9 دستور العمل برای تضمین دوران بازنشستگی

9 دستور العمل برای تضمین دوران بازنشستگی

9 راز برای گذراندن دوران بازنشستگی شاد

9 راز برای بهترین بازنشستگی

داشتن یک تخم مرغ از طلا هرگز نمی تواند آینده شما در دوران بازنشستگی را تضمین کند، البته در آمد داشتن هنگام بازنشستگی می تواند راه را برای  گذراندن زندگی هموار کند اما هرگز شرط اصلی برای تحقق تمامی آرزوها در دوران بازنشستگی نیست. همگی آرزوهایی برای دوران بازنشستگی داریم برخی سفر را برنامه ریزی کرده اند و برخی باغبانی کردن در باغچه ای کوچک که با پس اندازشان خریده اند ، اما تحقق هر یک از این آرزوها بستگی به نوع برنامه ریزی و آینده نگری ما در دوران نوجوانی و میانسالی خواهد داشت .

دوران بازنشستگی در ایران از اهمیت زیادی برخوردار است به شکلی که حتی درباره داشتن دوران بازنشستگی مناسب و خوب ضرب المثلی هم در فرهنگ ما جایگرفته است که می گوید : «مدتی بخور نون و تره ، یک عمر بخور نون و کره » این ضرب المثل بیشتر به پس انداز کردن و کوشیدن برای داشتن آینده ای طلایی و مناسب است . در این متن نکاتی کلیدی برای داشتن اوقاتی بسیار خوش در دوران بازنشستگی را بیان خواهیم کرد.

1.        تاریخ بازنشستگی خودتان را مشخص کنید: بهترین دوران بازشستگی برای افراد زمانی است که هم از نظر جسمی و هم از نظر مالی آمادگی پذیرفتن این امر را داشته باشند. اما تعداد زیادی از کارمندان به اجبار با دوران بازنشستگی مواجه خواهند شد به عنوان مثال برخی اخراج می شوند برخی محل کارشان تعطیل می شود وبسیاری هم به زودهنگام مجبور به بازنشسته شدن خواهند شد.

اما، جان نلسون Jhon Nelson مشاور برنامه ریزی زندگی و نویسنده کتاب « چترنجات دوران بازنشستگی شما چه رنگی است؟» می گوید: افرادی که طبق برنامه ریزی خودشان بازنشسته می شوند از کیفیت زندگی بهتری نسبت به دیگران که مجبور به پذیرفتن بازنشستگی شده اند برخوردارند و بسیار شادتر از آنها در این دوران زندگی می کنند.

این نویسنده می گوید: اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که به اجبار بازنشستگی را پذیرفته اید  و پیش از موعد بازنشسته شده اید بهترین راه برای شما بازگشت به عقب خواهد بود این گروه می توانند دوباره مشغول به کار شوند تا بتوانند همه چیز را تحت کنترل خودتشان درآورند و سپس طبق برنامه خودشان بازنشسته شوند . این گروه می توانند با اشتغال به کار نیمه وقت دوباره شرایط قبل از بازنشستگی را بازسازی کنند یا اینکه برای خود کسب و کاری راه بیاندازند و بعد از آن طبق برنامه ریزی تاریخ بازشستگی را دوباره مشخص کرد و با برنامه قبلی دست از کار بکشند. 

2.        برنامه ریزی برای هزینه ها : بسیاری از ما این نکته را با پس انداز کردن اشتباه می گیریم و تصور می کنیم هنگامی که کار می کنیم باید هر ماه مقداری پول کنار بگذاریم و در حسابی پس انداز کنیم تا زمان بازنشستگی از آن استفاده کنیم که متاسفانه این اشتباه رایج بین اکثر انسانهاست.

پول و ثروت معمولا فضای زیادی از ذهن انسان را اشغال می کند حالا تصور کنید  چندین سال متوالی پس انداز کرده اید و مبلغی در حساب بانکی خودتان دارید و پس از بازنشستگی شروع می کنید از آن هزینه می کنید و هر روز شاهد کمتر شدن مبلغ حساب بانکی خودتان خواهید بود این روند برای روحیه شما بسیار نا مناسب و استرس زا خواهد بود و باعث کاهش کیفیت زندگی و رشد نگرانی برای آینده خود و زندگی شما در دوران بازنشستگی شما که دوران بسیار مهمی در طول زندگیست خواهد بود.

حال آنکه بهترین راه برای تضمین آینده و بهبود کیفیت زندگی در دوران بازشستگی به جریان انداختن این پس انداز در این دوران مهم زندگی است به گونه ای که این پس انداز در دوران بازنشستگی شما سرمایه مولد باشد یعنی اصل پول کاسته نشود بلکه برای شما درآمد حاصل کند و شما از آن درآمد هزینه کنید به این ترتیب آرامش و روحیه ای بسیار مناسب را برای دوران بازنشستگی خودتان تامین کرده اید و کیفیت زندگی را به بالاترین سطح روانی رسانده اید.

لورا کارستن سن Laura Carstensen مدیر برنامه طول عمر در دانشگاه استنفورد با عنوان «آینده ای طولانی و روشن» در این باره تاکید می کند: این برنامه ریزی برای شما حد و مرزی در خرج کردن مشخص می کند به گونه ای که هرگز برای پس انداز کردن زندگی خود را سخت نخواهید گرفت بنابراین می توانید از هزینه های اضافه بکاهید و در عین حال صرفه جویی بی مورد هم نداشته باشید و آنچه را که دوست دارید انجام دهید و در اختیار بگیرید . این موضوع زمانی که سرمایه شما مولد است قابل دسترس است نه اینکه شما سرمایه ای (پس اندازی) ثابت در دوران بازنشستگی خود داشته باشید.

3.        سلامتی کامل: زندگی روزانه و مسئولیت های زندگی ما باعث شده که تا قبل از بازنشستگی زیاد به سلامتی خود اهمیت ندهیم یا اینکه همیشه به دلیل مشغله کاری اختصاص زمان برای سلامتی خودمان را در درجه های دوم و سوم اهمیت زندگی قرار دهیم که این غفلت در آینده برایمان بسیار گران تمام خواهد شد.

باربارا واکسمن Barbara Waxman مشاور خانواده و نویسنده کتاب «چگونه بازنشستگی را دوست بداریم؟» در این باره می گوید: اغلب اوقات مردم اینقدر درگیر زندگی خانوادگی و مسایل مربوط خانواده می شوند که خودشان و سلامتی بدنشان را فراموش می کنند و در واقع فراموش می کنند که از خودشان باید چه انتظاری داشته باشند و موفقیت آنها در گرو سلامتی آنهاست ، این فراموش کاری به نوعی برنامه ریزی آنها را برای آینده تحت تاثیر قرار می دهد و از بین می برد.

این کارشناس اضافه می کند که یقین داشته باشید که در دوران بازنشستگی برای آشپزی و سرزدن به بستگان بسیار وقت خواهید داشت به شرط اینکه بدنی سالم داشته باشید او اضافه می کند: با نرمش های روزانه بدن و ذهن خودتان را پرورش دهید تا در دوران بازنشستگی بتوانید بیشترین بهره را از هر دوی آنها (جسم و ذهن) بگیرید .

4.        حمایت از همسر: با توجه به زندگی های صنعتی امروزی معمولا زوجین هر دو شاغل هستند ، بنابراین در طول شبانه روز شاید ساعات کوتاهی با یکدیگر باشند و در کنار هم به زندگی ادامه دهند و اغلب اوقات در محیط اداره یا دفترشان هستند. بنابراین بهترین کار برنامه ریزی دقیق برای زمان بازنشستگی خواهد بود ، شاید علاقمند باشید هر دو با هم در یک زمان دست از کار بکشید و بازنشسته شوید و شاید هم از آن دسته افراد باشید که عقیده دارند مرد باید مدت طولانی تر از زن کار کند به هر حال برای این کار برنامه ریزی کنید تا به ناگاه روند زندگی شما دست خوش تغییرات نشود .

اما به عقیده کارشناسان و مشاوران خانواده پس از دوران بازنشستگی وابستگی زوجین به یکدیگر بیش از قبل خواهد شد بنابراین حمایت آنها از یکدیگر امری ضروری و لازم خواهد بود ولی هرگز لازم نیست 24 ساعت و هر روز هفته این امر اتفاق بیافتد بلکه باید حد تعادل رعایت شود چون این وابستگی بیش از حد هم خود دردسرساز خواهد شد.

وقتی زوجین هر دو با هم بازنشسته می شوند ناگهان با تغییری بسیار مهم در زندگی خود مواجه خواهند شد آنها بیشتر وقت خود را خارج از منزل گذرانده اند و ساعاتی را که کنار هم بوده اند به بهترین شکل گذشته اما حالا با توجه مدت طولانی کنار هم بودن ممکن است برخی مشکلات بیشتر نمایان شود بنابراین باید در این ارتباط تعادل برقرار کنیم تا دچار مشکل نشویم.  با توجه به این موضوع از لذت کنار هم بودن غافل نشوید اما برای این زمان هم برنامه ریزی کنید و روزانه چند ساعت را با دوستان و فرزندانتان باشید و به طرف مقابل خود اجازه دهید با اشتیاق بیشتری در کنار شما باشد.

5.        دوستان و همکاران: بسیاری از ما هنگام کار و فعالیت اجتماعی خودمان قبل از دوران بازنشستگی دوستان و همکاران بسیار زیادی داشته ایم و ارتباط خوبی با آنها برقرار کرده ایم اما به یاد داشته باشید که پس از بازنشستگی حفظ این ارتباط با آن دسته از همکاران که هنوز مشغول به کار هستند زیاد هم ساده نخواهد بود. بنابراین سعی کنید بیرون از محیط کار هم دوستانی داشته باشید تا در دوران بازنشستگی یکباره رفقای صمیمی را از دست ندهید و احساس تنهایی نکنید . با عقیده کارشناسان سلامت خانواده حس تنهایی که پس از دوری از دوستان به شما دست می دهد از نظر روحی ضربه جبران ناپذیری را به سلامتی روانی افراد بازنشسته خواهد زد بنابراین اگر این دسته از مردم دوستانی خارج از اداره نیز داشته باشند می توانند این حس را با دوستانی غیر از همکاران سابقشان از بین ببرند.

البته هر چند وقت یک بار به دیدن همکاران سابق و دوستان خود بروید و دوباره خودتان را در محیط گذشته اداره قرار دهید این کار انگیزه خوبی به شما جهت شاد زیستن می دهد.

6.        کاری انجام دهید: فرض کنید که چندین سال متمادی هر روز صبح راس ساعت 7 از خانه خارج شدید و به اداره رفته اید حالا پس از گذشت چندین سال ناگهان این عادت را باید تغییر دهید و کلیه فعالیت های خودتان را قطع می کنید . آیا تصور کرده اید چه ضربه روحی را به خودتان وارد می کنید؟ یا اینکه چقدر نامید خواهید شد؟

واکسمن مشاور خانواده عنوان می کند: بهترین راه برای بهبود کیفیت زندگی پس از بازنشستگی ایجاد تعادل بین دوران شاغل بودن و دوران بازنشستگی است به این صورت که برای بازنشستگی خودتان برنامه ریزی کنید و کاری را که به آن علاقمند هستید شروع کنید و هرگز از فعالیت های روزانه خودتان را دور نگه ندارید، با برنامه ریزی و پایه ریزی این گونه کارها در دوران میان سالی می توانید بلافاصله پس از بازنشستگی این کار را ادامه دهید بدون اینکه وقفه ای در روند زندگی شما ایجاد شود. با این کار روحیه خودتان را دو چندان کرده اید و هرگز فکر نمی کند که جامعه به شما نیازی ندارد بلکه شما هنوز فعال و تاثیر گذار خواهید بود.

نلسون کارشناس دیگر نیز می گوید: حتی می توانید در این دوران مهارتهای تازه ای کسب کنید به گونه ای که حتی ادامه تحصیل بدهید به عنوان مثال با گذراندن دوره حسابداری میتوانید به عنوان حسابدار در برخی شرکت ها پاره وقت کار کنید، یا هر رشته ای که دوست دارید را بخوانید بهر حال هرگز یکباره دست از کار نکشید و از فعالیت روزانه خود نکاهید.

7.        چالش های جدید: بسیاری از مردم برای دوران زندگی خود برنامه ریزی می کنند و اهدافی را برای خودشان مشخص می کنند که قبل از بازنشستگی باید به آنها برسند یا اینکه تصمیم دارند این اهداف در دوران بازشستگی آنها محقق شود اما متاسفانه بدون در نظر گرفتن شرایط و توانائیهایشان این تصمیم ها را اتخاذ می کنند که نمی توانندبه اهداف مورد نظر برسند بنابراین به روحیه و اعتماد به نفس خودشان ضربه ای جبران ناپذیر وارد می سازند و کیفیت زندگی خودشان را در دوران بازنشستگی دست خوش ناملایماتی می کنند .

این دسته از افراد شاید در دوران بازنشستگی خود دچار سرخوردگی های جبران ناپذیری خواهد شد بگونه ای که زندگی را برای خود و اطرافیان مشکل خواهند کرد و در برخی از موارد هم دست به خودکشی خواهند زد. کارشناسان معتقدند که اگر افراد با توجه به توانایی ها و امکانات خودشان برای دوران زندگی و بازنشستگی خودشان برنامه ریزی کنند با هر موفقیت و بالا رفتن از پله های ترقی کیفیت امیدوار تر و شاداب تر به زندگی خود ادامه می دهند بنابراین اول از امکانات و توانایی های خودمان مطمئن شویم سپس برای آینده برنامه ریزی کنیم یا اینکه اهدافمان را طبق همین تواناییها تعیین کنیم.

8.        تقبل از بازنشستگی این دوران را امتحان کنید : بهترین راه حل برای داشتن دوران بازنشستگی مناسب امتحان کردن این دوره قبل از وقوع برای شماست.

نانسی شلسبرگ Nancy Schlossberg استاد بازنشسته دانشگاه مریلند و نویسنده کتاب «تجدید قوا برای بازنشستگی، بازسازی هویت ، روابط و اهداف» می گوید: من توصیه می کنم که مردم یک بازشستگی ساختگی را قبل از رسیدن بازنشستگی واقعی به خودشان هدیه بدهند چون این هدیه ارزشمند ترین هدیه دوران زندگی آنها خواهد بود.

این کارشناس می گوید به عنوان مثال به مدت 3 ماه هر یکشنبه درست مثل یک فرد بازنشسته زندگی کنید یا اینکه در طول سال یک هفته مرخصی بگیرید و شرایط را به گونه ای مهیا کنید که انگار دوران بازنشستگی شما شروع شده . این موضوع باعث می شود که شما برای دوران اصلی بازنشستگی آمادگی کامل داشته باشید و بتوانید با تمامی چالش های آن دوره مبارزه کنید و موفق این دوران حساس را پشت سر بگذارید.

در این دوران ساختگی بسیاری در میابند که هنوز آمادگی پذیرش این واقعیت یعنی بازنشستگی را از نظر روحی ندارند بلکه فقط نیاز به یک دوره مرخصی کوتاه دارند اما برخی دیگر خود را هم از نظر روحی و هم جسمی کاملا آماده پذیرش این موضوع می یابند و شرایط را طوری برنامه ریزی می کنند که این امر اتفاق بیافتد. بنابراین با علم کامل به این دوره قدم در این دوران می گذراند و با بهترین کیفیت این دوران را سپری خواهند کرد.

9.        انتقال تجربیات به نسل بعدی: بسیاری از افراد پس از بازنشسته شدن دوباره مشغول به کار می شوند یا اینکه از طرف واحد اداری خودشان دعوت به کار می شوند . اهمیت این موضوع برای انتقال تجربیات آنها به نسل جدید یا افراد جایگزین آنهاست البته مهمترین فایده این امر در بهبوده و ارتقای کیفیت زندگی خود این افراد خواهد بود.  احساس پوچی مهمترین عامل برای از بین بردن روحیه افراد بازنشسته است که همین امر باعث می شود زندگی مشکلی را برای خود دست و پا کنند بنابراین با اشتغال دوباره و فهمیدن اینکه می توانند نسل آینده را متوجه تجربیات خود کنند باعث دلگرمی و بهبود کیفیت زندگی آنهاست.

کارستن سن می گوید : بسیاری از بازنشستگان وقتی به ناگاه شغل خود را رها می کنند دچار افسردگی می شوند اما اگر همین افراد توسط کارفرمایان پس از بازنشستگی برای مدتی کوتاه تحت عنوان مشاور به کارشان ادامه دهند با آمادگی روحی کامل اداره را ترک می کنند و شاد به زندگی آینده خودشان وارد می شوند.

اما این کارشناس می گوید اگر این امکانات برای شما مهیا نبود می توانید خودتان شرایط را فراهم کنید و با انجام دادن کارهای داوطلبانه و خیریه دانش و تجربه خود را به نسل اینده منتقل کنید با این کار احساس مفید بودن دوباره درون شما زنده خواهد شد.

همه کارشناسان خانواده معتقدند که هرگز به بازنشستگی بی تفاوت نباشیم چون در واقع تولد دیگری است در زندگی ما که اتفاق خواهد افتاد بنابراین اگر برای آینده این کودک متولد شده برنامه ای نداشته باشیم نباید انتظار داشته باشیم به سلامت رشد کند .

آنها می گویند : بازنشستگی به معنی بی مصرف نیست بلکه چشمه ای خروشان از تجربه برای سیراب کردن نسل بعدی و آماده سازی برای رویارویی با مشکلات زندگی آینده شان خواهد بود.

بنابراین با برنامه ریزی دقیق برای این دوران بسیار مهم در طول زندگی خودمان می توانیم سلامتی روانی جامعه آینده و نسل بعدی را تضمین کنیم.

عماد عزتی

City news-Feb-2011