دنیای مجازی در خدمت صنعت گردشگری

دنیای مجازی تیغ دولبه برای صنعت گرشدگری

دنیای مجازی می تواند رویای صنعت گردشگری ایران را به واقعیت تبدیل کند

دنیای مجازی صنعت گردشگری سنتی را ضربه فنی کرده

دنیای مجازی تیغ دولبه صنعت گردشگری

از ابتدای پیدایش جوامع متمدن بشری علاقمندان به سفر و ماجراجویان به دنبال یافتن مناظر بکر و دیدن ناشناخته های روی زمین بودند اما به دلیل کمبود وسایل ارتباط جمعی معمولا محل های توریستی و نشانی این مناطق بصورت سینه به سینه بین ماجراجویان و گردشگران رد و بدل و در نهایت هم شاید به دست فراموشی سپرده می شدند.

با رشد و گسترش وسایل ارتباط  جمعی این مکانها و تفرجگاه ها بیشتر در دسترس قرار گرفتند و اکثر علاقمندان به راحتی می توانستند برای دیدن آنها برنامه ریزی کنند. روزنامه ها و تلویزیون و رادیو در این راه به واقع بسیار مفید بودند و به یاری ماجراجویان در کشف ناشناخته های زمین شتافتند.

اما کم کم پای دفاتر و شرکت های خدمات توریستی به میان آمد و اینگونه ماجراجوی ها هدفمند شدند و علاقمندان کافی بود که به یکی از این دفاتر گردشگری مراجعه کنند تا با معرفی دنیایی از ناشناخته ها مواجه شوند و با توجه به جیبشان راهی یکی از این مناطق شوند. دفاتر گردشگری به سرعت یکی پس از دیگری در شهرها و دیار مختلف ظاهر شدند و با تزئیناتی بسیار جذاب و زیبا دل رهگذران را به سمت ناشناخته های دنیا کشاندند، اما با حرکت جهان به سمت صنعتی شدن و ارتقاء سطح زندگی شهری در این جوامع صنعتی متمدن، نقش دفاتر گردشگی هم با تفاوتهای زیادی روبرو شد.

دفاتر گردشگری هم روش های جذب گردشگران را با توجه به صنعتی شدن جهان تغییر دادند به عنوان مثال خدمات تلفنی، خدمات حضوری و در نهایت خدمات 24 ساعته توانست آنها را به واقع در زندگی صنعتی قرن بیستمی مردم شریک کند و به عنوان جزئی از زندگی روزانه مردم در کنارشان باشند. به این ترتیب ماجراجویان اگر در هر ساعت از شبانه روز قصد سفر می کردند فقط با برداشتن گوشی تلفن و گرفتن شماره یکی از دفاتر گردشگری منطقه زندگیشان به مراد خود می رسیدند. این گونه خدمات 24 ساعته مدتها یکه تاز میدان رقابت گردشگری بود تا اینکه دنیای مجازی از راه رسید.

چندی است که تکنولوژی اینترنتی و دنیای مجازی به دنیای واقعی گردشگری نیز وارد شده و بسیاری از خدمات گردشگری را به خود وابسته کرده است. هر گردشگری که قصد سفر داشته و بار سفر بسته باشد یقینا قبل از سفر خود در دنیای مجازی سری به مقصد زده ، البته در دنیای مجازی و از طریق صفر و یک ها، حداقل از آب و هوای مقصدش و مراکز خرید و تفریحی آن سراغی گرفته و با آمادگی هرچند ابتدای راهی دیار ناشناخته های سفر شده است. به جرات می توان گفت امروزه از پشت مانیتور کامپیوتر شخصی خودمان می توانیم به دورترین مراکز تفریحی و گردشگری دهکده جهانی سری بزنیم واز دیدن آن لذت ببریم.

صفر و یک های این دنیای مجازی توانستند به سرعت جای خود را بین مردم باز کند و اکثر فعالیت های اقتصادی از جمله فعالیت آژانس های گردشگری را تحت تاثیر خود قرار دهند. زرق و برق این دنیای دیجیتال آنچنان دیدگان کاربران خود را کور کرد که هرگز دیدن تزئینات بسیار شیک و عکس های زیبای داخلی آژانس های گردشگری برایشان جذاب نبود.

هرچند برای مدتی این آژانس ها توانستند در برابر دنیا مجازی مقاومت کنند اما در نهایت توسط خدمات دنیای مجازی ضربه فنی شدند و از میدان رقابت بیرون رفتند. دنیای مجازی و خدمات آنلاین گردشگری ابتدا توانست آژانس های خدمات گردشگری را صرفا به عنوان دفتار فروش بلیت تبدیل کند و پس از گذشت چند وقت این خدمات را هم از آنها گرفت به طوری که امروزه همه ما می توانیم بلیت هواپیما، کشتی و اتوبوس را بصورت آنلاین و از پشت میزکارمان خریداری کنیم یعنی هرگز نیازی به مراجعه به این دفاتر نداریم.

تقریبا یک دهه هست که دفاتر خدمات گردشگری در واقع مغلوب خدمات دنیای مجازی شده اند و کاملا روش فعالیت اقتصادی خود را تغییر داده اند و بیشتر نقش درون منطقه ای و مشاوره ای را برعهده گرفته اند.

امروزه بسیاری از این آژانس های توسط شرکت های بزرگتر و چند ملیتی خریداری شده و به صورت آژانس های زنجیره ای برای خدمات داخلی در کشورهای توریستی مورد استفاده قرار گرفته و تعدادی هم که صرفا چند  عکس یادگاری با همکاران خود را یادگار نگهداشته اند.

به هر حال دنیای مجازی توانست رویکرد دفاتر خدمات گردشگری را کاملا تغییر دهد و این دفاتر پرزرق و برق را به دفاتر کوچک اما آنلاین تبدیل کند. این دگردیسی شرایطی بسیار نوین را برای صنعت بسیار درآمدزای گردشگری جهان فراهم کرد که امروزه شاهد آن هستیم .

با برداشته شدن مرزها توسط دنیای مجازی و سرعت عمل آن در واقع این آژانسهای گردشگری توانستند به خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و از خدمات همکاران خود در دیگر نقاط این دهکده جهانی مطلع شوند بنابراین بسته های گردشگری بسیار زیادی را برای مسافرانشان مهیا کرده اند که این خود به عنوان یکی از دستاوردهای این دنیای مجازی برای شرکت های خدمات گردشگری بوده است.

اما این دنیای مجازی دردسرهایی را هم برای گردشگران و هم برای دست اندرکاران صنعت گردشگری به ارمغان آورده که به گفته کارشناسان این حرفه اگر دولت ها و مسئولان این صنعت توان مقابله با آن را نداشته باشند ممکن است صنعت گردشگری کشورشان دچار آسیب های جدی بشود.

از آنجا که در این دنیای مجازی مرزها معنی ندارند و ردیابی آژانس های برگزار کننده تورهای تفریحی ، علمی ، تحقیقاتی بسیار سختر از دنیای واقعیست فرصتی برای سوء استفاده در اختیار سودجویان در این صنعت درآمدزا فراهم شده است. حتی به گفته برخی دیگر از این کارشناسان این دفاتر خدمات گردشگری حتی اگر قصد سوء استفاده نداشته باشند شاید بی اطلاعی و عدم تخصص آنها در رهبری تورها و امکان تفریحی آنها می تواند ضربه ای ناخواسته به آینده صنعت گردشگری منطقه هدفشان باشد که جبران آن بسیار سخت و طولانی خواهد بود.

به راستی دنیای مجازی در صنعت گردشگری را می تواند به عنوان تیغ دولبه دانست که در صورت عدم کنترل آن می توان کشوری را از درآمد این صنعت نوظهور محروم کند.

بسیاری از دست اندرکاران داخلی و خارجی درباره خدمات آنلاین هم عقیده هستند و می گویند این خدمات در قرن حاضر می توان تضمین کننده بقای صنعت گردشگری و صنایع وابسته به آن باشد هرچند گاهی اوقات همین دنیای مجازی باعث انصراف گردشگران از سفر می شود اما نکات مثبت آن بسیار بیشتر از نکات منفی این دنیای مجازی هست به شرط آنکه کنترل شده باشد.

این دست اندرکاران عنوان کرده اند که با توجه به گسترش اینترنت و خدمات آنلاین آن در واقع دفاتر گردشگری مخاطبانی درحد ساکنان این کره خاکی در اختیار دارند و هرگز محدود به شهر و دیار خود نیستند بنابراین در صورت درست عمل کردن و مدیریت صحیح می توانند با کمک دنیای مجازی به موفقیتی باورنکردنی دست یابند . به عنوان مثال در این زمینه می توان از شرکت باتلر(fly free for health) نام برد که این شرکت توانسته بهترین بهره را از دنیای مجازی جهت به واقعیت رساندن رویاهای خود استفاده کند.

این شرکت که در زمینه گردشگری پزشکی فعالیت دارد و با ایجادوب سایتی مخصوص توانسته صفر و یک های دنیای مجازی را درخدمت خود بگیرد، اقدام به انجام امور مشاوره ای به صورت رایگان برای علاقمندان و بیمارانی که به دنبال دست یافتن به خدمات پزشکی بهتر و ارزانتر قصد سفر به دیگر نقاط جهان را دارند، کرده است. شرکت باتلر با توجه به رشد روز افزون این شاخه از صنعت گردشگری توانسته از همکاری بسیار مفید و کارآمد بین متخصصان کشورهای سنگاپور و تایلند که هر کدام از آنها به تنهایی  از مهمترین مقاصد گردشگری پزشکی در آسیا هستند به بهترین شکل در جهت رشد و توسعه شرکت خدمات گردشگری پزشکی خود استفاده کند.

اما آیا این توازن همیشه در کشورهای مختلف برقرار است و حضور اینگونه شرکت های آنلاین و دنیای مجازی در ایران می تواند مفید واقع شود؟ در ابتدای امر پاسخ منفی خواهد بود چون به تازگی فعالیت گسترده برگزار کنندگان تورهای مسافرتی بدون هیچگونه نظارت و تایید از دستگاههای مربوطه و مسئولان صنعت گردشگری ایران در این دنیای مجازی به شدت گسترش یافته. این گونه خدمات بدون نظارت می تواند در نهایت به عنوان معضلی برای صنعت گردشگری ایران معرفی شود چون بسیاری از آنها و دست اندرکاران اینگونه شرکت ها هیچ تخصص و اطلاعی از این رشته بسیار حساس یعنی گردشگری در ایران ندارند و صرفا به دنبال منافع مادی وارد این میدان شده اند.

اما اگر بلند مدت به این دنیای مجازی امید بسته باشیم می توانیم افق بسیار روشنی را برای صنعت گردشگری ایران متصور شویم و با بهره گیری از این دنیای بدون مرز و پرمخاطب ایرانی باستانی و پرجاذبه را به دنیا بشناسانیم بنابراین چه زیباست که مسئولان و متولیان صنعت گردشگری ایران با اتخاذ تصمیمات مفید و کارآمدی در این زمینه از سوی بی خطر این تیغ دو لبه  جهت باز کردن راه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند نه اینکه از لبه خطرناک آن استفاده کنند و آسیب های جدی را برپیکر این صنعت نوظهور وارد کنند.

کم نیستند پیامک ها یا نامه های الکترونیکی که روزانه در باره برگزاری تورهای خارجی و داخلی به دست ما می رسند ، هر کدام از اینها می توانند شما را به استفاده از خدماتشان تشویق کنند ولی آیا واقعا این تورها و برنامه های تفریحی به واقع مدیریت شده اند و می توانند برای شما و خانواده مفید واقع شوند و اگر دچار مشکل شدید هیچ شخص یا شرکتی هست که به شما پاسخگو باشد؟

بنابراین حتی اگر نخواهیم نیمه خالی لیوان را نظاره گر باشیم این گونه تورها به دلیل پراکنده بودن فعالیتشان می توانند توزان تبادل صحیح گردشگران را در ایران برهم زنند و دقیقا زمانی که دست اندرکاران دولتی و خصوصی صنعت گردشگری ایران مشغول برنامه ریزی برای تقویت صنعت گردشگری ایران هستند باعث خروج ارزهای نفتی از ایران صرفا به دلیل ناآگاهی بشوند .

پس به جاست که مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران علاوه بر کنترل دنیای حقیقی ، توجه ویژه ای هم به دنیای مجازی داشته باشند تا با مدیریت مناسب هر دو دست به دست هم دهند و رویای موفقیت صنعت گردشگری ایران را به واقعیت برسانند.

عزتی

24/1/9۱