غذاهای تکراری و بسیار معمولی برای این کار مناسب نیست و باید بیش از گذشته این سفره را رنگین کرد.

پس جای امیدواری است که مسئولین دولتی گردشگری ایران به دور ازهرگونه ریخت و پاش اضافه و تجملگرایی بلکه با دیدی باز در آستانه هفته گردشگری در ایران سفره ای بسیار رنگین برای گردشگران تدارک ببینند تا مبادا عطر وبوی جاذبه های ایرانی باعث رونق گردشگری دیگران شود!